Regulacja i pobudzanie

procesów innowacyjnych

Prof.dr hab. Józef Szabłowski

Rynkowy mechanizm regulacji

 

W literaturze wymienia się pięć założeń rynkowego

mechanizmu regulacji.
1)     Wykorzystanie mechanizmu rynkowego jako regulatora
funkcjonowania przedsiębiorstwa polega na ukształtowaniu
dostatecznej „przestrzeni samoregulacyjnej” . Dążenia
przedsiębiorstwa są następujące:
-         wzrost sprzedaży,
-         poprawa atrakcyjności wyrobów,
-         poprawa jakości,
-         wprowadzanie nowych rozwiązań,
-         obniżanie kosztów produkcji,
-         uzyskanie korzystnych cen,
-         zdobywanie nowych rynków.  

Rynkowy mechanizm regulacji

2) Przedsiębiorstwa, które nie wprowadzają innowacji mają
trudności na rynku i bankrutują.
3)     Presja na obniżenie cen i kosztów jest motorem
innowacji.
4)     Mechanizm rynkowy rozwiązuje problem alokacji
zasobów i podziału dochodów poprzez dostosowanie się popytu
i podaży.
5)     Obecnie konkurencja dokonuje się głównie poprzez (w tej
samej branży):
-         uruchamianie produkcji nowych wyrobów,
-         doskonalenie ich pod względem jakości,
-         poprawę funkcjonalności wyrobów,
-         rozszerzenie oferty rynkowej,
-         zdobywanie nowych rynków zbytu,
-         obniżanie kosztów i cen.
 

TRZY FUNKCJE RYNKU

Wymienia się w literaturze trzy funkcje rynku w zakresie

kształtowania aktywności innowacyjnej przedsiębiorstw:
-         informacyjną,
-         inspiracyjną,
-         weryfikacyjną,
Funkcja informacyjna
System informacji rynkowej powinien wyróżniać się
następującymi cechami:
-         mieć charakter ciągły,
-         angażować źródła wewnętrzne i zewnętrzne,
-         zapewniać odpowiednią selekcję dopływających
informacji,
-        

prowadzić

do

wypracowania

odpowiednio

ukierunkowanych

propozycji

strategii

innowacyjnej

przedsiębiorstwa.

Trzy funkcje rynku

 

Inspiracyjna funkcja rynku sprowadza się do
prowokowania producentów aby swe działania
ukierunkowali na:
-   poprawę jakości wyrobów,
-   obniżenie kosztów,
-  zmiana w strukturze asortymentowej,
-   wprowadzenie nowych wyrobów,
-   wycofywanie wyrobów przestarzałych.
Impulsy mogą wynikać z:
-         ofert pośredników handlowych, targów,
-         giełd, wystaw, reklam,
-         propozycji dostawców i kooperantów,
-         relacji użytkowników,
-         relacji konsumentów.
 

TRZY FUNKCJE RYNKU

Rynek

w

ramach

formułowania

strategii

przedsiębiorstwa powinien rozstrzygać o:



-         kierunku poszukiwań i wyborze konkretnego

pomysłu,



-         terminie jego wdrażania do produkcji i

wprowadzania na rynek,



-         sposobie wprowadzania nowego produktu na

rynek,



-         skali zastosowania (ilości produkcji),



-         momencie wycofania wyrobu z produkcji i rynku,



-        momencie zastąpienia wyrobu nowym bądź

zdywersyfikowanym.
 

Trzy funkcje rynku

 

Weryfikacyjna funkcja mechanizmu rynkowego w
zakresie innowacji dotyczy ryzyka:
-  rynkowego
-  technologicznego

O możliwości ograniczenia ryzyka decydują:
- kompletność informacji,
- dokładne studia,
- utrzymywanie kontaktów z przyszłymi nabywcami.

Instrumentami weryfikacji innowacji są:

-     1.    systematyczna kontrolna lista oceny zawierająca:
-                główne wartości produktu
-                zalety i korzyści
-                parametry jakości
-                parametry niezawodności
-                parametry bezpieczeństwa
-                walory eksploatacyjne, itp.
- 2. wywiady konwersacyjne obejmujące badania relacji
potencjalnych konsumentów
-    3.  panel konsumentów na podstawie prób testowych
-    4. test marketingowy poprzedzony:
-            wysyłką próbek wyrobów
-            przeglądem nabywców
-    5.  przygotowanie produkcji łącznie z weryfikacją
produktów
-    6. ocena wyrobu
 

Procesy innowacyjne w

przedsiębiorstwie

 

Pojawiają się takie hasła jak:
-         „gospodarka oparta na wiedzy”,
-         „energia przedsiębiorcza podmiotu gospodarczego”,
-        

„synergiczna

suma

kreatywności

i

przedsiębiorczości” ,
-         „zarządzanie wiedzą w społeczeństwie uczącym się”.
Źródło innowacji tkwi w indywidualnych i zbiorowych
postawach innowacyjnych:
-         pracowników
-         kierownictwa
-         właścicieli przedsiębiorstwa

Zdolność przedsiębiorstwa do innowacji określona jest:

zasobami ludzkimi, rzeczowymi i finansowymi,
-     strukturą wewnętrzną umożliwiającą przetwarzanie
nakładów na wyniki,
-     systemami motywacyjnymi.
Zdolność innowacyjna przedsiębiorstw powinna być
uzupełniona działaniem makroekonomicznym:
-         polityką przemysłową
-         polityką naukowo-techniczną
-         polityką innowacyjną
Przedsiębiorstwo nie zawsze jest zainteresowane albo nie
zawsze może realizować ważne innowacje w zakresie:
-         ochrony środowiska
-         zdrowia człowieka
-     oszczędzania ograniczonych zasobów energetycznych
czy surowcowych
  W celu skłonienia do oszczędności   niezbędne są
krajowe instrumenty
-      kar i zachęt

Procesy innowacyjne w

przedsiębiorstwie

 

Przedsiębiorstwo

ukierunkowuje

zamierzenia

swojej

strategii innowacyjnej, a więc jest ono podmiotem
względnie autonomicznym. Przedsiębiorstwo kieruje się
ekonomicznymi kryteriami wyboru, stara się zapewnić
efektywność działań.

Działania innowacyjne cechują się pewną odrębnością:
-    niepowtarzalnością działań (w przeciwieństwie do
produkcji czy obrotu),
-    dużą złożonością i nowością koncepcyjnością ,
-     znacznym odroczeniem efektów w czasie,
-     relatywnie wysokimi nakładami,
-     ryzykiem technologicznym i rynkowym,
    

Rola właściciela w strategii innowacyjnej zależy od
formy prawnej firmy:

-         przedsiębiorstwa małe – właściciel zarządca,
-         spółki z o.o 1-2 udziałowców lub więcej,
-         spółki akcyjne,
-         spółdzielnie,
-         przedsiębiorstwo państwowe,
-         przedsiębiorstwo samorządu lokalnego.
Rola przedsiębiorcy zarządcy
J. Schumpeter zwraca uwagę na:
-    nowatorskie nastawienie przedsiębiorcy,
-

odpowiedzialność

przedsiębiorcy

za

kombinacje

czynników wytwórczych,
-   

zainteresowanie

postępem

technicznym

i

organizacyjnym.

Zarządca:

 

-         tworzy warunki do harmonijnego funkcjonowania
przedsiębiorstwa,
-         kształtuje więzi informacyjne,
-         konkuruje z innymi podmiotami na rynku,
-         reguluje stosunki z otoczeniem,
-         kształtuje stosunki międzyludzkie.

Rola wykonawcy w innowacjach

 

–        jest to element wkładu podmiotowego,
–        główna rola wykonawcy polega na wykonaniu pracy,
ważne są: - zaangażowanie
–     motywowanie
–        doprowadzenie do zgodności celów:
–     wykonawcy i firmy
–        funkcje innowacyjne wykonawcy związane też są z
barierami i oporem przed zmianami
–        w strukturach organizacyjnych rozdziela się funkcje :
–     wykonawcze
–     innowacyjne
–        prowadzi to do wydzielenia sfery B+R
–        B+R przybierać różne formy organizacyjne.