Problemy

Problemy

psychologiczne i

psychologiczne i

terapeutyczne

terapeutyczne

personelu szpitala

personelu szpitala

psychiatrycznego i

psychiatrycznego i

wpływ ich na relacje

wpływ ich na relacje

pacjent pielęgniarka

pacjent pielęgniarka

Istnieje wiele problemów

Istnieje wiele problemów

terapeutycznych

terapeutycznych

i psychologicznych

i psychologicznych

personelu szpitala

personelu szpitala

psychiatrycznego. Każdy

psychiatrycznego. Każdy

pacjent jest inny, inaczej

pacjent jest inny, inaczej

się z nim pracuje i różnie

się z nim pracuje i różnie

reaguje on na terapię czy

reaguje on na terapię czy

leczenie.

leczenie.

Stres zawodowy pielęgniarek a

Stres zawodowy pielęgniarek a

relacje z pacjentami.

relacje z pacjentami.

Do stresorów zawodowych w pracy

Do stresorów zawodowych w pracy

pielęgniarki zalicza się:

pielęgniarki zalicza się:

-emocje związane z opieką nad

-emocje związane z opieką nad

chorym

chorym

-konflikty w zespole

-konflikty w zespole

-niejasność roli zawodowej

-niejasność roli zawodowej

-obciążenia w pracy

-obciążenia w pracy

-brak autonomii

-brak autonomii

-relacje ze zwierzchnikami

-relacje ze zwierzchnikami

-relację zależności od lekarzy

-relację zależności od lekarzy

Istotnymi obciążeniami w zawodzie

Istotnymi obciążeniami w zawodzie

może być konflikt w roli

może być konflikt w roli

zawodowej. Oznacza on sytuację, w

zawodowej. Oznacza on sytuację, w

której do pielęgniarki kierowane są

której do pielęgniarki kierowane są

sprzeczne oczekiwania co do

sprzeczne oczekiwania co do

pełnionej przez nią roli lub gdy

pełnionej przez nią roli lub gdy

oczekiwania stawiane pielęgniarce

oczekiwania stawiane pielęgniarce

są niezgodne z jej własnymi,

są niezgodne z jej własnymi,

ważnymi potrzebami i uznawanymi

ważnymi potrzebami i uznawanymi

wartościami.

wartościami.

Konflikt ról społecznych

Konflikt ról społecznych

wynika z jednoczesnej

wynika z jednoczesnej

przynależności pielęgniarki

przynależności pielęgniarki

do kilku grup, a co za tym

do kilku grup, a co za tym

idzie, z równoczesnego

idzie, z równoczesnego

pełnienia przez nią różnych

pełnienia przez nią różnych

ról społecznych np. matki,

ról społecznych np. matki,

żony. Konflikt taki powstaje,

żony. Konflikt taki powstaje,

gdy ujawniają się

gdy ujawniają się

sprzeczności między

sprzeczności między

oczekiwaniami związanymi z

oczekiwaniami związanymi z

tymi odmiennymi rolami.

tymi odmiennymi rolami.

Długotrwały stres zawodowy może

Długotrwały stres zawodowy może

doprowadzić do pewnych

doprowadzić do pewnych

konsekwencji zdrowotnych oraz

konsekwencji zdrowotnych oraz

przyczynić się do powstania

przyczynić się do powstania

„wypalenia zawodowego”,

„wypalenia zawodowego”,

oznaczającego obniżenie

oznaczającego obniżenie

efektywnego działania, brak

efektywnego działania, brak

zdolności do współczucia, empatii

zdolności do współczucia, empatii

oraz pojawienie się negatywnych

oraz pojawienie się negatywnych

uczuć.

uczuć.

Personel szpitala psychiatrycznego

Personel szpitala psychiatrycznego

(lekarze, pielęgniarki, psycholodzy,

(lekarze, pielęgniarki, psycholodzy,

terapeuci) pracując z pacjentami

terapeuci) pracując z pacjentami

poznają ich intymne problemy

poznają ich intymne problemy

psychologiczne, społeczne i fizyczne.

psychologiczne, społeczne i fizyczne.

Stałe lub ciągle powtarzające się

Stałe lub ciągle powtarzające się

pobudzenie emocjonalne jest bardzo

pobudzenie emocjonalne jest bardzo

stresowym doznaniem dla każdej

stresowym doznaniem dla każdej

osoby, a często może działać

osoby, a często może działać

destrukcyjnie i odbierać zdolność do

destrukcyjnie i odbierać zdolność do

pracy.

pracy.

Istotnym elementem,

Istotnym elementem,

który wpływa na

który wpływa na

pomyślność procesu

pomyślność procesu

terapeutycznego jest

terapeutycznego jest

nawiązanie kontaktu

nawiązanie kontaktu

między pacjentem a

między pacjentem a

personelem medycznym.

personelem medycznym.

Postawa pielęgniarki

ma ogromne

znaczenie w kontakcie

z pacjentem i w

przebiegu całego

leczenia. Od niej

zależy czy traktować

będzie chorego

podmiotowo, czy uda

się jej nawiązać

szczery i prawdziwy

kontakt.

P

P

iel

iel

ę

ę

gniarka p

gniarka p

racująca w szpitalu

racująca w szpitalu

psychiatrycznym

psychiatrycznym

powinna wykazać

powinna wykazać

zrozumienie dla psychicznego stanu

zrozumienie dla psychicznego stanu

chorego, przeanalizować jego

chorego, przeanalizować jego

sytuację oraz umożliwić mu

sytuację oraz umożliwić mu

odnalezienie sensu życia. Przez

odnalezienie sensu życia. Przez

bezpo

bezpo

ś

ś

redni kontakt z pacjentem

redni kontakt z pacjentem

można mu pomóc w zrozumieniu

można mu pomóc w zrozumieniu

sensu cierpienia i choroby.

sensu cierpienia i choroby.

Relacje pacjent

pielęgniarka

„

„

Musimy traktować

Musimy traktować

pacjentów jako pewną

pacjentów jako pewną

psychologiczną całość,

psychologiczną całość,

choćby tylko dlatego, by

choćby tylko dlatego, by

realizować naprawdę

realizować naprawdę

naukową medycynę. Pacjent i

naukową medycynę. Pacjent i

pracownik służby zdrowia są

pracownik służby zdrowia są

kolegami. [...]

kolegami. [...]

”

”

Allen B.

Allen B.

Barbour

Barbour

Model oparty na

Model oparty na

współpracy

współpracy

Model współuczestnictwa

Model współuczestnictwa

zakłada wspólne podejmowanie

zakłada wspólne podejmowanie

decyzji dotyczących wszystkich

decyzji dotyczących wszystkich

aspektów opieki nad chorym,

aspektów opieki nad chorym,

począwszy od zaplanowania

począwszy od zaplanowania

badań diagnostycznych do

badań diagnostycznych do

wyboru i realizowania sposobu

wyboru i realizowania sposobu

leczenia.

leczenia.

Pielęgniarka powinna

Pielęgniarka powinna

poświęcić odpowiednią ilość

poświęcić odpowiednią ilość

czasu na rozmowę z pacjentem i

czasu na rozmowę z pacjentem i

wysłuchać go do końca nie

wysłuchać go do końca nie

przerywając w trakcie mówienia.

przerywając w trakcie mówienia.

Istotnym elementem jest

Istotnym elementem jest

utrzymanie kontaktu

utrzymanie kontaktu

wzrokowego. Spoglądanie działa

wzrokowego. Spoglądanie działa

jako wzmocnienie, podobnie jak

jako wzmocnienie, podobnie jak

skinienie głowy lub uśmiech.

skinienie głowy lub uśmiech.

Aktywne słuchanie

Jest to umiejętność werbalna

Jest to umiejętność werbalna

reagowania na komunikat

reagowania na komunikat

innego człowieka. Zakłada ono

innego człowieka. Zakłada ono

uważne wysłuchanie i

uważne wysłuchanie i

powtórzenie – odbicie sensu

powtórzenie – odbicie sensu

wypowiedzi, dzięki któremu

wypowiedzi, dzięki któremu

nadawca wie, że jego komunikat

nadawca wie, że jego komunikat

został zrozumiany.

został zrozumiany.

N

N

ajczęstszymi błędami w kontakcie z

ajczęstszymi błędami w kontakcie z

pacjentami chorymi psychicznie jest "

pacjentami chorymi psychicznie jest "

błąd

błąd

naukowej obiektywności

naukowej obiektywności

", gdzie pacjent

", gdzie pacjent

traktowany jest przedmiotowo, jak

traktowany jest przedmiotowo, jak

przedmiot oddziaływań terapeuty. "

przedmiot oddziaływań terapeuty. "

Błąd

Błąd

maski

maski

", to ukazywanie nieprawdziwych

", to ukazywanie nieprawdziwych

emocji, czasem jest to próba ukrycia pod

emocji, czasem jest to próba ukrycia pod

płaszczykiem wewnętrznego spokoju,

płaszczykiem wewnętrznego spokoju,

różnych obaw i niepewności. "

różnych obaw i niepewności. "

Błąd sędziego

Błąd sędziego

"

"

polega na ocenianiu postawy pacjenta. Nie

polega na ocenianiu postawy pacjenta. Nie

można wartościować nie znając człowieka,

można wartościować nie znając człowieka,

bo zachowanie takie z góry usztywnia

bo zachowanie takie z góry usztywnia

postawę wobec chorego i determinuje

postawę wobec chorego i determinuje

nastawienie emocjonalne.

nastawienie emocjonalne.

Blokady w

Blokady w

komunikacji z

komunikacji z

pacjentem

pacjentem

1.

1.

Nakazywanie, polecanie

Nakazywanie, polecanie

Taka reakcja nie przekazuje pacjentowi

Taka reakcja nie przekazuje pacjentowi

ani empatii, ani akceptacji i bardzo

ani empatii, ani akceptacji i bardzo

często przerywa dalszą komunikację.

często przerywa dalszą komunikację.

2.

2.

Ostrzeganie, upominanie

Ostrzeganie, upominanie

3.

3.

Moralizowanie, „głoszenie kazań”

Moralizowanie, „głoszenie kazań”

Mówienie pacjentom, co powinni

Mówienie pacjentom, co powinni

odczuwać rzadko pomaga. Ludzie często

odczuwać rzadko pomaga. Ludzie często

reagują na „powinnaś, musisz” oporem,

reagują na „powinnaś, musisz” oporem,

jeszcze usilniej broniąc swego

jeszcze usilniej broniąc swego

stanowiska

stanowiska

.

.

4. Obrzucanie wyzwiskami,

przylepianie etykietek
Takie reakcje mogą zdenerwować i
pognębić pacjenta oraz sprawić, że
poczuje się on człowiekiem głupim
lub niższej kategorii.
5. Osądzanie, obwinianie
6. Dezaprobata,
przeciwstawianie się, pouczanie
7. Aprobowanie, popieranie,
chwalenie
Pochwała często jest postrzegana
jako przejaw manipulacji, wprawia
w zakłopotanie zwłaszcza jeżeli
wygłasza się ją publicznie.

8.Analizowanie,
interpretowanie
9. Uspokajanie,
okazywanie współczucia
10. Ignorowanie,
odwracanie uwagi,
przerywanie
11.Wypytywanie
12.Doradzanie,
proponowanie
rozwiązań

Inne błędy popełniane

przez pielęgniarki

(rozpoznane przez

pacjentów)

•

poświęcanie zbyt małej ilości czasu

poświęcanie zbyt małej ilości czasu

•

przekazywanie okrojonej wiedzy

przekazywanie okrojonej wiedzy

•

niechęć do dzielenia się swoim

niechęć do dzielenia się swoim

czasem

czasem

•

informowanie przy użyciu

informowanie przy użyciu

medycznego, często

medycznego, często

niezrozumiałego języka

niezrozumiałego języka

•

brak cierpliwości

brak cierpliwości

•

nie reagowanie na wezwanie

nie reagowanie na wezwanie

pacjenta

pacjenta

•

udawanie, że się nie słyszy tego co

udawanie, że się nie słyszy tego co

mówi pacjent

mówi pacjent

Przerywanie

Przerywanie

Nic skuteczniej nie blokuje otwarcia

Nic skuteczniej nie blokuje otwarcia

się pacjenta w procesie komunikacji

się pacjenta w procesie komunikacji

niż przerywanie mu jego

niż przerywanie mu jego

wypowiedzi. Konsekwencje

wypowiedzi. Konsekwencje

przerywania są zawsze fatalne dla

przerywania są zawsze fatalne dla

stosunków międzyludzkich. Czujemy

stosunków międzyludzkich. Czujemy

się sfrustrowani, odrzuceni, a często

się sfrustrowani, odrzuceni, a często

ogarnia nas złość. Zamiast

ogarnia nas złość. Zamiast

przerywać, lepiej odczekać, dopóki

przerywać, lepiej odczekać, dopóki

pacjent nie skończy, a następnie

pacjent nie skończy, a następnie

posłużyć się aktywnym słuchaniem.

posłużyć się aktywnym słuchaniem.

Partnerski stosunek

Partnerski stosunek

personelu do chorego

personelu do chorego

ułatwi mu zajęcie

ułatwi mu zajęcie

aktywnej postawy i

aktywnej postawy i

przyjęcie pomocy w

przyjęcie pomocy w

sytuacji, gdy „chory staje

sytuacji, gdy „chory staje

w obliczu rozdzierających

w obliczu rozdzierających

decyzji, gdzie dosłownie

decyzji, gdzie dosłownie

nie chodzi o jego skórę

nie chodzi o jego skórę

lecz cały organizm”.

lecz cały organizm”.