Choroby
Choroby
uszu/leczenie
uszu/leczenie
Zatkanie ucha woskowiną
Zatkanie ucha woskowiną
Jest to najczęściej spotykana dolegliwość
Jest to najczęściej spotykana dolegliwość
ucha zewnętrznego, z jaką spotykają się
ucha zewnętrznego, z jaką spotykają się
farmaceuci i najczęściej występujący w
farmaceuci i najczęściej występujący w
populacji ogólnej problem uszny.
populacji ogólnej problem uszny.
Duża ilość zgłoszeń może wynikać z tego, że
Duża ilość zgłoszeń może wynikać z tego, że
pacjenci błędnie uważają, że woskowina
pacjenci błędnie uważają, że woskowina
powinna być usuwana. Wosk spełnia jednak
powinna być usuwana. Wosk spełnia jednak
ważną rolę, a mianowicie stanowi
ważną rolę, a mianowicie stanowi
mechaniczną ochronę błony bębenkowej i
mechaniczną ochronę błony bębenkowej i
przyczynia się do utrzymania lekko kwaśnego
przyczynia się do utrzymania lekko kwaśnego
środowiska, co stanowi barierę dla infekcji.
środowiska, co stanowi barierę dla infekcji.
Etiologia
Etiologia
Skóra na błonie bębenkowej nie jest typowa. NIe złuszcza
Skóra na błonie bębenkowej nie jest typowa. NIe złuszcza
się jak skóra pokrywająca resztę ciała, lecz przesuwa się na
się jak skóra pokrywająca resztę ciała, lecz przesuwa się na
zewnątrz od strony błony bębenkowej i wzdłuż przewodu
zewnątrz od strony błony bębenkowej i wzdłuż przewodu
słuchowego.
słuchowego.
Oznacza to, że uszy są w znacznej mierze w stanie
Oznacza to, że uszy są w znacznej mierze w stanie
oczyszcać się same, jako że przewód słuchowy w sposób
oczyszcać się same, jako że przewód słuchowy w sposób
naturalny usuwa woskowinę z ucha.
naturalny usuwa woskowinę z ucha.
Jednak ta naturalna funkcja może ulec zaburzeniu,
Jednak ta naturalna funkcja może ulec zaburzeniu,
zazwyczaj przez zbyt forsowne próby czyszczenia ucha.
zazwyczaj przez zbyt forsowne próby czyszczenia ucha.
W tej sytuacji woskowina gromadzi się, utrudniając
W tej sytuacji woskowina gromadzi się, utrudniając
przesuwanie na zewnątrz.
przesuwanie na zewnątrz.
Pytania, które należy zadać
Pytania, które należy zadać
pacjentowi; Zatkanie ucha
pacjentowi; Zatkanie ucha
woskiem
woskiem
1.) Przebieg objawów?
1.) Przebieg objawów?
-
Pacjent z uchem zatkanym woskowiną zazwyczaj mówi o
Pacjent z uchem zatkanym woskowiną zazwyczaj mówi o
stopniowej utracie słuchu
stopniowej utracie słuchu
2.) Objawy towarzyszące?
2.) Objawy towarzyszące?
-
Zawroty głowy i szum w uszach oznaczają problem związany z
Zawroty głowy i szum w uszach oznaczają problem związany z
uchem wewnętrznym, który wymaga konsultacji lekarskiej.
uchem wewnętrznym, który wymaga konsultacji lekarskiej.
-
Zatkanie ucha woskiem rzadko powoduje szum w uszach, zawroty
Zatkanie ucha woskiem rzadko powoduje szum w uszach, zawroty
głowy lub ból
głowy lub ból
3.) Czy miał miejsce uraz?
3.) Czy miał miejsce uraz?
-
Należy ustalić, czy pacjent ostatnio nie próbował czyścić uszu.
Należy ustalić, czy pacjent ostatnio nie próbował czyścić uszu.
Często prowadzi to do zatkania ucha woskiem
Często prowadzi to do zatkania ucha woskiem
4.) Stosowanie leków?
4.) Stosowanie leków?
- Jeśli pacjent poprawnie stosował leki OTC, a objawy nie ustapiły,
- Jeśli pacjent poprawnie stosował leki OTC, a objawy nie ustapiły,
powinien udać się do lekarza na dalsze badania
powinien udać się do lekarza na dalsze badania
Czynniki wskazujące na konieczność
Czynniki wskazujące na konieczność
skierowania pacjenta do lekarza
skierowania pacjenta do lekarza
Towarzysząca głuchota związana z urazem
Towarzysząca głuchota związana z urazem
Zawroty głowy lub szum w uszach
Zawroty głowy lub szum w uszach
Obecność ciała obcego w zewnętrznym
Obecność ciała obcego w zewnętrznym
przewodzie słuchowym
przewodzie słuchowym
Nieskuteczność leczenia preparatami OTC
Nieskuteczność leczenia preparatami OTC
Ból wywodzący się z ucha środkowego
Ból wywodzący się z ucha środkowego
Środki rozpuszczające
Środki rozpuszczające
woskowinę
woskowinę
Chociaż dowody potwierdzające skuteczność środków
Chociaż dowody potwierdzające skuteczność środków
stosowanych w celu zmiękczania woskowiny są
stosowanych w celu zmiękczania woskowiny są
ograniczone, środki te są bezpieczne.
ograniczone, środki te są bezpieczne.
MOżne je podawać wszystkim pacjentom, nie współdziałają
MOżne je podawać wszystkim pacjentom, nie współdziałają
z żadnymi lekami i mogą być stosowane u dzieci.
z żadnymi lekami i mogą być stosowane u dzieci.
Powodują niewiele skutków ubocznych, które na ogół
Powodują niewiele skutków ubocznych, które na ogół
ograniczają się do miejscowego podrażnienia po pierwszym
ograniczają się do miejscowego podrażnienia po pierwszym
podaniu.
podaniu.
Przez krótki okres mogą nasilać problemy ze słuchem i
Przez krótki okres mogą nasilać problemy ze słuchem i
należy poinformować pacjentów o takiej możliwości
należy poinformować pacjentów o takiej możliwości
A-cerumen
A-cerumen
Jest wodno-tłuszczową emulsją zawierającą
Jest wodno-tłuszczową emulsją zawierającą
ahydrolizowany kolagen, łagodnie czyszczące środki
ahydrolizowany kolagen, łagodnie czyszczące środki
powierzchniowo-czynne oraz trietanoloaminę, która
powierzchniowo-czynne oraz trietanoloaminę, która
zapobiega pęcznieniu roztworu hydrolizatu oraz
zapobiega pęcznieniu roztworu hydrolizatu oraz
zapewnia penetrację substancji czynnych.
zapewnia penetrację substancji czynnych.
Stosowanie: ampułkę podgrzać w dłoniach, wcisnąć
Stosowanie: ampułkę podgrzać w dłoniach, wcisnąć
połowę zawartości ampułki do zablokowanego ucha,
połowę zawartości ampułki do zablokowanego ucha,
odczekać kilka minut (ucho można zatkać
odczekać kilka minut (ucho można zatkać
wacikiem), a po kilku minutach wpuścić kilka kropli
wacikiem), a po kilku minutach wpuścić kilka kropli
podgrzanej w dłoni soli fizjologicznej – 0,9% NaCl
podgrzanej w dłoni soli fizjologicznej – 0,9% NaCl
lub zwykłej wody o temperaturze ciała. Zabieg
lub zwykłej wody o temperaturze ciała. Zabieg
powtarzać przez 3-4 kolejne dni rano i wieczorem.
powtarzać przez 3-4 kolejne dni rano i wieczorem.
Zapalenie ucha
Zapalenie ucha
zewnętrznego
zewnętrznego
Jest powszechnie występującym, uogólnionym stanem
Jest powszechnie występującym, uogólnionym stanem
zapalnym zewnętrznego przewodu słuchowego.
zapalnym zewnętrznego przewodu słuchowego.
Zazwyczaj pojawia się jako ostry epizod, ale u dzieci może
Zazwyczaj pojawia się jako ostry epizod, ale u dzieci może
przybrać charakter przewlekły
przybrać charakter przewlekły
Stan ten najczęściej występuje u osób narażonych na
Stan ten najczęściej występuje u osób narażonych na
przedłużony kontakt z wodą (np. ucho pływaka), gdyż
przedłużony kontakt z wodą (np. ucho pływaka), gdyż
wilgotne środowisko usposabia do infekcji przewodu
wilgotne środowisko usposabia do infekcji przewodu
słuchowego
słuchowego
Zapalenie ucha zewnętrznego jest spowodowane pierwotną
Zapalenie ucha zewnętrznego jest spowodowane pierwotną
infekcją, uczuleniem kontaktowym lub połączeniem obu
infekcją, uczuleniem kontaktowym lub połączeniem obu
tych czynników. Schorzenie może powstać na tle czynników
tych czynników. Schorzenie może powstać na tle czynników
miejscowych lub ogólnych.
miejscowych lub ogólnych.
Cechy kliniczne zapalenia ucha
Cechy kliniczne zapalenia ucha
zewnętrznego
zewnętrznego
Zapalenie ucha zewnętrznego charakteryzuje się
Zapalenie ucha zewnętrznego charakteryzuje się
podrażnieniem, które może być bardzo intensywne.
podrażnieniem, które może być bardzo intensywne.
Prowokuje to pacjenta do drapania skóry zewnętrznego
Prowokuje to pacjenta do drapania skóry zewnętrznego
przewodu słuchowego, co powoduje uraz i ból.
przewodu słuchowego, co powoduje uraz i ból.
Pacjenci na ogół nie zgłaszają się wcześniej dopóki ból nie
Pacjenci na ogół nie zgłaszają się wcześniej dopóki ból nie
staje się nadrzędną dolegliwością, zazwyczaj gdy choroba się
staje się nadrzędną dolegliwością, zazwyczaj gdy choroba się
zaczyna, jedynym objawem jest podrażnienie.
zaczyna, jedynym objawem jest podrażnienie.
Żucie pokarmu, poruszanie skrawkiem ucha lub małżowiną
Żucie pokarmu, poruszanie skrawkiem ucha lub małżowiną
uszną mogą nasilać ból.
uszną mogą nasilać ból.
W dalszej kolejności pojawia się wydzielina z ucha, a skóra
W dalszej kolejności pojawia się wydzielina z ucha, a skóra
zewnętrznego przewodu słuchowego może być obrzęknięta,
zewnętrznego przewodu słuchowego może być obrzęknięta,
co prowadzi do upośledzenia słuchu.
co prowadzi do upośledzenia słuchu.
Leczenie
Leczenie
Większość infekcji ucha trwa 2-3 dni po czym
Większość infekcji ucha trwa 2-3 dni po czym
ustępuje. W tym okresie pacjent może przyjmować
ustępuje. W tym okresie pacjent może przyjmować
leki przeciwbólowe, które dodatkowo zniosą
leki przeciwbólowe, które dodatkowo zniosą
gorączkę, która często towarzyszy infekcjom ucha.
gorączkę, która często towarzyszy infekcjom ucha.
Antybiotyki nie są wskazane (chyba że z zalecenia
Antybiotyki nie są wskazane (chyba że z zalecenia
lekarza) dlatego, że większość tego typu infekcji
lekarza) dlatego, że większość tego typu infekcji
ustępuje po 2-3 dniach.
ustępuje po 2-3 dniach.
Antybiotyki mogą być konieczne jeśli (dziecko ma
Antybiotyki mogą być konieczne jeśli (dziecko ma
poniżej 2 lat lub infekcja ma przebieg ciężki i nie
poniżej 2 lat lub infekcja ma przebieg ciężki i nie
ustępuje po 2-3 dniach)
ustępuje po 2-3 dniach)
Zapalenie zewnętrznego przewodu słuchowego
Zapalenie zewnętrznego przewodu słuchowego
reaguje na 1%hydrokortyzon, lecz zgodnie z
reaguje na 1%hydrokortyzon, lecz zgodnie z
aktualnie obowiązującymi przepisami środek ten
aktualnie obowiązującymi przepisami środek ten
nie może być stosowany w obrębie twarzy.
nie może być stosowany w obrębie twarzy.
Ogranicza to stosowanie preparatów OTC do:
Ogranicza to stosowanie preparatów OTC do:
-
Doustnie podawanych leków
Doustnie podawanych leków
przeciwhistaminowych stosowanych w celu
przeciwhistaminowych stosowanych w celu
zwalczenia swędzenia i podrażnienia albo
zwalczenia swędzenia i podrażnienia albo
-
Do środków przeciwbólowych w celu zwalczania
Do środków przeciwbólowych w celu zwalczania
bólu
bólu
Salicylan choliny (Preparat Otinum-na receptę)
Salicylan choliny (Preparat Otinum-na receptę)
może być podawany dorosłym i dzieciom od 1
może być podawany dorosłym i dzieciom od 1
roku życia, wnioski z publikacji wskazuję że
roku życia, wnioski z publikacji wskazuję że
salicylan choliny przynosi ulgę w bólu szybciej niż
salicylan choliny przynosi ulgę w bólu szybciej niż
doustne środki przeciwbólowe
doustne środki przeciwbólowe
Czynniki wskazujące na konieczność skierowania
Czynniki wskazujące na konieczność skierowania
pacjenta do lekarza przy zapaleniu ucha
pacjenta do lekarza przy zapaleniu ucha
zewnętrznego
zewnętrznego
Ból ucha u dzieci poniżej 6 roku życia trwający dobę
Ból ucha u dzieci poniżej 6 roku życia trwający dobę
Uogólniony stan zapalny małżowiny usznej
Uogólniony stan zapalny małżowiny usznej
Objawy utrzymujące się przez 7 dni lub dłużej od rozpoczęcia
Objawy utrzymujące się przez 7 dni lub dłużej od rozpoczęcia
leczenia
leczenia
Upośledzenie słuchu u dzieci
Upośledzenie słuchu u dzieci
Śluzowo-ropna wydzielina
Śluzowo-ropna wydzielina
Ból jako reakcja na dotyk w rejonie wyrostka sutkowatego
Ból jako reakcja na dotyk w rejonie wyrostka sutkowatego
Wolnorosnące zmiany na małżowinie usznej u osób starszych
Wolnorosnące zmiany na małżowinie usznej u osób starszych
Symptomy mogące się pojawić
Symptomy mogące się pojawić
przy chorobach uszu
przy chorobach uszu
1.) Ból
1.) Ból
-
Często przy infekcjach
Często przy infekcjach
-
Raczej nie występuje przy problemach związanych z
Raczej nie występuje przy problemach związanych z
woskowiną
woskowiną
2.) Przeziębienie, ból gardła
2.) Przeziębienie, ból gardła
-
Infekcja w drogach oddechowych może łatwo przejść do
Infekcja w drogach oddechowych może łatwo przejść do
ucha i zapalenie ucha może powstać w rezultacie
ucha i zapalenie ucha może powstać w rezultacie
bakteryjnej lub wirusowej infekcji okolic gardła.
bakteryjnej lub wirusowej infekcji okolic gardła.
3.) Opuchlizna i wydzielina z ucha
3.) Opuchlizna i wydzielina z ucha
4.) Krwawienia i posiniaczenia
4.) Krwawienia i posiniaczenia
- Odesłać pacjenta natychmiast do lekarza
- Odesłać pacjenta natychmiast do lekarza
5.) Swędzenie
5.) Swędzenie
6.) Upośledzenie słuchu
6.) Upośledzenie słuchu
7.) Gorączka
7.) Gorączka
8.) Szum w uszach
8.) Szum w uszach
9.) Zawroty głowy
9.) Zawroty głowy
10.) Nudności i wymioty
10.) Nudności i wymioty
Które antybiotyki są OTOTOKSYCZNE?
Które antybiotyki są OTOTOKSYCZNE?
1.Antybiotyki aminoglikozydowe
1.Antybiotyki aminoglikozydowe
-niedosłuch odbiorczy-uszkodzenie
-niedosłuch odbiorczy-uszkodzenie
ucha wewnętrznego, nerwu
ucha wewnętrznego, nerwu
słuchowego, zawroty głowy, szumy
słuchowego, zawroty głowy, szumy
uszne, zaburzenie
uszne, zaburzenie
równowagi,nieodwracalnie
równowagi,nieodwracalnie
2.Antybiotyki makrolidowe
2.Antybiotyki makrolidowe
-niedosłuch odbiorczy, uczucie
-niedosłuch odbiorczy, uczucie
„pełności” w uchu, zawroty głowy i
„pełności” w uchu, zawroty głowy i
szumy uszne – zwykle odwracalne
szumy uszne – zwykle odwracalne
Inne leki ototoksyczne
Inne leki ototoksyczne
1.Diuretyki pętlowe
1.Diuretyki pętlowe
-niedosłuch odbiorczy-zwykle odwracalny
-niedosłuch odbiorczy-zwykle odwracalny
•
Furosemid-
Furosemid-
uszkodzenie błędnika
uszkodzenie błędnika
2.NLPZ
2.NLPZ
-
dotyczy przewlekłego stosowania
dotyczy przewlekłego stosowania
kwasu
kwasu
acetylosalicylowego
acetylosalicylowego
•
uporczywy szum uszny, niedosłuch lekkiego stopnia
uporczywy szum uszny, niedosłuch lekkiego stopnia
-indometacyna-
-indometacyna-
cięższe postacie niedosłuchu niż
cięższe postacie niedosłuchu niż
po ASA
po ASA
3.Cytostatyki
3.Cytostatyki