Wizyta patronażowa

Pierwsze spotkanie

z nowonarodzonym pacjentem naszej
praktyki i jego rodziną w domu.

Wizyta patronażowa lekarska



Planowa wizyta poprzedzona patronażem

położnej środowiskowej

, która odwiedza

dziecko i jego rodzinę w ciągu

godzin

od wypisania noworodka z oddziału
noworodkowego

informacja

: telefon

dokumentacja

: pracownik praktyki,

korespondencja, członek rodziny

Termin wykonania wizyty

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn.
10 lipca

2003r

. W sprawie zakresu świadczeń

zdrowotnych, w szczególności badań
przesiewowych oraz okresów, w których te
badania są przeprowadzane –

Patronażowa wizyta lekarska

w domu noworodka

powinna być wykonana przez pediatrę, lekarza
rodzinnego, w ciągu

pierwszych dwóch tygodni

życia dziecka.

Wizyta patronażowa



Torba lekarska

-szpatułki
-2% spirytus salicylowy
-Aphtin
-1% spirytusowy i 1% wodny roztwór gencjany
-probówki do pobierania wymazów
-pałeczki bawełniane
-słuchawki lekarskie
-druki medyczne (skierowania, zaświadczenia, recepty)
-rękawiczki jednorazowe

+ rezerwacja czasu!

Cele wizyty patronażowej

Poznanie środowiska noworodka.

- Zapoznanie się z problemami zdrowotnymi ew. nałogami w

rodzinie i pomoc w ich rozwiązaniu.

- Zebranie wywiadu na temat przebiegu i długości
trwania ciąży.

Analiza wpisu dokonanego w Książeczce Zdrowia Dziecka

po urodzeniu.

Przeprowadzenie dokładnego badania przedmiotowego

dziecka

z badaniem neurologicznym, (

obj. Ortolaniego i Barlowa,

skierowanie do poradni preluksacyjnej) i poinformowanie

rodziców o jego wyniku

Cele wizyty patronażowej c.d.



Udzielenie porady odn. karmienia i pielęgnacji

(ew. informacja o poradni laktacyjnej).



Ustalenie zasad profilaktyki

krzywicy i wylewów

śródczaszkowych

u niemowlęcia.



Przedstawienie programu szczepień ochronnych.

i poinformowanie rodziców o możliwości wyboru

szczepionek i uzupełnieniu kalendarza

szczepień

obowiązkowych

–

szczepionkami zalecanymi.



Zaproszenie na wizytę kontrolną.

Wizyta patronażowa

Najczęstsze problemy związane ze

zdrowiem noworodka zgłaszane przez
rodziców lub zauważone podczas wizyty
patronażowej:

Przedgłowie



Przesięk do tkanek miękkich szczytu
czaszki, powstały w wyniku
przedłużającego się porodu.



Nie wymaga leczenia, wchłania się
samoistnie.

Krwiak podokostnowy



Najczęstsza lokalizacja – obręb kości
ciemieniowych.



Wchłania się powoli (czasem do 6
miesięcy), samoistnie.

Sapka



Najczęstsza przyczyna - obrzęk błony śluzowej
nosa:

-nieprawidłowa higiena (zbyt głęboko użyta

gumowa gruszka do czyszczenia nosa)

-podrażnienie śluzówki w wyniku ulewania lub

regurgitacji

-infekcja
-suche powietrze w otoczeniu

Nosek noworodka należy zwilżać cienko skręconymi
wacikami nasączonymi solą fizjologiczną lub wodą
morską.

Powiększenie gruczołów
piersiowych



Obustronne, symetryczne – jako efekt

oddziaływania estrogenów matczynych

przechodzących przez łożysko do płodu w ostatnim

okresie ciąży



Cofa się samoistnie

Różnicowanie

– z

zapaleniem sutka

-obrzęk zwykle jednostronny
-cechy zapalenia (obrzęk, zaczerwienienie,

nadmierne ucieplenie, ból – noworodek

niespokojny)

-leczenie miejscowe + antybiotykoterapia ogólna, a

w przypadku chełbotania –leczenie chirurgiczne.

Milia



Przerost gruczołów łojowych na twarzy
w postaci białych zaskórników w wyniku
pobudzenia androgenowego pod koniec
ciąży.



Dotyczy niemowląt donoszonych.



Ustępuje do ok. 6. tygodnia życia.

AZS



Rozpoznanie

świąd, suchość, zakażenie skóry

- przewlekły i nawracający charakter
- w wywiadzie cechy atopii u pacjenta

i/lub w rodzinie

Ciemieniucha



Zapalenie łojotokowe owłosionej skóry
głowy i okolic brwi, w postaci
zlewających się żółtawych łusek i
strupków. Ustępuje po wykonaniu

okładów z oliwki salicylowej

i delikatnym starciu lub wyczesaniu w

kąpieli.

Plamy łososiowe



Różowe plamy spowodowane
rozszerzeniem naczyń, umiejscowione
na powiekach, czole, potylicy, karku –
stępują samoistnie do ukończenia 1.
roku życia.

Perły Epsteina



Białe lub żółte grudki opalizujące
perłowo

w obrębie błony śluzowej podniebienia

twardego w linii środkowej oraz na
dziąsłach.

Znamiona naczyniowe
płaskie



pojedyncze lub mnogie



różowe, czerwone, sino-czerwone



nabierają intensywnej barwy w czasie
płaczu dziecka



mogą powiększać się wraz z wiekiem
dziecka

Naczyniaki jamiste



gąbczaste uwypuklenia o różnej wielkości



pojedyncze lub mnogie



czerwone, bordowe, niebiesko-fioletowe



powstają w wyniku poszerzenia

i nowotworzenia naczyń krwionośnych skóry
i tkanki podskórnej



leczenie – jeśli rosnąc uszkadzają tkanki lub
zakłócają funkcję narządów



mogą być objawem zespołów chorobowych
wymagających hospitalizacji

Potówki



Wynik przegrzania noworodka, używania
syntetycznej bielizny



Umiejscowienie: szyja, tył głowy, pachy, plecy,
pachwiny



Rumieniowe grudki, pęcherzyki wypełnione
płynem surowiczym, a w przypadku infekcji –
treścią ropną.



Leczenie

miejscowe (częste kąpiele z użyciem

delikatnego mydła, przecieranie spirytusem
salicylowym lub 1% spir. roztworem gencjany).

Antybiotykoterapia ogólna – jeśli duża ilość

potówek ropnych.

Odparzenia krocza i odczyny
pieluszkowe



Ostro odgraniczone, rumieniowe zmiany
skórne krocza, pachwin, pośladków



Maceracja naskórka, nadżerki



Wynik zaniedbań higienicznych, skutek
pocierania przez sztywne pieluchy i ocierania
fałdów skórnych



Leczenie: częstsze kąpiele z użyciem mydła,
wietrzenie, stosowanie grubszych warstw
izolacyjnych maści o jednoczesnym działaniu
przeciwzapalnym: Bepanthen, Fleksiderm,
Sudokrem, a na nadżerki –Solcoseryl.

Zapalenie spojówek



Częste zakażenie noworodkowe (15-35%)



Główna przyczyna – niedrożność dróg łzowych

spowodowana zamknięciem ujścia nosowo-

łzowego (zwykle ustępuje samoistnie w

pierwszych tygodniach życia)



Objawy zapalenia: przekrwienie spojówek,

obrzęk powiek, nasilone łzawienie, gromadzenie

się ropnej wydzieliny sklejającej powieki



Leczenie

: płukanie worka spojówkowego solą

fizjologiczną, krople z antybiotykiem

(tobramycyna, biodacyna, gentamycyna) i

masaż kanalika łzowego, przy braku poprawy –

wymaz i korekta leczenia, skierowanie do

okulisty

Pleśniawki



Ostro odgraniczone, białe naloty na śluzówce
podniebienia, języka, dziąseł, policzków mogą
szerzyć się na błonę śluzową gardła, krtani,
przełyku.



Zakażenie Candida albicans



Objawy: chrypka, niepokój, utrata łaknienia



Leczenie: Aphtin, Nystatyna, 1% wodny roztwór
gencjany, (u dzieci karmionych piersią – mogą
ustąpić samoistnie), ogólnie –diflucan – (Flumycon
– syrop)

Kolka jelitowa



Dotyczy ok. 60% dzieci



Zaczyna się zwykle po 2. tygodniu życia



Ustępuje samoistnie ok. 4-5 m.ż.



Nadmierny, nie dający się uspokoić

krzyk

zdrowego poza tym niemowlęcia. Trwa co
najmniej 3 godz. dziennie, powtarza się co
najmniej 3 x w tygodniu w ciągu minimum 3
tygodni.



Inne objawy: wzdęcie brzuszka, prężenie
tułowia, gwałtowne podkurczanie nóżek,
oddawanie gazów, zaczerwienienie twarzy

Żółtaczka okresu
noworodkowego



Występuje u noworodków donoszonych i
u większości wcześniaków.



W 90% z przewagą bilirubiny nie
związanej

Żółtaczka fizjologiczna

Noworodki

donoszone

Wcześniaki

Ujawnienie

koniec 2. doby

życia

3 – 4. doba życia

Samoistne

ustąpienie

do10. doby

Do 21. doby

Maksymalny

poziom
bilirubiny

12 mg% w 4.

dobie życia

15 mg% w 7.

dobie życia

Żółtaczka patologiczna z przewagą
bilirubiny pośredniej może być
objawem:



choroby hemolitycznej (niezgodność
grupowa krwi, defekt błony komórkowej
krwinek czerwonych)



zakażenia



nadmiaru witaminy K



wysokiej niedrożności jelit



policytemii



obecności krwiaków podokostnowych



choroby metabolicznej

Żółtaczka związana z
karmieniem piersią -
przyczyny



Patomechanizm nie do końca wyjaśniony



Opóźnienie pierwszego karmienia

, które

powoduje: opóźnienie pasażu smółki,

opóźnienie kolonizacji bakterii w jelitach,

czego następstwem jest zmniejszenie

wydalania bilirubiny wskutek

zwiększonego obiegu jelitowo-

wątrobowego



Wysoki poziom lipazy lipoproteinowej i

pregnandiolu

w pokarmie matki, które

opóźniają glukuronizację bilirubiny

Żółtaczka związana z
karmieniem piersią -
rozpoznanie



Wywiad

– przedłużona żółtaczka u

poprzednich dzieci karmionych piersią



Próba przerwania karmienia piersią

- w 2. godzinie po nakarmieniu piersią

ustalenie poziomu bilirubiny, przerwa w
karmieniu naturalnym na 12 godz. i
sprawdzenie poziomu bilirubiny.
Obniżenie o 2 mg% - potwierdzenie
rozpoznania.

Żółtaczka wywołana bilirubiną
bezpośrednią - przyczyny

uszkodzenie funkcji komórki wątrobowej

zastój żółci

Wyniki badań diagnostycznych,
które mogą wskazywać na
cholestazę i uszkodzenie komórki
wątrobowej



Podwyższony poziom fosfatazy
zasadowej



Obecność barwników żółciowych w
moczu



Podwyższony poziom transaminaz

i wydłużenie czasu protrombinowego

Żółtaczka wywołana bilirubiną
bezpośrednią



Stężenie bilirubiny bezpośredniej
przekraczające

2 mg%

- uważa się za

patologiczne i wymagające szybkiego
pogłębienia diagnostyki – skierowanie do
szpitala.



Operacyjne leczenie niedrożności dróg
żółciowych powinno być podjęte w

2. m.ż

U dzieci leczonych po 3. m.ż. rokowanie

jest złe, szybko dochodzi do marskości
wątroby.

Normy kliniczne

Parametr

Wiek dziecka - norma

AspAt (GOT)

AlAT(GPT)

Fosfataza
zasadowa

No- 47-150 U/l
do 2. r.ż.- 9 – 80 U/l
>2. r.ż.- 15 – 40 U/l
_____________________
Nie- 13 - 45 U/l
>12/12 – 15-35 U/l
_____________________
Nie- 100 – 500 U/l
do 10. r.ż. – 100- 450 U/l
do 14. r. ż. - 90 – 350 U/l
do 18. r. ż. - 80 – 250 U/l