Zwierzęta żyjące w
Zwierzęta żyjące w
oceanach
oceanach
Katarzyna Rapacz
Katarzyna Rapacz
Justyna Zioło
Justyna Zioło
I SUM Pedagogika wczesnoszkolna
I SUM Pedagogika wczesnoszkolna
Ocean
Ocean
to wielka część hydrosfery ziemskiej,
to wielka część hydrosfery ziemskiej,
stanowiąca rozległy obszar słonej
stanowiąca rozległy obszar słonej
wody.
wody.
•
Bez mórz i oceanów Ziemia byłaby
Bez mórz i oceanów Ziemia byłaby
martwą planetą, ponieważ życie wzięło
martwą planetą, ponieważ życie wzięło
swój początek właśnie w wodzie. Było to
swój początek właśnie w wodzie. Było to
bardzo, bardzo dawno temu przed ok.
bardzo, bardzo dawno temu przed ok.
3,5 miliardami lat.
3,5 miliardami lat.
•
Oceany są to olbrzymie masy wody w
Oceany są to olbrzymie masy wody w
bezustannym ruchu. Ich głębokość
bezustannym ruchu. Ich głębokość
dochodzi miejscami do ponad 10 000 m.
dochodzi miejscami do ponad 10 000 m.
Jakie mamy oceany na
Jakie mamy oceany na
świecie?
świecie?
Wyróżnia się:
Wyróżnia się:
•
- 1 ocean – Wszechocean,
•
- 3 oceany – Ocean Spokojny (Pacyfik, Ocean Wielki), Ocean
Atlantycki (Atlantyk) i Ocean Indyjski,
•
- 4 oceany – Ocean Spokojny (Pacyfik, Ocean Wielki), Ocean
Atlantycki (Atlantyk), Ocean Indyjski i Ocean Arktyczny
(Morze Arktyczne, Ocean Lodowaty Północny),
•
- 5 oceanów – Ocean Spokojny (Pacyfik, Ocean Wielki),
Ocean Atlantycki (Atlantyk), Ocean Indyjski, Ocean
Arktyczny (Morze Arktyczne, Ocean Lodowaty Północny) i
Ocean Południowy.
•
Największy wpływ na życie w wodach
Największy wpływ na życie w wodach
oceanów ma światło, ponieważ to od
oceanów ma światło, ponieważ to od
dostaw
energii
słonecznej
zależy
dostaw
energii
słonecznej
zależy
intensywność procesu fotosyntezy, a co
intensywność procesu fotosyntezy, a co
za
tym
idzie
życie
organizmów
za
tym
idzie
życie
organizmów
roślinnych,
które
produkują
tlen
roślinnych,
które
produkują
tlen
umożliwiający życie zwierzętom. Jest ono
umożliwiający życie zwierzętom. Jest ono
także istotnym czynnikiem, od którego
także istotnym czynnikiem, od którego
zależy temperatura i barwa wody.
zależy temperatura i barwa wody.
Życie w oceanach
Życie w oceanach
•
Na
podstawie
dopływu
promieni
Na
podstawie
dopływu
promieni
słonecznych wyróżnia się w morzach
słonecznych wyróżnia się w morzach
trzy
trzy
warstwy świetlne
warstwy świetlne
:
:
•
eutroficzną (do około 80 m w głąb) - jest
to tzw. strefa prześwietlona, w której
występuje największa ilość światła. Jest ona
najbogatsza w życie organiczne.
•
dystroficzną (od około 80 do 350 - 400 m)
- w tej strefie ilość światła jest ograniczona.
•
afotyczną (poniżej 400 m) - strefa zupełnie
ciemna. Jest najuboższa w życie organiczne.
Strefa przybrzeżna
Strefa przybrzeżna
•
Zamieszkują ją zwierzęta prowadzące
Zamieszkują ją zwierzęta prowadzące
osiadły tryb życia- żyjące w dnie
osiadły tryb życia- żyjące w dnie
morskim-
morskim-
koralowce, gąbki i ukwiały
koralowce, gąbki i ukwiały
.
.
•
Występują
tu
także
zwierzęta
Występują
tu
także
zwierzęta
pełzające, jak
pełzające, jak
małże i ślimaki
małże i ślimaki
oraz
oraz
zwierzęta wędrujące, jak:
zwierzęta wędrujące, jak:
ośmiornice,
ośmiornice,
kraby, raki, krewetki, rozgwiazdy i
kraby, raki, krewetki, rozgwiazdy i
jeżowce.
jeżowce.
GĄBKI
KORALOWCE
•
Spotkać tu można wiele zwierząt
Spotkać tu można wiele zwierząt
pływających, głównie są to
pływających, głównie są to
ryby
ryby
(w
(w
strefie umiarkowanej prezentowane
strefie umiarkowanej prezentowane
są przez śledzie, flądry, dorsze,
są przez śledzie, flądry, dorsze,
jesiotry
i
łososie,
a
w strefie
jesiotry
i
łososie,
a
w strefie
międzyzwrotnikowej przez barakudy i
międzyzwrotnikowej przez barakudy i
rekiny).
rekiny).
•
Fale i prądy morskie unoszą
Fale i prądy morskie unoszą
ponadto
ponadto
plankton
plankton
, czyli organizmy
, czyli organizmy
biernie unoszone przez wodę.
biernie unoszone przez wodę.
ŚLIMAKI
OŚMIORNICE
KRABY
ROZGWIAZDY
REKINY
BARAKUDY
Strefa otwarta
Strefa otwarta
•
Zwierzęta żyjące w tej strefie to
Zwierzęta żyjące w tej strefie to
zwierzęta pływające.
zwierzęta pływające.
•
Przede wszystkim to: wszelkie ryby,
Przede wszystkim to: wszelkie ryby,
kałamarnice, żółwie morskie i ssaki
kałamarnice, żółwie morskie i ssaki
(wieloryby i delfiny).
(wieloryby i delfiny).
KAŁAMARNICA
ŻÓŁW MORSKI
Orki
Orki
- są dużymi głębokomorskimi
- są dużymi głębokomorskimi
drapieżnikami. Są one gatunkiem
drapieżnikami. Są one gatunkiem
delfina,
delfina,
a nie wieloryba. Osiągają do 9 m
a nie wieloryba. Osiągają do 9 m
długości.
długości.
Kaszalot
Kaszalot
- jest
jednym
z
- jest
jednym
z
największych wielorybów nurkujących
największych wielorybów nurkujących
i za każdym razem, gdy zanurza się
i za każdym razem, gdy zanurza się
w zimne i mroczne głębiny oceanów,
w zimne i mroczne głębiny oceanów,
zachowuje się w taki sam sposób.
zachowuje się w taki sam sposób.
DELFINY
Humbaki
Humbaki
- żywią się przepływając z
- żywią się przepływając z
otwartą paszczą przez ławice ryb.
otwartą paszczą przez ławice ryb.
Pobierają one wodę, którą następnie
Pobierają one wodę, którą następnie
usuwają przez fiszbiny, a w ich
usuwają przez fiszbiny, a w ich
paszczy zostaje tylko pożywienie.
paszczy zostaje tylko pożywienie.
Strefa głębinowa
Strefa głębinowa
•
rozciąga poniżej 500 m.,
•
Występują
w
niej
głowonogi
(ośmiornice, kalmary, krewetki), ryby
głębinowe, gąbki krzemionkowe i
liliowce.
KALMARY
JEŻOWCE
KREWETKI
RYBY GŁĘBINOWE
RYBY GŁĘBINOWE
MANTA
OGOŃCZE
LILIOWCE
GĄBKI KRZEMIONKOWE
MEDUZA
•
Manaty
Manaty
- poruszają się one w wodzie
- poruszają się one w wodzie
z wdziękiem, jakby w zwolnionym
z wdziękiem, jakby w zwolnionym
tempie. Potrafią one pływać ze stałą
tempie. Potrafią one pływać ze stałą
prędkością 8 km/h, sterują za
prędkością 8 km/h, sterują za
pomocą płetw i poruszają ogonem w
pomocą płetw i poruszają ogonem w
górę i w dół. W płytkich wodach
górę i w dół. W płytkich wodach
manaty używają płetw do powolnego
manaty używają płetw do powolnego
chodzenia po dnie.
chodzenia po dnie.
W oceanach możemy spotkać
W oceanach możemy spotkać
również:
również:
•
Foki
Foki
- są doskonale przystosowane do
- są doskonale przystosowane do
życia w wodzie. Większość z nich
życia w wodzie. Większość z nich
zamieszkuje oceany, ale kilka gatunków
zamieszkuje oceany, ale kilka gatunków
żyje również w dużych jeziorach i
żyje również w dużych jeziorach i
rzekach. Są one doskonałymi nurkami,
rzekach. Są one doskonałymi nurkami,
a niektóre foki mogą pozostawać pod
a niektóre foki mogą pozostawać pod
wodą bez przerwy przez ponad
wodą bez przerwy przez ponad
godzinę. Jednak, jako ssaki, muszą one
godzinę. Jednak, jako ssaki, muszą one
wynurzać się na powierzchnię, by
wynurzać się na powierzchnię, by
zaczerpnąć powietrza.
zaczerpnąć powietrza.
•
Mors
Mors
- jest
największym
- jest
największym
przedstawicielem płetwonogich. Żyje
przedstawicielem płetwonogich. Żyje
on wzdłuż wybrzeży Arktyki, gdzie
on wzdłuż wybrzeży Arktyki, gdzie
pływa dzięki swoim płetwowatym
pływa dzięki swoim płetwowatym
kończynom. Kły morsa są bardzo
kończynom. Kły morsa są bardzo
długimi zębami, które mogą osiągać do
długimi zębami, które mogą osiągać do
1 metra długości. Używa on ich do walk
1 metra długości. Używa on ich do walk
godowych. Morsy są zwierzętami
godowych. Morsy są zwierzętami
społecznymi i żyją w stadach, liczących
społecznymi i żyją w stadach, liczących
około 100 osobników.
około 100 osobników.
DZIĘKUJEMY
DZIĘKUJEMY
ZA UWAGĘ!
ZA UWAGĘ!
Źródło:
Źródło:
•
Umiński T. (1986),
Umiński T. (1986),
Zwierzęta i oceany : popularna
Zwierzęta i oceany : popularna
zoogeografia wód morskich
zoogeografia wód morskich
., WSiP, Warszawa
., WSiP, Warszawa
•
Wójcik E. (red.) (2008), Życie na ziemi., Wyd. SBM,
Wójcik E. (red.) (2008), Życie na ziemi., Wyd. SBM,
Warszawa
Warszawa
•
Wójcik E. (red.) (2009), Życie ssaków., Wyd. SBM,
Wójcik E. (red.) (2009), Życie ssaków., Wyd. SBM,
Warszawa
Warszawa
•
Polskie Centrum Nurkowe
Polskie Centrum Nurkowe
-http://www.divingbali.info/podwodne_zoo_na
-http://www.divingbali.info/podwodne_zoo_na
%20_bali.htm
%20_bali.htm