WPŁYW STRESU NA
WPŁYW STRESU NA
UKŁAD KRĄŻENIA
UKŁAD KRĄŻENIA
Beata Sosada 1a
Agata Czekaj 2a
Agata Janecka
2a
WPŁYW STRESU
WPŁYW STRESU
NA UKŁAD KRĄŻENIA
NA UKŁAD KRĄŻENIA
• Wzrost częstości akcji i objętości
wyrzutowej serca
• Wzrost ciśnienia tętniczego krwi
• Zwężenie naczyń krwionośnych w
narządach jamy brzusznej
• Rozszerzenie naczyń na obwodzie ciała,
tj. w kończynach
• Rozszerzenie naczyń wieńcowych,
naczyń mięśni oraz mózgu
DZIAŁANIE WIELOKIERUNKOWE !!!
CHOROBY
CHOROBY
UKŁADU KRĄŻENIA
UKŁADU KRĄŻENIA
ZWIĄZANE ZE STRESEM
ZWIĄZANE ZE STRESEM
•Nadciśnienie pierwotne
•Miażdżyca
•Choroba niedokrwienna
serca
•Zawał mięśnia sercowego
ROZWÓJ NADCIŚNIENIA
ROZWÓJ NADCIŚNIENIA
PIERWOTNEGO
PIERWOTNEGO
Stresor
Uwolnione aminy katecholowe
Zakończenia adrenergiczne w naczyniach
Zakończenia adrenergiczne w sercu
Wzrost objętości wyrzutowej
Wzrost oporu obwodowego
Wzrost ciśnienia tętniczego
STRES A NADCIŚNIENIE
STRES A NADCIŚNIENIE
TĘTNICZE
TĘTNICZE
• zwiększa wyrzut amin katecholowych z
rdzenia nadnerczy wywołując przyspieszenie
akcji serca i wzrost oporu obwodowego
• pobudza układ renina – angiotensyna –
aldosteron (RAA), co powoduje wzrost
wolemii oraz wzrost oporu obwodowego
• bodźce stresogenne działają pobudzająco
na ośrodki korowe i podkorowe w OUN
PROCES MIAŻDŻYCOWY A
PROCES MIAŻDŻYCOWY A
STRES
STRES
• choroba nadciśnieniowa często
współistnieje z czynnikami
usposabiającymi do rozwoju zmian
miażdżycowych
• ponieważ stres indukuje powstanie
nadciśnienia tętniczego, można go
traktować jako jeden z czynników ryzyka
rozwoju miażdżycy
• działanie miażdżycogenne stresu jest
problemem złożonym i nie zależy tylko od
jego działania hipertensyjnego
DZIAŁANIE MIAŻDŻYCORODNE
DZIAŁANIE MIAŻDŻYCORODNE
STRESU
STRESU
• wzrost ciśnienia tętniczego (bezpośredni czynnik
rozwoju miażdżycy)
• zaburzenie gospodarki tlenowej, co prowadzi to do
wzrostu efektu marnowania tlenu oraz zwiększonej
produkcji wolnych rodników, które
działają
uszkadzająco na śródbłonek
• Przewlekły stres - powoduje zachwianie czynności
wydzielniczej śródbłonka naczyniowego, co zwiększa
ryzyko rozwoju blaszki miażdżycowej. Zaburzenie
czynności wydzielniczej śródbłonka dotyczy głównie:
a) prostaglandyn
b) endoteliny
c) endogennego tlenku azotu (EDRF - śródbłonkowy
czynnik rozszerzający naczynia)
DO ROZWOJU MIAŻDŻYCY
DO ROZWOJU MIAŻDŻYCY
PREDYSPONUJĄ RÓWNIEŻ
PREDYSPONUJĄ RÓWNIEŻ
• Zaburzenia gospodarki
lipidowej (wzrost stężenia LDL i
VLDL, spadek stężenia HDL)
• Utrudnienie przepływu
lipoprotein przez ścianę tętnicy
• Uszkodzenie śródbłonka na
różnym tle
STRES A CHOROBA
STRES A CHOROBA
NIEDOKRWIENNA SERCA
NIEDOKRWIENNA SERCA
• Nadciśnienie tętnicze jest jednym z głównych
czynników rozwoju choroby niedokrwiennej serca. U
podłoża rozwoju nadciśnienia często leży przewlekłe
narażenie na sytuację stresową.
• Miażdżyca naczyń wieńcowych jest
przyczyną
niedokrwienia mięśnia sercowego. Stres, poprzez swoje
miażdżycogenne działanie może pośrednio być
przyczyną choroby niedokrwiennej.
• Postresowy wyrzut amin katecholowych podwyższa
ciśnienie oraz przyspiesza akcję serca, powodując
nasilenie objawów niedokrwienia mięśnia sercowego. W
przypadku skrajnie silnego stresu (np. strach, silny
stres psychiczny po utracie kogoś bliskiego) może to
prowadzić nawet do
zawału mięśnia sercowego.
W y s o k i p o z i o m t r ó j g l i c e r y d ó w
N i s k i e s t ę ż e n i e H D L
( f r a k c j a p o b i e r a j ą c a n a d m i a r c h o l e s t e r o l u z t k a n e k
i t r a n s p o r t u j ą c a g o d o w ą t r o b y )
W y s o k i e s t ę ż e n i e L D L
( j e s t t o f r a k c j a t r a n s p o r t u j ą c a c h o l e s t e r o l )
W y s o k i e s t ę ż e n i e c h o l e s t e r o l u
P a l e n i e t y t o n i u
z w ł a s z c z a w i ę c e j n i ż 2 0 p a p i e r o s ó w n a d o b ę
p o d w a j a r y z y k o I H D
N a d c i ś n i e n i e t ę t n i c z e
C i ś n i e n i e p o w y ż e j 1 4 0 / 9 0 m m H g
C u k r z y c a
R y z o k o I H D w z r a s t a 3 , 4 - k r o t n i e
O t y ł o ś ć
T e n c z y n n i k w i ą ż e s i ę z n a d c i ś n i e n i e m
z a b u r z e n i a m i g o s p o d a r k i l i p i d o w e j , c u k r z y c ą
R Y Z Y K O C H O R O B Y
N I E D O K R W I E N N E J S E R C A
( I H D )
Stres a nagła śmierć
•
Badania nad przypadkami nagłej śmierci w
wyniku zaburzeń pracy serca (zgon w ciągu 24h
po wystąpieniu objawów), wskazywały na to, że
działanie stresu na autonomiczny układ nerwowy
wyzwalało serie reakcji fizjologicznych
prowadzących do gwałtownych zaburzeń w
układzie naczyń.
•
Zatrzymanie akcji serca najczęściej było
rezultatem silnej arytmii, która często
występowała pod wpływem stresu
doprowadzającego do zwężenia naczyń
wieńcowych, zmian krzepliwości krwi, odrywania
się złogów cholesterolu od ścian naczyń
wieńcowych (zakrzepicy), a w rezultacie do
zawału mięśnia sercowego.
Wysiłek fizyczny
• wzmożone zużycie glukozy
• mniejszy wzrost częstości akcji serca
• lepsze ukrwienie mięśnia sercowego
• wydajniejszy metabolizm serca
• mniejszy wzrost ciśnienia w okresie
pomiędzy działaniem stresorów
• Zapobiega odkładaniu się
cholesterolu
Rozładowanie reakcji stresowej
Profilaktyka
•Dieta: ograniczenie
spożycia soli i używek
( kofeina, nikotyna)
•Regularny wysiłek fizyczny
•Techniki relaksacyjne (joga,
medytacja, modlitwa itp.)
DZIĘKUJEMY
DZIĘKUJEMY
ZA UWAGĘ
ZA UWAGĘ