Stres
Stres
Aspekty psychologiczne
Aspekty psychologiczne
samokontroli emocjonalnej
samokontroli emocjonalnej
Stres w sporcie
Stres w sporcie
Stres psychologiczny
Stres psychologiczny
Stan organizmu w sytuacji realnego,
Stan organizmu w sytuacji realnego,
istniejącego lub antycypowanego zagrożenia
istniejącego lub antycypowanego zagrożenia
Jest interakcją między człowiekiem a
Jest interakcją między człowiekiem a
zagrażającym otoczeniem
zagrażającym otoczeniem
Mobilizuje psychofizjologicznie cały organizm
Mobilizuje psychofizjologicznie cały organizm
do atawistycznej reakcji „ataku lub ucieczki”
do atawistycznej reakcji „ataku lub ucieczki”
Skutki stresu są uzależnione od czasu
Skutki stresu są uzależnione od czasu
trwania
trwania
i zakresu działania -
i zakresu działania -
(stres sytuacyjny – stres chroniczny)
(stres sytuacyjny – stres chroniczny)
Reakcja stresowa
Reakcja stresowa
Uruchamia mechanizmy neuronalne
Uruchamia mechanizmy neuronalne
endokrynne i immunologiczne, które
endokrynne i immunologiczne, które
zwiększają gotowość organizmu do
zwiększają gotowość organizmu do
wytężonej aktywności fizycznej i
wytężonej aktywności fizycznej i
psychicznej
psychicznej
Emocje -
Emocje -
Poziom aktywacji
Poziom aktywacji
Znak emocji – dodatnie i ujemne
Znak emocji – dodatnie i ujemne
Treść emocji – strach, złość, smutek,
Treść emocji – strach, złość, smutek,
radość
radość
Fazy reakcji na stres
Fazy reakcji na stres
Mobilizacja – podjęcie działań w celu usunięcia
Mobilizacja – podjęcie działań w celu usunięcia
źródła zagrożenia, duża koncentracja na
źródła zagrożenia, duża koncentracja na
rozwiązaniu zadania
rozwiązaniu zadania
Rozstrojenie – przy niemożności rozwiązania
Rozstrojenie – przy niemożności rozwiązania
problemu napięcie emocjonalne rośnie, pogarszają
problemu napięcie emocjonalne rośnie, pogarszają
się procesy orientacyjne, psychika uruchamia
się procesy orientacyjne, psychika uruchamia
mechanizmy obronne
mechanizmy obronne
Destrukcja – dezorganizacja zachowania, dominują
Destrukcja – dezorganizacja zachowania, dominują
emocje negatywne, brak stałej zdolności
emocje negatywne, brak stałej zdolności
utrzymania racjonalnego kierunku działań,
utrzymania racjonalnego kierunku działań,
zahamowanie procesów myślowych, poczucie
zahamowanie procesów myślowych, poczucie
wyczerpania
wyczerpania
Uwarunkowania odporności
Uwarunkowania odporności
psychicznej
psychicznej
Typ temperamentu (siła i trwałość emocji)
Typ temperamentu (siła i trwałość emocji)
Typ reagowania emocjonalnego w
Typ reagowania emocjonalnego w
sytuacjach trudnych ( nastawienie na
sytuacjach trudnych ( nastawienie na
pokonanie trudności – nastawienie
pokonanie trudności – nastawienie
lękowe)
lękowe)
Dojrzałość osobowości ( samoocena,
Dojrzałość osobowości ( samoocena,
poziom aspiracji, system wartości, potrzeba
poziom aspiracji, system wartości, potrzeba
osiągnięć,
osiągnięć,
doświadczenia życiowe, strategie działania)
doświadczenia życiowe, strategie działania)
Stresory- czynniki
Stresory- czynniki
powodujące stres
powodujące stres
Ekstremalne (traumatyczne) – dramatyczne
Ekstremalne (traumatyczne) – dramatyczne
wydarzenia o rozmiarach katastrof np.:
wydarzenia o rozmiarach katastrof np.:
wojny, klęski żywiołowe, komunikacyjne
wojny, klęski żywiołowe, komunikacyjne
Wyzwania i zagrożenia związane z ważnymi
Wyzwania i zagrożenia związane z ważnymi
dla jednostki zmianami życiowymi – np.:
dla jednostki zmianami życiowymi – np.:
śmierć bliskiej osoby, choroba, rozwód,
śmierć bliskiej osoby, choroba, rozwód,
utrata pracy
utrata pracy
Problemy życia codziennego – mają
Problemy życia codziennego – mają
szczególne znaczenie ze względu na ich
szczególne znaczenie ze względu na ich
zasięg, nasilenie, częstość i powszechność
zasięg, nasilenie, częstość i powszechność
Stresory – wymiar
Stresory – wymiar
czasowy
czasowy
Wydarzenia jednorazowe, przypadkowe
Wydarzenia jednorazowe, przypadkowe
Wydarzenia cykliczne, powtarzające się
Wydarzenia cykliczne, powtarzające się
Stresory chroniczne, źródło ciągłych
Stresory chroniczne, źródło ciągłych
napięć
napięć
Stresory - rodzaje
Stresory - rodzaje
sytuacji
sytuacji
Ocena sytuacji zawsze nosi znamię
Ocena sytuacji zawsze nosi znamię
oceny
oceny
subiektywnej.
subiektywnej.
Sytuacje kontrolowane – możliwa jest
Sytuacje kontrolowane – możliwa jest
trafna analiza sytuacji i czynników,
trafna analiza sytuacji i czynników,
które ją kształtują.
które ją kształtują.
Sytuacje niekontrolowane – nie mamy
Sytuacje niekontrolowane – nie mamy
dostępu do części informacji dotyczącej
dostępu do części informacji dotyczącej
przebiegu zdarzeń
przebiegu zdarzeń
Zagrożenie a wyzwanie
Zagrożenie a wyzwanie
Sytuacje stresowe oceniane jako
Sytuacje stresowe oceniane jako
zagrożenie budzą silne emocje negatywne
zagrożenie budzą silne emocje negatywne
( lęk, poczucie winy, poczucie krzywdy),
( lęk, poczucie winy, poczucie krzywdy),
często przebieg wydarzeń wymyka się
często przebieg wydarzeń wymyka się
spod kontroli, zmusza do regulacji emocji
spod kontroli, zmusza do regulacji emocji
Sytuacje stresowe oceniane jako wyzwanie
Sytuacje stresowe oceniane jako wyzwanie
wywołują emocje negatywne o mniejszym
wywołują emocje negatywne o mniejszym
nasileniu oraz emocje pozytywne
nasileniu oraz emocje pozytywne
(entuzjazm, nadzieja, ekscytacja),
(entuzjazm, nadzieja, ekscytacja),
sprzyjają koncentrowaniu się na problemie
sprzyjają koncentrowaniu się na problemie
Różnicowanie stresu
Różnicowanie stresu
EUSTRES – sytuacje napięcia nie
EUSTRES – sytuacje napięcia nie
powodują szkodliwych następstw,
powodują szkodliwych następstw,
istotny udział emocji pozytywnych, tzw.
istotny udział emocji pozytywnych, tzw.
stres konstruktywny
stres konstruktywny
DYSTRES – napięcie ma charakter
DYSTRES – napięcie ma charakter
destrukcyjny, duży udział emocji
destrukcyjny, duży udział emocji
negatywnych
negatywnych
Im większe znaczenie człowiek
Im większe znaczenie człowiek
przypisuje danej wartości - tym większe
przypisuje danej wartości - tym większe
napięcie pojawia się w momencie jej
napięcie pojawia się w momencie jej
zagrożenia – tym silniejszy stres –
zagrożenia – tym silniejszy stres –
tym więcej energii jest się gotowym
tym więcej energii jest się gotowym
poświęcić na walkę z czynnikiem
poświęcić na walkę z czynnikiem
zagrażającym lub zdarzeniem
zagrażającym lub zdarzeniem
oznaczającym daną stratę.
oznaczającym daną stratę.
Zasoby – wartości
Zasoby – wartości
posiadane
posiadane
Są to uzyskane, posiadane i chronione przez
Są to uzyskane, posiadane i chronione przez
daną jednostkę wartości :
daną jednostkę wartości :
* obiekty, przedmioty – np. dom, samochód
* obiekty, przedmioty – np. dom, samochód
* warunki, relacje – np. stała praca, udana
* warunki, relacje – np. stała praca, udana
rodzina
rodzina
* zasoby osobiste – np. poczucie skuteczności
* zasoby osobiste – np. poczucie skuteczności
osobistej, atrakcyjności, sprawności fizycznej
osobistej, atrakcyjności, sprawności fizycznej
* zasoby energetyczne – np. zdrowie, wiedza,
* zasoby energetyczne – np. zdrowie, wiedza,
wg. H.Selyego tzw. energia przystosowania
wg. H.Selyego tzw. energia przystosowania
Style radzenia sobie ze
Style radzenia sobie ze
stresem
stresem
Określają całokształt aktywności
Określają całokształt aktywności
podejmowanej przez człowieka w obliczu
podejmowanej przez człowieka w obliczu
stresu
stresu
Jest to zbiór strategii będących w
Jest to zbiór strategii będących w
dyspozycji jednostki i charakterystycznych
dyspozycji jednostki i charakterystycznych
tylko dla niej
tylko dla niej
Cechują się indywidualną dla danej osoby
Cechują się indywidualną dla danej osoby
elastycznością uwarunkowaną
elastycznością uwarunkowaną
wymaganiami sytuacji
wymaganiami sytuacji
Mają złożoną strukturę
Mają złożoną strukturę
Koncepcja H.W.Krohne’go:
Koncepcja H.W.Krohne’go:
tendencje czujność -
tendencje czujność -
unikanie
unikanie
Tendencja do czujności – koncentracja uwagi na
Tendencja do czujności – koncentracja uwagi na
stresorze, konfrontacja z sytuacją stresową :
stresorze, konfrontacja z sytuacją stresową :
poszukiwanie, gromadzenie, przetwarzanie
poszukiwanie, gromadzenie, przetwarzanie
informacji umożliwiających rozwiązanie sytuacji,
informacji umożliwiających rozwiązanie sytuacji,
niska tolerancja niepewności, opanowanie emocji
niska tolerancja niepewności, opanowanie emocji
negatywnych
negatywnych
Tendencja do unikania – odwracanie uwagi od
Tendencja do unikania – odwracanie uwagi od
stresora, pomijanie, odrzucanie, wypieranie,
stresora, pomijanie, odrzucanie, wypieranie,
zaprzeczanie informacjom dotyczącym sytuacji
zaprzeczanie informacjom dotyczącym sytuacji
trudnej, szukanie ochrony przed emocjami
trudnej, szukanie ochrony przed emocjami
negatywnymi, niska tolerancja pobudzenia
negatywnymi, niska tolerancja pobudzenia
emocjonalnego
emocjonalnego
Koncepcja N.S.Endler i
Koncepcja N.S.Endler i
J.D.A.Parker
J.D.A.Parker
Styl skoncentrowany na zadaniu (analiza planu
Styl skoncentrowany na zadaniu (analiza planu
rozwiązania problemu, konfrontacja,
rozwiązania problemu, konfrontacja,
odpowiedzialność)
odpowiedzialność)
Styl skoncentrowany na osobie, na emocjach
Styl skoncentrowany na osobie, na emocjach
(autoanaliza, dystansowanie się,
(autoanaliza, dystansowanie się,
przewartościowanie )
przewartościowanie )
Styl skoncentrowany na unikaniu (nie
Styl skoncentrowany na unikaniu (nie
podejmowanie działań, mechanizmy obronne
podejmowanie działań, mechanizmy obronne
zaprzeczenia, iluzji, racjonalizacji zmieniające
zaprzeczenia, iluzji, racjonalizacji zmieniające
obraz rzeczywistości, także alkohol i narkotyki)
obraz rzeczywistości, także alkohol i narkotyki)
Radzenie sobie
Radzenie sobie
skoncentrowane na
skoncentrowane na
problemie
problemie
Bezpośrednie działania i czynności
Bezpośrednie działania i czynności
konsekwentnie zmierzają do
konsekwentnie zmierzają do
rozwiązania problemu
rozwiązania problemu
Opracowanie planu uporania się z
Opracowanie planu uporania się z
problemem
problemem
Zachowanie myślenia racjonalnego o
Zachowanie myślenia racjonalnego o
problemie
problemie
Koncentracja na
Koncentracja na
emocjach
emocjach
Zmiany wewnętrzne za pomocą czynności,
Zmiany wewnętrzne za pomocą czynności,
które sprawiają, że czujemy się lepiej lecz
które sprawiają, że czujemy się lepiej lecz
nie zmieniają sytuacji stresującej
nie zmieniają sytuacji stresującej
Używki, leki, relaksacja
Używki, leki, relaksacja
Czynności o orientacji poznawczej –
Czynności o orientacji poznawczej –
odwrócenie uwagi, fantazje, myśli o sobie
odwrócenie uwagi, fantazje, myśli o sobie
samym
samym
Uleganie nieświadomym procesom
Uleganie nieświadomym procesom
zmieniającym rzeczywistość
zmieniającym rzeczywistość
Możliwe pogłębienie stresu
Możliwe pogłębienie stresu
Pierwotna ocena poznawcza
Pierwotna ocena poznawcza
sytuacji stresowej
sytuacji stresowej
Wyzwanie czy zagrożenie
Wyzwanie czy zagrożenie
Ocena prawdopodobieństwa strat i
Ocena prawdopodobieństwa strat i
zysków
zysków
Jakimi środkami i strategiami
Jakimi środkami i strategiami
dysponujemy?
dysponujemy?
Jakie działania podejmujemy?
Jakie działania podejmujemy?
Jakie jest prawdopodobieństwo
Jakie jest prawdopodobieństwo
zdarzeń?
zdarzeń?
Ocena wtórna
Ocena wtórna
Oszacowanie dostępnych środków
Oszacowanie dostępnych środków
osobistych i społecznych
osobistych i społecznych
pozwalających uporać się z sytuacją
pozwalających uporać się z sytuacją
stresową
stresową
Wybór możliwości działań
Wybór możliwości działań
skutecznych i podjęcie konkretnych
skutecznych i podjęcie konkretnych
zachowań
zachowań
Ludzie dopasowują elastycznie efektywne
Ludzie dopasowują elastycznie efektywne
strategie radzenia sobie zależnie od :
strategie radzenia sobie zależnie od :
wymagań sytuacji, jej ograniczeń,
wymagań sytuacji, jej ograniczeń,
szacowanej możliwości kontroli przebiegu
szacowanej możliwości kontroli przebiegu
zdarzeń
zdarzeń
uwarunkowań osobowościowych
uwarunkowań osobowościowych
szacowanych kosztów psychologicznych
szacowanych kosztów psychologicznych
możliwości uzyskania wsparcia
możliwości uzyskania wsparcia
społecznego (tzw. osób znaczących)
społecznego (tzw. osób znaczących)
Koszty psychologiczne
Koszty psychologiczne
Jest to subiektywnie oceniany efekt
Jest to subiektywnie oceniany efekt
eksploatowania własnych zasobów. Przykłady :
eksploatowania własnych zasobów. Przykłady :
Poczucie winy
Poczucie winy
Poczucie krzywdy
Poczucie krzywdy
Przepracowanie, wypalenie, znużenie,
Przepracowanie, wypalenie, znużenie,
zmęczenie
zmęczenie
Rozczarowanie
Rozczarowanie
Poczucie poniesienia nieadekwatnego wysiłku
Poczucie poniesienia nieadekwatnego wysiłku
Poczucie kompromitacji
Poczucie kompromitacji
Rozczarowanie, poczucie niespełnionej nadziei
Rozczarowanie, poczucie niespełnionej nadziei
Lęk, niepewność
Lęk, niepewność
Mechanizmy obronne
Mechanizmy obronne
psychiki – ujęcie
psychiki – ujęcie
psychoanalityczne
psychoanalityczne
Siły działające w obrębie psychiki mające na celu obronę
Siły działające w obrębie psychiki mające na celu obronę
osobowości przed dezintegracją, rozładowanie napięcia
osobowości przed dezintegracją, rozładowanie napięcia
Działają w sposób nieświadomy, odnoszą się do
Działają w sposób nieświadomy, odnoszą się do
zinterioryzowanych norm społecznych
zinterioryzowanych norm społecznych
Pojawiają się w sytuacji konfliktu wewnętrznego (np.:
Pojawiają się w sytuacji konfliktu wewnętrznego (np.:
tendencje agresywne matki wobec dziecka – wstyd,
tendencje agresywne matki wobec dziecka – wstyd,
poczucie winy), godzą sprzeczne impulsy, reakcje,
poczucie winy), godzą sprzeczne impulsy, reakcje,
postawy, tendencje. Nie dopuszczają do niszczącego
postawy, tendencje. Nie dopuszczają do niszczącego
poczucia winy, lęku czy kompromitacji
poczucia winy, lęku czy kompromitacji
Uczymy się ich od najwcześniejszego dzieciństwa,
Uczymy się ich od najwcześniejszego dzieciństwa,
istnieją wrodzone tendencje do pewnych reakcji
istnieją wrodzone tendencje do pewnych reakcji
Mogą hamować rozwój twórczych, służących do
Mogą hamować rozwój twórczych, służących do
opanowania rzeczywistości mechanizmów
opanowania rzeczywistości mechanizmów
przystosowawczych i korzystnych zmian w obrębie
przystosowawczych i korzystnych zmian w obrębie
osobowości
osobowości
Przykłady mechanizmów
Przykłady mechanizmów
obronnych
obronnych
Sublimacja
Sublimacja
Kompensacja
Kompensacja
Zaprzeczanie
Zaprzeczanie
Regresja
Regresja
Racjonalizacja
Racjonalizacja
Przeniesienie
Przeniesienie
Selektywny brak uwagi
Selektywny brak uwagi
Projekcja
Projekcja
Wypieranie
Wypieranie
Tłumienie
Tłumienie
Fantazjowanie
Fantazjowanie
Reakcje upozorowane
Reakcje upozorowane
Identyfikacja
Identyfikacja
Mechanizmy obronne cd.
Mechanizmy obronne cd.
Mechanizmy obronne występują jako
Mechanizmy obronne występują jako
integralna część rozwoju psychicznego
integralna część rozwoju psychicznego
człowieka.
człowieka.
Dzielą się na: pierwotne i pochodne
Dzielą się na: pierwotne i pochodne
Wyróżniamy mechanizmy obronne
Wyróżniamy mechanizmy obronne
prymitywne, charakterystyczne dla niskich
prymitywne, charakterystyczne dla niskich
poziomów rozwoju oraz dojrzałe,
poziomów rozwoju oraz dojrzałe,
regulujące życie
regulujące życie
wewnętrzne ludzi twórczo rozwijających
wewnętrzne ludzi twórczo rozwijających
się
się
Podstawowe warunki
Podstawowe warunki
niezawodności zawodowej
niezawodności zawodowej
Doskonały trening - wiedza i
Doskonały trening - wiedza i
doświadczenie
doświadczenie
Odporność na stres
Odporność na stres
Wysoka sprawność intelektualna i
Wysoka sprawność intelektualna i
psychomotoryczna oraz wyobraźnia
psychomotoryczna oraz wyobraźnia
Dobra kondycja psychofizyczna –
Dobra kondycja psychofizyczna –
higieniczny tryb życia
higieniczny tryb życia
Sportowiec początkujący
Sportowiec początkujący
* Będąc w sytuacji trudnej związanej z
* Będąc w sytuacji trudnej związanej z
wykonaniem nowych odpowiedzialnych
wykonaniem nowych odpowiedzialnych
zadań
zadań
może stracić kontrolę nad swoimi
może stracić kontrolę nad swoimi
emocjami.
emocjami.
* Gwałtowne przyrosty pobudzenia
* Gwałtowne przyrosty pobudzenia
emocjonalnego mogą zaburzyć procesy
emocjonalnego mogą zaburzyć procesy
poznawcze i decyzyjne
poznawcze i decyzyjne
Sportowcy doświadczeni
Sportowcy doświadczeni
* Mają wykształcony mechanizm samokontroli
* Mają wykształcony mechanizm samokontroli
emocjonalnej tj. nabytej umiejętności regulacji
emocjonalnej tj. nabytej umiejętności regulacji
emocji. Większy udział emocji dodatnich.
emocji. Większy udział emocji dodatnich.
* Obowiązki standardowe wypełniają rutynowo
* Obowiązki standardowe wypełniają rutynowo
* Wieloletni trening i doświadczenie ułatwiają
* Wieloletni trening i doświadczenie ułatwiają
mobilizację, właściwą koncentrację uwagi,
mobilizację, właściwą koncentrację uwagi,
prawidłową analizę sytuacji i adekwatne
prawidłową analizę sytuacji i adekwatne
decyzje
decyzje
Czynniki emocjonalne
Czynniki emocjonalne
zawodów sportowych
zawodów sportowych
Skala zawodów
Skala zawodów
Zadania
Zadania
Skład uczestników
Skład uczestników
Doświadczenie zawodnika
Doświadczenie zawodnika
Poziom wytrenowania
Poziom wytrenowania
Indywidualne cechy sportowca
Indywidualne cechy sportowca
Emocje przedstartowe
Emocje przedstartowe
Stan gotowości startowej – pozytywny stan
Stan gotowości startowej – pozytywny stan
przedstartowy – optymalne pobudzenie
przedstartowy – optymalne pobudzenie
Stan ”gorączki startowej” –
Stan ”gorączki startowej” –
zdenerwowanie, nadmierne pobudzenie
zdenerwowanie, nadmierne pobudzenie
Stan apatii startowej – zniechęcenie, chęć
Stan apatii startowej – zniechęcenie, chęć
rezygnacji, niska motywacja – często niska
rezygnacji, niska motywacja – często niska
wartość celu rywalizacji, złe samopoczucie
wartość celu rywalizacji, złe samopoczucie
fizyczne, brak wiary w zwycięstwo
fizyczne, brak wiary w zwycięstwo
Emocje w czasie przebiegu
Emocje w czasie przebiegu
rywalizacji
rywalizacji
Intensywność emocji spada w
Intensywność emocji spada w
momencie startu
momencie startu
Zmienia się w zależności od
Zmienia się w zależności od
bieżących efektów oraz podlega
bieżących efektów oraz podlega
wahaniom zależnie od rodzaju
wahaniom zależnie od rodzaju
dyscypliny
dyscypliny
Stan „martwego punktu”
Stan „martwego punktu”
Stan „drugiego oddechu”
Stan „drugiego oddechu”
Emocje postartowe
Emocje postartowe
Zależnie od porażki lub sukcesu
Zależnie od porażki lub sukcesu
emocje przybierają cechy skrajne
emocje przybierają cechy skrajne
Niezbędna potrzeba analizy
Niezbędna potrzeba analizy
uzyskanych wyników wraz z
uzyskanych wyników wraz z
trenerem – racjonalna, rzeczowa z
trenerem – racjonalna, rzeczowa z
podkreśleniem działań poprawnych i
podkreśleniem działań poprawnych i
błędów
błędów
Spotykane w sporcie
Spotykane w sporcie
trudności
trudności
Trening: brak postępów, przetrenowanie, zła
Trening: brak postępów, przetrenowanie, zła
opieka, rywalizujące inne cele osobiste
opieka, rywalizujące inne cele osobiste
Okres przed startem: duże napięcie, zaburzenia
Okres przed startem: duże napięcie, zaburzenia
snu, obawa o wynik, presja społeczna, brak
snu, obawa o wynik, presja społeczna, brak
informacji o rywalach
informacji o rywalach
Start: silne napięcie emocjonalne, konflikt
Start: silne napięcie emocjonalne, konflikt
między oceną umiejętności a wymaganiami,
między oceną umiejętności a wymaganiami,
obawa przed porażką, zachowanie publiczności,
obawa przed porażką, zachowanie publiczności,
niesprawiedliwe sędziowanie, kontuzje
niesprawiedliwe sędziowanie, kontuzje
Po zawodach: analiza przyczyn porażek,
Po zawodach: analiza przyczyn porażek,
przeciążenie
przeciążenie
Przyczyny zachwiania się
Przyczyny zachwiania się
stanu zdrowia psychicznego
stanu zdrowia psychicznego
Długotrwałe oddziaływanie czynników
Długotrwałe oddziaływanie czynników
stresowych związane z obowiązkami
stresowych związane z obowiązkami
intensywnego treningu
intensywnego treningu
Konflikty i złożone sytuacje życiowe
Konflikty i złożone sytuacje życiowe
Uwarunkowania genetyczne niektórych
Uwarunkowania genetyczne niektórych
chorób
chorób
Długotrwałe choroby, wypadki
Długotrwałe choroby, wypadki
Nadużywanie alkoholu i substancji
Nadużywanie alkoholu i substancji
psychoaktywnych
psychoaktywnych
Niepokojące symptomy
Niepokojące symptomy
Poczucie zmęczenia, znużenia treningami
Poczucie zmęczenia, znużenia treningami
Dyskomfort psychiczny w czasie treningów
Dyskomfort psychiczny w czasie treningów
Nietypowe rozchwianie emocjonalne
Nietypowe rozchwianie emocjonalne
Zaburzenia psychosomatyczne (bezsenność,
Zaburzenia psychosomatyczne (bezsenność,
bóle głowy, uczucie niepokoju, bóle brzucha)
bóle głowy, uczucie niepokoju, bóle brzucha)
Nieadekwatne, ostre reakcje lękowe
Nieadekwatne, ostre reakcje lękowe
Urojenia, omamy, halucynacje
Urojenia, omamy, halucynacje
Nieadekwatna ocena rzeczywistości, poczucie
Nieadekwatna ocena rzeczywistości, poczucie
zagubienia, utrata wiary w sens życia
zagubienia, utrata wiary w sens życia
Syndrom wypalenia
Syndrom wypalenia
zawodowego
zawodowego
Wyczerpanie emocjonalne jako
Wyczerpanie emocjonalne jako
następstwo stresu
następstwo stresu
Nie osiąganie celów osobistych
Nie osiąganie celów osobistych
Stagnacja zawodowa i spadek
Stagnacja zawodowa i spadek
wydajności
wydajności
Depersonalizacja: smutek, defetyzm,
Depersonalizacja: smutek, defetyzm,
narzekanie, bierność, przygnębienie
narzekanie, bierność, przygnębienie
Powody syndromu
Powody syndromu
wypalenia
wypalenia
Bardzo duże fizyczne i emocjonalne
Bardzo duże fizyczne i emocjonalne
obciążenie związane z pracą
obciążenie związane z pracą
treningową
treningową
Poczucie niemożności sprostania
Poczucie niemożności sprostania
wszystkim oczekiwaniom
wszystkim oczekiwaniom
Popadanie w konflikty środowiskowe
Popadanie w konflikty środowiskowe
Brak perspektyw rozwoju osobistego i
Brak perspektyw rozwoju osobistego i
zawodowego, nieadekwatne zarobki
zawodowego, nieadekwatne zarobki
Cele technik radzenia sobie
Cele technik radzenia sobie
ze stresem
ze stresem
Redukcja i kontrola fizjologicznej
Redukcja i kontrola fizjologicznej
reakcji na stres
reakcji na stres
Kontrola i zmiana kierunku i porządku
Kontrola i zmiana kierunku i porządku
własnych myśli, polepszenie stopnia
własnych myśli, polepszenie stopnia
koncentracji uwagi na zadaniu
koncentracji uwagi na zadaniu
sportowym
sportowym
Uzyskanie pozytywnych i
Uzyskanie pozytywnych i
konstruktywnych zmian we własnym
konstruktywnych zmian we własnym
zachowaniu
zachowaniu
Metody radzenia sobie
Metody radzenia sobie
WIEDZA
WIEDZA
DOKONYWANIE WYBORÓW
DOKONYWANIE WYBORÓW
RELAKS
RELAKS
SAMOŚWIADOMOŚĆ -
SAMOŚWIADOMOŚĆ -
wiedza
wiedza
Typ osobowości – mocne i słabe strony
Typ osobowości – mocne i słabe strony
Budowanie poczucia własnej wartości
Budowanie poczucia własnej wartości
Określanie swoich potrzeb
Określanie swoich potrzeb
Kształtowanie postaw i poglądów –
Kształtowanie postaw i poglądów –
zmiana nawyków myślowych
zmiana nawyków myślowych
Rozpoznawanie stresorów – selekcja
Rozpoznawanie stresorów – selekcja
wg. istotności
wg. istotności
Wybory - działanie
Wybory - działanie
Rozszerzyć swoje horyzonty –
Rozszerzyć swoje horyzonty –
literatura, zainteresowania, działania
literatura, zainteresowania, działania
twórcze
twórcze
Myśleć pozytywnie – praca nad
Myśleć pozytywnie – praca nad
przeformułowaniem postaw
przeformułowaniem postaw
Polepszyć umiejętności komunikacji
Polepszyć umiejętności komunikacji
– zachowania asertywne
– zachowania asertywne
Oddzielić pracę od swej prywatności
Oddzielić pracę od swej prywatności
Relaks
Relaks
Sen – deficyt jest zabójczy
Sen – deficyt jest zabójczy
Kondycja fizyczna – uniknąć
Kondycja fizyczna – uniknąć
przetrenowania
przetrenowania
Kąpiel, masaż
Kąpiel, masaż
Relaksacja, medytacja
Relaksacja, medytacja
Rozrywki – kulturalne, towarzyskie,
Rozrywki – kulturalne, towarzyskie,
dyskusja, śmiech , taniec
dyskusja, śmiech , taniec
Techniki relaksacyjne
Techniki relaksacyjne
Zmniejszają napięcie nerwowe
Zmniejszają napięcie nerwowe
Przyspieszają regenerację organizmu
Przyspieszają regenerację organizmu
Pomocne w problemach ze snem
Pomocne w problemach ze snem
Uczą nawyku rozluźniania –
Uczą nawyku rozluźniania –
odczuwania i kontrolowania wrażeń
odczuwania i kontrolowania wrażeń
płynących z ciała
płynących z ciała
Wpływają na procesy wyobraźni i
Wpływają na procesy wyobraźni i
myślenia
myślenia
Relaksacja
Relaksacja
Przestrojenie aparatu psychicznego – 15
Przestrojenie aparatu psychicznego – 15
minut!
minut!
Ciche pomieszczenie
Ciche pomieszczenie
Wygodny ubiór
Wygodny ubiór
Bez stanu przejedzenia lub głodu
Bez stanu przejedzenia lub głodu
Rozluźnienie w pozycji leżącej
Rozluźnienie w pozycji leżącej
Koncentracja na reakcjach ciała i psyche
Koncentracja na reakcjach ciała i psyche
Pogłębiony oddech
Pogłębiony oddech
Techniki relaksacyjne
Techniki relaksacyjne
Relaksacja progresywna Jacobsona –
Relaksacja progresywna Jacobsona –
napinanie i rozluźnianie grup mięśni
napinanie i rozluźnianie grup mięśni
Trening autogenny Schultza – rozluźnienie
Trening autogenny Schultza – rozluźnienie
ciała, wyobrażenie ciepła okolic splotu
ciała, wyobrażenie ciepła okolic splotu
słonecznego i chłodnego czoła +
słonecznego i chłodnego czoła +
autosugestia
autosugestia
Technika relaksu przy unoszeniu się na
Technika relaksu przy unoszeniu się na
wodzie z ograniczoną stymulacją
wodzie z ograniczoną stymulacją
zewnętrzną
zewnętrzną
Biofeedback – z informacją zwrotną dot.
Biofeedback – z informacją zwrotną dot.
stanu organizmu
stanu organizmu
Aspekty poznawczo-
Aspekty poznawczo-
behawioralne
behawioralne
Wizualizacja – techniki
Wizualizacja – techniki
wyobrażeniowe
wyobrażeniowe
Trening kontroli uwagi –
Trening kontroli uwagi –
„centrowanie”
„centrowanie”
Strategie zatrzymywania myślenia
Strategie zatrzymywania myślenia
„
„
Gra wewnętrzna” – dyskusja z sobą
Gra wewnętrzna” – dyskusja z sobą
Trening kontroli uwagi
Trening kontroli uwagi