Leki układu

moczowego

Prof. dr hab. med. Jacek

Jawień

Farmakologia

Renal

Circulation

Nefron okołordzeniowy i jego zaopatrzenie krwionośne

Aparat przykłębuszkowy

I. Leki diuretyczne

1. Inhibitory anhydrazy

węglanowej

• acetazolamid

• dorzolamid

Rola anhydrazy węglanowej w resorpcji jonów sodu do
komórek epitelialnych kanalika nerkowego

ZASTOSOWANIE KLINICZNE INHIBITORÓW
ANHYDRAZY WĘGLANOWEJ:

- jaskra

- choroba wysokościowa (górska)

- padaczka (napady toniczno-kliniczne i
napady nieświadomości – wspomagające)

- choroby ze wzrostem ciśnienia płynu
mózgowo – rdzeniowego

- zatrucia (barbituranami, NSAID)– silna
alkalizacja moczu

2. Diuretyki osmotyczne

• mannitol

• glicerol

ZASTOSOWANIE KLINICZNE
DIURETYKÓW OSMOTYCZNYCH:

- ostra niewydolność nerek

- obrzęk mózgu

- jaskra (stan krytyczny, brak rezultatu
innych leków)

- zatrucia (diureza wymuszona)

3. Tiazydy

• hydrochlorotiazyd
• chlortalidon
• indapamid
• klopamid
• metolazon

ZASTOSOWANIE KLINICZNE
DIURETYKÓW TIAZYDOWYCH:

- nadciśnienie tętnicze

- przewlekła niewydolność serca

- w obrzękach (nerkowych,
wątrobowych, idiopatycznych)

- moczówka prosta (paradoksalnie
zmniejszenie wydalania moczu)

- w celu przeciwdziałania tworzenia się
kamieni nerkowych w idiopatycznej
hiperkalciurii

Transport soli w kanaliku dystalnym krętym, ukazujący

miejsce działania diuretyków tiazydowych

C = co-transport carrier

Objawy uboczne obserwowane przy stosowaniu tiazydów

4. Diuretyki pętlowe

• furosemid
• bumetanid
• torasemid
• kwas etakrynowy

Transport jonów na grubym ramieniu wstępującym pętli Henlego,

ukazujący miejsce działania diuretyków pętlowych

C = co-transport carrier

ZASTOSOWANIE KLINICZNE DIURETYKÓW
PĘTLOWYCH:

- obrzęk płuc

(ostra niewydolność serca

lewokomorowa)

- kryza nadciśnieniowa

- obrzęk mózgu

- ostra niewydolność nerek

- obrzęki w zespole nerczycowym

- obrzęki w niewydolności wątroby

- leczenie hiperkalcemii

- zatrucia (wymuszona diureza)

5. Diuretyki oszczędzające

potas

• spironolakton

• kanrenon

(aktywny metabolit

spironolaktonu, podawany dożylnie)

• eplerenon

– (powoduje selektywną blokadę

receptorów aldosteronowych, a mniejszy

efekt antyandrogenowy w porównaniu ze

spironolaktonem)
– jest to również bardzo ważny lek

kardiologiczny

, wchodzący obecnie do

najnowszego leczenia przewlekłej

niewydolności serca oraz ostrych zespołów

wieńcowych

• amilorid

• triamteren

eplerenone

antagoniści aldosteronu

blokery kanału Na+

Leki oszczędzające potas

Działanie hormonów i leków na cewkę zbiorczą

ZASTOSOWANIE KLINICZNE
DIURETYKÓW OSZCZĘDZAJĄCYCH
POTAS:

- wspólnie z diuretykami powodującymi
utratę potasu,

celem jej zapobieżenia

- spironolakton: w pierwotnym (zespół
Conna) i wtórnym hiperaldosteroniźmie

- eplerenon: drugi w kolejności
włączany lek (po IKA) w leczeniu
przewlekłej niewydolności serca