Potrzeby i sposoby ich
zaspokajania

Wyróżniamy następujące cechy
potrzeb ludzkich:



niepoliczalność,



nieograniczoność,



różnicowanie w intensywności

potrzeb,



ujawnianie się potrzeb wyższych,



substytucyjność,



komplementarność

Do podstawowych stopni
zorientowania przedsiębiorstwa
na potrzeby nabywców należy:



rozpoznanie

i

zaspokojenie

istniejących potrzeb (również na rynku

personalnym),



kreowanie nowych potrzeb,



współpraca

z

klientami

w

rozwiązywaniu jego problemów w

atmosferze partnerstwa i wzajemnego

zaufania (efekt relacyjny)

Ze względu na cechy
materialności wyodrębnia się
następujące grupy potrzeb:



materialne działania skierowane ku ciału ludzi



materialne działania skierowane na zaspokojenie

potrzeb pozamaterialnych



działania niematerialne nakierowane na ludzkie

umysły,



działania niematerialne skierowane na środki

materialne:

bankowość,

usługi

prawnicze,

księgowość, papiery wartościowe, ubezpieczenia.

Współczesnego nabywcę,
ukształtowały w ostatnich latach i
nadal kształtują następujące
czynniki:



swoboda wyboru i zakupu każdego produktu od różnych

producentów, przedsiębiorstw handlowych i usługowych w

dogodnym dla niego czasie i miejscu,



znaczne zróżnicowanie potrzeb i możliwości ich zaspokojenia

pochodzącymi z różnych źródeł, różnorodnymi dobrami i

produktami krajowymi i zagranicznymi o różnej cenie i jakości,



wyższy i rosnący poziom wymagań w stosunku do oferty

rynkowej i poziomu obsługi,



coraz większa chęć nabywania masowych produktów o

światowych markach i nowości produkcyjnych,



coraz wyraźniejsze wyodrębnianie grup potrzeb i rodzajów

produktów

dla

młodych

konsumentów

oraz

ludzi

przedsiębiorczych, coraz częściej zwanych elitami,



nastawienie

na

produkty

przyjazne

dla

środowiska

(ekologiczne), młodość i dobry wygląd,



wyższy poziom doświadczeń dzięki kontaktom ze światem i

wzrostowi poziomu wykształcenia,



traktowanie zakupów jako przyjemności.

Kategorie dóbr wpływających na
biologiczne i społeczne życie
człowieka:



dobra i usługi mające znaczenie dla organizmu człowieka,
jego ogólnej sprawności, energii życiowej i długości życia
(podstawowe produkty żywnościowe, usługi ochrony
zdrowia, kultury fizycznej i wypoczynku),



dobra związane z kształtowaniem warunków bytowania
człowieka i rodziny (mieszkanie),



dobra kulturalne mające wpływ na poziom życia oraz na
społeczne cechy i postawy ludzkie (książki, prasa, radio,
samochody, środki łączności),



dobra i usługi związane z prowadzeniem gospodarstwa
domowego i wychowywaniem dzieci.

Na wyposażenie gospodarstwa w
dobra trwałe największy wpływ
mają następujące czynniki:



wysokość dochodu,



miejsce zamieszkania,



wielkość gospodarstwa,



przynależność do grupy społeczno-

zawodowej



wykształcenie

Popyt i jego rodzaje

Popyt efektywny – to suma potrzeb, które mają pokrycie w

realnej sile nabywczej.

W praktyce wyróżnia się:



popyt produkcyjny – wyrażający zapotrzebowanie

przedsiębiorstwa na środki do produkcji dobra

inwestycyjne oraz usługi,



popyt konsumpcyjny – wyrażający zapotrzebowanie

nabywców na różnorodne dobra konsumpcyjne,



popyt zaspokojony – gdy społeczeństwo może i jest

wstanie nabyć produkty bez barier,



popyt niezaspokojony – gdy społeczeństwo nie może

nabyć produktów,



popyt na zapas – kumulowanie produktów na przyszłość,



popyt rozwojowy (nowy),



popyt restytucyjny (odtworzeniowy)

Czynniki wpływające na wielkość
i strukturę popytu:

czynniki ekonomiczne:



wysokość dochodów,



dostępność kredytów,



poziom cen produktów na rynku,



relacje cen produktów,

  
czynniki demograficzne:



liczba ludności,



struktura ludności według płci i wieku,



miejsce zamieszkania,



struktura zawodowa ludności,



liczba i liczebność gospodarstw domowych

,

czynniki przyrodniczo techniczne;



klimat, gleba, ukształtowanie terenu,



stan infrastruktury technicznej kraju,

 
czynniki społeczno psychologiczne:



poziom i struktura wykształcenia ludności,



poziom edukacji konsumentów,



tradycje i przyzwyczajenia,



ukształtowany model konsumpcji,



moda, upodobania, gusty,



religia i czynniki narodowościowe,



działania promocyjne.

Specyfika popytu (na żywność)



popyt na żywności musi być zaspokajany regularnie,



popytu na żywność nie można realizować na zapas,



w obrębie popytu na żywność występuje zjawisko

substytucyjności,



popyt na żywność cechuje się relatywnie niska

elastycznością cenową i dochodowa,



elastyczność cenowa i dochodowa na żywność wykazuje

jednak pewne zróżnicowanie w obrębie różnych grup

produktów,



popyt na żywność mimo swej regularności cechuje się

pewną sezonowością.