Terroryzm we
współczesnym świecie.
Poważnym problemem współczesnego świata
stał się
terroryzm
.
Pod pojęciem terroryzmu rozumiemy
działalność ugrupowań o poglądach
skrajnych, które stosując przemoc lub
groźbę przemocy, zmierzają
do osiągnięcia celów.
Głównym celem terrorystów jest wywołanie
lęku i poczucia zagrożenia wśród
ludności cywilnej oraz wymuszenie na
rządzie określonych następstw. Działania
terrorystyczne charakterystyczne są dla
państw ubogich, które nie posiadają innych
środków do
wyegzekwowania swoich żądań.
W zależności od źródeł działania terroryzm
możemy podzielić na:
etniczno – narodowy (separatystyczny)
– narodził się w państwach kolonialnych,
jako przejaw buntu mieszkańców przeciw
władzy kolonizatorów,
religijny – akty terrorystyczne katolickiej
Irlandzkiej Armii Republikańskiej (IRA) oraz
protestanckich Bojowników o Wolność
Ulsteru,
lewacki (lewicowy) – powstały na gruncie
potępienia amerykańskich interwencji w
Indochinach i
wzmagającej się krytyki konsumpcyjnego
trybu życia.
Głównymi celami terrorystów jest:
zastraszenie elity politycznej kraju lub
niektórych grup społecznych i etnicznych,
bądź całego społeczeństwa, aby wymóc na nim
reakcje korzystne dla terrorystów,
zadanie przeciwnikowi lub państwu jak
największych strat w ludziach oraz start
materialnych, a także ukaranie przedstawicieli
państwa za ich posunięcia, skierowane
przeciw interesom grupy terrorystycznej,
szereg akcji, które służą ochronie
organizacji, bądź zdobyciu środków na dalszą
działalność lub będących zemstą za los
towarzyszy
Realizacja celów organizacji możliwa jest
poprzez stosowanie szeregu technik oraz
środków walki fizycznej m.in.:
Zamachy bombowe
– może być
zorganizowany w celu zabicia
jakiejś ważnej osobistości, ale najczęściej
skierowany jest przeciwko celom masowym,
niosąc za sobą wiele przypadkowych ofiar;
Porwania
– jest to dość rzadko stosowana
technika, ze względu na trudność w
zorganizowaniu i
przeprowadzeniu całej akcji, najczęściej
ofiarami porwań są osoby, które mogą być
silną kartą przetargową w negocjacjach;
Zabójstwa
– jest to jedna z
najpopularniejszych metod
terrorystycznych, najczęstszą motywacją
zabójstw jest uzyskanie jak największego
rozgłosu, dlatego ofiarami padają z reguły
politycy lub osoby związane z administracją
międzypaństwową;
Inne nietypowe metody działania
- często
zaskakują swoją prostotą a jednocześnie
często katastrofalną w skutkach
skutecznością, czego przykładem może być
użycie samolotów jako latających bomb.
Organizacje terrorystyczne na świecie:
* Al-Kaida - uznana za najniebezpieczniejszą
strukturę o charakterze
terrorystycznym, kierowaną przez Osamę bin
Ladena, obecnie przez Abu Ajjub al-Masri. Al-
Kaida liczy kilka tysięcy członków
zakonspirowanych na całym świecie, głównie
w krajach arabskich i muzułmańskich.
Charakterystyczną cechą Al-Kaidy jest jej
luźna, zdecentralizowana struktura,
zabezpieczająca przed zniszczeniem
organizacji z chwilą rozbicia którejkolwiek jej
części.
* Hezbollah - libańska partia polityczna
islamskich szyitów. Hezbollah jest uważany
przez niektóre państwa za organizację
terrorystyczną, gdyż twierdzi, że terroryzm
jest metodą walki słabych i uciśnionych
przeciwko silniejszym agresorom. Głównym
celem tej organizacji jest doprowadzenie do
wycofania się wojsk izraelskich, następnie
zniszczenie państwa Izrael (które Hezbollah
postrzega jako tzw. "małego szatana") i
ustanowienie rządów islamskich nad
Palestyną, a zwłaszcza nad Jerozolimą.
* Hamas - to islamska organizacja zbrojna,
walcząca o wolność arabskiej
Palestyny. Działa głównie w Strefie Gazy, a za
swój podstawowy cel uznaje zbudowanie
państwa palestyńskiego rozciągającego się od
Morza Śródziemnego do rzeki Jordan oraz
zniszczenie Izraela.
* Tamilskie Tygrysy - organizacja tamilska
żądająca utworzenia w północnej części Sri
Lanki niepodległego państwa tamilskiego
Ilamu. Dokładna siła organizacji nie była
znana. Szacuje się, że Tamilskie Tygrysy
liczyły około 8-10 tys. dobrze uzbrojonych
bojowników. Kontrolowały północne i
wschodnie wybrzeża Sri Lanki, a swoje akcje
przeprowadzały na całej wyspie. 17 maja 2009
Tamilskie Tygrysy, pobite i zdziesiątkowane w
wyniku ofensywy armii rządowej, ogłosiły
złożenie broni.
* ETA – baskijska organizacja terrorystyczna,
uznawana za jedną ze „spokojniejszych”
organizacji o charakterze
terrorystycznym, która informuje zawsze
opinię publiczną o podłożeniu przez nią
ładunków wybuchowych. 20 października
2011 ETA ogłosiła definitywnie zakończenie
podejmowania działań zbrojnych.
Największe zamachy terrorystyczne na
świecie:
1. Zamach terrorystyczny w Nowym Jorku na
wieże World Trade Center, atak na Pentagon
oraz powstrzymany i rozbity przez pasażerów
Lotu 93 samolot w Pensywalani w USA.
Doszło do ataku: 11 września 2001
Zabitych ludzi: 2993
Rannych ludzi: 8900
2. Atak na szkołę w Biesłanie w Rosji.
Terroryści z Biesłanu to
członkowie Brygady Męczenników Szamali
Basajewa. Wydarzenie w Biesłanie było
aktem terrorystycznym powiązanym z
konfliktem w Czeczenii.
Doszło do ataku: 1-3 września 2004
Zabitych: 366 ( w tym 171 dzieci)
Rannych: 747
3. Seria 10 ataków bombowych
przeprowadzonych w Bombaju w Indiach.
Miejscami ataków był szpital, komisariat
policji, plaża centrum kultury żydowskiej,
hotele, kawiarnia, dworzec kolejowy.
Doszło do ataku: 26-29 listopada 2008
Zabitych: 211
Rannych: 327
4. Zamach bombowy na 4 pociągi
pasażerskie w Madrycie, Hiszpania.
Zdarzenie to miało miejsce wcześnie rano w
pociągach dowożących ludzi z okolic
podmiejskich do pracy w Madrycie. Wśród
ofiar śmiertelnych było czworo Polaków.
Doszło do ataku: 11 marca 2004
Zabitych: 191
Rannych: 1876
5. Atak bombowy na mieszkańców Londynu
przeprowadzony w 3 kolejkach metra oraz 1
autobusie. Wśród ofiar były trzy Polki, a
trzech innych Polaków zostało rannych.
Doszło do ataku: 7 lipca 2005
Zabitych: 56
Rannych: 700
6. Zamach w Norwegii. Wybuch bomby
przed biurowcem w Oslo oraz strzelanina na
obozie młodzieżowym na wyspie Utoya.
Sprawcą tych ataków był 32-letni Anders
Breivik.
Doszło do ataku: 22 lipca 2011
Zabitych: 77
Rannych: 120
Działalność organizacji międzynarodowych w
celu zwalczania terroryzmu na świecie:
Rada Europy
- Promocja demokracji oraz
podstawowych praw człowieka oraz takie
dokumenty jak Wytyczne Komitetu Ministrów
Rady Europy w sprawie praw człowieka i
walki z terroryzmem międzynarodowym,
czy też Europejska Konwencja o Zwalczeniu
terroryzmu, która weszła w życie 4 sierpnia
1978 r.
Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w
Europie
- działania zmierzające do rozwijania
współpracy partnerskiej w dziedzinie
zwalczania terroryzmu.
ONZ
-. umożliwia państwom nie tylko
dyskusję nad środkami, które zostaną użyte
do walki z terroryzmem, uzgadnianie
stanowisk, ale także tworzenie
międzynarodowych instrumentów prawnych,
które kształtują współczesną rzeczywistość w
jej aspekcie prawnomiędzynarodowym. Np.
Rezolucja „Terroryzm i prawa
człowieka” z 13 lutego 2002 r.
NATO
- środki militarne, obejmujące użycie
wojsk lądowych, morskich i powietrznych
oraz operacje militarne np. atak na kraj
podejrzewany o wspomaganie organizacji
terrorystycznej.
Unia Europejska
– przede wszystkim
działania zmierzające do harmonizacji
prawa, umożliwiającej skuteczniejsze
przeciwdziałanie terroryzmowi,
bezpośrednie działania na rzecz walki z
terroryzmem, ze strony Unii to tworzenie
instrumentów zwalczania finansowania
terroryzmu.
Źródła:
1. Aleksandrowicz T., (2008), Terroryzm
międzynarodowy, wyd. WAiP, Warszawa
2. Klimek M., Skłucka E., (2007), Geografia
społeczno – ekonomiczna, Wydawnictwo
Edukacyjne Literat, Toruń
3. e-Terroryzm.pl internetowy biuletyn nr 9,
wrzesień 2012
4.http://odn.zce.szczecin.pl/ju/eduobyw/pliki/stro
nywo/probl/proc01.pdf
5. http://www.wos.org.pl/terroryzm.html