Zaburzenia psychiczne
związane
z nadużywaniem substancji
psychoaktywnych
Mity związane z
alkoholizmem
•
Alkoholicy piją codziennie
•
Alkoholicy łatwo się upijają
•
Klin to zwykła rzecz
•
Jeśli nie piję przez jakiś czas - nie jestem
alkoholikiem
•
Tylko wódka uzależnia - piwo to nie alkohol
•
Po leczeniu można pić w sposób kontrolowany
•
Picie alkoholu jest korzystne dla zdrowia - w
niektórych sytuacjach
•
Są grupy ludzi, zawody w których nie ma
alkoholików
Zespoły związane z używaniem i
nadużywaniem alkoholu:
• 1. Intoksykacja alkoholowa (upicie
proste)
• 2. Upicie atypowe
• 3. Zespół abstynencyjny po alkoholu
• 4. Majaczenie drżenne (DT)
• 5. Halucynoza alkoholowa
• 6. Alkoholowe zaburzenie amnestyczne
• 7. Otępienie alkoholowe
• 8. Nadużywanie alkoholu
• 9. Zespół uzależnienia od alkoholu
(ZUA)
Związek stężenia alkoholu ze stanem psychicznym
0.1%
Łagodne upicie, pogorszenie zdolności do sądzenia,
opóźnienie czasu reakcji, relaksacja, odhamowanie
0.2%
Umiarkowana intoksykacja, bełkotliwa mowa,
rumień twarzy, oczopląs, nudności, zmiany nastroju,
wrogość, agresywność, ; poziom alkoholemii dobrze
tolerowany przez większość alkoholików
0.3%
Znacząca intoksykacja, rozkojarzenie mowy, stupor,
zaburzenia koordynacji ruchowej, wymioty
(większość osób funkcjonujących przy tym stężeniu
alkoholu to alkoholicy)
0.4%
Stupor, sen, lub śpiączka
> 0.5% Zagrożenie życia
Kryteria diagnostyczne
upojenia alkoholowego
• A. Wypicie alkoholu w ostatnim czasie.
• B. Znaczące zaburzenia zachowania
związane z wypiciem alkoholu .
• C. Co najmniej jeden z poniższych
objawów występujących bezpośrednio po
wypiciu alkoholu:
•
1) bełkotliwa mowa
• 2) zaburzenia koordynacji ruchowej
• 3) zaburzenia równowagi
• 4) oczopląs
• 5) zaburzenia uwagi lub pamięci
• 6) stupor lub śpiączka
Kryteria diagnostyczne
upojenia atypowego
• A. Znaczące zmiany zachowania,
nietypowe dla ilości wypitego
alkoholu
• B. Zachowanie nietypowe dla danej
osoby.
• C. Brak innych zaburzeń
psychicznych.
Kryteria diagnostyczne
alkoholowego zespołu
abstynencyjnego
• A. Zaprzestanie lub redukcja intensywnego i
długiego picia.
• B. Dwa lub więcej z podanych niżej objawów w kilka
godzin lub dni po wystąpieniu kryterium A:
•
• 1) autonomiczna nadaktywność (pocenie się lub
tachykardia)
• 2) drżenie rąk
• 3) zaburzenia snu
• 4) nudności lub wymioty
• 5) przejściowe złudzenia
• 6) pobudzenie
• 7) lęk
• 8) napady drgawkowe
Majaczenie drżenne
• Zwykle 1-3 doby po zaprzestaniu
picia
• Zwykle trwa do tygodnia
• Okres predeliryjny
• Nasilanie zaburzeń w nocy
• Żywe omamy wzrokowe
• Zaburzenia orientacji allopsychicznej
Cechy zespołów abstynencyjnych
1 6-8
godzi
n
drżenie
2 24
godzi
n
halucynoza
3 7-48
godzi
n
Alkoholowe napady
drgawkowe
4 3-5
dni
Majaczenie drżenne
Kryteria diagnostyczne
halucynozy alkoholowej
•
• A. Rozwój żywych halucynacji
słuchowych w ciągu pierwszych 48
godzin po zaprzestaniu lub redukcji
picia.
• B. Reagowanie na groźby zawarte
w halucynacjach słuchowych.
• C. Brak zaburzeń świadomości
Cechy encefalopatii
Wernicke’go:
• Oftalmoplegia
• Ataksja
• Zaburzenia świadomości lub pamięci
• Choroba rozwija się z powodu
niedoboru tiaminy
• Zaburzenia pamięci na pierwszym
tle > psychoza Korsakowa
Psychoza Korsakowa
• Niedobór tiaminy
• Obustronne uszkodzenie hipokampa
• Konfabulacje
• Zaburzenia pamięci
krótkoterminowej
• Dezorientacja allopsychiczna
• Zaburzenia w identyfikacji osób
Czy w ciągu ostatnich dwu tygodni
cierpiałaś (eś)?
• 1. Uwag bliskich Panu (i) osób o
Pana(i) nadmiernym piciu alkoholu.
• 2. Picia alkoholu po to, aby dojść
do formy.
• 3. Drżenia, pocenia się, lub
niepokoju w sytuacji trzeźwienia po
nadużyciu alkoholu.
• 4. Nadmiernego , lub słabo
kontrolowanego picia alkoholu.
J. Uzależnienie od alkoholu. F.10.2.
Pacjent w okresie ostatniego roku miał co najmniej 3 sytuacje
w czasie których w ciągu 3 godzin wypił co najmniej 3 drinki
(J1)...
W okresie ostatniego roku (J2) ...
Pił po to, żeby dojść do formy...
W czasie trzeźwienia miał drżenie, pocił się, odczuwał niepokój, lub pił,
aby tego uniknąć ...
Gdy pił, wypijał więcej, niż początkowo planował ...
Usiłował zmniejszyć picie alkoholu, lub zaprzestać picia ...
W dnie, w które pił, sprawy związane z piciem i trzeźwieniem zajmowały
mu więcej, niż 2 godziny ...
Z powodu picia poświęcał innym sprawom mniej czasu ...
Kontynuował picie, pomimo świadomości, o jego negatywnych skutkach ...
Jeśli J1 tak i co najmniej z J2 3 razy tak to rozpoznanie – uzależnienie od
alkoholu...
●
Kliknij, aby
edytować format
tekstu konspektu
–
Drugi poziom
konspektu
●
Trzeci poziom
konspektu
–
Czwarty
poziom
konspektu
●
Piąty
poziom
konspekt
u
●
Szósty
poziom
konspekt
u
• Siódmy poziom
konspektuKliknij,
aby edytować
style wzorca
tekstu
– Drugi poziom
• Trzeci poziom
– Czwarty poziom
» Piąty poziom
Diagnostyka uzależnienia od
alkoholu
• objawy abstynencyjne,
zaburzenia somatyczne, ciągi,
„przerwy w życiorysie”
• niemożność zaprzestania picia,
picie poranne, picie
wynalazków
• konflikty z prawem, bójki,
kłopoty w pracy
• otoczenie badanego uważa, iż
pije on za dużo
* ZUA - > 2 pozytywne
odpowiedzi
• Czy miałeś
kiedykolwiek potrzebę
zaprzestania picia?
• Czy denerwuje cię gdy
inni mówią o twoim
piciu?
• Czy masz poczucie
winy z powodu picia
alkoholu?
• Czy stosujesz klina?
Trzy fazy tolerancji na
alkohol
●
Kliknij, aby
edytować format
tekstu konspektu
–
Drugi poziom
konspektu
●
Trzeci poziom
konspektu
–
Czwarty
poziom
konspektu
●
Piąty
poziom
konspekt
u
●
Szósty
poziom
konspekt
u
• Siódmy poziom
konspektuKliknij,
aby edytować
style wzorca
tekstu
– Drugi poziom
• Trzeci poziom
– Czwarty poziom
» Piąty poziom
Złe i dobre pytania o
problemy alkoholowe
•
Jak tam
u Pana z
alkohole
m?
•
Jak
często
pije Pan
wódkę?
Złe i dobre pytania o
problemy alkoholowe
Jak
często
pije Pan
alkohol?
Jak długo
w ciągu
ostatnieg
o roku w
ogóle Pan
nie pił?
Złe i dobre pytania o
problemy alkoholowe
Jak leczy
Pan kaca?
Co
najlepsz
e na
klina?
Złe i dobre pytania o
problemy alkoholowe
Czy
uważa się
Pan za
osobę
nadmierni
e pijącą?
Czy Pana
żona
uważa ,
że za
dużo
Pan pije?
Dobre pytanie
•
Czy
wymiotuje Pan
po alkoholu?
Dobre pytanie
Jak często
urywa się
Panu film?
Kim jest alkoholik?
•
„Osobą, która nie ma
wyboru
•
Z kim
•
Gdzie
•
Ile wypić”
Badania laboratoryjne
wskazujące na uzależnienie
od alkoholu
• > 30 j. GGT
• MCV podwyższony
• Podwyższony poziom SGOT
• Podwyższony poziom lipidów
Ilościowa utrata kontroli
Wzrost tolerancji
Głód alkoholu
Sytuacyjna utrata kontroli
Jakościowa utrata kontroli
●
Kliknij, aby
edytować format
tekstu konspektu
–
Drugi poziom
konspektu
●
Trzeci poziom
konspektu
–
Czwarty
poziom
konspektu
●
Piąty
poziom
konspekt
u
●
Szósty
poziom
konspekt
u
• Siódmy poziom
konspektuKliknij,
aby edytować
style wzorca
tekstu
– Drugi poziom
• Trzeci poziom
– Czwarty poziom
» Piąty poziom
Piciorys
• Pierwszy raz
• Pierwsze świadome upicie
• Preferowane alkohole
• Tolerancja
• Klinowanie
• Zespół abstynencyjny
• Urwania się filmu
• Utrata odruchu
wymiotnego
• Ciągi
• Suche okresy
• Utrata kontroli – jakiej?
• Preferowane sytuacje picia
• Konflikty z prawem
• Funkcjonowanie w rolach
• Skutki somatyczne
• Psychozy
• Próby terapii
• Wgląd
Inne zaburzenia psychiczne
związane z ZUA
• Alkoholowy zespół urojeniowy
• Depresja alkoholowa
• Wtórny zespół lęku panicznego
Specyfika „alkoholizmu
młodzieńczego”
• Szybkie przejście od nadużywania
do alkoholizmu
• Znaczące powikłania
psychiatryczne i neurologiczne
• Czynnik kryminogenny
• Mniejsza dostępność terapii
Mity związane z narkomanią
Jedno użycie to jeszcze nie uzależnienie
Miękkie lepsze od twardych
Każdy kiedyś brał
Czy w ciągu ostatnich dwu tygodni
zdarzyło się ?
• 1. Uwagi bliskich Panu (i) osób o
Pana (i) nadmiernym przyjmowaniu
leków.
Jakich?..................................................
..................
• 2. Przyjmowanie leków po to, aby
dojść do formy.
• 3. Nadmierne, słabo kontrolowane
użycie leków.
• 4. Drżenie, pocenie się, lub
niepokój w sytuacji po nadużyciu leku.
K. Uzależnienie od środków
psychoaktywnych. F.11-19.2. (BDA-F.13.2)
W okresie ostatniego roku pacjent użył
więcej niż raz środek z listy podanej niżej,
aby poczuć się lepiej, lub zmienić
nastrój ...
Lista: benzodiazepiny, barbiturany,
haszysz i pochodne, amfetamina i
pochodne, kokaina, opiaty,
psychodysleptyki, „kleje”, sterydy, inne
(zaznacz grupę, wyszczególnij środki i ich
zwykłe dawki):
W okresie ostatniego roku ...
Brał środki psychoaktywne po to, żeby dojść do formy...
W czasie abstynencji miał drżenie, pocił się, odczuwał
niepokój, lub brał środki psychoaktywne, aby tego
uniknąć ...
Gdy brał środki psychoaktywne, używał ich więcej, niż
początkowo planował ...
Usiłował zmniejszyć ich używanie, lub zaprzestać brania ...
W dnie, w które brał środki psychoaktywne, sprawy
związane z ich braniem i dochodzeniem do siebie
zajmowały mu więcej, niż 2 godziny ...
Z powodu używania środków poświęcał innym sprawom
mniej czasu ...
Kontynuował branie, pomimo świadomości, o jego
negatywnych skutkach ...
Brał środki psychoaktywne po to, żeby dojść do formy...
Benzodiazepiny: klonazepam,
lorafen, rudotel, signopam,
estazolam ...
• Najbardziej dostępne – po alkoholu
• Uzależnienie fizyczne i psychiczne
• Rosnąca tolerancja
• Odstawienie groźne dla życia
• Tolerancja krzyżowa z alkoholem
• Zamienniki dla innych substancji
psychoaktywnych
Barbiturany : cyklobarbital,
luminal ...
• Uzależnienie fizyczne i psychiczne
• Rosnąca tolerancja
• Odstawienie groźne dla życia
• Tolerancja krzyżowa z alkoholem
Haszysz i pochodne:
marihuana, hasz ...
• Uzależnienie psychiczne
• Zwykle traktowane jako niegroźne
• Czynniki kryminogenny
• W niektórych krajach traktowane
jako „dozwolone narkotyki”
• Dowiedzione uszkodzenie materiału
genetycznego
Amfetamina i pochodne
• Uzależnienie psychiczne
• Zachowania agresywne
• Objawy abstynencyjne - depresja
Kokaina
• Uzależnienie psychiczne
• Możliwość uzależnienia fizycznego
• Zachowania agresywne
Opiaty: kompot, brown sugar,
hera, crack ...
• Uzależnienie fizyczne i psychiczne
• Wzrost tolerancji
• Skutki pośrednie
• Najpopularniejsze
Psychodysleptyki: LSD,
extase, grzybki ...
• Uzależnienie psychiczne
• Stała tolerancja
• „złe odloty”
Kleje
• Uszkodzenie OUN
• Początek uzależnień
• Pierwsze i ostatnie użycie
Sterydy
• Zaburzenie rozwoju
psychobiologicznego
• Zachowania agresywne
• Psychozy
Inne uzależnienia
• Od hazardu
• Od seksu
• Od pracy
• Od terapeuty
Problem przemocy
• Fizycznej
• Seksualnej
• Psychicznej
• Instytucjonalnej