Źródła i wchłanianie
ołowiu
Małgorzata Misiak
Katarzyna Pędrys
3b
Ołów jest pierwiastkiem szeroko
rozpowszechnionym w przyrodzie.
Zawartość jego w wodzie i glebie
wiąże się z występowaniem
naturalnych pokładów, a także
zastosowaniem jego związków
nieorganicznych i organicznych w
wielu dziedzinach przemysłu oraz
ochronie roślin.
Ołów jest jednak zaliczany do grupy
szczególnie niebezpiecznych
zanieczyszczeń chemicznych
Występowanie ołowiu w
przyrodzie:
Skały magmowe – zawierają ołów
Skały magmowe – zawierają ołów
w stężeniach 10-20mg/kg
w stężeniach 10-20mg/kg
Rudy ołowiu – galen , cerusyd,
Rudy ołowiu – galen , cerusyd,
anglezyd
anglezyd
Źródła ołowiu w
przemyśle:
Produkcja akumulatorów
Produkcja akumulatorów
Benzyna – zawierająca
Benzyna – zawierająca
tetra
tetra
etylek ołowiu
etylek ołowiu
Pokryć kabli elektrycznych i telefonicznych
Drutów
Łożysk
Czcionek drukarskich
Barwników
Osłon zabezpieczających przed
promieniowaniem radioaktywnym
Cięcie i spawanie konstrukcji
Cięcie i spawanie konstrukcji
Produkcja szkła i kryształów
Produkcja szkła i kryształów
Farby pokładowe i wykończeniowe
Farby pokładowe i wykończeniowe
(antykorozyjne)
(antykorozyjne)
Odlewnie metali niezależnych
Odlewnie metali niezależnych
Składy złomu
Składy złomu
Aparatura chemiczna
Do wyrobu stopów lutowniczych
Huty ołowiu
Huty ołowiu
Dymy, pyły, ścieki, odpady
przemysłowe i spaliny
samochodowe to obecnie główne
źródła przede wszystkim lokalnego
zanieczyszczenia powietrza,
powierzchniowych warstw gleby
oraz roślin.
Największe zatrucie roślin, zwierząt i
ludzi występuje w rejonach
wydobycia oraz przetwarzania rud
ołowiu.
Najbardziej powszechne zatrucie
ołowiem powstaje w dużych
aglomeracjach miejskich oraz w
rejonach o nasilonym ruchu
samochodowym z powodu zatrucia
spalinami samochodowymi.
Badania prowadzone na roślinach
wykazały, ze zawartość ołowiu w
roślinach rosnących w pobliżu
autostrad może być nawet ok. 30-
krotnie wyższa niż u roślin
rosnących w miejscach znacznie
oddalonych od dróg.
Zanieczyszczenia środków
spożywczych ołowiem może
pochodzić z kotłów bielonych cyną
zawierającą ołów oraz puszek do
konserw, a także z naczyń
ceramicznych o wielobarwnej
wewnętrznej powierzchni.
Szczególnie narażone na ołów ze
środowiska są małe dzieci, co
wynika ze skłonności do lizania,
żucia, czy zjadania ciał obcych, w
tym wypadku farb, kosmetyków..
Stężenia ołowiu
Dopuszczalne stężenie ołowiu w
Polsce
(NDS) =0,05 mg/m3
Dopuszczalne stężenie biologiczne
(DBS) :
krew : kobiety 40 mg%
mężczyźni 60 mg%
mocz : 0,080 mg/l
Drogi wchłaniania ołowiu:
Układ oddechowy (20%)
wchłania się do płuc, skąd przenika do krwi drogą
fagocytozy
około 40% ołowiu znajdującego się w powietrzu
osadza się w płucach
pyły ołowiu osadzają się też w górnych odcinkach
dróg oddechowych, z których mogą być usunięte lub
połknięte
Układ pokarmowy (80%)
z żołądka, jelita cienkiego do krwiobiegu ogólnego
Losy w organizmie:
Rozmieszczenie ołowiu w ustroju jest
niezależne od drogi wchłaniania .
Wchłonięty ołów najpierw dostaje się z
krwią do wątroby, płuc, serce i nerek
(pula szybkowymienna).
Następnie gromadzi się w skórze i
mięśniach (pula średniowymienna).
Ostatecznie kumuluje się w tkance kostnej.
Czas przebywania w tkankach
miękkich wynosi około 30 dni, a w
kościach 40-90 lat u dorosłego
człowieka.
Stężenie w kościach w przeciwieństwie
do tkanek miękkich zwiększa się
przez całe życie.
Kumulacja ołowiu rozpoczyna się już
w życiu płodowym, gdyż
pierwiastek ten bardzo łatwo
przechodzi przez barierę krew-
łożysko.
Bilans ołowiu w
organizmie:
dzienne średnie spożycie Pb: 0,4
mg/dobę
utrata Pb: 0,35 mg/dobę
odkładanie się Pb w kościach: 0,05
mg/dobę
Dziękujemy