Zobowiązania

Zobowiązania

Część ogólna

Część ogólna

Pojęcie zobowiązania

Pojęcie zobowiązania

•

 

 

Zobowiązanie polega na tym, że

Zobowiązanie polega na tym, że

wierzyciel może żądać od dłużnika

wierzyciel może żądać od dłużnika

świadczenia, a dłużnik powinien

świadczenia, a dłużnik powinien

świadczenie spełnić.

świadczenie spełnić.

•

Świadczenie może polegać na

Świadczenie może polegać na

działaniu albo na zaniechaniu.

działaniu albo na zaniechaniu.

Solidarność dłużników

Solidarność dłużników

•

kilku dłużników może być zobowiązanych w ten

kilku dłużników może być zobowiązanych w ten

sposób, że wierzyciel może żądać całości lub

sposób, że wierzyciel może żądać całości lub

części świadczenia od wszystkich dłużników

części świadczenia od wszystkich dłużników

łącznie, od kilku z nich lub od każdego z

łącznie, od kilku z nich lub od każdego z

osobna,

osobna,

•

zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z

zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z

dłużników zwalnia pozostałych,

dłużników zwalnia pozostałych,

•

aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela

aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela

wszyscy dłużnicy solidarni pozostają

wszyscy dłużnicy solidarni pozostają

zobowiązani.

zobowiązani.

Solidarność wierzycieli

Solidarność wierzycieli

 

 

Kilku wierzycieli może być

Kilku wierzycieli może być

uprawnionych w ten sposób, że

uprawnionych w ten sposób, że

dłużnik może spełnić całe

dłużnik może spełnić całe

świadczenie do rąk jednego z nich, a

świadczenie do rąk jednego z nich, a

przez zaspokojenie któregokolwiek z

przez zaspokojenie któregokolwiek z

wierzycieli dług wygasa względem

wierzycieli dług wygasa względem

wszystkich.

wszystkich.

Źródła zobowiązań

Źródła zobowiązań

1)

1)

Czynności prawne,

Czynności prawne,

2)

2)

Czyny niedozwolone,

Czyny niedozwolone,

3)

3)

Akty administracyjne,

Akty administracyjne,

4)

4)

Inne zdarzenia.

Inne zdarzenia.

Odpowiedzialność cywilna

Odpowiedzialność cywilna

•

Odpowiedzialność majątkowa, całym

Odpowiedzialność majątkowa, całym

majątkiem osobistym.

majątkiem osobistym.

•

Może przybrać postać:

Może przybrać postać:

- odpowiedzialności

- odpowiedzialności

kontraktowej,

kontraktowej,

- odpowiedzialności deliktowej.

- odpowiedzialności deliktowej.

Zasada odpowiedzialności

Zasada odpowiedzialności

cywilnej

cywilnej

•

Zasada winy,

Zasada winy,

•

Zasada ryzyka,

Zasada ryzyka,

•

Zasada słuszności.

Zasada słuszności.

Siła wyższa

Siła wyższa

•

Zdarzenie zewnętrzne, występujące z

Zdarzenie zewnętrzne, występujące z

takim natężeniem, że jego skutkom nie

takim natężeniem, że jego skutkom nie

da się zapobiec zwykłymi środkami.

da się zapobiec zwykłymi środkami.

•

Cechy zdarzenia:

Cechy zdarzenia:

a) nie można było przewidzieć,

a) nie można było przewidzieć,

b) nie można było zapobiec,

b) nie można było zapobiec,

c) pochodzi z zewnątrz.

c) pochodzi z zewnątrz.

Pojęcie szkody

Pojęcie szkody

•

Szkoda to uszczerbek w obecnym i przyszłym

Szkoda to uszczerbek w obecnym i przyszłym

majątku, jakiego poszkodowany doznaje wbrew

majątku, jakiego poszkodowany doznaje wbrew

swojej woli

swojej woli

.

.

•

Szkodę stanowi, więc różnica między dwoma stanami

Szkodę stanowi, więc różnica między dwoma stanami

majątkowymi: tym po wyrządzeniu szkody, i tym,

majątkowymi: tym po wyrządzeniu szkody, i tym,

który by istniał, gdyby szkody nie wyrządzono.

który by istniał, gdyby szkody nie wyrządzono.

•

Szkoda majątkowa obejmuje dwa elementy:

Szkoda majątkowa obejmuje dwa elementy:

1)

1)

stratę

stratę

- efektywny uszczerbek pomniejszający

- efektywny uszczerbek pomniejszający

majątek poszkodowanego,

majątek poszkodowanego,

2)

2)

utracony zysk

utracony zysk

, czyli korzyści, jakie poszkodowany

, czyli korzyści, jakie poszkodowany

byłby osiągną, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

byłby osiągną, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Rodzaje szkody

Rodzaje szkody

•

Istnieją dwa typy szkód majątkowych:

Istnieją dwa typy szkód majątkowych:

1)

1)

na mieniu

na mieniu

(te wyrządzone na majątku,

(te wyrządzone na majątku,

bez związku z osobą poszkodowanego np.

bez związku z osobą poszkodowanego np.

zniszczenie rzeczy)

zniszczenie rzeczy)

2)

2)

na osobie

na osobie

(te, które są następstwem

(te, które są następstwem

uszkodzenia ciała, lub wywołania rozstroju

uszkodzenia ciała, lub wywołania rozstroju

zdrowia, a więc mają związek z osobą np.

zdrowia, a więc mają związek z osobą np.

utracone w skutek choroby zarobki,

utracone w skutek choroby zarobki,

zniszczona w skutek wypadku odzież).

zniszczona w skutek wypadku odzież).

Zadośćuczynienie

Zadośćuczynienie

•

Jest to odszkodowanie za

Jest to odszkodowanie za

szkodę

szkodę

niemajątkową

niemajątkową

tzw.

tzw.

krzywdę

krzywdę

, czyli

, czyli

uszczerbek w dobrach niemajątkowych takich

uszczerbek w dobrach niemajątkowych takich

jak życie, zdrowie, sfera psychiczna.

jak życie, zdrowie, sfera psychiczna.

•

Przysługuje tylko w ściśle przez prawo

Przysługuje tylko w ściśle przez prawo

określonych przypadkach tj.

określonych przypadkach tj.

- naruszenia dóbr osobistych, uszkodzenia

- naruszenia dóbr osobistych, uszkodzenia

ciała, rozstroju zdrowia, pozbawienia wolności

ciała, rozstroju zdrowia, pozbawienia wolności

oraz w wypadku skłonienia za pomocą

oraz w wypadku skłonienia za pomocą

podstępu, gwałtu lub nadużycia stosunku

podstępu, gwałtu lub nadużycia stosunku

zależności do poddania się czynowi

zależności do poddania się czynowi

nierządnemu.

nierządnemu.

Odpowiedzialność za szkodę

Odpowiedzialność za szkodę

•

Naprawienie szkody może nastąpić:

Naprawienie szkody może nastąpić:

a) przez przywrócenie rzeczy do stanu

a) przez przywrócenie rzeczy do stanu

poprzedniego (

poprzedniego (

restytucja naturalna

restytucja naturalna

)

)

b) przez zapłatę odszkodowania (

b) przez zapłatę odszkodowania (

restytucja

restytucja

pieniężna).

pieniężna).

•

W sprawie wysokości odszkodowania k.c.

W sprawie wysokości odszkodowania k.c.

przyjmuje generalną zasadę, że ma ona

przyjmuje generalną zasadę, że ma ona

odpowiadać wysokości szkody.

odpowiadać wysokości szkody.

Zobowiązania umowne

Zobowiązania umowne

•

Umowa to czynność prawna,

Umowa to czynność prawna,

- umowy nazwane/nienazwane,

- umowy nazwane/nienazwane,

- jednostronnie/dwustronnie

- jednostronnie/dwustronnie

zobowiązujące,

zobowiązujące,

- odpłatne/nieodpłatne,

- odpłatne/nieodpłatne,

- konsensualne/realne.

- konsensualne/realne.

•

Zasada swobody umów

Zasada swobody umów

Umowa przedwstępna

Umowa przedwstępna

•

Umowa, przez którą jedna ze stron lub obie

Umowa, przez którą jedna ze stron lub obie

zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy

zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy

(umowa przedwstępna), powinna określać

(umowa przedwstępna), powinna określać

istotne

istotne

postanowienia

postanowienia

umowy przyrzeczonej.

umowy przyrzeczonej.

•

Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta

Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta

umowa przyrzeczona, nie został oznaczony,

umowa przyrzeczona, nie został oznaczony,

powinna ona być zawarta w odpowiednim

powinna ona być zawarta w odpowiednim

terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną

terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną

do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej.

do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej.

•

Jeżeli w

Jeżeli w

ciągu roku

ciągu roku

od dnia zawarcia umowy

od dnia zawarcia umowy

przedwstępnej nie został wyznaczony termin do

przedwstępnej nie został wyznaczony termin do

zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać

zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać

jej zawarcia.

jej zawarcia.

Skutki umowy

Skutki umowy

przedwstępnej

przedwstępnej

•

Jeżeli strona zobowiązana do zawarcia umowy

Jeżeli strona zobowiązana do zawarcia umowy

przyrzeczonej uchyla się od jej zawarcia, druga

przyrzeczonej uchyla się od jej zawarcia, druga

strona może żądać naprawienia szkody, którą

strona może żądać naprawienia szkody, którą

poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy

poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy

przyrzeczonej.

przyrzeczonej.

•

Strony mogą w umowie przedwstępnej odmiennie

Strony mogą w umowie przedwstępnej odmiennie

określić zakres odszkodowania.

określić zakres odszkodowania.

•

Jednakże gdy umowa przedwstępna czyni zadość

Jednakże gdy umowa przedwstępna czyni zadość

wymaganiom, od których zależy ważność umowy

wymaganiom, od których zależy ważność umowy

przyrzeczonej, w szczególności wymaganiom co do

przyrzeczonej, w szczególności wymaganiom co do

formy, strona uprawniona może dochodzić zawarcia

formy, strona uprawniona może dochodzić zawarcia

umowy przyrzeczonej.

umowy przyrzeczonej.

Dodatkowe zastrzeżenia

Dodatkowe zastrzeżenia

umowne

umowne

•

Zadatek,

Zadatek,

•

Odstępne,

Odstępne,

•

Umowne prawo odstąpienia,

Umowne prawo odstąpienia,

•

Kary umowne.

Kary umowne.

Zadatek

Zadatek

•

zadatek dany przy zawarciu umowy ma to

zadatek dany przy zawarciu umowy ma to

znaczenie, że w razie niewykonania umowy

znaczenie, że w razie niewykonania umowy

przez jedną ze stron druga strona może

przez jedną ze stron druga strona może

bez wyznaczenia terminu dodatkowego od

bez wyznaczenia terminu dodatkowego od

umowy odstąpić i otrzymany zadatek

umowy odstąpić i otrzymany zadatek

zachować, a jeżeli sama go dała, może

zachować, a jeżeli sama go dała, może

żądać sumy dwukrotnie wyższej.

żądać sumy dwukrotnie wyższej.

•

w razie wykonania umowy zadatek ulega

w razie wykonania umowy zadatek ulega

zaliczeniu na poczet świadczenia strony,

zaliczeniu na poczet świadczenia strony,

która go dała; jeżeli zaliczenie nie jest

która go dała; jeżeli zaliczenie nie jest

możliwe, zadatek ulega zwrotowi.

możliwe, zadatek ulega zwrotowi.

Umowne prawo odstąpienia/

Umowne prawo odstąpienia/

odstępne

odstępne

•

Można zastrzec, że jednej lub obu stronom przysługiwać

Można zastrzec, że jednej lub obu stronom przysługiwać

będzie w ciągu oznaczonego terminu

będzie w ciągu oznaczonego terminu

prawo odstąpienia

prawo odstąpienia

od umowy

od umowy

. Prawo to wykonywa się przez oświadczenie

. Prawo to wykonywa się przez oświadczenie

złożone drugiej stronie.

złożone drugiej stronie.

•

W razie wykonania prawa odstąpienia umowa uważana jest

W razie wykonania prawa odstąpienia umowa uważana jest

za nie zawartą. To, co strony już świadczyły, ulega zwrotowi

za nie zawartą. To, co strony już świadczyły, ulega zwrotowi

w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w

w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w

granicach zwykłego zarządu. Za świadczone usługi oraz za

granicach zwykłego zarządu. Za świadczone usługi oraz za

korzystanie z rzeczy należy się drugiej stronie odpowiednie

korzystanie z rzeczy należy się drugiej stronie odpowiednie

wynagrodzenie.

wynagrodzenie.

•

Jeżeli zostało zastrzeżone, że jednej lub obu stronom wolno

Jeżeli zostało zastrzeżone, że jednej lub obu stronom wolno

od umowy odstąpić za zapłatą oznaczonej sumy (

od umowy odstąpić za zapłatą oznaczonej sumy (

odstępne

odstępne

),

),

oświadczenie o odstąpieniu jest skuteczne tylko wtedy, gdy

oświadczenie o odstąpieniu jest skuteczne tylko wtedy, gdy

zostało złożone jednocześnie z

zostało złożone jednocześnie z

zapłatą odstępnego

zapłatą odstępnego

.

.

Odpowiedzialność deliktowa

Odpowiedzialność deliktowa

•

Podstawą odpowiedzialności deliktowej

Podstawą odpowiedzialności deliktowej

jest delikt czyli czyn niedozwolony .

jest delikt czyli czyn niedozwolony .

•

Jest nim każde działanie albo zdarzenie

Jest nim każde działanie albo zdarzenie

powodujące szkodę wyrządzona osobie

powodujące szkodę wyrządzona osobie

trzeciej lub w mieniu do niej należącym .

trzeciej lub w mieniu do niej należącym .

•

Przesłanki:

Przesłanki:

1) zdarzenie wyrządzające szkodę

1) zdarzenie wyrządzające szkodę

2) szkoda,

2) szkoda,

3) związek przyczynowy między

3) związek przyczynowy między

zdarzeniem a szkodą.

zdarzeniem a szkodą.

Odpowiedzialność za własne

Odpowiedzialność za własne

czyny

czyny

•

Kto z

Kto z

winy

winy

swej wyrządził drugiemu

swej wyrządził drugiemu

szkodę, obowiązany jest do jej

szkodę, obowiązany jest do jej

naprawienia.

naprawienia.

•

Rozszerzenie : podżegacz, pomocnik

Rozszerzenie : podżegacz, pomocnik

•

Wyłączenie: niepoczytalni, osoby

Wyłączenie: niepoczytalni, osoby

działające w obronie koniecznej,

działające w obronie koniecznej,

wyższej konieczności.

wyższej konieczności.

Odpowiedzialność za cudze

Odpowiedzialność za cudze

czyny

czyny

•

Odpowiedzialność za czyny osób

Odpowiedzialność za czyny osób

niepoczytalnych;

niepoczytalnych;

- zasada domniemanej winy w nadzorze,

- zasada domniemanej winy w nadzorze,

•

Odpowiedzialność za czyny osób, którym

Odpowiedzialność za czyny osób, którym

powierzono dokonanie czynności,

powierzono dokonanie czynności,

- zasada domniemanej winy w wyborze,

- zasada domniemanej winy w wyborze,

•

Odpowiedzialność za podwładnych

Odpowiedzialność za podwładnych

- odpowiedzialność wobec osoby trzeciej za

- odpowiedzialność wobec osoby trzeciej za

szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu

szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu

czynności na zasadzie ryzyka

czynności na zasadzie ryzyka

Odpowiedzialność organów

Odpowiedzialność organów

władzy publicznej

władzy publicznej

•

Za szkodę wyrządzoną

Za szkodę wyrządzoną

przez niezgodne z

przez niezgodne z

prawem działanie lub zaniechanie przy

prawem działanie lub zaniechanie przy

wykonywaniu władzy publicznej

wykonywaniu władzy publicznej

ponosi

ponosi

odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka

odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka

samorządu terytorialnego lub inna osoba

samorządu terytorialnego lub inna osoba

prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa

prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa

•

Niezgodne z prawem działania mogą przybrać

Niezgodne z prawem działania mogą przybrać

postać działań pozytywnych, ale i zaniechania.

postać działań pozytywnych, ale i zaniechania.

•

Działanie władzy publicznej polegające na

Działanie władzy publicznej polegające na

wydawaniu (uchwalaniu) norm prawnych

wydawaniu (uchwalaniu) norm prawnych

objęte jest odpowiedzialnością

objęte jest odpowiedzialnością

odszkodowawczą.

odszkodowawczą.

Odpowiedzialność władzy

Odpowiedzialność władzy

publicznej

publicznej

•

Jeżeli szkoda została wyrządzona przez

Jeżeli szkoda została wyrządzona przez

wydanie aktu

wydanie aktu

normatywnego

normatywnego

, jej naprawienia można żądać po

, jej naprawienia można żądać po

stwierdzeniu

stwierdzeniu

we właściwym postępowaniu niezgodności tego aktu z

we właściwym postępowaniu niezgodności tego aktu z

Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą.

Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą.

•

Jeżeli szkoda została wyrządzona przez

Jeżeli szkoda została wyrządzona przez

wydanie

wydanie

prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji

prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji

, jej

, jej

naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym

naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym

postępowaniu

postępowaniu

ich niezgodności z prawem

ich niezgodności z prawem

.

.

•

Jeżeli szkoda została wyrządzona przez

Jeżeli szkoda została wyrządzona przez

nie wydanie

nie wydanie

orzeczenia lub decyzji (…)

orzeczenia lub decyzji (…)

, jej naprawienia można żądać po

, jej naprawienia można żądać po

stwierdzeniu we właściwym postępowaniu niezgodności z

stwierdzeniu we właściwym postępowaniu niezgodności z

prawem nie wydania orzeczenia lub decyzji, chyba że przepisy

prawem nie wydania orzeczenia lub decyzji, chyba że przepisy

odrębne stanowią inaczej.

odrębne stanowią inaczej.

Odpowiedzialność posiadaczy

Odpowiedzialność posiadaczy

pojazdów mechanicznych

pojazdów mechanicznych

•

Odpowiedzialność

Odpowiedzialność

na zasadzie ryzyka

na zasadzie ryzyka

ponosi

ponosi

również samoistny posiadacz mechanicznego środka

również samoistny posiadacz mechanicznego środka

komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody.

komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody.

•

Gdy posiadacz samoistny oddał środek komunikacji w

Gdy posiadacz samoistny oddał środek komunikacji w

posiadanie zależne, odpowiedzialność ponosi

posiadanie zależne, odpowiedzialność ponosi

posiadacz zależny.

posiadacz zależny.

•

W razie

W razie

zderzenia się

zderzenia się

mechanicznych środków

mechanicznych środków

komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody

komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody

wymienione osoby mogą wzajemnie żądać

wymienione osoby mogą wzajemnie żądać

naprawienia poniesionych szkód tylko

naprawienia poniesionych szkód tylko

na zasadach

na zasadach

ogólnych

ogólnych

.

.

•

Również tylko na zasadach ogólnych osoby te są

Również tylko na zasadach ogólnych osoby te są

odpowiedzialne za szkody wyrządzone tym, których

odpowiedzialne za szkody wyrządzone tym, których

przewożą z grzeczności.

przewożą z grzeczności.

Odpowiedzialność

Odpowiedzialność

przedsiębiorstw stosujących

przedsiębiorstw stosujących

siły przyrody

siły przyrody

•

Prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo

Prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo

lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody

lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody

(pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.)

(pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.)

ponosi odpowiedzialność na

ponosi odpowiedzialność na

zasadzie ryzyka

zasadzie ryzyka

za

za

szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną

szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną

komukolwiek

komukolwiek

przez ruch przedsiębiorstwa lub

przez ruch przedsiębiorstwa lub

zakładu

zakładu

, chyba że:

, chyba że:

- szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo

- szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo

- wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby

- wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby

trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

•

Powyższe zasady stosuje się odpowiednio do

Powyższe zasady stosuje się odpowiednio do

przedsiębiorstw lub zakładów wytwarzających środki

przedsiębiorstw lub zakładów wytwarzających środki

wybuchowe albo posługujących się takimi środkami.

wybuchowe albo posługujących się takimi środkami.

Inne przypadki

Inne przypadki

odpowiedzialności

odpowiedzialności

•

Kto zwierzę chowa albo się nim posługuje

Kto zwierzę chowa albo się nim posługuje

,

,

obowiązany jest do naprawienia wyrządzonej przez

obowiązany jest do naprawienia wyrządzonej przez

nie szkody niezależnie od tego, czy było pod jego

nie szkody niezależnie od tego, czy było pod jego

nadzorem, czy też zabłąkało się lub uciekło, chyba że

nadzorem, czy też zabłąkało się lub uciekło, chyba że

ani on, ani osoba, za którą ponosi odpowiedzialność,

ani on, ani osoba, za którą ponosi odpowiedzialność,

nie ponoszą winy.

nie ponoszą winy.

•

Jeśli nie można dochodzić odpowiedzialności według

Jeśli nie można dochodzić odpowiedzialności według

powyższej zasady poszkodowany może od niej żądać

powyższej zasady poszkodowany może od niej żądać

całkowitego lub częściowego naprawienia szkody,

całkowitego lub częściowego naprawienia szkody,

jeżeli z okoliczności, a zwłaszcza z porównania stanu

jeżeli z okoliczności, a zwłaszcza z porównania stanu

majątkowego poszkodowanego i tej osoby, wynika, że

majątkowego poszkodowanego i tej osoby, wynika, że

wymagają tego zasady współżycia społecznego.

wymagają tego zasady współżycia społecznego.

Inne przypadki

Inne przypadki

odpowiedzialności

odpowiedzialności

•

Za szkodę wyrządzoną

Za szkodę wyrządzoną

wyrzuceniem, wylaniem lub

wyrzuceniem, wylaniem lub

spadnięciem

spadnięciem

jakiegokolwiek przedmiotu z

jakiegokolwiek przedmiotu z

pomieszczenia jest odpowiedzialny ten, kto

pomieszczenia jest odpowiedzialny ten, kto

pomieszczenie zajmuje, chyba że:

pomieszczenie zajmuje, chyba że:

- szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo

- szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo

- wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej.

- wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej.

•

Za szkodę wyrządzoną przez

Za szkodę wyrządzoną przez

zawalenie się budowli

zawalenie się budowli

lub oderwanie się jej części

lub oderwanie się jej części

odpowiedzialny jest

odpowiedzialny jest

samoistny posiadacz budowli, chyba że zawalenie się

samoistny posiadacz budowli, chyba że zawalenie się

budowli lub oderwanie się jej części nie wynikło ani z

budowli lub oderwanie się jej części nie wynikło ani z

braku utrzymania budowli w należytym stanie, ani z

braku utrzymania budowli w należytym stanie, ani z

wady w budowie.

wady w budowie.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA SZKODĘ

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA SZKODĘ

WYRZĄDZONĄ PRZEZ PRODUKT

WYRZĄDZONĄ PRZEZ PRODUKT

NIEBEZPIECZNY

NIEBEZPIECZNY

•

Kto wytwarza w zakresie swojej działalności gospodarczej

Kto wytwarza w zakresie swojej działalności gospodarczej

(

(

producent

producent

) produkt niebezpieczny, odpowiada za szkodę

) produkt niebezpieczny, odpowiada za szkodę

wyrządzoną komukolwiek przez ten produkt.

wyrządzoną komukolwiek przez ten produkt.

•

Przez

Przez

produkt

produkt

rozumie się rzecz ruchomą, choćby została

rozumie się rzecz ruchomą, choćby została

ona połączona z inną rzeczą. Za produkt uważa się także

ona połączona z inną rzeczą. Za produkt uważa się także

zwierzęta i energię elektryczną.

zwierzęta i energię elektryczną.

•

Niebezpieczny

Niebezpieczny

jest produkt nie zapewniający

jest produkt nie zapewniający

bezpieczeństwa, jakiego można oczekiwać, uwzględniając

bezpieczeństwa, jakiego można oczekiwać, uwzględniając

normalne użycie produktu. O tym, czy produkt jest

normalne użycie produktu. O tym, czy produkt jest

bezpieczny, decydują okoliczności z chwili wprowadzenia go

bezpieczny, decydują okoliczności z chwili wprowadzenia go

do obrotu, a zwłaszcza sposób zaprezentowania go na

do obrotu, a zwłaszcza sposób zaprezentowania go na

rynku oraz podane konsumentowi informacje o

rynku oraz podane konsumentowi informacje o

właściwościach produktu.

właściwościach produktu.

Wykonanie zobowiązań

Wykonanie zobowiązań

•

Dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z

Dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z

jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi

jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi

społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia

społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia

społecznego, a także w sposób odpowiadający

społecznego, a także w sposób odpowiadający

zwyczajom.

zwyczajom.

•

W taki sam sposób powinien współdziałać przy

W taki sam sposób powinien współdziałać przy

wykonaniu zobowiązania wierzyciel.

wykonaniu zobowiązania wierzyciel.

•

Dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie

Dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie

wymaganej w stosunkach danego rodzaju (należyta

wymaganej w stosunkach danego rodzaju (należyta

staranność).

staranność).

•

Wierzyciel może żądać

Wierzyciel może żądać

osobistego świadczenia

osobistego świadczenia

dłużnika tylko wtedy, gdy to wynika z treści czynności

dłużnika tylko wtedy, gdy to wynika z treści czynności

prawnej, z ustawy albo z właściwości świadczenia.

prawnej, z ustawy albo z właściwości świadczenia.

Miejsce wykonania

Miejsce wykonania

zobowiązania

zobowiązania

•

Należy kierować się postanowieniami

Należy kierować się postanowieniami

umowy,

umowy,

•

W braku postanowień umownych

W braku postanowień umownych

- właściwością zobowiązania

- właściwością zobowiązania

- przy zobowiązaniach pieniężnych

- przy zobowiązaniach pieniężnych

dłużnik

dłużnik

ma obowiązek przesłać lub oddać

ma obowiązek przesłać lub oddać

wierzycielowi w miejscu zamieszkania.

wierzycielowi w miejscu zamieszkania.

Czas wykonania

Czas wykonania

zobowiązania

zobowiązania

•

Postanowienia umowy,

Postanowienia umowy,

•

Po wezwaniu przez wierzyciela

Po wezwaniu przez wierzyciela

lub po wypowiedzeniu umowy.

lub po wypowiedzeniu umowy.

Wykonanie zobowiązań

Wykonanie zobowiązań

wzajemnych

wzajemnych

•

Świadczenia będące przedmiotem zobowiązań

Świadczenia będące przedmiotem zobowiązań

z umów wzajemnych (świadczenia wzajemne)

z umów wzajemnych (świadczenia wzajemne)

powinny być spełnione jednocześnie.

powinny być spełnione jednocześnie.

•

Jeżeli świadczenia wzajemne powinny być

Jeżeli świadczenia wzajemne powinny być

spełnione jednocześnie, każda ze stron może

spełnione jednocześnie, każda ze stron może

powstrzymać się ze spełnieniem świadczenia,

powstrzymać się ze spełnieniem świadczenia,

dopóki druga strona nie zaofiaruje świadczenia

dopóki druga strona nie zaofiaruje świadczenia

wzajemnego.

wzajemnego.

Dowód wykonania

Dowód wykonania

zobowiązania

zobowiązania

•

Dłużnik, spełniając świadczenie, może żądać od wierzyciela

Dłużnik, spełniając świadczenie, może żądać od wierzyciela

pokwitowania.

pokwitowania.

•

Dłużnik może żądać pokwitowania w szczególnej formie,

Dłużnik może żądać pokwitowania w szczególnej formie,

jeżeli ma w tym interes.

jeżeli ma w tym interes.

•

Koszty pokwitowania ponosi dłużnik, chyba że umówiono

Koszty pokwitowania ponosi dłużnik, chyba że umówiono

się inaczej.

się inaczej.

•

Jeżeli wierzyciel odmawia pokwitowania, dłużnik może

Jeżeli wierzyciel odmawia pokwitowania, dłużnik może

powstrzymać się ze spełnieniem świadczenia albo złożyć

powstrzymać się ze spełnieniem świadczenia albo złożyć

przedmiot świadczenia do depozytu sądowego.

przedmiot świadczenia do depozytu sądowego.

•

 

 

Jeżeli istnieje dokument stwierdzający zobowiązanie,

Jeżeli istnieje dokument stwierdzający zobowiązanie,

dłużnik spełniając świadczenie może żądać zwrotu

dłużnik spełniając świadczenie może żądać zwrotu

dokumentu

dokumentu

Zwłoka/opóźnienie

Zwłoka/opóźnienie

•

Zwłoka –świadczenie nie zostało

Zwłoka –świadczenie nie zostało

spełnione z winy dłużnika. Dłużnik

spełnione z winy dłużnika. Dłużnik

odpowiada za szkodę, którą wyrządził.

odpowiada za szkodę, którą wyrządził.

•

Opóźnienie – dłużnik nie spełnił

Opóźnienie – dłużnik nie spełnił

świadczenia z powodu okoliczności,

świadczenia z powodu okoliczności,

za które odpowiedzialności nie

za które odpowiedzialności nie

ponosi. Co do zasady

ponosi. Co do zasady

odpowiedzialności dłużnik nie ponosi.

odpowiedzialności dłużnik nie ponosi.

Zwłoka/opóźnienie

Zwłoka/opóźnienie

•

Wyjątkiem są skutki nie spełnienia

Wyjątkiem są skutki nie spełnienia

zobowiązań pieniężnych.

zobowiązań pieniężnych.

•

Wierzycielowi przysługują odsetki w

Wierzycielowi przysługują odsetki w

wysokości określonej w umowie lub

wysokości określonej w umowie lub

odsetki ustawowe.

odsetki ustawowe.

•

W przypadku zwłoki wierzyciel może

W przypadku zwłoki wierzyciel może

żądać odszkodowania na zasadach

żądać odszkodowania na zasadach

ogólnych.

ogólnych.

Wysokość odsetek

Wysokość odsetek

•

Odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to

Odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to

wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu

wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu

lub z decyzji innego właściwego organu.

lub z decyzji innego właściwego organu.

•

Jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona,

Jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona,

należą się odsetki ustawowe.

należą się odsetki ustawowe.

•

Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności

Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności

prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać

prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać

czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego

czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego

Narodowego Banku Polskiego (odsetki maksymalne).

Narodowego Banku Polskiego (odsetki maksymalne).

•

Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, wysokość

Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, wysokość

odsetek ustawowych. Obecnie wynoszą 11,5% w stosunku

odsetek ustawowych. Obecnie wynoszą 11,5% w stosunku

rocznym.

rocznym.