background image

Zasady żywienia 
niemowląt

                           Dorota 

Bielska 

background image

Karmienie piersią

Zalety karmienia piersią

Wady?

Przeciwwskazania do karmienia 
piersią ze strony matki i ze strony 
dziecka

background image

Karmienie piersią – główne 
zasady

Liczba karmień

Technika karmienia

Higiena karmienia

Nawał mleczny

Okres wyłącznego karmienia piersią 

Suplementacja (witaminy, 
wzmacniacze)

Dieta matki karmiącej

background image

Nowe zalecenia żywienia 
naturalnego niemowląt

1-6

Karmienie piersią na żądanie.
Początkowo (

nie wcześniej niż w 5.m

):

-zupa (przecier jarzynowy) z dodatkiem 

kaszy manny

 (2-3g/100ml) 

1x

7-9

-zupa jarzynowa z gotowanym mięsem (bez wywaru) z kleikiem 

glutenowym i z ½ żółtka co drugi dzień
-kaszka/kleik zbożowy bezglutenowy lub glutenowy
-przecier owocowy lub sok owocowy przecierowy (

nie więcej niż 

150g)

 

10

-obiad z 2 dań: ZJ z kaszką glutenową + jarzynka z gotowanym 

mięsem, ½ żółtka codziennie
-kaszki/kleiki glutenowe i bezglutenowe, niewielkie ilości pieczywa, 

biszkopty, sucharki
- przecier lub sok owocowy (

nie więcej niż 150g)

11-

12

-obiad z 2 dań (ziemniak, ryż) i całe jajko 3-4 x w tygodniu
-produkty zbożowe (kaszki, pieczywo, biszkopty) łączone z 

produktami mlecznymi (mleko modyfikowane, twarożek, jogurt, 

kefir)
-przecier lub sok owocowy (

nie więcej niż 150g)

 

background image

Karmienie sztuczne – 
główne zasady

Ilość posiłków

Objętość posiłków

Wybór mieszanki

Woda

Zasady wprowadzania pokarmów 

pozamlecznych

Stopień rozdrobnienia pokarmu

Dobór produktów do przygotowywania 

posiłków

Suplementacja (witaminy)

background image

Wiek

L.

 

posiłków  i 

wielkość 

porcji

            

Rodzaj posiłku

1m

7 x 90-

110ml

Mleko początkowe

2m

6 x110-

130ml

Mleko początkowe

3m

6 x130ml

Mleko początkowe

4m

6 x 150ml

Mleko początkowe

5m

5 x 180ml

-4 x mleko początkowe

*

-1 x zupa-przecier jarzynowy
-Skrobane jabłko lub sok 

przecierowy-50-100g

6m

5 x 180ml

-4 x mleko początkowe

*

-1 x ZJ + 

2-3g kleiku 

glutenowego/100ml

 + 10g 

gotowanego mięsa
-Przecier owocowy lub sok 

nie więcej 

niż 150g

background image

7m

5 x

-1 x 180 ml mleko następne + kaszka 

zbożowa glutenowa (

2-3 g/100ml

)

-2 x 180 ml mleko następne + kleik 

bezgluten.
-1 x 200 ml ZJ + mięso (

10 g

) + ½ żółtka 

co 2.dzień
-1 x 150 ml kaszka na mleku następnym 

lub deser mleczno-owocowy
- Przecier owocowy lub sok – 

nie więcej niż 

150g

   

8m

5 x

-1 x 180 ml mleko następne z dodatkiem 

kaszki glutenowej (

6 g/100ml

)

-2 x 180 ml m.n. + kleik bezglutenowy
-1 x 200 ml ZJ + mięso (

10-15 g

) + żółtko 

j.w.
-1 x kaszka na m.n. lub deser mleczno-

owocowy

9m

5 x

-1 x 200ml m.n. + kaszka glutenowa
-2 x 200ml m.n. + kaszka bezglutenowa
-1 x 200 ml ZJ + mięso j.w. + ½ żółtka
-1 x 150 ml owoce lub sok lub kompot 

  

background image

10m

4 - 5 x -3 x 220 ml posiłek mleczny połączony z 

produktami zbożowymi (m.n. + kaszki 

glutenowe, bezglutenowe, 

pieczywo, 

sucharki, biszkopty)

-1 x 220 ml ZJ = kaszka glutenowa
-1 x obiad: jarzynka + mięso (15-20 g) + 

½ żółtka + ziemniak lub ryż
-owoce lub sok (najlepiej przecierowy) 

nie 

więcej niż 150 g

11-

12m

4 – 5 x Posiłki j/w.

Zmiana: 

całe jajko

 3-4 x/tydzień

Twarożek, kefir, jogurt

 kilka razy w 

tygodniu

background image

Rodzaje sztucznego mleka

Mleko dla wcześniaków

Mleko początkowe do żywienia 
niemowląt młodszych*

Mleko następne

Mleko modyfikowane typu „junior”

background image

Mleko dla wcześniaków i niemowląt 
z niską
 masą urodzeniową (porównanie 

z mieszankami dla noworodków 
donoszonych) 

Wyższa wartość energetyczna

Wyższa zawartość białka (adaptacja)

Wyższa zawartość wapnia, fosforu, 

Vit.D

3

, niacyny, kwasu foliowego, 

żelaza, miedzi, jodu

Niższa zawartość laktozy

Zastosowanie: do osiągnięcia przez 

dziecko 2500g masy ciała   

background image

Preparaty

Alprem, Enfamil Premature, 
Humana O

Alprem LCPUFA, Bebilon Nenatal

 – 

dodatkowo wzbogacone w 
wielonienasycone kwasy 
tłuszczowe omega-3 i omega-6.

background image

Wzmacniacze pokarmu

Uzupełniają ewentualne niedobory 
kalorii, białek, węglowodanów, 
związków wapnia, fosforu, 
magnezu, pierwiastków śladowych 
i mikroelementów - w żywieniu 
wcześniaków mlekiem matki:

   

Bebilon BMF, FM 85

background image

Mleko adaptowane

Jeżeli w mieszance przeważają 
białka serwatkowe 

(stosunek ilości kazeiny do białek 

serwatkowych wynosi 40:60)

W Polsce mleko początkowe, to 

mleko adaptowane.

background image

Mleko modyfikowane

Nie jest zmieniona jakość białek 
mleka krowiego (przewaga 
kazeiny), ale zmniejszona jego 
ilość.

Są to mleka następne

background image

Bebiko1

Nutricia

wzbogacone 

taurynę, 

karnitynę, mieszanina tłuszczu 

mlecznego i roślinnego

Bebiko 

Omneo 1

Nutricia

dodatek  prebiotyku,  kwasu 

palmitynowego, 

obniżona 

zawartość laktozy

Bebilon 1

Nutricia

rozpuszczalne oligosaharydy w 

własnościach  prebiotycznych, 

wzbogacone 

taurynę, 

karnitynę, ARA i DHA

Enfamil 

Premium

Mead 

Johnson

ilości  ARA  i  DHA  wzorowane 

na mleku matki

HiPP 1 

BIO

HiPP

wyłącznie  laktoza,  witaminy, 

składniki mineralne

Humana 1

Humana

zawiera taurynę

Humana 1 

plus

Humana

zawiera taurynę, L-argininę

Nan 1

Nestle

zawiera  karnitynę  i  taurynę, 

laktoza 

jako 

węglowodan, 

wzbogacone w selen, dostępne 

w proszku i w płynie

background image

Preparat

Firma

Charakterystyka

Nan 2

Nestle

zawiera karnitynę i taurynę, laktoza jako 
węglowodan,  wzbogacone  w  selen, 
nukleotydy,  Ca:P  –  2:1,dostępne  w 
proszku i płynie

Bebiko 2

Nutricia

dodatek prebiotyku

Bebiko 2GR

Nutricia

dodatek prebiotyku, laktoza – 63%, kleik 
gryczano-ryżowy, 

podwyższona 

zawartość cynku

Bebiko 2R

Nutricia

dodatek prebiotyku, laktoza – 63%, kleik 
ryżowy, podwyższona zawartość cynku

Bebiko 

Omneo 2

Nutricia

dodatek  prebiotyku  Babilon  kwasu 
palmitynowego, 

obniżona 

zawartość 

laktozy, 

właściwości 

hipoalergiczne, 

dodatek skrobi

Bebilon 2

Nutricia

wzbogacone 

rozpuszczalne 

oligosacharydy 

własnościach 

prebiotycznych, 

nukleotydy, 

podwyższona 

zawartość 

wapnia,  cynku,  obecność  selenu,  i  β-
karotenu

Enfamil 

Premium 2

Mead 

Johnson

ilości  ARA  i  DHA  wzorowane  na  mleku 
matki

HiPP 2 BIO

HiPP

węglowodany: 

laktoza 

skrobia, 

witaminy, składniki mineralne

HiPP 2 

Probiotyczne

HiPP

węglowodany: 

laktoza 

skrobia, 

witaminy,  składniki  mineralne,  zawiera 
Lactobacillus reuteri

Humana 2

Humana

nie zawiera laktozy i fruktozy

Humana 2 

plus z 

bananami z 

prebiotykiem

Humana

dodatek 

bananów 

(pektyny) 

prebiotyków 

stymulujących 

wzrost 

Bifidobacterium spp. w jelicie

Nestle Nan 2

Nestle

wzbogacone  w  jod,  żelazo,  laktoza  jako 
jedyny węglowodan

Nestle Nan 2 

Bifidus

Nestle

tłuszcz  –  100%  roślinny,  laktoza  jako 
jedyny 

węglowodan, 

żywe 

kultury 

bakterii 

Bifidobacterium 

lactis 

Streptococcus thermophilus

Nestle Nan 

2R

Nestle

tłuszcz  mleczny  –  75%,  olej  roślinny  – 
25%,  laktoza  –  62%,  kleik  ryżowy  i 
skrobia ryżowa

background image

Żywienie dzieci 

zagrożonych

 alergią

Stosowanie diety eliminacyjnej w czasie ciąży jest 

nieuzasadnione

Nie zaleca się profilaktycznego stosowania diety 

eliminacyjnej w czasie karmienia piersią

Zaleca się wyłączne karmienie piersią do pełnych 

   6 miesięcy (opóźnienie kontaktu dziecka z 

alergenami pokarmowymi

W przypadku dokarmiania lub karmienia 

sztucznego zaleca się podawanie mieszanek 

mlekozastępczych o nieznacznym lub znacznym 

stopniu hydrolizy białka, nie zaleca się mieszanek 

sojowych.

background image

Preparaty mlekozastępcze 
o częściowej hydrolizie białka 
(„HA”)

 

Aptamil HA

Bebiko HA

Bebilon HA

Enfamil HA

Humana HA

Milumil HA

Nan HA

background image

Naturalne żywienie niemowląt 
z objawami alergii na pokarmy

Karmienie piersią po wykluczeniu z 
diety matki produktów o silnych 
własnościach alergizujących 
(mleko krowie, jaja, czekolada, 
orzeszki ziemne, owoce cytrusowe)

background image

Żywienie sztuczne niemowląt 
z objawami alergii na pokarmy

Zastosowanie hydrolizatów o znacznym 

stopniu hydrolizy białka (kazeiny-

Nutramigen

, białek serwatkowych-

Bebilon

 

pepti

).

Alergia z biegunką, dotycząca wielu 

narządów (

Bebilon pepti MCT

)

Brak poprawy klinicznej – zastosowanie 

mieszanki elementarnej (

Bebilon Amino

)

background image

Refluks żołądkowo-
przełykowy

W 40-50%- przyczyną jest alergia 
na pokarmy

Zastosowanie mieszanek 
zagęszczonych od 2.miesiąca 
(

Bebilon AR, Enfamil AR,

 

Nan AR

jedynie na zlecenie lekarza 

  w przypadku zaburzeń wzrastania.

background image

Najczęstsze formy nietolerancji 
laktozy występujące u niemowląt i 
dzieci:

hipolaktazja  pierwotna  typu  dorosłych

  -  ujawnia  się 

u  dzieci  powyżej  3-5  roku  życia;  jest  skutkiem 
wrodzonego niedoboru laktazy,

hipolaktazja wtórna

 - może wystąpić w każdym 

wieku w wyniku uszkodzenia dojrzałych enterocytów 
np. wskutek zakażenia jelit lub antybiotykoterapii 

rozwojowy  niedobór  laktazy  u  wcześniaków

  - 

dotyczy  głównie  urodzonych  przed  34  tygodniem 
ciąży

hipolaktazja  pierwotna  (alaktazja)

  -  całkowity  brak 

laktazy; występuje sporadycznie.

background image

Karmienie piersią nie gwarantuje, że 

będziesz dobrą matką, a karmienie 
butelką nie oznacza, że będziesz 
niedobrą. 

Najważniejsze są twoje starania
i miłość, którą dajesz dziecku.


Document Outline