Ochrona własności intelektualnej

(OWI)

Wykład cz. IV Prawo autorskie w Internecie

Lucjan Gucma

Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego p.334

Kradzież jest kradzieżą także w Internecie

Internet to „nowe” dla prawodawstwa medium i pojęcia jak:
„dozwolony użytek osobisty” czy „prawo do cytatu” są według
niektórych są nadużywane (portale informacyjne kontra papierowa
prasa)

Osiąganie celów biznesowych własnych nie może bazować na pracy
innych

błędne jest mniemanie że można niekomercyjnie wykorzystywać prace
innych

Plagiat.pl portal umożliwiający identyfikacje plagiatów skierowany do
uczelni ale doskonały jeśli chodzi o czerpanie z Internetu w
jakichkolwiek tekstach (np. projaktach)

Internet jest medium gdzie łatwiej jest wykrywać przestępstwa.

Kradzież jest kradzieżą także w Internecie

Strona internetowa, czy cały serwis wraz z jego grafiką i
funkcjonalnościami,
są jako całość chronione ustawą o prawie autorskim i prawach
pokrewnych.
Podobnej ochronie mogą podlegać także konkretne elementy tej strony
np.
•materiały graficzne
•tekstowe - artykuły,
•komentarze,
•informacje,
•poradniki,
•opinie.

Muszą one jednak stanowić odrębne utwory w rozumieniu prawa
autorskiego.

Prawa autorskie w Internecie

Twórcy przysługują takie same prawa w Internecie jak i gdzie indziej a więc
prawa
Osobiste i Autorskie (choć te pierwsze są często zaniedbywane – często przez
anglosaski system Copyright) ale oprócz przypadków:

Prawo przedruku

: można zamieszczać w internecie w celach informacyjnych już

rozpowszechnione sprawozdania z bieżących wydarzeń, aktualne artykuły na tematy
polityczne, gospodarcze i religijne (oraz krótkie wyciągi z takich sprawozdań i artykułów),
aktualne wypowiedzi i komentarze, fotografie reporterskie, przeglądy oraz krótkie
streszczenia publikacji i utworów rozpowszechnionych. W celu skorzystania z prawa
przedruku konieczne jest, aby utwory, które zamierza się wykorzystać zostały już wcześniej
rozpowszechnione za zgodą twórcy oraz cechowały się aktualnością, czyli dotyczyły
sytuacji bieżącej, budzącej zainteresowanie. Materiał musi jednak zostać usunięty ze
strony internetowej firmy, gdy zawarte w nim informacje stracą aktualność.

Prawo cytatu

: na zasadzie cytatu można wykorzystywać w internecie fragmenty, a nawet

(w wyjątkowych przypadkach) całość materiałów, jeśli zostaną spełnione łącznie trzy
warunki. Po pierwsze, przytaczać można jedynie „urywki rozpowszechnionych utworów”
lub „drobne utwory w całości”. Ponadto, cytat może być zamieszczony jedynie w utworze
stanowiącym samoistną całość – np. w szerszym, mającym charakter utworu, opracowaniu
o firmie lub branży – a cytowanie powinno być uzasadnione „wyjaśnieniem, analizą
krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości”.

i nieprawnego tzw. Copyleftu tj. autor oddaje swe dzieło każdemu

Prawo przedruku w Internecie (art. 25 uopa)

Prawo przedruku przeznaczone jest dla mediów. Przepis wskazuje wprost, że z przedruku
korzystać może prasa, radio i telewizja.
Czy Internet jest prasą? istnieją rozbieżności i dwie opinie
Coraz częściej można również spotkać się z poglądem, iż by określić serwis internetowy
jako prasę, niektórzy twierdzą że konieczna jest rejestracja danego tytułu prasowego w
sądzie właściwym do rejestracji tytułów prasowych.

Jak korzystać z prawa do przedruku:
1) przedruk może dotyczyć już rozpowszechnionych sprawozdań z aktualnych wydarzeń,
aktualnych artykułów na tematy polityczne, gospodarcze lub religijne, aktualnych
wypowiedzi i fotografii reporterskich. Warunek aktualności jest niezwykle istotny. Aktualne
jest to, co znajduje odzwierciedlenie w społecznym zainteresowaniu określonym
zdarzeniem.
2) przedruk ma zastosowanie wyłącznie do określonej tematyki. Dotyczy bowiem
wyłącznie tematyki gospodarczej, religijnej i politycznej. Należy zwrócić także szczególną
uwagę na to, czy dokonane zostało zastrzeżenie np. przez wydawcę, że dalsze
rozpowszechnianie artykułu jest zabronione. Jeśli taki zakaz został sformułowany nie
można skorzystać z takiego teksu.
3) Przedruk będzie legalny o ile dokona się go bez jakichkolwiek zmian w treści przedruku
(za zmiany bez autoryzacji można zapłacić)

Trzeba być przygotowany na zapłatę bo Autor oryginalnego działa może zażądać opłat.

Zdjęcia znalezione w Internecie (art.1 uopa)

Czy firma może używać grafiki i zdjęcia znalezione w Internecie?

NIE bo są to utwory do których twórca ma prawa osobiste i majątkowe.
Bezumowne korzystanie z materiałów umieszczonych w Internecie, które
wykracza poza instytucję dozwolonego użytku, rodzi więc niebezpieczeństwo
naruszenia autorskich praw majątkowych przysługujących twórcy utworu.

Czy osoba prywatna ?

Nie ale przyjęte jest „delikatniejsze traktowanie” bo brak korzyści majątkowych
ale zawsze może znaleźć się jakiś „nawiedzony”

z uwagi na brak szczegółowych uregulowań każda sprawa może być inaczej i
osobno rozpatrywana

Umowa z Autorem może dotyczyć: kosztów publikacji (prawa majątkowe),
autorstwa (osobiste są niezbywalne ale Autor może publikować anonimowo) tu
należy odpowiednio sporządzić umowę licencyjną.

Muzyka, film, ebook i inne ściągnięte z Internetu (art. 25 uopa)

prawo na razie nie zabrania ściągać (jeszcze)
bo to tzw. dozwolony użytek prywatny i obejmuje korzystanie nieodpłatne z
utworu.
W momencie kiedy pojawia się odpłatność za ściąganie, wówczas wykraczamy
poza tę strefę. Np. kiedy płacimy za poprawienie parametrów pobierania (np.
RapidShare Megaupload można przyspieszyć pobieranie za nieznaczną opłatę) -
tu już jest nielegalne
ale tylko gdy NIE narusza normalnego korzystania z utworu i nie godzi w słuszne
interesy twórcy. Nasze sądy najczęściej przyjmują, że ściąganie narusza interes
twórcy. (Twórca musi działać) Odpowiedzialność karna za to do 2 lat więzienia,
oraz cywilna. W praktyce najczęściej wytwórnie domagają się zryczałtowanego
odszkodowania w wysokości dwu- lub trzykrotnej ceny sklepowej produktu.

nie wolno natomiast udostępniać ściągniętego utworu... (rozpowszechniać)
... chyba że znajomym – (w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub
stosunku towarzyskiego – należy mieć dowody na to np. archiwum gg) bo to jest
Dozwolony Użytek Osobisty
„podaj dalej” tj znajomy znajomym jest też możliwe w świetle prawa

Programy bazy danych ściągnięte z Internetu (art. 25 uopa)

zakaz ściągania i pożyczania

brak DUO
ale to zależy także od konkretnej licencji

Błędy Webmastera (również etyczne)

• Zamieszczenie (na własnej witrynie) cudzego tekstu i podpisanie go

własnym nazwiskiem — plagiat podlega pod kodeks karny (kradzież).

• Zamieszczenie cudzego tekstu bez podania autora.
• Wplatanie do własnych tekstów twórczych fragmentów cudzych tekstów jako

własnych. Takie fragmenty mogą się znaleźć w naszym tekście, ale ujęte w
cudzysłów oraz właściwie opisane (autor, źródło fragmentu, jeśli jest to
strona internetowa — wraz z podaniem linka).

• Przywłaszczanie sobie cudzych skryptów czy appletów.
• Przywłaszczanie (elementów) grafiki stworzonej dla innej witryny.
• Przeróbka i łączenie cudzych utworów (tekstów) bez zgody i wiedzy autora.

Jest to złamanie prawa autora do integralności jego utworu (ustawa mówi o
nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnym wykorzystaniu).

• Przywłaszczanie sobie cudzych rozwiązań technicznych i webmasterskich w

organizacji innego serwisu, sposobu jego funkcjonowania, interface’u,
newslettera itd. Przy takich zapożyczeniach minimum będzie wspomnienie w
jakimś opisie strony lub twórców strony o źródle inspiracji lub wzorze na
którym (częściowo) opierają się rozwiązania danej witryny internetowej.

Błędy Webmastera (cd)

8. Zamieszczenie cudzego tekstu bez zgody autora (licencji autorskoprawnej).

Nie czynimy zadość prawu autorskiemu oraz dobrym obyczajom, jeśli cudzy
tekst kopiujemy na swoją witrynę bez zgody autora, lecz ze szczegółowym
opisem autora i źródła. Autor może nie chcieć publikacji w danym miejscu w
Sieci i ma do tego całkowite i nienaruszalne prawo. Autor może sobie nie
życzyć, aby jego tekst znalazł się w jakimś niekorzystnym kontekście lub z
innych względów nie życzyć sobie publikacji na jakiejś witrynie.

9. Zamieszczenie cudzego tekstu bez linka źródłowego (miejsca pierwotnej

publikacji w Internecie), zwłaszcza problem ten dotyczy „przytaczania"
tekstów na różnych forach — moderatorzy nawet największych forów
niepomiernie więcej uwagi zwracają na to, aby nie przemknął się link innej
strony, niż na to, aby nie przepuszczać „wypowiedzi" polegających na
wklejaniu cudzych tekstów (zdarza się, że bez podania autora oraz linka
źródłowego).

na podst. M.Agnosiewicz (racjonalista.pl)

Linkowanie

..na razie nie trzeba zgody posiadacza strony, ale:

Linkowanie do plików nielegalnych (brak uregulowań w PL traktuje się że jest to

odsyłaniue do rozpowszechnianych utworów) w innych krajach są nielegalne
(Holandia, USA, Chiny hehe, Arabskie).

Linkowanie stron nielegalnych (prace rządowe w PL) ponoć zabronione będą

tylko te linki, które naruszają prawo, np. odsyłając do pirackiej muzyki
(zapewne będzie to rozpowszechnianie nielegalnych treści), stron z
pornografią dziecięcą, nawołujących do nienawiści rasowej i umieszczać na
stronach.

administrator strony – usługodawca powinien to regulować ale sankcji prawnych

brak

Linkowanie do danych niepublicznych: art. 269b par.1 KK: "Kto (...) udostępnia

innym (...) dane umożliwiające dostęp do informacji przechowywanych w
systemie komputerowym lub sieci teleinformatycznej, podlega karze
pozbawienia wolności do lat 3„

„Linking” linkowanie stron niezgodnych z profilem strony (religia polityka itp)
Głębokie linkowanie może być nielegalne polega na odwoływaniu się

bezpośrednio do konkretnych artykułów danego serwisu (może być
nielegalne) bo strona chce żebyśmy oglądali reklamy z głównej;)

Roboty mogą być zakazane i często są zastrzegane