SYSTEMY CERTYFIKACJI
GOSPODARKI LEŚNEJ W
POLSCE ORAZ
NARODOWE
STANDARDY
CERTYFIKACYJNE

Efekt kumulacji zanieczyszczeń przemysłowych i
ich oddziaływanie na lasy

Istniejąca struktura własnościowa lasów, ze
zdecydowaną przewagą lasów własności Skarbu
Państwa

System organizacyjny i zarządzanie leśnictwem
w Lasach Państwowych

Sytuacja wolnego rynku, w jakim znalazła się
Polska

Wzrastająca presja środowiska i grup
pozarządowych

Pr

zy

ro

dn

icy

bo

ją

się

o

tró

jm

iej

sk

ie

las

y

W tros

ce o la

sy nie

państw

owe.

Leś

na t

wie

rdz

a

Socjalizm

aż do BU

L-u

“zarządzać i użytkować lasy i obszary leśne w taki
sposób i w takim tempie, które pozwolą zachować je
jako odnawialne zasoby naturalne i nie uszczuplić ich
w długim czasie”
szersze uspołecznienie procesu decyzyjnego w
leśnictwie

podmiotem gospodarki leśnej jest cały ekosystem
leśny

wszelkie kontakty człowieka z przyrodą były dla
przyrody bezpieczne

Prowadzenie gospodarstwa leśnego wymaga, nie tylko
profesjonalnej znajomości spraw leśnych ...

... ale również ciągłości i sprawdzalności
realizacji opisanych i czytelnych zasad, które
dla reszty społeczeństwa muszą być
przekonującym dowodem na prowadzenia
zrównoważonego leśnictwa.

wyjątkową rolę procesie rozumienia i akceptacji
społecznej odgrywa usytuowanie szeroko
pojmowanego użytkowania lasu...
oraz nie zawsze przyjmująca racjonalne
argumenty szeroko pojęta opinia publiczna

Znaczenie

sektora leśnego

Funkcje

rekreacyjne

Zatrudnienie

Balans pomiędzy

przyrostem a pozyskaniem

Uboczne

użytkowanie lasu

Powierzchnia

lasów gospodarczych

Zdrowie

i witalność lasów

Funkcje produkcyjne

Zasoby leśne i węgiel

Ochronne

funkcje lasów

Różnorodność

Biologczna

Funkcje

socjo-ekonomiczne

Ochrona

gleby

Ochrona

wody

ZRÓWNOWAŻONE

ZARZĄDZANIE

LASEM

Użytkowanie

ziemi

struktura

wieku

Zapas

ogólny

Wiązanie

węgla

Średnia

zasobność

Defolicja

Nawozy

i zakwaszenie

owady

powietrze

wiatr

ogień

użytkowanie

Gatunki

zagrożone

Zasoby genowe

Lasy mieszane

Lasy

półnaturalne

Ochrona

ścisła lasów

Specjalny

sposób zarządzania

Odnowienie

naturalne

Podstawy tworzenia standardów certyfikacyjnych

Poziom natężenia pełnienia przez lasy funkcji

Poziom natężenia pełnienia przez lasy funkcji

ochronnych i socjalnych w wyniku zmieniających się

ochronnych i socjalnych w wyniku zmieniających się

preferencji społeczeństwa będzie wzrastał....

preferencji społeczeństwa będzie wzrastał....

Przede wszystkim będzie miał istotny wpływ na
wzrost kosztów produkcji i pozyskania surowca
drzewnego i użytków ubocznych.

Fizyczna obecność człowieka w lesie nie jest

niezbędnym warunkiem jego użytkowania

Współzarządzanie leśnictwem (Joint Forest
Management) jest próbą sprawdzenia w praktyce
leśnej jednej z teoretycznych tez w użytkowaniu lasu,
mówiącej o szerszym uspołecznieniu decyzji w
leśnictwie

podważenie możliwości spełnienia przez praktykę
leśną zobowiązań wobec przyszłych generacji,
nałożonych na obecne pokolenia

nierozwiązywalna trudność w antycypacji oczekiwań
przyszłych generacji co do stanu, wyglądu i
zróżnicowania przyszłych lasów

Użytkowanie lasu jest działalnością twórczą, jeśli
jest uzupełnione oceną skutków środowiskowych i
podjętymi

działaniami

zapobiegawczymi,

ułatwiającymi określenie i ocenę spełnionych
wymagań

Odniesienia do sytuacji sektora leśno-
drzewnego

Połowa lat 90-tych ubiegłego stulecia w Polsce to
intensywny okres przebudowy systemu
gospodarczego

oraz

konieczność utrzymania zwartej organizacji jaką
tworzyły Lasy Państwowe.

Leśnictwo i przemysł drzewny są strategicznymi
elementami rozwoju Państwa i wszelkie
rozstrzygnięcia muszą wpisywać się w strategię
zrównoważonego rozwoju naszego kraju

Polska jako pierwszy kraj europejski w 1996
roku, poddał certyfikacji lasy państwowe
według zasad FSC, przeprowadzonej przez
firmę

SGS

z

Anglii,

według

procedur

certyfikatora

Quality

Forest

Management

Program of SGS Forestry

Zasady certyfikacji FSC (czerwiec 1996):

•Zgodność z prawem i Zasadami FSC

•Prawo własności ziemskiej, użytkowanie prawa
i odpowiedzialność

•Prawa ludności lokalnej

•Stosunki społeczne i prawa pracowników

•Korzyści z lasu

•Wpływ środowiska

Certyfikacja, kryteria i standardy certyfikacji
lasów w Polsce

Certyfikacja jest procesem w którym osoba trzecia,
niezależna strona, udziela pisemnego zapewnienia że produkt
lub usługa spełnia specyficzne wymagania

W procesie certyfikacji uczestniczą trzy strony:

•właściciele lasów,

•organizacje ustalające standardy certyfikacji,

•podmioty weryfikujące czy właściciele lasów spełniają
ustanowione standardy

W skład systemu certyfikacji lasów wchodzą
najczęściej dwa obszary certyfikacji.

• związany ściśle z zasadami prowadzenia gospodarki
leśnej,

• związany z certyfikacją łańcucha dostaw mającą
zapewnić, że dany produkt został wykonany z materiałów
pochodzących z certyfikowanych lasów

Certyfikacja FSC odbywa się poprzez akredytowane
przez FSC podmioty gospodarcze. Certyfikatem FSC
objęte jest (luty 2004) 41mln ha lasów.

Największym obecnie systemem certyfikacji
gospodarki leśnej jest system PEFC (Programme
for the Endorsement of Forest Certification
schemes) Certyfikatem PEFC objęte jest (luty
2004) 52 mln ha lasów

System certyfikacji PEFC oparty jest na zasadach
prowadzenia trwałej i zrównoważonej gospodarki
leśnej zapisanych w dokumentach Ministerialnej
Konferencji na temat Ochrony Lasów w Europie.

Dokumenty muszą być zamienione na
kryteria i wskaźniki charakterystyczne
dla poszczególnych krajów lub nawet
regionów w danych krajach

Opracowanie narodowych standardów certyfikacji
gospodarki leśnej odbywa się przez grupy narodowe
skupiające zainteresowane strony, na podstawie
procedur zawartych w międzynarodowych
dokumentach normalizacyjnych takich jak ISO czy IAF
oraz specyficznych wymagań PEFC zawartych w
dokumencie technicznym
(

http://www.pefc.org/internet/html/documentation.htm

).

Narodowe organizacje należące do PEFCC
zajmują się ustanawianiem standardów
certyfikacyjnych,

nie mają natomiast większego wpływu na
organizacje certyfikujące

Zatwierdzone standardy zgodnie z procedurami
normalizacyjnymi

muszą

podlegać

okresowym

weryfikacją (co 5 lat)

Certyfikacja PEFC stawia sobie za cel bycie systemem
certyfikacji akredytowanej

Rada PEFC przygotowała międzynarodowe standardy
związane z certyfikacją łańcucha dostaw tzw. CoC (od
ang. Chain of Custody)

Od 2003 roku również Polska grupa inicjatywna
rozpoczęła budowę systemu certyfikacji w ramach
PEFC.

standardy zostały zatwierdzone w lutym 2005