Podstawy zachowań

grupowych.

Angelika Lewandowska

Aleksandra Lewicka

Tomasz Łanowy

Grupa – co to takiego?

• GRUPĘ - definiuje się jako zbiór

dwóch lub więcej osób oddziałujących

na siebie i współzależnych, łączących

się, aby osiągnąć określone cele.

• Każda zbiorowość ludzi może być

przekształcona w grupę społeczną

pod warunkiem nawiązania interakcji

(informacyjnych, sterujących,

emocjonalnych i sterujących).

Klasyfikacja grup.

• Grupy formalne są określone w

strukturze organizacji i mają

przydzielona pracę do wykonania.

• Natomiast nieformalne grupy powstają w

wyniku potrzeb kontaktów społecznych i

mają charakter towarzyski. Zaspakajają

potrzeby społeczne ich członków.

• Można dalej podzielić grupy na:

kierowane, zadaniowe, interesów i

koleżeńskie.

Klasyfikacja grup.

•

Grupy kierowania i zadaniowe narzucane są

przez organizację formalną.

•

Grupa kierowania to kierownik i jego

bezpośredni podwładni.

•

Grupa zadaniowa to nie tylko osoby podległe

jednemu przełożonemu. Skład jej może

wykraczać poza podporządkowanie

służbowe.

•

Grupy interesów łączą ludzi pragnących

osiągnąć wspólny, określony cel.

•

Grupy koleżeńskie skupiają ludzi ze

wspólnymi cechami.

Klasyfikacja grup –

schemat.

Grupy

Formalne

Nieformalne

Grupy

interesów

Grupy

koleżeńskie

Grupy

kierowania

Grupy

zadaniowe

Dlaczego przystępujemy do

grup?

• Bezpieczeństwo – ludzie czują się silniejsi,

pewniejsi siebie, są bardziej odporni na

krytykę i groźby ze strony innych.

• Pozycja – uznanie i prestiż w

społeczeństwie.

• Wysoka samoocena – zapewniają poczucie

własnej wartości.

• Przynależność – grupa ma zaspokajać

potrzeby społeczne, w tym przynależności.

• Osiągnięcie celów – w grupie łatwiej

osiągnąć cel.

Normy.

• W grupach często funkcjonują normy,

czyli wzorce dopuszczalnych zachowań,

akceptowane przez członków grupy.

• Każda grupa ustanawia własny zbiór

norm np. normy mogą określać

odpowiedni ubiór pracownika.

• Normy służą też jako narzędzie

wywierania wpływu na zachowanie

jednostki.

Eksperyment Hawthorne.

• 3 serie eksperymentów nadzorowane

przez prof. Eltona Mayo.

• Badania dowiodły m.in. że istnieje

znaczący wpływ grupy na indywidualne
zachowania, że normy grupowe
skutecznie wyznaczają poziom
indywidualnej pracy i że na wydajność
pracy bardziej wpływają normy grupowe,
odczucia i bezpieczeństwo niż pieniądze.

Konformizm.

• Eksperyment Salomona Ascha – wykazał

wpływ wywierany przez grupę.

• Grupa potrafi wywrzeć nacisk na

członków tak, by zmieniali swoje

postawy i zachowania dostosowując się

do wzorców grupy.

• Jest to zjawisko negatywne. Ludzie w

grupie boją się mieć własne zdanie,

wyrażać je. Dodatkowo boją się o

pozycję w grupie i przynależność do niej.

Efekt synergii.

• Efekt synergii oznacza, że efekt

końcowy pracy całej grupy jest większy
niż suma efektów pojedynczego
działania jednostek.

• Zjawisko synergii jest bardziej

zauważalne w grupach o charakterze
formalnym.

• Synergia może mieć wymiar zarówno

dodatni jak i ujemny.

Social loafing czyli

próżniactwo społeczne.

• To nieświadoma tendencja do zwalniania

tempa pracy, gdy wykonuje się ją w grupie.

• Każdy członek grupy daje z siebie tylko część

wysiłku, mając świadomość, że inni też dają
tylko część siebie, swojej pracy.

• Efekt końcowy pracy grupy jest zatem niższy.
• Przyczyną może być chęć przywrócenia

sprawiedliwości w grupie.

Rozproszona

odpowiedzialność.

• Wraz ze wzrostem liczby ludzi w grupie,

maleje poczucie odpowiedzialności.

• Badania amerykańskich psychologów –

Darley i Latane dowiodły, że

konieczność działania w kryzysowej

sytuacji rozkłada się na ilość świadków.

• Gdy jesteśmy w większej grupie ludzi,

stajemy bardziej anonimowi,

pozwalamy na zachowania niemoralne.

Myślenie grupowe.

• Zjawisko polegające na dominacji

normy zgodności poglądów członków
grupy nad realistyczną oceną różnych
możliwych kierunków działania i nad
otwartym przedstawianiem odmiennego
zdania, poglądów mniejszości albo
niepopularnych punktów widzenia.

• Nie wszystkie grupy są narażenie na

myślenie grupowe.

Myślenie grupowe –

przejawy.

• Członkowie grupy chcą wykazać że

istnieją ukryte powody sprzeciwów

wyrażanych wobec przyjętych założeń.

• Wywiera się nacisk na tych, którzy

wysuwają wątpliwości, by przyjęli dane

rozwiązanie.

• Sceptycy często nie wyrażają swoich

zastrzeżeń.

• Milczenie interpretuje się jako głos

poparcia dla rozwiązania.

Myślenie grupowe –

konsekwencje.

• Myślenie grupowe oznacza m.in.

obniżenie sprawności umysłowej
osoby, osłabienie weryfikowania
rzeczywistości lub jej ocen
moralnych w wyniku nacisków grupy.

• Dla organizacji może to oznaczać

spadek racjonalności decyzji i
efektywności działania.

Myślenie grupowe –

możliwość występowania.

• Zwartość grupy.
• Zachowania przywódcy.
• Izolacja od otoczenia.
• Presja czasu.
• Zaniechanie stosowania

metodycznych procedur
podejmowania decyzji.

Polaryzacja grupowa.

• Występują różnice między decyzjami

podejmowanymi przez jednostkę i grupę.

• Niekiedy decyzje grupowe są

ostrożniejsze niż indywidualne.

• Częściej występuje jednak przesunięcie

w stronę większego ryzyka.

• Polaryzację można traktować jako

szczególny przypadek myślenia
grupowego.

Polaryzacja grupowa.

• Decyzja grupy stanowi odbicie

normy grupowej dominującej w
trakcie jej podejmowania,
rozwijającej się podczas dyskusji.

• To w jakim kierunku nastąpi

przesunięcie, zależy od normy
obowiązującej przed dyskusją.

Polaryzacja grupowa -

wyjaśnienia.

• Dyskusja prowadzi do lepszego wzajemnego

poznania się członków grupy. Z upływem
czasu stają się śmielsi i odważniejsi.

• Przesunięcie w stronę większego ryzyka ma

związek z rozproszeniem
odpowiedzialności. Decyzje grupowe
uwalniają członków od odpowiedzialności
za ostateczny wybór dokonany przez grupę.

Dziękujemy za uwagę.