MIĘDZYNARODOWA

ORGANIZACJA MORSKA

(IMO)

(www.imo.org)

• Międzynarodowa Organizacja

Morska (International Maritime
Organization) jest:

– wyspecjalizowaną agendą

Organizacji Narodów Zjednoczonych,

– zajmującą się wyłącznie sprawami

morskimi,

– a w szczególności bezpieczeństwem

na morzu,

– oraz zapobieganiem

zanieczyszczaniu środowiska
morskiego ze statków.

• Organizacja rozpoczęła swoją działalność

17 marca 1958r. (wejście w życie
konwencji o IMCO). Początkowo jako
Międzyrządowa Morska Organizacja
Doradcza (Inter-Governmental Maritime
Cosultative Organization –IMCO).

• Nazwa ta 22 maja 1982 roku została

zmieniona na: Międzynarodowa
Organizacja Morska (IMO). Pierwsza sesja
Zgromadzenia Organizacji odbyła się w
dniach od 6 do 19 stycznia 1959 r.
Obecnie członkami IMO jest 170 państw,
a trzy państwa są członkami
stowarzyszonymi.

• Cele działania IMO są osiągane poprzez

szeroką wymianę informacji,
dokonywaną w komitetach,
podkomitetach i innych organach IMO
oraz sporządzanie i uchwalanie umów
międzynarodowych, ustalanie wymagań i
zaleceń, a także dzięki świadczeniu
państwom członkowskim różnych usług
informacyjnych i doradczych.

• IMO działa poprzez następujące organa:

– Zgromadzenie,
– Radę,
– Pięć komitetów,
– Sekretariat.

• W skład Zgromadzenia wchodzą delegaci

wszystkich krajów członkowskich.

Stanowi ono najwyższy organ IMO.

Zgromadzenie, między innymi w formie

rezolucji zatwierdza przedłożone przez

odpowiednie komitety wymagania i

zalecenia stanowiące przepisy dotyczące

bezpieczeństwa na morzu, zapobiegania

zanieczyszczeniu środowiska morskiego

oraz związanych z tym zagadnień

prawnych. Sesje Zgromadzenia odbywają

się regularnie co dwa lata.

• Organem zarządzającym w okresie

dwuletnim między sesjami Zgromadzenia

jest Rada. W jej skład wchodzi 40 państw

członkowskich, wybieranych przez

Zgromadzenie na okres dwóch lat.

Komitet Bezpieczeństwa na Morzu (MSC –

Maritime Safety Committee) zajmuje się

sprawami technicznymi związanymi z

bezpieczeństwem na morzu.

• MSC realizuje swoje zadania przy pomocy podkomitetów,

które zostały powołane w celu wykonywania prac w

określonych dziedzinach. Obecnie działają następujące

podkomitety:

– Ds. cieczy i gazów przewożonych luzem(BLG – Bulk Liquids

and Gases)

– Ds. przewozu towarów niebezpiecznych, ładunków stałych i

kontenerów (DSC – Carriage of Dangerous Goods, Solid

Cargoes and Containers),

– Ds. radiokomunikacji, oraz poszukiwań i ratownictwa

(COMSAR – Radiocommunications and Search and Rescue),

– Ds. ochrony przeciwpożarowej (FP – Fire protection),

– Ds. bezpieczeństwa żeglugi (NAV – Safety of Navigation),

– Ds. stateczności i linii ładunkowych oraz bezpieczeństwa

statków rybackich (SLF – Stability and Load Lines and on

Fishing Vessel Safety),

– Ds. konstrukcji i wyposażenia statku (DE – Ship Design and

Equipment),

– ds. szkolenia zawodowego i obowiązków wachtowych (STW –

Standards of Training and Watchkeeping),

– ds. wdrażania konwencji (FSI – Flag State Implementation).

POZOSTAŁE KOMITETY

• Komitet Prawny (LEG – Legal Committee) rozpatruje

wszelkie sprawy prawne w ramach zakresu działalności

IMO. Pierwotnie został powołany do rozwiązania

problemów wynikłych po zatonięciu tankowca Torrey

Canyon w 1967 roku.

• Komitet Ochrony Środowiska Morskiego (MEPC – Marine

Environment Protection Committee) prowadzi

działalność IMO w sprawach zapobiegania i kontroli

zanieczyszczeń środowiska morskiego ze statków.

• Komitet Współpracy Technicznej (TC – Technical Co-

operation Committee) zajmuje się koordynacją prac IMO

w zakresie zapewnienia pomocy technicznej w dziedzinie

gospodarki morskiej, zwłaszcza krajom rozwijającym się.

• Komitet Ułatwień (FAL – Facilitation Committee) działa w

dziedzinach związanych z ułatwieniami

międzynarodowego handlu morskiego i przewozu

pasażerów. Działalność ta ma na celu ograniczenie

formalności, oraz uproszczenie wymaganej dokumentacji

w trakcie odpraw portowych na wejściu i wyjściu statku.

FORMY DZIAŁANIA IMO

• Merytoryczna działalność IMO jest realizowana

przez komitety i podkomitety. W ich skład

wchodzą delegaci państw członkowskich. W

pracach tych organów uczestniczą również

przedstawiciele ONZ i jej agend, oraz

obserwatorzy z ramienia organizacji

międzyrządowych i pozarządowych. Formalne

umowy o współpracy zostały zawarte z 36

organizacjami międzyrządowymi, natomiast 60

międzynarodowym organizacjom pozarządowym

przyznano status doradczy.

•

W ramach IMO zostały powołane 3

międzynarodowe uczelnie morskie:

– Światowy Uniwersytet Morski w Malmoe,

– Międzynarodowa Akademia Morska w Trieście,

– Międzynarodowy Instytut Prawa Morskiego na Malcie.

• Celem tych uczelni jest kształcenie wysokiej

klasy specjalistów w różnych dziedzinach

gospodarki morskiej, głównie krajów

rozwijających się.

DOKUMENTY IMO

• Umowy międzynarodowe inicjowane

przez IMO mają różne nazwy.
Najczęściej są to konwencje
(convention) lub protokoły
(protocol). Są też porozumienia
(agreement). Nazwa nadana umowie
międzynarodowej wynika najczęściej
z panujących zwyczajów i nie ma
żadnego wpływu na jej moc prawną.

Dokumenty przygotowujące

decyzje organów IMO.

• W grupie tej znajdują się:

– dokumenty sesyjne, wydawane dla każdej sesji

organu IMO tj. zaproszenie do udziału w sesji
w formie pisma okólnego (circular letter),

– dokumenty podstawowe (basic documents) –

często opracowywane przez różne państwa
członkowskie IMO i odnoszące się do
poszczególnych punktów porządku obrad,

– opracowania robocze (working papers)

ukazujące się tylko w czasie trwania sesji,

– dokumenty informacyjne (information papers).

Dokumenty zawierające

decyzje organów IMO.

• Decyzje zapadają w każdym organie IMO, jakkolwiek

znaczenie prawne mają tylko decyzje następujących

organów:

• Zgromadzenia,

• Rady,

• Komitetu Bezpieczeństwa na Morzu,

• Komitetu Ochrony Środowiska Morskiego.

• Uprawnienia dla tych organów do podejmowania decyzji

wynikają bądź ze statutu IMO (konwencji o IMO), bądź z

innych umów międzynarodowych. Decyzje na podstawie

statutu podejmuje Zgromadzenie i może podejmować Rada

w czasie, gdy Zgromadzenie nie obraduje. Decyzje zapadają

na Zgromadzeniu w formie rezolucji (resolution) i zawierają

zalecenia (recommendations) pod różnymi nazwami:

– Zaleceń,

– Wytycznych (guidelines),

– Kodeksów (codes),

– Wymagań techniczno-eksploatacyjnych (performance

standards),

– Tras żeglugowych (ship’s routing),

– Procedur kontroli (procedures for the control)

Podstawa prawna obowiązywania

dokumentów IMO w Polsce.

• Umowy międzynarodowe uchwalone pod

auspicjami IMO obowiązują z tytułu ich

ratyfikacji lub zatwierdzenia, zależnie od rangi

danej umowy. Data wejścia w życie określona

jest najczęściej w samej umowie. Umowy

międzynarodowe podlegają publikacji w

Dzienniku Ustaw RP.

• Poprawki (zmiany i uzupełnienia) wprowadzane

do umów międzynarodowych uchwalonych pod

auspicjami IMO wchodzą w życie w jeden z

następujących sposobów:

– Po przyjęciu (np. w trybie ratyfikacji) przez ustaloną w

umowie liczbę państw z dodatkowym wymogiem (lub

bez wymogu) posiadania przez nie określonej floty (ten

sposób stosuje się z reguły w przypadku poprawek do

części prawno-traktatowej danej umowy),

– W drodze milczącej akceptacji tj. nie wyrażania

zastrzeżenia w określonym terminie przez ustaloną

liczbę państw (stosuje się z reguły w przypadku

poprawek do wymagań technicznych konwencji).