PRZYWÓDZTWO
Style władzy: autorytaryzm i
demokratyzm
Przywództwo transformacyjne i
charyzmatyczne
WŁADZA
stosunek hierarchiczny, w którym strona
zwierzchnia posiada zdolność wymuszenia
określonych zachowań na stronie podległej
możliwość zmiany zachowań lub postaw innych
zgodnie z wolą kierującego, obejmująca cechy
osobiste oraz zajmowaną pozycję, co może być
podstawą potencjalnego wpływu władcy
zdolność do wpływania na zachowania innych
(R. Griffin)
...
PRZYWÓDZTWO
proces kierowania i wpływania na związaną z zadaniami
działalność członków grupy (J. Stoner)
każda czynność, która wpływa na postawę grupy (Morris i
Seeman)
oddziaływanie na zachowania innych ludzi poprzez ustanawianie
nowych wzorców zachowań, zmianę częstości występowania
określonych zachowań oraz dostarczaniu wskazówek
dotyczących modyfikacji zachowań
wówczas, gdy za sprawą liderów zwolennicy zabiegają o cele,
które reprezentują wartości i motywacje wspólne jednym i
drugim, wartości liderów oraz wartości grupy lub organizacji (J.
Burns)
to postrzegana przez innych członków organizacji gotowość
wywierania lub samo wywieranie wpływu na związane z celami
organizacji myśli, uczucia i działania jej członków (Smith)
PRZYWÓDZWTO
przywództwo zakłada czynienie rzeczy
za pomocą innych – def. pochodząca z
poufnego statutu największego gangu
ulicznego w Chicago
jeden z aspektów władzy
PRZYWÓDZTWO A
WŁADZA
trudno określić jednoznacznie granicę
podziału
władza – pojęcie szersze, legitymacja
prawna do egzekwowania postanowień
przywództwo – proces społeczny,
w ramach którego lider poszukuje
dobrowolnego uczestnictwa
podwładnych w wysiłkach, skierowanych
na osiągnięcie celu organizacji
STYLE WŁADZY
AUTOKRATYCZNY (dyrektywny, Directing):
- Kierownik sam ustala cele grupy i metody działania. Centralizacja władzy.
- Sam dokonuje podziału pracy, oddziałuje przez polecenia i kary.
- Kierownik utrzymuje dystans wobec członków grupy, nie uczestniczy w jej pracach.
ANALIZA SKUTKÓW: motywuje do pracy "na ilość", wyniki o niskiej jakości, w grupie
często apatia i agresja. Opuszczenie grupy przez kierownika oznacza obniżenie tempa
pracy lub jej przerwanie.
DEMOKRATYCZNY (integratywny, partycypacyjny, Delegating):
- Kierownik zachęca grupę do podejmowania decyzji odnośnie: celów, metod, podziału
pracy.
- Często kontaktuje się ze współpracownikami i uczestniczy w pracach zespołu.
- Dąży do likwidowania barier utrudniających komunikowanie się.
ANALIZA SKUTKÓW: mniejsza ilość wykonanej pracy, ale wyższa jakość.
Dobre kontakty interpersonalne, częste przyjaźnie; styl jest bardzo dobrze
akceptowany.
STYLE WŁADZY
Przywództwo
skoncentrowane
na osobie szefa
Przywództwo
skoncentrowane
na podwładnych
Zakres władzy kierownika
Obszar swobody podwładnych
Kierownik
podejmuje
decyzję i
ogłasza ją
Kierownik
namawia
do
akceptacji
decyzji
Kierownik
przedstawi
a pomysły
i oczekuje
pytań
Kierownik
przedstawi
a
przybliżon
e decyzje,
które
mogą się
zmieniać
Kierownik
referuje
problem,
oczekuje
sugestii i
podejmuje
decyzję
Kierownik
określa
granice i
proponuje
grupie
podjąć
decyzję
Kierownik
pozwala
grupie po-
dejmować
decyzje w
ustalonych
granicach
STYLE WŁADZY
LAISSEZ-FAIRE (liberalny) –
przywódca jednocześnie nie angażuje
się w prace grupy, ale też nie narzuca
jej niczego;
Przywódca pozwala robić grupie to co
chce.
PRZYWÓDCA
Osobowość, kombinacja cech:
1.
Identyfikacja cech osobowych przywódców;
Założenie: „Przywódcą człowiek się rodzi, a nie staje”
2.
Porównanie cech skutecznych i nieskutecznych przywódców.
Wniosek: Skuteczne przywództwo zależy nie od zbioru cech, ale od stopnia w jakim
te cechy odpowiadają danej sytuacji.
Zachowanie – element wyuczalny, aspekty:
1.
Funkcje pełnione w grupie:
związane z zadaniem (rozwiązywanie problemów) + społeczne (utrzymanie grupy).
2.
Style przywódcze:
Zorientowane na zadania (kontrola) + zorientowane na pracowników
(motywowanie).
Wniosek: Efektywność zachowań przywódczych zależna od warunków.
Pogląd ewolucyjny: warunki określające
skuteczność przywódcy są zmienne.
WYBÓR STYLU
Wybór stylu uwarunkowany jest 3 elementami,
które powinien ocenić przywódca:
1.
Siły tkwiące w kierowniku
2.
Siły tkwiące w podwładnych
3.
Siły sytuacji
Na skuteczność przywódcy wpływają różne
czynniki, np.:
jego osobowość, doświadczenia, oczekiwania
jego i jego przełożonego oraz podwładnych, wymagania zadania,
kultura i zasady postępowania w organizacji itp
WYBÓR STYLU
SIATKA KIEROWNICZA BLAKE’A I MOUTONA:
1.1. Styl zubożony (leseferystyczny) – przywódca
de facto rezygnuje ze swej roli pozostawiając
zespół sam sobie.
1.9. Styl klubowy – małe zainteresowanie produkcją
i efektywnością, duża troska o pracowników.
5.5. Styl zrównoważony – umiarkowana troska zarówno
o produkcję, jak i o pracowników.
9.1. Styl autorytarny (zadaniowy) – maksymalizacja
produkcji i efektywności, mała troska o pracowników.
9.9. Styl demokratyczny (zespołowy) – duża troska o produkcję i o
pracowników.
SYSTEM 4 R. LIKERTA:
1.9
5.5
9.9
9.1
1.1
System 1:
Eksploatujący
Autorytarny
System 2:
Protekcjonalny
Autorytarny
System 3:
Konsultujący
System 4:
IDEALNY
EWOLUCYJNA TEORIA
PRZYWÓDZTWA
P. Hersey i K. H. Blanchard – styl dostosowany do dojrzałości
pracowników, gdzie dojrzałość =
- chęć brania na siebie odpowiedzialności,
- umiejętności związane z zadaniem,
- pragnienie osiągnięć,
- doświadczenie.
Stosunki między kierownikiem
a podwładnymi przechodzą
4etapowy cykl życia w miarę
„dojrzewania” pracowników,
co powinno skutkować
zmianą stylu stosowanego
przez przywódcę.
Mały nacisk
na zadania
i na stosunki
Duży nacisk
na zadania,
mały na stosunki
Duży nacisk
na zadania
i na stosunki
Duży nacisk na
stosunki,
mały na zadania
stosunki
zadania
Dojrzałość członków grupy
DOBRY
PRZYWÓDCA =
= ELASTYCZNY
PRZYWÓDCA
NOWE KONCEPCJE
PRZYWÓDZTWA
TEORIA SPOŁECZNEGO UCZENIA SIĘ –
MODYFIKACJI ZACHOWAŃ
SAMOKIERUJĄCE SIĘ GRUPY
PRZYWÓDZTWO TRANSFORMACYJNE
PRZYWÓDZTWO TRANSAKCYJNE
PRZYWÓDZTWO CHARYZMATYCZNE
PRZYWÓDZTWO
TRANSAKCYJNE
Przywódca transakcyjny, wg B. M. Bassa,
określa, co podwładni powinni zrobić, aby
zrealizować cele własne i organizacji. W
tym celu dokonują klasyfikacji tych
wymagań oraz pomagają podwładnym
nabrać pewności, że mogą wykonać te
zadania i osiągnąć wytyczone cele przez
odpowiednie wysiłki.
PRZYWÓDZTWO
TRANSFORMACYJNE
Typ ten Bass przeciwstawia
transakcyjnemu. Przywódcy transformacyjni
motywują pracowników do robienia więcej
niż zamierzali, przez rozbudzenie poczucia
ważności i wartości naszych zadań, oraz
spowodowanie, że wykraczamy poza interes
własny i zespołu czy organizacji, a także
przez podniesienie poziomu naszych
potrzeb na wyższe szczeble – wzbudzanie
potrzeby samorealizacji.
PRZYWÓDZTWO
CHARYZMATYCZNE
Bezpośrednio związana z koncepcją przywództwa transakcyjnego.
Główne założenia autorstwa Roberta J. House’a.
Charakterystyka przywódcy charyzmatycznego:
-
Wysoki poziom władzy odniesienia;
-
Potrzeba wpływania na innych;
-
Duża pewność siebie, potrzeba dominacji;
-
Silne przekonanie o moralnej słuszności własnych poglądów (bądź
umiejętność przekonania do tego zwolenników);
-
Duże oczekiwania wobec zwolenników oraz emanacja
przekonaniem o ich niezawodności;
-
Inteligencja intrapersonalna i interpersonalna.
Cel działania: przekazanie wizji celu wyższego rzędu
(transcendentnego), który zdobywa zaangażowanie i energię
zwolenników,
dzięki umiejętnemu przedstawieniu obrazu powodzenia.
Dziękuję za uwagę