Nobody’s Unpredictable

STUDENCI PRAWA W POLSCE 2006

2

Studenci prawa w Polsce 2006

Spis treści

Opis
projektu...........................................................................
..............3

Metodologia.....................................................................
......................4

1.

Wizerunek zawodów
prawniczych……………………………………….5

2.

Zmiany w zawodach prawniczych
………………………………………13

3.

Oczekiwania wobec przyszłej
pracy…………………………………….19

4.

Przygotowania do przyszłej
pracy………………….............................29

5.

Zachowania podczas
studiów……………………………………………40

6.

Dane
demograficzne……………………………………………………….54

3

Studenci prawa w Polsce 2006

Opis projektu

Badania Rynku Studentów Prawa są prowadzone od 6 lat przez
Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa ELSA Poland.
Badania mają na celu określenie sytuacji studentów prawa w
Polsce - ich potrzeb, oczekiwań i kwalifikacji.
Wyniki badań służą zarówno Stowarzyszeniu – jako podstawa
przy określaniu priorytetów działalności ELSA, a także
partnerom ELSA – zarówno z sektora edukacyjnego jak i
komercyjnego.
Badania są prezentowane także w mediach – dotychczas z
wyników badań korzystały m.in. Gazeta Wyborcza, Edukacja
Prawnicza i Rzeczpospolita
W roku 2003 ELSA Poland rozpoczęła współpracę z IPSOS
Polska. Forma i przebieg badań był konsultowany z
profesjonalistami z IPSOS – dzięki temu Badania Rynku
Studentów Prawa nabrały nowego wymiaru.
Badanie tegoroczne jest już czwartym pomiarem zrealizowanym
przy udziale Ipsos

4

Studenci prawa w Polsce 2006

Podejście metodologiczne

Badanie polegało na przeprowadzeniu 1214 ankiet wśród
dziennych studentów prawa z III, IV i V roku. Badanie odbyło się
w na 15 wydziałach prawa i administracji działających w 15
ośrodkach akademickich, w których istnieją Grupy Lokalne
ELSA.
Zarząd Krajowy ELSA Poland powołał Ogólnopolskiego
Koordynatora ds. Badania Rynku, którego zadaniem było
nadzorowanie pracy 15 lokalnych koordynatorów wyznaczonych
w każdej Grupie Lokalnej. Do zadań tych ostatnich należało
przeprowadzenie odpowiedniej liczby ankiet, a następnie
wprowadzenie danych do formularza zbiorczego. Na podstawie
formularzy zbiorczych Ipsos opracował wyniki badań.
Badanie przeprowadzono w miastach: Białystok, Gdańsk,
Kraków, Lublin, Poznań, Rzeszów, Toruń, Warszawa, Katowice,
Łódź, Wrocław, Szczecin, Olsztyn, Słubice, Opole.
Kwestionariusze były wypełniane samodzielnie przez
respondentów.

5

Studenci prawa w Polsce 2006

1. Wizerunek zawodów prawniczych

Nobody’s Unpredictable

Strzałkami oznaczone są istotnie statystycznie różnice na
poziomie ufności 0.95 pomiędzy pomiarem w 2005 roku a
pomiarem w 2006 roku

6

Studenci prawa w Polsce 2006

PRESTIŻ ZAWODÓW

PRAWNICZYCH

Q1. Które z wymienionych zawodów prawniczych są według Ciebie najbardziej prestiżowe?

2006: N=1213

7

Studenci prawa w Polsce 2006

PRESTIŻ ZAWODÓW

PRAWNICZYCH

Zmiana opinia pomiędzy ostatnimi

3 pomiarami

Q1. Które z wymienionych zawodów prawniczych są według Ciebie najbardziej prestiżowe?

2003: N=1114, 2004: N=1123, 2005: N=1236, 2006:

N=1213

8

Studenci prawa w Polsce 2006

PRESTIŻ ZAWODÓW

PRAWNICZYCH

Zmiana opinia pomiędzy

ostatnimi 3 pomiarami

Q1. Które z wymienionych zawodów prawniczych są według Ciebie najbardziej prestiżowe?

9

Studenci prawa w Polsce 2006

Zainteresowanie zawodami

prawniczymi

2006: N=1213

Które z wymienionych zawodów chciałbyś

wykonywać?

10

Studenci prawa w Polsce 2006

Zainteresowanie zawodami

prawniczymi

2004: N=1123, 2005: N=1236, 2006:

N=1213

Które z wymienionych zawodów chciałbyś

wykonywać?

11

Studenci prawa w Polsce 2006

Zainteresowanie zawodami

prawniczymi

Które z wymienionych zawodów chciałbyś

wykonywać?

12

Studenci prawa w Polsce 2006

Prestiżowe zawody prawnicze i

chęć wykonywania zawodu w

przyszłości

2005 vs 2006

Prestiż

Z

a

in

te

re

s

o

w

a

n

ie

za

w

o

d

e

m

2005

2006

2005: N=1236, 2006:

N=1213

Wysoki prestiż

Duże
zainteresowanie

Wysoki prestiż

Małe
zainteresowanie

Niższy prestiż

Duże
zainteresowanie

Niższy prestiż

Małe
zainteresowanie

13

Studenci prawa w Polsce 2006

2. Zmiany w zawodach prawniczych

Nobody’s Unpredictable

14

Studenci prawa w Polsce 2006

Dostęp do zawodów prawniczych

Czy uważasz, że dalsze zmiany w prawie otwierające dostęp do

wykonywania zawodów prawniczych:

Są

potrzebne

Są niepotrzebne

Nie mam zdania

2006: N=1213

15

Studenci prawa w Polsce 2006

Zakres zmian dotyczących

egzaminów na aplikacje

2006: N=1213

16

Studenci prawa w Polsce 2006

Forma egzaminów na aplikacje

Czy uważasz, że egzaminy na aplikacje (adwokackie, notarialne i

radcowskie) powinny być państwowe?

Zdecydowa

nie tak

Zdecydowanie nie

Nie mam zdania

2006: N=1213

17

Studenci prawa w Polsce 2006

Stosunek do zwiększania liczby

prawników mających prawo

wykonywania zawodu

Czy uważasz, że należy dążyć do zwiększenia liczby prawników

mających prawo wykonywania zawodu?

2006: N=1213

18

Studenci prawa w Polsce 2006

Zakres uprawnień doradcy

prawnego

Czy uważasz, że doradca prawny powinien mieć takie same

uprawnienia jak adwokat i radca prawny?

Zdecydowanie

tak

Nie, powinien mieć

mniejsze

Nie mam zdania

2006: N=1213

19

Studenci prawa w Polsce 2006

3. Oczekiwania wobec przyszłej pracy

20

Studenci prawa w Polsce 2006

Czynniki decydujące o znalezieniu

dobrej pracy

Co Twoim zdaniem decyduje o znalezieniu dobrej pracy?

2004: N=1123, 2005: N=1236, 2006:

N=1213

21

Studenci prawa w Polsce 2006

Oczekiwane cechy

przyszłego pracodawcy

Czym będziesz się kierował/a wybierając pracę po studiach? Oceń wszystkie poniższe cechy pracodawcy korzystając ze skali na

której 1 oznacza, że ta cecha jest dla Ciebie zupełnie nie ważna, zaś 5 – iż jest bardzo ważna.

TopBox – wartość

procentowa

odpowiedzi „bardzo

ważna (5)”

W

a

ż

n

o

ś

ć

W

a

ż

n

e

M

n

ie

j

w

a

żn

e

22

Studenci prawa w Polsce 2006

Q4A. Czym będziesz się kierował/a wybierając pracę po studiach? Oceń wszystkie poniższe cechy pracodawcy korzystając ze

skali na której 1 oznacza, że ta cecha jest dla Ciebie zupełnie nie ważna, zaś 5 – iż jest bardzo ważna.

Oczekiwane cechy

przyszłego pracodawcy

Średnie na skali 1-5, gdzie 5 oznacza bardzo ważna, a

1 zupełnie nie ważna

23

Studenci prawa w Polsce 2006

Oczekiwania finansowe netto

wobec pierwszej pracy

Q12. Jakiego wynagrodzenie (netto = do wypłaty) oczekujesz rozpoczynając pracę zaraz po studiach?

24

Studenci prawa w Polsce 2006

Oczekiwania finansowe netto

wobec pierwszej pracy

Q12. Jakiego wynagrodzenie (netto = do wypłaty) oczekujesz rozpoczynając pracę zaraz po studiach?

2006: N=1213

75%

68%

25

Studenci prawa w Polsce 2006

Osobiste atuty

w poszukiwaniu pracy

Co uważasz za swój największy atut przy poszukiwaniu pracy? Wybierz wszystkie odpowiedzi, które Cię dotyczą.

2006: N=1213

26

Studenci prawa w Polsce 2006

Osobiste słabości

w poszukiwaniu pracy

Co uważasz za swoją największą słabość przy poszukiwaniu pracy? Wybierz wszystkie odpowiedzi, które Cię dotyczą.

2006: N=1213

27

Studenci prawa w Polsce 2006

Osobiste atuty i słabości

w poszukiwaniu pracy

Q20. Co uważasz za swój największy atut przy poszukiwaniu pracy? Wybierz wszystkie odpowiedzi, które Cię dotyczą. Q21. Co

uważasz za swoją największą słabość przy poszukiwaniu pracy? Wybierz wszystkie odpowiedzi, które Cię dotyczą.

200

6

200

5

200

4

200

6

200

5

200

4

Pracowitość i

odpowiedzialność

70

%

67

%

80%

Brak doświadczenia

zawodowego

43

%

62

%

69

%

Łatwość

nawiązywania

kontaktu z ludźmi

58

%

59

%

68%

Słaba znajomość

języków obcych

17

%

15

%

20

%

Znajomość języków

obcych

53

%

41

%

45%

Nieduże umiejętności

autoprezentacji

9%

15

%

15

%

Umiejętności

autoprezentacji

43

%

35

%

39%

Brak solidnej wiedzy

teoretycznej

18

%

14

%

12

%

Doświadczenie

zawodowe

36

%

15

%

14%

Trudności w

nawiązywaniu

kontaktów z ludźmi

8%

10

%

9%

ATUTY

SŁABOŚCI

28

Studenci prawa w Polsce 2006

Skłonność do zmiany miejsca

zamieszkania w celu podjęcia

pracy

Czy byłbyś gotowy przeprowadzić się do innego miasta, gdyby

wymagało tego podjęcie pracy?

Zdecydowa

nie tak

Ewentualni

e

Zdecydowani

e nie

2006: N=1213

29

Studenci prawa w Polsce 2006

4. Przygotowania do przyszłej pracy

30

Studenci prawa w Polsce 2006

Co zamierzasz robić w ciągu

pierwszego roku po zakończeniu

studiów?

2006: N=1213

31

Studenci prawa w Polsce 2006

Czy planujesz po zakończeniu

studiów kontynuować naukę?

2006: N=1213

32

Studenci prawa w Polsce 2006

Chęć pracy po studiach w firmie

prawniczej (kancelarii prawnej)

Czy chciałbyś po studiach

pracować w firmie

prawniczej?

Czy w przyszłości planujesz

pracować w kancelarii

prawnej?

33

Studenci prawa w Polsce 2006

Czynniki brane pod uwagę przy

wyborze kancelarii prawnej w

której chciałbym pracować

2006: N=1213

34

Studenci prawa w Polsce 2006

Znajomość firm (1)

ZNAJOMOŚĆ WSPOMAGANA, STUDENCI

WSKAZYWALI KTÓRE FIRMY ZNAJĄ Z

PRZEDSTAWIONEJ LISTY

2006: N=1213

35

Studenci prawa w Polsce 2006

Znajomość firm (2)

ZNAJOMOŚĆ WSPOMAGANA, STUDENCI

WSKAZYWALI KTÓRE FIRMY ZNAJĄ Z

PRZEDSTAWIONEJ LISTY

2006: N=1213

36

Studenci prawa w Polsce 2006

Znajomość firm (3)

ZNAJOMOŚĆ WSPOMAGANA, STUDENCI

WSKAZYWALI KTÓRE FIRMY ZNAJĄ Z

PRZEDSTAWIONEJ LISTY

2006: N=1213

37

Studenci prawa w Polsce 2006

Znajomość firm

ZNAJOMOŚĆ WSPOMAGANA, STUDENCI

WSKAZYWALI KTÓRE FIRMY ZNAJĄ Z

PRZEDSTAWIONEJ LISTY

200

6

200

5

200

4

200

3

200

6

200

5

200

4

200

3

Ernst & Young

70

%

77

%

75%

61%

Dewey Ballantine

12

%

14

%

12%

14%

Deloitte

57

%

52

%

32%

23%

Lovells

12

%

13

%

9%

13%

PricewaterhouseCoopers

41

%

50

%

47%

43%

Hogan&Hartson

11

%

12

%

15%

14%

Baker&McKenzie

41

%

37

%

37%

31%

Roedl & Partner

10

%

13

%

9%

-

Domański Zakrzewski

Palinka

34

%

35

%

28%

27%

Clifford Chance

9%

9%

9%

9%

White&Case

24

%

32

%

36%

32%

Łaszczuk iWspólnicy

8%

7%

7%

9%

KPMG Polska

23

%

26

%

21%

16%

Haarman Hemmeirath

8%

7%

11%

7%

Sołtysiński Kawecki&

Szlęzak

23

%

23

%

26%

23%

Gide Loyrette Nouel

7%

8%

7%

-

Allen&Overy

20

%

25

%

24%

20%

Weil, Gotshal& Menges

6%

10

%

7%

7%

Chałas i wspólnicy

19

%

18

%

10%

-

Chadburne & Parke

6%

7%

6%

-

CMS Cameron McKenna

Dariusz Greszta

16

%

17

%

15%

18%

Gleis Lutz

6%

5%

5%

-

Linklaters

14

%

22

%

24%

19%

Miller Canfield

5%

5%

4%

-

Magnusson Law Firm

14

%

10

%

4%

-

Beiten Burkhardt

4%

6%

3%

-

Wardyński i Wspólnicy

13

%

14

%

11%

11%

Squire Sanders Wiater

4%

5%

-

-

Drzewiecki, Tomaszek&

Wspólnicy

13

%

12

%

16%

17%

Noerr Stiefenhoffer Lutz

4%

5%

5%

-

Salans

12

%

9%

7%

15%

Norton Rose

4%

6%

7%

-

Wierzbowski Eversheds

12

%

17

%

-

-

TGC Corporate Lawyers /

Ordowska

3%

10

%

4%

11%

Wzrost znajomości

Spadek znajomości

38

Studenci prawa w Polsce 2006

W której z poniższych firm

chciałbyś pracować?

Wszystkie wskazania powyżej

10%

2006: N=1213

39

Studenci prawa w Polsce 2006

Które portale internetowe

uważasz za cenne źródła

informacji na temat prawniczego

rynku pracy?

2006: N=1213

40

Studenci prawa w Polsce 2006

5. Zachowania podczas studiów

41

Studenci prawa w Polsce 2006

Materiały pomocne przy nauce do

egzaminów

Z jakich materiałów korzystasz przygotowując się do egzaminu? Zakreśl wszystkie, z których korzystasz.

42

Studenci prawa w Polsce 2006

Które czasopisma prawnicze czytujesz? Określ jak często czytasz te czasopisma.

Czytelnictwo czasopism

prawniczych

2006

% wszystkich studentów

czytających choć sporadycznie

dany tytuł

43

Studenci prawa w Polsce 2006

Czytelnictwo czasopism

prawniczych

PORÓWNANIE MIĘDZY LATAMI

Q10. Które czasopisma prawnicze czytujesz? Określ jak często czytasz te czasopisma.

72%

56%

42%

Czyta w ogóle

2004

2005

77%

52%

42%

10%

10%

74%

60%

37%

2006

14%

(żółte

strony)

Nie czytam

czasopism

prawniczych

44

Studenci prawa w Polsce 2006

Znajomość języków obcych

2006

Q15. Jakimi językami obcymi się posługujesz ?

94%

60%

27%

16%

15%

27%

6%

96%

65%

22%

7%

8%

25%

-

2004

2005

93%

50%

28%

16%

11%

21%

3%

2006

% wszystkich studentów

45

Studenci prawa w Polsce 2006

Znajomość terminologii

prawniczej

w językach obcych

2006

Studenci znający dany język minimum

słabo

2,8

2,2

2,2

2,1

1,7

1,3

Średni

a

46

Studenci prawa w Polsce 2006

Których języków obcych uczysz się

lub uczyłeś w trakcie studiów?

2006: N=1213

47

Studenci prawa w Polsce 2006

W jakich dziedzinach prawa

specjalizujesz się lub pragniesz się

specjalizować?

2006: N=1213

48

Studenci prawa w Polsce 2006

Udział w zajęciach szkoły prawa

obcego

Q16. Czy brałaś/eś udział w zajęciach w ramach którejś ze szkół prawa obcego?

Nie brałem udziału, ponieważ nie ma w mieście gdzie

studiuję:

11%

6%

10%

8%

6%

49

Studenci prawa w Polsce 2006

Atrakcyjność aplikacji

specjalistycznych

Q2. Czy masz zamiar przystępować do egzaminu na wymienione poniżej aplikacje ?

94

%

50

Studenci prawa w Polsce 2006

Obowiązkowe praktyki studenckie

(odbyte i przyszłe)

Q26. Gdzie odbywałeś/aś lub będziesz odbywać obowiązkowe praktyki studenckie?

Procenty nie sumują się

do 100, gdyż student

mógł odbywać, lub ma

zamiar odbywać praktyki

w więcej niż jednym

miejscu

2006: N=1213

51

Studenci prawa w Polsce 2006

Odbyte dobrowolne praktyki

studenckie

Gdzie odbywałeś dodatkowe praktyki studenckie?

(N=583)

% studentów, którzy odbywali

dobrowolne praktyki:

Tak

Nie

2006: N=1213

Brak

danych

52

Studenci prawa w Polsce 2006

Pośrednictwo ELSA w szukaniu

praktyk studenckich

Czy szukając praktyk korzystałeś z pośrednictwa ELSA?

Tak

Nie

Brak

danych

2006: N=1213

53

Studenci prawa w Polsce 2006

Znajomość projektów Elsa

Które projekty ELSA znasz?

2006: N=1213

54

Studenci prawa w Polsce 2006

6. Dane demograficzne

55

Studenci prawa w Polsce 2006

DEMOGRAFIA

Na jakiej uczelni studiujesz?

Rok studiów

2006:N=1213

56

Studenci prawa w Polsce 2006

Na jakim drugim kierunku studiujesz? (N=158

studentów)

Czy studiujesz równolegle inny

kierunek studiów?

Tak

Nie

2006: N=1213

Brak

danych

DEMOGRAFIA

57

Studenci prawa w Polsce 2006

Czy miasto, w którym studiujesz

jest Twoim rodzinnym miastem?

Z jakiej wielkości miejscowości pochodzisz?

Tak

Nie

Brak

danyc

h

DEMOGRAFIA

2006: N=1213

58

Studenci prawa w Polsce 2006

PŁEĆ

WIEK

Mężczyzna

Kobiet

a

DEMOGRAFIA

2006: N=1213