2. Zasady żywienia zwierząt w gospodarstwach ekologicznych.
Powinny być żywione paszą z gospodarstwa
Cel:
Utrzymanie zwierząt w gospodarstwie oraz zachowanie optymalnej produkcyjności
Musimy produkować pasze dobrej jakości (nie mogą być źle przechowywane i konserwowane)
Jeśli mamy bydło produkujemy pasze objętościowe
Do 30% dziennej dawki paszy, którą dopiero przestawiamy na produkcję ekologiczną
Wyjątki:
Spasanie pasz konwencjonalnych
przeżuwacze 10% pasz z gospodarstw konwencjonalnych
nie-przeżuwacze 20% nawet pasz z gospodarstw konwencjonalnych
Utrzymanie przeżuwaczy w gospodarstwach ekologicznych
Co najmniej 60%s.m. dawki muszą stanowić pasze objętościowe, a pasze treściwe do 40%s.m.
W normalnym gospodarstwie w okresie szczytu laktacji krowa minimalnie 40%s.m. dawki pasz objętościowych, a 60%s.m. pasz treściwych.
Dzienne dawki pasz treściwych dla świń i drobiu, dodajemy również pewne ilości pasz objętościowych.
Pasze pochodzenia zwierzęcego w gospodarstwach ekologicznych:
mleko i jego pochodne, ryby, zwierzęta morskie wraz z ich pochodnymi niezależnie czy pochodzą z produkcji ekologicznej czy konwencjonalnej
GMO- zabronione
Dozwolone dodawanie komponentów mineralnych: mikroelementy.
Dozwolony najwyższy procent pasz konwencjonalnych jaki można zastosować w żywieniu zwierząt w gospodarstwach ekologicznych.
zwierzęta roślinożerne (przeżuwacze) od 2005- 2007 roku około 5% pasz konwencjonalnych
inne niż przeżuwacze zwierzęta roślinożerne 15% pasz do do 2009r 10% pasz z gospodarstw konwencjonalnych (świnie, konie, drób)
po nowym roku poziom spada do 5% (po 2009r) dotyczy to suchej masy paszy
OBECNIE w przypadku zwierząt monogastrycznych 5% w okresie od 1 stycznia 2010r.do 31 grudnia 2011r., w przypadku przeżuwaczy od 1 stycznia 2008 wszystkie pasze musza pochodzić z produkcji ekologicznej
Produkty paszowe pochodzenia roślinnego w gospodarstwach ekologicznych:
ziarna zbóż, nasiona, ich produkty i produkty uboczne
nasiona roślin oleistych- możemy stosować wysokobiałkowe makuchy sojowe, rzepakowe
nasiona roślin motylkowych
okopowe- ziemniaki, buraki
lucerna, susz z lucerny, koniczyna- siano i kiszonka z niej
W gospodarstwach ekologicznych stosujemy metodę fizyczną tłoczenia oleju- makuch
Pasze pochodzenia zwierzęcego w gospodarstwach ekologicznych:
mleko i produkty mleczne, przetwory mleczne, produkty uboczne (np. maślanka, serwatka, mleko w proszku)
wszelkie produkty uboczne z produkcji ryb
jaja i produkty uboczne
karma dla drobiu na ogół wykorzystywane w obrębie gospodarstwa
Pasze mineralne w gospodarstwie ekologicznym:
muszą być z pochodzenia mineralnego
sól kamienna, kreda pastewna
siarczan sodu, węglan sodu
A) Bydło
Żywienie krów mlecznych w gospodarstwie ekologicznym:
głównie pasze objętościowe (zielonka, siano, sianokiszonka, kiszonka)
System pobierania paszy- bardzo ważna cecha bydła, maksymalna ilość pobierania zależy od:
składu i budowy roślin, a także od stopnia dojrzałości (zdrewniałe na ile) jest to cecha charakterystyczna dla danego gatunku, ale uzależniona od czynników (rasa, masa ciała, jakość paszy)
Pasze objętościowe są dobrym źródłem substancji mineralnych:
Ca- wapń- zielonki, makuchy, zielonki z motylkowych- dobre źródło wapnia
P- fosfor- zboża, nasiona zbóż, nasiona roślin motylkowych, wysłodki buraczane
Mg- magnez- otręby, otręby pszenne, zielonki z roślin motylkowych
Na- sód- w niewielkich ilościach w roślinach dlatego stosujemy lizawki solne
Grunty orne:
produkcja kukurydzy- odpowiednia zawartość s.m, sposób rozdrobnienia (0,5- 1cm)- najlepsza grubość rozdrobnienia na kiszonkę
mieszanki motylkowo- trawiaste
rośliny motylkowe wzbogacają glebę w azot
mają korzeń palowy- długi system korzeniowy (pobiera składniki z dołu i transportuje z góry), wzbogaca glebę w humus
zawiera substancje, które powodują rozkład składników po bokach rośliny
mieszanki zbożowo- strączkowe, zbożowo- motylkowe
odpowiedni termin zbierania (15-30 lipiec)
ok. 25-30% s.m.
wysoka strawność
kiszonki- dobra pasza dla bydła
ziarna zbóż:
gniecione i śrutowane
rośliny oleiste- rzepak
produkty uboczne przemysłu rolno- spożywczego
wysłodki buraczane, makuchy, melasa, makuchy rzepakowe i sojowe
Dodatki paszowe w gospodarstwie ekologicznym:
nie są niezbędne, ale wpływają stabilizująco i zwiększają produkcyjność zwierząt
Najczęściej stosowane dodatki w gospodarstwie ekologicznym:
naturalne stymulatory wzrostu (zmniejszenie zużycia paszy, poprawiają przyrost masy ciała: zaliczamy tu preparaty bakteryjne (mikrobiologiczne) i grzybowe zwane probiotykami
probiotyki- żywy mikrobiologiczny dodatek paszowy poprawiający jelitowy bilans mikrobiologiczny, który korzystnie wpływa na gospodarza, dodatki grzybowe- kultury grzybowe
enzymy paszowe- duże uznanie w żywieniu młodych przeżuwaczy
zioła
B) Owce
Żywienie owiec
Jagnię na początku żywi się tylko mlekiem matki
Im więcej tłuszczu w mięsie tym bardziej walory smakowe ulegają obniżeniu
Moment odsadzenia jagniąt od matki jest początkiem pogorszenia wartości mięsa.
Im rośliny starsze tym więcej włókna
Poprzez stosowanie pasz o małej zawartości włókna możemy niejako zahamować odtłuszczanie się owiec. (młoda zielonka)
Najlepsze walory otrzymujemy mając dobrą zielonkę z dobrej jakości TUZ.
W gospodarstwie ekologicznym do pasz nie można dodawać:
Antybiotyków, kokcydiostatyków, syntetycznych witamin, mocznik, stymulatory wzrostu, komponenty poddawane ekstrakcji (śruty poekstrakcyjne), dodawanie barwników, substancji pobudzających apetyt
Wady mięsa po uboju:
PSE- blade, wodniste i miękkie
DFD- ciemne, czerwone i twarde