Terroryzm
polityczny i
religijny
Typologia pojęcia terroryzm
• Źródłem pojęcia terroryzm jest słowo
terror oznaczające w języku
łacińskim strach, grozę, trwogę,
zastraszenie, gwałt i ucisk.
• Pierwotnie rozumiano je jako zespół
działań bezwzględnych i okrutnych
oraz wywołaną skutkiem tego
psychozę
Typologia pojęcia terroryzm
Liga Narodów:
Wszelkie działanie przestępcze
skierowane przeciwko państwom,
których celem jest wytworzenie
stanu terroru w umysłach ludzi, grup
osób lub społeczeństwa
Typologia pojęcia terroryzm
Encyklopedia spraw
międzynarodowych i ONZ
Stosowanie gwałtu dla osiągnięcia
celów politycznych lub
ekonomicznych w stosunkach
międzynarodowych. Forma
interwencji przemocą dokonywanej
przez specjalne oddziały wojskowe
lub policyjne, albo przez organizacje
terrorystyczne.
Portal terroryzm.com,
http://www.terroryzm.com/article/451/Definiowanie-terroryzmu-przyklady.h
tml
Typologia pojęcia terroryzm
Definicja ONZ
• Terroryzm to inspirowana przerażeniem metoda powtarzalnego
działania przemocy, stosowana przez (częściowo lub też nie) ukryte
indywidualne, zbiorowe lub państwowe siły dla uniewrażliwienia lub
celów kryminalnych czy też politycznych, gdzie bezpośrednie cele
przemocy nie są celami głównymi. Bezpośrednie ofiary ludzkie
dobierane są z zasady przypadkowo (cele okazjonalne), selektywnie
(cele reprezentacyjne lub symboliczne) spośród celów ludzkich.
Mają służyć jako przesłanie – wiadomość. Bazowana na groźbie i
przemocy komunikacja między terrorystami (organizacjami),
(zagrożonymi) ofiarami i celami głównymi jest używana do
manipulacji celu głównego (widza/widowni), zmieniając cele główne
w cel terroru, cel żądań lub cel „zwrócenia uwagi” w zależności o
potrzeby zastraszenia, przymusu czy propagandy.
Typy działań terrorystycznych
Terroryzm państwowy
indywidualny
akty popełniane przez osoby
pozostające w służbie
państwowej i zawczasu
przygotowane min. do tego
typu działalności
Terroryzm państwowy
indywidualny
akty popełniane przez osoby
pozostające w służbie
państwowej i zawczasu
przygotowane min. do tego
typu działalności
Typy działań
terrorystycznych
Terroryzm międzynarodowy
przemoc wobec osób chronionych przez
prawo międzynarodowe
(dyplomaci, przywódcy państw, rządów)
i miejsc podlegających takiej ochronie
(ambasady), wobec lotnictwa cywilnego,
środków komunikacji masowej
(metro, pociągi)
Terroryzm międzynarodowy
przemoc wobec osób chronionych przez
prawo międzynarodowe
(dyplomaci, przywódcy państw, rządów)
i miejsc podlegających takiej ochronie
(ambasady), wobec lotnictwa cywilnego,
środków komunikacji masowej
(metro, pociągi)
Typy działań
terrorystycznych
Terroryzm polityczny
metoda walki politycznej, strategia i taktyka
uznająca stosowanie przemocy
(np. porwania, zamachy bombowe)
jako najbardziej skuteczny sposób i zarazem
środek służący osiągnięciu określonych
celów politycznych, kojarzonych najczęściej
z dążeniem do likwidacji istniejącego
status quo.
Terroryzm polityczny
metoda walki politycznej, strategia i taktyka
uznająca stosowanie przemocy
(np. porwania, zamachy bombowe)
jako najbardziej skuteczny sposób i zarazem
środek służący osiągnięciu określonych
celów politycznych, kojarzonych najczęściej
z dążeniem do likwidacji istniejącego
status quo.
Swój bojownik i obcy
terrorysta
• W okresie administracji J. Cartera otoczenie
prezydenta stworzyło interesujące pojęcie
terrorysty:
terrorystą jest ktoś finansowany przez „nich”,
podczas gdy bojownicy o wolność
finansowani są przez nas [Stany
Zjednoczone]. Jeśli więc my jesteśmy lepsi od
nich, nasi terroryści nie mogą być uważani za
kryminalistów, bez względu jak bezprawne są
ich działania i ilu niewinnych ludzi ginie.
• W okresie administracji J. Cartera otoczenie
prezydenta stworzyło interesujące pojęcie
terrorysty:
terrorystą jest ktoś finansowany przez „nich”,
podczas gdy bojownicy o wolność
finansowani są przez nas [Stany
Zjednoczone]. Jeśli więc my jesteśmy lepsi od
nich, nasi terroryści nie mogą być uważani za
kryminalistów, bez względu jak bezprawne są
ich działania i ilu niewinnych ludzi ginie.
Przyczyny terroru
politycznego
Główną przyczyną terroru politycznego
jest załamanie się komunikacji
między sprawującymi władzę a tymi,
którzy szukają sprawiedliwości lub
przynajmniej chcą zostać wysłuchani
w swoich żalach.
Główną przyczyną terroru politycznego
jest załamanie się komunikacji
między sprawującymi władzę a tymi,
którzy szukają sprawiedliwości lub
przynajmniej chcą zostać wysłuchani
w swoich żalach.
Orientacje organizacji
terrorystycznych
• Ultra lewicowy (Narodnaja Wola, Wielki Proletariat czy
Crvena Prawda - zbrojny odłam Komunistycznej Partii
Jugosławii).
• Lewicowy (Frakcja Czerwonej Armii, Czerwone Brygady,
Świetlisty Szlak)
• Milenarystyczny (od łac. mille: tysiąc) nawiązuje do
mistyczno-religijnej wiary w zapowiedziany przez Apokalipsę
powrót Chrystusa na ziemię i jego tysiącletnie panowanie,
pełne ludzkiego szczęścia i sprawiedliwości społecznej (Aum
Shinrikyo, Szczep Dawidowy).
• Separatystyczny (Kraj Basków - ETA, Algier, Cypr, Irlandia
Północna – IRA, Tamilskie Tygrysy, Tupac Amaru, Al Fatah)
• Ultra prawicowy (faszystowski i neofaszystowski)
• Fundamentalistyczny (Hamas, Hezbolah, Al-Kaida)
Uniwersalne cechy
terroryzmu
• Motywacje sprawców
• Cele działania
• Oczekiwane rezultaty
• Użyte środki
• Skala działania – terroryzm pośredni i
bezpośredni
• Ideologia (filozofia) działania
Źródła terroryzmu
• Polityka wewnętrzna państwa
• Zagrożenia zewnętrzne
• Religia (ruchy fundamentalistyczne)
• Ekologia (skrajne ugrupowania
zielonych)
• Ideologia (terroryzm lewacki, skrajnie
prawicowy)
• Nacjonalizm
Przyczyny terroryzmu
nowoczesnego
Potrzeba zdobycia za wszelką cenę
poparcia społeczeństwa – „trzeciej
strony” konfliktu. Wymuszało to
ograniczenie skali strat aby nie
zrażać do siebie grup w imieniu
których dokonywało się aktów
terroru.
Terroryzm ponowoczesny
Ponowoczesny terroryzm zerwał z
tą zasadą traktując „stronę
trzecią” jako potencjalny cel
uderzenia. Zanikają granice w
działaniu, rezygnuje się z
podstawowych zasad etycznych
na rzecz jak największych strat
mających spotęgować siłę
przekazu ideologii.
Terroryzm ponowoczesny
Samoograniczenie terrorystycznej
przemocy zostało przełamane w
wyniku umiędzynarodowienia się
terroryzmu oraz pojawienia się
elementów fundamentalizmu
religijnego w strukturach
motywacji i usprawiedliwienia
grup terrorystycznych.
Terroryzm ponowoczesny
Umiędzynarodowienie organizacji
terrorystycznych podniosło
zamachy terrorystyczne z rangi
przygotowania do wojny
partyzanckiej, do samodzielnej
strategii polityczno-militarnej.
Terroryzm ponowoczesny
Indywidualizacja terroryzmu:
ideologia motywująca
jednostkę, lub niewielkie
ugrupowanie może być
zdecydowanie groźniejsza od
tej, która cechuje duże
organizacje terrorystyczne.
Terroryzm religijny
Sakralizacja terroryzmu - przemoc
religijna staje się sposobem na
wyrażenie poczucia niepewności i
lęku cechującym społeczeństwa
państw pozostających w tyle w
dążeniu do dobrobytu.
Terroryzm religijny
Terroryzm wyrosły na gruncie
religijnym rozszerza definicję
wroga. Nie ogranicza się jedynie
do przedstawicieli władzy
politycznej. Dąży do osiągnięcia
jak najwyższej liczby ofiar,
tolerując straty po stronie swoich
współwyznawców i
usprawiedliwiając je
koniecznością walki ze złem.