Toczenie się granulocytów
–
pierwszy etap przechodzenia
tych komórek przez ściany
naczyń krwionośnych
Będziechowski Paweł
Westfalewicz Błażej
Granulocyty
Wraz z pozostałymi
krwinkami białymi -
makrofagami,
limofocytami i
monocytami bronią
organizm przed
bakteriami czy
alergenami.
Granolocyty to frakcja krwinek białych
charakteryzujących się występowaniem
ziarnistości w cytoplaźmie.
Granulocyt
zasadochłonny
Granulocyty
Granulocyty jako pierwsze
reagują na zagrożenia i
pojawiają się najwcześniej
w miejscu ognisk
zapalnych. Są one częścią
nieswoistego układu
reakcji odpornościowych.
Charakteryzują się
znaczną mobilnością,
zdolnością do chemotaksji
i fagocytozy.
Granulocyt kwasochłonny
Neutrofile
Neutrofile – granoulocyty
obojętnochłonne
stanowiące 2/3
wszystkich białych
krwinek - wiążą barwniki
obojętne. Charakteryzują
się płatowatym jądrem,
w związku z czym zwane
są też
polimorfonuklearnymi.
Produkcja ich wzmaga
się znacznie w wypadku
pojawienia się czynnika
zapalnego.
Neutrofil (żółta komórka)
fagocytujący pałeczki wąglika
Zachowanie się granulocytów
obojętnochłonnych w pobliżu ogniska
zapalnego
Wkrótce po wystąpieniu
uszkodzenia tkanek bądź
infekcji neutrofile
zaczynają skupiać się w
pobliżu zagrożonego
miejsca. Poprzedzane jest
to procesem toczenia się
ich wzdłuż ściany naczyń
śródbłonka.
Toczący się granulocyt po dotarciu na miejsce
może przylgnąć do powierzchni komórek
endotelium, a następnie przecisnąć
pomiędzy tymi komórkami w procesie
diapedezy.
Neutrofil fagocytujący pałeczki Shigelli
Zachowanie się granulocytów
obojętnochłonnych w pobliżu ogniska
zapalnego
Następnie granulocyty uwalniają
do środowiska zawartość granul
wewnątrzkomórkowych -
peroksydazę, enzymy
lizosomalne, fosfatazy zasadowe;
wytwarzają też toksyczne
metabolity tlenowe. Zniszczone
tymi substancjami drobnoustroje
są fagocytowane przez
neutrofile.
Neutrofil fagocytujący
pałeczki Shigelli
Kolejne etapy migracji
granulocytów w organizmie
podczas reakcji obrony
Dlaczego się toczą?
Toczenie umożliwia
dotarcie się do miejsca
w którym przedostaną
się przez ścianę do
otaczającej jej tkanki.
Zjawisko toczenia
obserwujemy prawie
wyłącznie w
naczyniach żylnych.
Neutrofile nie są w stanie swobodnie
przemieszczać się wzdłuż ścian naczynia
Procesy zachodzące w
komórkach endotelium
Mediatory procesu
zapalnego aktywują
komórki endotelium,
zmieniając ekspresję
pewnych genów,
wynikiem czego na ich
powierzchni pojawiają
się białka będące
receptorami
adhezyjnymi.
Procesy zachodzące w
komórkach endotelium
Receptory selektynowe - P i E -
umożliwiają sam proces toczenia
się granulocytu.
Selektyna P pozwala neutrofilom
na kontakt ze ścianami naczyń,
odpowiedzialna jest za
zapoczątkowywanie procesu
toczenia.
Selektyna E - analogicznie do
selektyny P umożliwia kontakt
komórki endotelium z
granulocytem. Nawiązanie
kontaktu pozwala na łączenie się
receptorów neutrofila z kolejnymi
typami cząsteczek adhezywnych.
Selektyna P związana
z cząsteczką cukru
Procesy zachodzące w
komórkach endotelium
Na powierzchni komórki pojawiają
się też większe ilości integryn -
cząsteczki adhezji
międzykomórkowej ICAM-1 i
cząsteczki adhezji naczyniowej
VCAM-1.
Obydwa typy odgrywają rolę
czynnika regulującego wzajemne
oddziaływania neutrofili i komórek
endotelialnych. Nasilają też
ekstrawazację leukocytów.
Trójwymiarowa struktura
cząsteczki ICAM-1
Nazwa
Ligandy na
granulocyt
ach
Funkcja
Selekty
ny
Selektywna P
(GMP-140)
Selektyna E
(ELAM-40)
CD 15
CD 15
Toczenie
Toczenie
Integry
ny
ICAM-1
ICAM-2
VCAM-1
LFA-1
LFA-1
VLA-4 (CD
49d/CD29)
adhezja,
migracja
adhezja,
migracja
adhezja,
migracja
Zmiany na powierzchni
granulocytów
Toczenie i adhezja nie byłoby możliwe bez kooperacji specyficznych
cząstek zarówno na powierzchni endotelium, jak i na błonie
granulocytów.
W neutrofilach cząsteczki te aktywują się dopiero pod wpływem
określonych czynników towarzyszących stanowi zapalnemu lub cytokin.
Białka adhezyjne biorące udział w kontaktach granulocytów z
komórkami endotelium podczas toczenia i adhezji leukocytów
Zmiany na powierzchni
granulocytów
Selektyna L - gromadzi się na mikrowypustkach,
łącząc się z odpowiednimi ligandami umieszczonymi
na śródbłonku - cząsteczkami Gly CAM-1. Selektyna
ta bierze udział w toczeniu granulocytów, aktywuje
też integryny granulocytu.
Integryny: LFA-1 (CD11a/CD18) i MAC1 (CD11b/CD18)
- ligandami na powierzchni endotelium są
odpowiednio ICAM-1 i ICAM-2 i ICAM-1 i fibrynogen;
wiązanie się integryn z ligandamii umożliwia adhezję
do powierzchni śródbłonka i późniejszą
ukierunkowaną migrację do miejsc zapalnych.
Nazwa
Ligandy
na
śródbło
nku
Funkcja
Selektyn
y
Selektyna –
(LECAM-1)
Gly CAM-
1
(CD-34)
Toczenie
Adhezja
Integryny
LFA-1
(CD11a/CD1
8)
MAC-1
(CD-
11b/CD18)
ICAM-1
ICAM-2
ICAM-1
Adhezja
Migracja
Migracja
Zmiany na powierzchni granulocytów
Adhezja i lokomocja
granlocytów
obojętnochłonnych
Tak jak toczenie, występuje
prawie wyłącznie w żyłkach
pozawłośniczkowych.
Adhezja neutrofili do
endotelium polega na
wzajemnym oddziaływaniu
na siebie dwóch komórek i
jest podtrzymywana
specyficznym wiązaniem
receptorów błonowych
jednej komórki do drugiej.
To skomplikowany i wielostopniowy proces, obejmujący
różne mechanizmy o określonej specyfice
.
Adhezja i lokomocja
granlocytów
obojętnochłonnych
Istotną rolę w adhezji odgrywają
przekształcenia cytoszkieletu
granulocytów. Podczas adhezji w
komórkach filamenty aktynowe
gromadzą się głównie w dolnej
powierzchni, tworząc płytkowate
skupienia, sąsiadujące z
miejscem przyczepu.
W czasie lokomocji punkty
kontaktu błony komórki z
podłożem są zmienne, łatwo
zrywają się i tworzą w innym
miejscu.
Cytoszkielet komórki –
zielone elementy to
aktyna, czerwone to
mikrotubule, na
niebiesko zaznaczone
jest jądro
Adhezja i lokomocja komórek
nowotworowych
Zaobserwowano, że komórki nowotworowe
mogą wykorzystywać sposób lokomocji
neutrofili. Przenikają do krwioobiegu, przez
który przenoszone są do odległych okolic
organizmu; tam przenikają przez
śródbłonek i dostają się do tkanki, tworząc
przerzuty.
Komórki nowotworowe mogą posiadać
podobne cząsteczki adhezywne, co
leukocyty.
Kolejne etapy migracji komórek
nowotworowych w organizmie
podczas tworzenia metastaz
A - komórka
nowotworowa
tocząca się wzdłuż
ściany naczynia
krwionośnego;
B - komórka
nowotworowa
zaadherowana do
powierzchni
endotelium;
C - komórka
nowotworowa
przeciskająca się
pomiędzy komórkami
endotelium.
BIBLIOGRAFIA
J. Kołodziejczyk, Toczenie się
granulocytów, Kosmos-problemy
nauk przyrodniczych, tom 47, 1998r.,
nr 1., s. 53-59
www.wikipedia.eng
www.whatsnextnetwork.com
www.ladinfo.org