Potrzeby
ludzkie
i ich rodzaje
Potrzeba to:
Brak czegoś, co jest
niezbędne człowiekowi do
życia i rozwoju
Potrzeby ludzkie:
to pragnienia
chęci
odczucia, które człowiek stara się
zaspokoić
mają decydujący wpływ na działanie
człowieka
kiedy potrzeba nie zostaje
zaspokojona, pojawia się stan
napięcia
Potrzeba
Potrzeba
Potrzeba pobudza ludzki organizm
do działania, mającego na celu jej
zaspokojenie
Źródłem potrzeb są fizyczne i
duchowe wymagania ludzkiego
organizmu, wynikają one także z
uczestnictwa człowieka w życiu
gospodarczym i społecznym
Hierarchia potrzeb A.
Maslowa
Bezpieczeństwa
Przynależno
ści
Uznania
Samorealiza
cji
Fizjologiczne
Potrzeby
rozwoju
Potrzeby
odczuwalnych
braków
Potrzeb
y
wyższe
go
rzędu
Potrzeb
y
niższeg
o rzędu
Charakterystyka potrzeb
FIZJOLOGICZN
FIZJOLOGICZN
E
E
Biologiczne
warunkujące
przetrwanie i
prawidłowe
funkcjonowanie
pożywienia,
wypoczynku, snu
BEZPIECZEŃSTWA
BEZPIECZEŃSTWA
ochrony
dążenie do
bezpieczeństwa
osobistego i socjalnego
Zapewnienie sobie
stałej pracy, dochodów
warunkują egzystencję
Charakterystyka potrzeb
PRZYNALEŻNOŚC
I
potrzeba społeczna:
miłości
przyjaźni
przywiązania
akceptacji
kontakty z innymi
osobami lub grupami
Brak zaspokojenia tej
potrzeby może być
przyczyną wielu
frustracji
UZNANIA
(szacunku)
Potrzeba
psychologiczna:
sukcesu i uznania przez
samego siebie
szacunku i uznania
przez innych
Prestiż i uznanie
zapewnia ludziom
władza i niezależność
Charakterystyka potrzeb
SAMOREALIZACJI
Możliwość rozwoju osobowości i wyrażanie
własnego „ja” w działaniu
Celem jest samo działanie, a nie
wynagrodzenie
Praca staje się wartością samą w sobie
Bodźcem do działania jest rozwój wewnętrzny
Dążenie do osiągnięcia tego co jest możliwe
Znaczenie hierarchii
Znaczenie hierarchii
potrzeb
potrzeb
zaspokojenie jednej potrzeby
powoduje powstanie nowej
warunkiem przejścia do potrzeby
wyższego rzędu jest zaspokojenie
potrzeb niższego rzędu
hierarchia potrzeb jest
indywidualna i zmienna w czasie
Na zmianę hierarchii
potrzeb mają wpływ:
Osobowość
Wiek
Aktualny
stopień
zaspokojenia
potrzeb
Płeć
Poziom
zadowolenia
Sytuacja
rodzinna
Sytuacja
zawodowa
Środki
zaspokajające
potrzeby
Środkami służącymi do
zaspokajania potrzeb są
dobra i usługi
Dobrami
są wszelkie
wartości
materialne,
rzeczowe,
potrzebne i
sprzyjające
rozwojowi
człowieka
Usługi
to świadczenie
wszelkich
czynności na rzecz
zaspokajania
potrzeb ludzkich w
sposób bezpośredni
i pośredni
DOBRA
WOLN
E
GOSPODARCZE -
PRODUKTY
KONSUMPCYJN
E
PRODUKCYJNE
ŻYWNOŚCIOWE
PRZEMYSŁOWE ŚRODKI PRACY PRZEDMIOTY
PRACY
TOWARY
SUROWC
E
MATERIAŁY
PÓŁFABRYKANT
Y
WYROBY
GOTOWE
FINALN
E
KOOPERACYJN
E
USŁUGI
Rzeczowe
Skierowan
e na
przedmiot
y
renowacyjne
(remontowe,
naprawcze
współdziałające w
procesie
produkcji
(zlecone prace w
zakresie obróbki
mech.,
farbowania)
eksploatacyjne w
sferze wymiany
(transport,
handel)
Osobiste
Skierowan
e na
człowieka
(zaspokaja
ją
potrzeby
psych. I
fiz.)
-w zakresie
edukacji,
-w zakresie ochrony
zdrowia i opieki
społ.
-związane z
rekreacja, kulturą, i
sportem
-fryzjerskie i
kosmetyczne
-hotelarskie i
gastronomiczne
-świadczone w
gospodarstwach
domowych
Ogólnospołecz
ne
Skierowane na
całą gospodarkę
narodową i
społeczeństwo
(zaspokajają
potrzeby
organizacyjno-
porządkowe)
-usługi pośrednictwa finansowego
-usługi w zakresie administracji
publicznej, bezpieczeństwa
publicznego, sprawiedliwości i obrony
narodowej
-usługi komunalne
KLASYFIKACJA USŁUG
Rzeczowe
Osobis
te
Ogólnospołecz
ne
Konsumpcyj
ne
Produkcyj
ne
-
indywidualne, np. usługi gastronomiczne,
hotelarskie, turystyczne
-zbiorowe np. usługi oświatowe, kulturalne
-ogólnospołeczne np. usługi w zakresie
administracji, bezpieczeństwa
Odpłat
ne
Nieodpłatn
e
-Odpłatne indywidualnie lub
częściowe, np.. za przedszkole
-finansowane przez budżet państwa
Dla gospodarki
narodowej
Dla ludności
Proces
gospodarczy i
jego elementy
Proces gospodarczy
Proces gospodarczy
Jako całość obejmuje szereg
kolejno po sobie
następujących procesów:
1.
Produkcji
2.
Wymiany
3.
Konsumpcji
produkcja
wymian
a
konsumpc
ja
To działalność
gospodarcza, w
wyniku której
wytwarza się
produkty:
wyroby i usługi
zaspokajające
potrzeby
ludzkie.
Produkcja
wyrobów i usług
jest realizowana
przez różne
podmioty
Wyroby w
drodze
wymiany
poprzez
handel
trafiają do
innych
podmiotów, a
w ostatnim
etapie do
konsumentów
.
Polega na spożyciu
(zużyciu) dóbr i
usług, czyli jest
procesem
zaspokajania
potrzeb.
Zaspokajanie
potrzeb przez dobra
i usługi
doprowadziło do
specjalizacji
działalności
,
o
charakterze:
rolniczym,
przemysłowym,
usługowym,
handlowym
PRZEDSIEBIORCY
(PRZEDSIĘBIORSTW
A)
GOSPODARSTWA
DOMOWE I INSTYTUCJE
KONSUMPCJI ZBIOROWEJ
POPYT
PODAŻ
POPYT
RYNEK DÓBR I USŁUG
PRODUKCJA
WYMIAN
A
KONSUMPCJA
Gospodarstwo domowe
To jednostka, niezależnie od liczby osób
składających się z na nią, której celem
głównym jest zaspokajanie potrzeb swych
członków. Gospodarstwo posiada zasoby dóbr
konsumpcyjnych (mieszkanie, wyposażenie,
ubiór) i najczęściej stałe źródła przychodów
pieniężnych. Tworzący je zespół jest
zróżnicowany demograficznie. Część zespołu
przyczynia się do powstania zasobu dóbr i
źródeł przychodów, a część tylko z nich
korzysta (dzieci)
We współczesnym
gospodarstwie domowym
dokonują się następujące
procesy:
Aktywizacja własnych zasobów pracy (praca
poza gospodarstwem domowym w celu
uzyskania przychodów pieniężnych lub
naturalnych oraz praca na rzecz samego
gospodarstwa)
Organizacja i realizacja procesów konsumpcji
Przygotowanie nowego pokolenia do pracy
Funkcje społeczne
gospodarstwa domowego:
Prokreacyjna,
zapewniająca reprodukcję
społeczeństwa
Wychowawcza,
polegająca na kształtowaniu postaw
i poglądów swoich członków
Opiekuńcza,
zapewniająca opiekę i pielęgnację
swoim członkom
Ekspresyjną,
tworząca szczególne więzi uczuciowe
(miłość, szacunek, życzliwość,tolerancyjność), które
wpływają na kształt stosunków międzyludzkich
Rekreacyjna,
umożliwiającą wypoczynek członkom
gospodarstwa
Źródła dochodów
w gospodarstwie
domowym:
Pracownicze
Rolnicze
Działalność
gospodarczą
pozarolniczą
Emerytów i
rencistów
Bezrobotnych
Mieszane
Z majątku
ZASOBY
ludzk
ie
naturaln
e
rzeczo
we
finanso
we
Zasoby ludzkie
Tworzą ludzie i ich psychofizyczne
predyspozycje
O przydatności zasobów ludzkich
do produkcji decydują kwalifikacje
ludzi i ich stan zdrowia
Inwestowanie w człowieka jest
najbardziej efektywne
Zasoby naturalne
Są darem natury
Obejmują ziemię i wszystko to, co jest użyteczne
dla człowieka w jej wnętrzu (surowce mineralne)
oraz na jej powietrzu (przestrzeń, gleba, woda,
powietrze, ciepło słoneczne)
Jako czynnik produkcji mają zróżnicowaną
wartość, decyduje o niej wielkość i struktura
złóż surowców mineralnych, żyzność gleb,
klimat, położenie geograficzne, ukształtowanie
terenu, akweny wodne itp.
Dzielą się na odnawialne (woda)i nieodnawialne
(surowce naturalne)
Zasoby rzeczowe
Stanowią wartości potrzebne w
procesie produkcji, a wytworzone przez
człowieka
Zaliczamy tu środki produkcji,
składające się ze środków pracy i
przedmiotów pracy
Wzrasta wartość środków rzeczowych
w procesie produkcji, natomiast maleje
udział i wartość przedmiotów pracy
Zasoby finansowe
Składają się ze środków pieniężnych
Ich rola polega na tym, ze w każdej
chwili można je zmienić poprzez zakup
zasobów naturalnych i rzeczowych
oraz pracy ludzkiej
Przedstawione zasoby
służą bezpośrednio do
produkowania wyrobów
i usług i dlatego zalicza
się je do czynników
produkcji
Ze względu na spełniana funkcję
rozróżnia się 3 podstawowe czynniki
produkcji:
Praca ludzka
Środki produkcji
Przedmioty pracy,
do których zalicza się również zasoby
naturalne
Środki
produkcji
Oraz posługujący się nimi ludzie, dzięki
posiadanym
umiejętnościom wytwórczym,
tworzą:
Siły wytwórcze-
zespół czynników decydujących o
potencjale produkcyjnym społeczeństwa
SIŁY WYTWÓRCZE
SPOŁECZEŃSTWA
Środki produkcji
Środki
pracy
Przedmioty
pracy
Praca
ludzka
Jest celową
działalnością
człowieka mającą
na celu
zaspokajanie
potrzeb, występuje
w postaci wysiłku
fizycznego oraz
pracy umysłowej
Organizacja (przedsiębiorczość)
Szczególnie cenioną w procesie
produkcji cechą człowieka jest
przedsiębiorczość
, która
pozwala mu zarówno na
podjęcie działalności
gospodarczej, jak i na efektywne
jej prowadzenie.