Zakażenia Rotawirusami

Paulina Wielowieyska

Czynnik etiologiczny

Rotawirus świń (porcine rotavirus; PRV)

rodzina Reoviridae
70 nm, dwuwarstwowy kapsyd,

bezotoczkowy

dwuniciowy RNA
6 grup: A-F, u zwierząt A
serotypy: 7 G i 2 P; u świń najczęściej G4 i

G5 (patogenny także dla ludzi)

oporność: temp. pokojowa - kilka miesięcy;

oporny na niejonowe detergenty i pH 4-9

Występowanie

Wszystkie kontynenty
Drobnoustroje ubikwitarne:

w większości stad enzootia
przeciwciała u 90-100 % osobników
maciory w okresie okołoporodowym:

możliwość siewstwa

Patogeneza

Zakażenie:

kontakty osobników zdrowych z chorymi
droga fekalno-oralna
zakażone lochy: bezobjawowi nosiciele →

zakażenie własnych miotów w okresie
okołoporodowym

Patogeneza

Replikacja:

kom. nabłonka górnego odcinka kosmków

jelit cienkich

przyłączenie wirionu za pomocą białek VP4 i

VP7 do integryn a2b1 i a4b1 zakotwiczonych

na błonie enterocytu

namnożenie w cytoplazmie
enterotoksyna: NSP4 → zniszczenie komórek

kosmków jelitowych (gł. w połowie lub 2/3

długości jelit)

uwolnienie nowych komórek (po ok. 12-24

h)

Patogeneza

Mechanizm:

uszkodzenie enterocytów → przyspieszenie

złuszczania komórek → zwiększenie podziałów

komórek w kryptach → atrofia kosmków

zaburzenie funkcji trawiennych → enzymy są

zlokalizowane w rąbku szczoteczkowym –

disacharydazy, aminopeptydazy, dipeptydazy →

akumulacja ogligosacharydów i peptydów w

świetle jelita

zaburzenie funkcji resorbcyjnych → Na, Cl,

monosacharydy, aminokwasy → nadmierne

gromadzenie płynów, wzrost gradientu

osmotycznego w świetle j. → biegunka

osmotyczna

Patogeneza

zwiększony dopływ płynów + zmniejszona

resorpcja wody i elektrolitów → rozciągnięcie

jelita → pobudzenie motoryki → transport

treści do jelita grubego

w jelicie grubym: niestrawione i

niezresorbowane węglowodany za pomocą

bakterii powinny być zredukowane do WKT i

zostać wchłonięte przez nabłonek jelita

ślepego i okrężnicy, ale u osesków zbyt

mała bakteryjna zdolność trawienna +

zmiana pH zmienia skład fizjologicznej flory

bakeryjnej → straty energii z niestrawionej

laktozy → niedobory energetyczne →

hipotermia

Objawy kliniczne

Często przebieg subkliniczny
U prosiąt kilkudniowych:

po okresie wylęgania: depresja, utrata

łaknienie (zachowane lub zwiększone
pragnienie!), wodnista biegunka (kremowo-
szara)

szybki ubytek wagi, odwodnienie
temp. ciała niezmieniona lub obniżona
po 24-72 h łaknienie powraca, ale biegunka

jeszcze 7-10 dni

Objawy kliniczne

U prosiąt starszych (w okresie

odsadzenia):

objawy zdecydowanie mniej nasilone
nastroszona szczecina
wychudzenie
bardziej podatne na zapalenie płuc i inne

choroby

Często wikłane przez patogenne szczepy

E. Coli!

Zmiany

anatomopatologiczne

Jelito cienkie:

skrócenie, degeneracja kosmków jelitowych

(widzialne „gołym okiem” u prosiąt między

1. a 14. dniem życia)

połowa lub 2/3 końcowego odcinka

wypełniona rozwodnioną treścią pokarmową

koloru żółtego lub szarego

Żołądek:

obecność pokarmu

U prosiąt powyżej 21. dnia życia – brak

zmian sekcyjnych

Diagnostyka

Badanie wirusologiczne:

próbki kału
odcinki jelita cienkiego od świeżo padłych

prosiąt

materiał schłodzony/zamrożony
ELISA
PCR

Badanie histopatologiczne:

zwyrodnienie i złuszczenie nabłonka

kosmków

skrócenie kosmków

Diagnostyka różnicowa

Koronawirusowe zapalenie żołądka i jelit

świń

Zapalenie jelit na tle inwazji Isospora
Kolibakterioza

Postępowanie

Leczenie:

brak leczenia przyczynowego
uzupełnianie elektrolitów w organizmie:

dootrzewnowe podawanie roztworu

fizjologicznego/5% roztworu glukozy,

względnie preparatów: Duphalate, Solfin,

Rehydrat lub płyn wieloelektrolitowy

kontynuacja leczenia: preparaty

nawadniające, płyny energetyczne

przy zakażeniach mieszanych z E. Coli:

antybiotykoterapia

Postępowanie

Profilaktyka ogólna:

utrzymywanie należytej higieny
skuteczna dezynfekcja (preparaty

jodoforowe)

zapobieganie przechłodzeniu organizmu
unikanie nadmiernego zagęszczenia

Postępowanie

Profilaktyka swoista:

w Polsce brak szczepionek
możliwość autoszczepionek
odporność miejscowa → przeciwciała w świetle

jelit: biernie po infekcji lub z mlekiem
uodpornionych samic

odpowiednie odpajanie siarą bogatą w

przeciwciała swoiste (nie podgrzewać -
inaktywacja)

wczesne wprowadzanie loch do porodówek: 12

– 14 dni długość wytworzenia dostatecznie
wysokiego poziomu przeciwciał

Postępowanie

Podawanie lochom wysoko prośnym

świeżego kału biegunkowego od prosiąt z
zakażeniem rotawirusowym: co najmniej 5 g
kału z paszą, 5 tygodni przed porodem lub
dwukrotnie w odstępach dwutygodniowych

Dziękuję za uwagę