PODSTAWA
DZIAŁALNOŚCI
ZAWODOWEJ
PIELĘGNIARKI
Pielęgnowanie profesjonalne to
zawodowa działalność
pielęgniarki oparta na
racjonalnych podstawach
teoretycznych:
• teoriach i modelach pielęgnowania
• zasadach postępowania
zawodowego
• zasadach etycznych.
OGÓLNE
ZASADY
POSTĘPOWANIA
ZAWODOWEGO
Ogólne zasady postępowania są
podstawowymi regułami
wykonywania zadań i
rozwiązywania problemów
zawodowych.
Formułowane są na podstawie wiedzy i
wyników badań z różnych dziedzin nauki.
Oznaczają i wyznaczają racjonalny sposób
postępowania uważany za obowiązujący,
ponieważ został opracowany przy
wykorzystaniu wiedzy, najnowszych
osiągnięć i wyników badań naukowych
zweryfikowanych praktyką.
Zasady są twierdzeniami
opartymi na prawach
naukowych rządzących
określonym procesem stąd
np.:
• zasady aseptyki i antyseptyki
(opracowano na podstawie
badań z zakresu epidemiologii,
mikrobiologii i wirusologii).
Pielęgniarka,
rozwiązując
problemy zawodowe, w tym
problemy podopiecznych, swoje
działania powinna
opierać na
obowiązujących zasadach
postępowania, a
nie na intuicji
czy też
prostych
wyuczonych
w
drodze
naśladownictwa,
czynnościach fachowych.
PONIEWAŻ
CHRONI JĄ TO PRZED:
• świadczeniem usług
nieprofesjonalnych
• powikłaniami i niebezpieczeństwami
czasami groźnymi dla zdrowia i życia
pacjenta
• chorobą zawodową (przestrzeganie
zasad postępowania z materiałem
zakaźnym).
Wymóg
przestrzegania
obowiązujących zasad
dotyczy każdej
profesjonalnej
działalności.
W opiece zdrowotnej
wypracowane są
wspólne
zasady
obowiązujące
różne
grupy
zawodowe przy
wykonywaniu tych samych
zadań np.:
• zasady podawania leków
• zasady pobierania krwi do badania
• zasady aseptyki i antyseptyki.
ZASADY ETYKI
ZAWODOWEJ
Zasady etyki zawodowej
określone są w Kodeksie
Etyki Zawodowej Polskiej
Pielęgniarki i Położnej, który
przyjęto 4 grudnia 1995 roku
na II Krajowym Zjeździe
Pielęgniarek i Położnych.
Następnie Kodeks
uaktualniono na IV Zjeździe
(8-11 grudnia 2004 r.)
Kodeks zawiera treść
przyrzeczenia pielęgniarek i
położnych, które składają
absolwenci szkoły, zobowiązując
się do:
• służenia życiu i zdrowiu ludzkiemu
• przeciwdziałania cierpieniu, zapobiegania
chorobom, współuczestniczenia w procesie
leczenia
• niesienia pomocy podopiecznym, okazywania im
szacunku, nie nadużywania zaufania
• przestrzegania tajemnicy zawodowej
• strzeżenia godności zawodu pielęgniarki
• systematycznego podnoszenia wiedzy
• rzetelnego wypełniania obowiązków
zawodowych.
Podstawowe zasady
etyczne,
do których
przestrzegania zobowiązana
jest pielęgniarka, można
sprowadzić do kilku
zasadniczych punktów.
Należą do nich:
• odpowiedzialność za działania w zakresie
pielęgniarstwa
• prawo pacjenta do intymności
• ochrona zdrowia i bezpieczeństwa pacjenta
• rozwój wiedzy zawodowej
• podnoszenie kwalifikacji
• współpraca z innymi osobami w celu
zaspokojenia potrzeb zdrowotnych
społeczeństwa.
Zasady etyki określają
normy postępowania:
• w relacjach pielęgniarki z
podopiecznymi i
współpracownikami
• w realizowaniu praktyki zawodowej
i w odniesieniu do zawodu
• postępowania poza obowiązkami
zawodowymi.
PROCEDURY I
ALGORYTMY
POSTĘPOWANIA
Procedury
postępowania
Procedura
to unormowany
sposób postępowania.
Ustalana jest na podstawie
zasad postępowania,
obowiązujących przepisów,
najczęściej uwzględnia
również panujące zwyczaje i
doświadczenia praktyczne
osób wykonujących zadanie.
Procedura
ułatwia
wykonanie zadania
(zabiegu, czynności
pielęgnacyjnych), ponieważ
opisuje sposób wykonania
(metodę, techniki) i
zalecaną organizację pracy
osób wykonujących zadanie,
kompetencje tych osób.
Wszystkie zabiegi
diagnostyczne,
terapeutyczne i
usprawniające oraz zabiegi
pielęgnacyjne powinny być
wykonane na podstawie
ustalonej procedury.
Algorytm
postępowania
Algorytm
to przepis
wykonania zadania.
Umożliwia poprawne
rozwiązanie wszystkich
zadań określonych w
podanym wzorze.
Algorytm to schemat
zawierający:
• plan wszystkich kolejnych
czynności składających się na
wykonanie zadania
• sposób wykonania każdej
czynności
• poprawny wynik każdej operacji.
Algorytm
jest wzorem,
schematem, formułą. Jest
wykorzystywany w
procesie uczenia się, w
kształtowaniu i
doskonaleniu
umiejętności.
Algorytmy
ułatwiają
opanowanie umiejętności
wykonania zadania przez
uświadomienie struktury i
konieczności zachowania
poprawnej, logicznej kolejności
wykonania czynności. Dzięki
temu możemy kontrolować
poprawność swojego działania
(na każdym etapie) i
ewentualnie dokonywać
korekty postępowania.
Wprawdzie o umiejętności
decyduje wynik, a nie
sposób wykonania, to
jednak w wykonaniu
większości zabiegów
pielęgniarskich ważna jest
poprawność wykonania
czynności elementarnych,
składających się na całość
zabiegu.
Ważne jest
przestrzeganie
ustalonych zasad
postępowania.
Pielęgniarki mogą
przygotować i posługiwać
się algorytmami
wykonywania takich
zabiegów, w których
opracowana jest jednolita
procedura postępowania.
Należą do nich m.in..
zabiegi:
• zapewniające pacjentowi komfort i wygodę:
zabiegi higieniczne, układanie pacjenta w
różnych pozycjach
• ułatwiające pacjentowi podtrzymywanie
mechanizmów obronnych organizmu: zabiegi
przeciwzapalne, podawanie szczepionek
• diagnostyczne, lecznicze i usprawniające:
pobieranie materiału do badań, podawanie
leków w różnej postaci i różnymi drogami
• stosowane podczas udzielania I pomocy
przedlekarskiej.