Wstęp do psychologii

Wstęp do psychologii

•

Kim jest psycholog?

Kim jest psycholog?

•

Co jest obiektem zainteresowań

Co jest obiektem zainteresowań

psychologii ?

psychologii ?

•

Z jakich dziedzin czerpię swą wiedzę

Z jakich dziedzin czerpię swą wiedzę

psychologia ?

psychologia ?

•

Jakie są obszary zainteresowań

Jakie są obszary zainteresowań

współczesnej psychologii ?

współczesnej psychologii ?

Obiekt zainteresowań

Obiekt zainteresowań

psychologii ?

psychologii ?

•

Głównym obiektem zainteresowań psychologii

Głównym obiektem zainteresowań psychologii

jest JEDNOSTKA

jest JEDNOSTKA

•

Przedmiotem zainteresowań psychologii jest

Przedmiotem zainteresowań psychologii jest

„badanie zachowań i doznań oraz okoliczności

„badanie zachowań i doznań oraz okoliczności

w jakich one zachodzą” ( Mitzel 1994)

w jakich one zachodzą” ( Mitzel 1994)

•

Studiować psychologię to starać się zrozumieć

Studiować psychologię to starać się zrozumieć

jak myślimy, uczymy się, czujemy , działamy,

jak myślimy, uczymy się, czujemy , działamy,

kontaktujemy z innymi ludźmi , a także

kontaktujemy z innymi ludźmi , a także

rozumiemy samych siebie” ( Sternberg, 1999)

rozumiemy samych siebie” ( Sternberg, 1999)

Powiązania z innymi

Powiązania z innymi

dziedzinami wiedzy

dziedzinami wiedzy

•

Socjologia – większe

Socjologia – większe

zbiorowości jednostek,

zbiorowości jednostek,

grupy zawodowe,

grupy zawodowe,

ekonomiczne czy

ekonomiczne czy

etniczne

etniczne

•

Nauki polityczne –

Nauki polityczne –

zarządzanie i systemy

zarządzanie i systemy

władzy

władzy

•

Ekonomia- wymiana

Ekonomia- wymiana

dóbr i usług

dóbr i usług

•

Pedagogika – nauka o

Pedagogika – nauka o

wychowaniu jednostki

wychowaniu jednostki

Powiązania z innymi

Powiązania z innymi

dziedzinami wiedzy ?

dziedzinami wiedzy ?

•

Biologia – natura życia

Biologia – natura życia

•

Anatomia budowa

Anatomia budowa

organizmu

organizmu

•

Fizjologia- fizyczne i

Fizjologia- fizyczne i

biochemiczne

biochemiczne

funkcjonowanie

funkcjonowanie

•

Genetyka-

Genetyka-

uwarunkowania

uwarunkowania

dziedzicze !!!

dziedzicze !!!

Wybrane dziedziny

Wybrane dziedziny

współczesnej psychologii

współczesnej psychologii

•

Kliniczna

Kliniczna

–

Psychoterapia

Psychoterapia

–

Psychopatologia

Psychopatologia

–

Zaburzenia zachowania

Zaburzenia zachowania

•

Neuropsychologia

Neuropsychologia

•

Zdrowie

Zdrowie

–

Profilaktyka zdrowotna

Profilaktyka zdrowotna

–

Psychoonkologia

Psychoonkologia

–

Radzenie ze stresem

Radzenie ze stresem

Wybrane dziedziny

Wybrane dziedziny

współczesnej psychologii

współczesnej psychologii

•

Psychologia

Psychologia

rozwojowa

rozwojowa

•

Psychologia wieku

Psychologia wieku

dziecięcego

dziecięcego

•

Psychologia rodziny

Psychologia rodziny

–

Psychoterapia

Psychoterapia

Wybrane dziedziny

Wybrane dziedziny

współczesnej psychologii

współczesnej psychologii

•

Psychologia organizacji

Psychologia organizacji

–

Aspekty zarządzania,

Aspekty zarządzania,

efektywności , motywacji

efektywności , motywacji

•

Psychologia pracy i

Psychologia pracy i

ergonomia

ergonomia

•

Reklama

Reklama

•

Marketing

Marketing

–

Szczególne obszary

Szczególne obszary

zastosowania psychologii

zastosowania psychologii

procesów poznawczych

procesów poznawczych

Miejsce interwencji

Miejsce interwencji

kryzysowej

kryzysowej

•

Współczesna psychologia ma wiele

Współczesna psychologia ma wiele

obszarów zastosowań

obszarów zastosowań

•

Interwencja kryzysowa zajmuje

Interwencja kryzysowa zajmuje

szczególne miejsce jako

szczególne miejsce jako

subdyscyplina

subdyscyplina

psychologiczna

psychologiczna

(

(

Kubacka-

Kubacka-

Jasiecka 1997)

Jasiecka 1997)

Interdyscyplinarny charakter

Interdyscyplinarny charakter

interwencji kryzysowej

interwencji kryzysowej

Pomoc psychologiczna

Pomoc prawna

Pomoc

medyczna

Pomoc

społeczna

Pomoc ekonomiczna

Interwencja – ujęcie

Interwencja – ujęcie

definicyjne

definicyjne

•

„

„

jest działaniem zmierzającym do

jest działaniem zmierzającym do

odzyskania przez osobę – dotknietą

odzyskania przez osobę – dotknietą

kryzysem – zdolności do jego

kryzysem – zdolności do jego

samodzielnego rozwiazania. Ma

samodzielnego rozwiazania. Ma

charakter pomocy psychologiczej,

charakter pomocy psychologiczej,

medycznej, socjalnej lub prawnej i

medycznej, socjalnej lub prawnej i

służy wsparciu emocjonalnemu osoby

służy wsparciu emocjonalnemu osoby

w kryzysie” (Leśniak 1996 s.57)

w kryzysie” (Leśniak 1996 s.57)

Kryzys

Kryzys

•

„

„

moment zwrotny, stan , który cechuje się

moment zwrotny, stan , który cechuje się

dużym napięciem emocjonalnym,

dużym napięciem emocjonalnym,

uczuciem przerażenia, obawą przed

uczuciem przerażenia, obawą przed

utratą kontroli, i poczuciem bezradności

utratą kontroli, i poczuciem bezradności

oraz przed różnymi formami

oraz przed różnymi formami

dezorganizacji zachowania i objawami

dezorganizacji zachowania i objawami

somatycznymi”

somatycznymi”

•

Odbiorcą jest jednostka lub grupa

Odbiorcą jest jednostka lub grupa

(sytuacja kataklizmów)

(sytuacja kataklizmów)

Początki myśli

Początki myśli

psychologicznej

psychologicznej

•

Starożytna Grecja :

Starożytna Grecja :

•

Platon – siedliskiem umysłu jest mózg,

Platon – siedliskiem umysłu jest mózg,

realnośc przysługuję nie konkretnym

realnośc przysługuję nie konkretnym

obiektom, lecz abstrakcyjnym formom

obiektom, lecz abstrakcyjnym formom

reprezentującym te obiekty

reprezentującym te obiekty

•

Racjonaliści – nadrzedna rola teorii i

Racjonaliści – nadrzedna rola teorii i

ogółu

ogółu

•

Arystoteles – siedliskiem umysłu jest

Arystoteles – siedliskiem umysłu jest

serce

serce

•

Realność tkwi w konkretnych

Realność tkwi w konkretnych

przedmiotach, których

przedmiotach, których

doświadczamy zmysłowo

doświadczamy zmysłowo

•

Empiryzm- podkreślanie roli

Empiryzm- podkreślanie roli

obserwacji, od szczegółu do ogółu

obserwacji, od szczegółu do ogółu

Poczatki doby współczesnej –

Poczatki doby współczesnej –

XVII/XVIII w.

XVII/XVIII w.

•

Dualizm ciała i umysłu – ciało i umysł są

Dualizm ciała i umysłu – ciało i umysł są

jakościowo różne i odrębne, idee wrodzone –

jakościowo różne i odrębne, idee wrodzone –

Kartezjusz

Kartezjusz

•

John Lock –empirysta, tabula rasa , człowik rodzi

John Lock –empirysta, tabula rasa , człowik rodzi

się z umysłem stanowiącym niezapisaną kartę

się z umysłem stanowiącym niezapisaną kartę

•

Emmanuel Kant – integracja władz umysłu –

Emmanuel Kant – integracja władz umysłu –

zmysły zdolność rozumienia , rozumowanie.

zmysły zdolność rozumienia , rozumowanie.

•

Wiedza aprioryczna – całkowicie niezalezna od

Wiedza aprioryczna – całkowicie niezalezna od

doświadczenia ( 2+2 = 4)

doświadczenia ( 2+2 = 4)

•

Wiedza aposterioryczna – pochodząca z

Wiedza aposterioryczna – pochodząca z

doświadczenia

doświadczenia

Strukturalizm

Strukturalizm

•

Zrozumienie struktury, poprzez

Zrozumienie struktury, poprzez

analizowanie komponentów składowych

analizowanie komponentów składowych

•

Podstawowe pytanie: z czego składa się

Podstawowe pytanie: z czego składa się

ludzki umysł ?

ludzki umysł ?

•

1897 r. – Instytut psychologiczny w

1897 r. – Instytut psychologiczny w

Lipsku Wilhelm Wund ( 1875 – już

Lipsku Wilhelm Wund ( 1875 – już

prowadził badania w pomieszczeniach

prowadził badania w pomieszczeniach

uczelni)

uczelni)

•

Metoda badań: introspekcja

Metoda badań: introspekcja

•

E.Titchenera –procesy świadomości

E.Titchenera –procesy świadomości

można zredukować do trzech

można zredukować do trzech

elementarnych stanów :

elementarnych stanów :

–

Wrażeń : podstawowych składników

Wrażeń : podstawowych składników

spostrzeżeń

spostrzeżeń

–

Wyobrażeń – obrazów, które tworzymy w

Wyobrażeń – obrazów, które tworzymy w

umysłach

umysłach

–

Afektów: elementy emocji – miłośc ,

Afektów: elementy emocji – miłośc ,

nienawiść

nienawiść

Strukturalizm – krytyka :

Strukturalizm – krytyka :

•

Statyczność – zajmujący się strukturą

Statyczność – zajmujący się strukturą

, a nie funkcją

, a nie funkcją

•

Brak zgodność pomiędzy badanymi –

Brak zgodność pomiędzy badanymi –

zastrzeżenie metodologiczne

zastrzeżenie metodologiczne

odnośnie introspekcji

odnośnie introspekcji

•

Brak związków wyjaśniających

Brak związków wyjaśniających

przyczynę

przyczynę

Funkcjonalizm:

Funkcjonalizm:

•

Co robią ludzie i dlaczego to robią ?

Co robią ludzie i dlaczego to robią ?

•

J.R. Angel : nakzy funkcjonalizmu :

J.R. Angel : nakzy funkcjonalizmu :

–

Badać procesy umysłowe,

Badać procesy umysłowe,

–

Badać funkcjonowanie świadomości

Badać funkcjonowanie świadomości

–

Badać ogół związków organizmu ze

Badać ogół związków organizmu ze

środowiskiem

środowiskiem

Funkcjonalizm:

Funkcjonalizm:

•

William James

William James

(Harvard) 1890 –

(Harvard) 1890 –

Principles of

Principles of

Psychology ( Zasady

Psychology ( Zasady

psychologii)

psychologii)

•

Dewey –

Dewey –

pragmatyzm –

pragmatyzm –

użytecznośc

użytecznośc

psychologii

psychologii

(motywacja

(motywacja

uczniowska)

uczniowska)

Uwagi krytyczne:

Uwagi krytyczne:

•

Brak jasnego sprecyzowania terminu

Brak jasnego sprecyzowania terminu

funkcja

funkcja

•

Brak spójnej filozofii i wspólnego

Brak spójnej filozofii i wspólnego

punktu widzenia

punktu widzenia

•

Akcentowanie użyteczności badań

Akcentowanie użyteczności badań

mogłoby spowodować zahamowanie

mogłoby spowodować zahamowanie

rozwoju badań eksperymentalnych o

rozwoju badań eksperymentalnych o

długofalowych skutkach

długofalowych skutkach