Bank i system

bankowy

Definicje banku



Bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na
podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych
obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem
zwrotnym.



Bank jest jednym z najważniejszych elementów systemu gospodarczego.



Z jednej strony jest niezbędny do poprawnego działania obiegu finansowego
państwa a z drugiej jest uczestnikiem powszechnej sfery usług.



Bank jest „biznesem szczególnym”: zarabia na pożyczonych pieniądzach,
jednocześnie ma obowiązek oddać powierzone pieniądze w ustalonym czasie.



Bank jest instytucją zaufania publicznego.

Rola banków



Banki są przedsiębiorstwami, które przejmują szereg
czynności finansowych z jednostek gospodarczych i
gospodarstw domowych.



Banki są instytucjami do transformacji ryzyka oraz
terminu przy przyjmowaniu wkładów oraz udzielaniu
kredytów.

Do podstawowych dziedzin działalności banku
należą:

Gromadzenie środków pieniężnych.
Udzielanie kredytów i pożyczek pieniężnych.
Przeprowadzenie rozliczeń pieniężnych.

Reguły działalności banku



Żaden bank nie jest „samotną wyspą”. Jest elementem i uczestnikiem
systemu bankowego. Gwarantuje to stabilność, kontrolę oraz
dochowanie kredytu zaufania jakim obdarzają bank klienci.

Bank Centralny

Banki komercyjne

Reguły gospodarki

kraju i świata

Reguły

unormowań

prawnych

Reguły

prowadzenia

biznesu

Reguły działania

instytucji

finansowych

Funkcje banku centralnego

Centralny bank

Centralny bank

państwa

państwa

• Kształtuje politykę
pieniężno-kredytową.
• Współdziała w
kształtowaniu polityki
gospodarczej kraju.
• Współdziała w
kształtowaniu polityki
dewizowej.
• Współpracuje przy
sporządzaniu bilansu
płatniczego oraz polityki
kursowej.
• Współdziała przy
sporządzaniu prognoz,
analiz i ocen finansów
państwa.

Bank emisyjny

Bank emisyjny

• Emituje znaki pieniężne.
• Organizuje obieg
gotówki.

Bank banków

Bank banków

• Oddziałuje na system
bankowy stabilizując go.
• Kształtuje politykę stopy
procentowej.
• Prowadzi politykę
refinansowania banków i
oprocentowania kredytów
refinansowanych.
• Prowadzi politykę rezerw
obowiązkowych banków
kredytowych w banku
centralnym.

Nadzór bankowy



Specyficzny charakter działania banków - dysponowanie środkami pieniężnymi stron
trzecich - wymusza powołanie instytucji nadzorujących. W Polsce kontrolę nad
bezpieczeństwem zgromadzonych pieniędzy sprawuje Główny Inspektorat Nadzoru
Bankowego.

Zadania GINB



prowadzenie postępowań w zakresie licencjonowania banków oraz

monitorowanie ich struktury własności oraz adekwatności kierownictwa,



monitorowanie stabilności finansowej banków poprzez system

sprawozdawczości nadzorczej,



przygotowywanie regulacji ostrożnościowych dla systemu bankowego

określających dozwolone lub zalecane parametry działania banków w

zakresie adekwatności kapitału oraz wielkości ryzyk bankowych m.in.

kredytowego, walutowego, płynności,



prowadzenie inspekcji na miejscu w bankach celem oceny sytuacji

finansowej banków, poziomu podejmowanego przez nie ryzyka oraz

adekwatności zarządzania tym ryzykiem oraz zgodności działania

banków z przepisami Prawa bankowego, ustawy o NBP, statutem danego

banku oraz decyzją o wydaniu zezwolenia na utworzenie banku,



inicjowanie oraz realizowanie na wniosek Komisji Nadzoru Bankowego

działań nadzorczych wobec banków w sytuacji kryzysowej, w tym

monitorowanie programów i postępowania naprawczego, a w razie

niedostatecznej poprawy sytuacji finansowej (kapitałowej) wnioskowanie

do Komisji Nadzoru Bankowego o podjęcie dalszych kroków

wynikających z przepisów Prawa Bankowego (likwidacja, upadłość ,

połączenie)



wykonywanie nadzoru skonsolidowanego nad bankami działającymi w

strukturach holdingowych, w tym współpraca z zagranicznymi organami

nadzoru bankowego.

Banki komercyjne



Są to instytucje finansowe zajmujące się
pozyskiwaniem nadwyżek finansowych i czasowym
przekazywaniem tych nadwyżek podmiotom, które
potrzebują środków finansowych.

Celem banku komercyjnego jest dążenie

do zaspokojenia potrzeb podmiotów

gospodarujących w zakresie usług

bankowych przy równoczesnym dążeniu

do uzyskania zysku.

• Brak ograniczeń w
zakresie działalności
• Rozbudowana sieć
dystrybucji
• Łączenie i
wzajemne
przenikanie się
rodzajów bankowości
w ramach jednego
banku

• Działalności
skupiona wokół
wąskiego zakresu
usług bankowych
• Zmodyfikowana i
ograniczona sieć
dystrybucji.

• Działalność
skupiona wokół
rynku kapitałowego.
• Brak sieci
dystrybucji.

BANKI KOMERCYJNE

Banki

uniwersalne

Banki

specjalistyczn

e

Banki

inwestycyjne

Rodzaje bankowości komercyjnej

Bankowość

inwestycyjna

Bankowość

przedsiębiorstw

Bankowość

detaliczna

Bankowość detaliczna

Obsługa:

indywidual

na, w

placówkac

h banku,

pośrednia

Sieć

placówek

rozbudowan

a, łatwy

dostęp,

placówki

„blisko

klienta”

Produkty

standardo

we,

zebrane w

pakiety

Klienci

osoby

indywidual

ne

Obsługa:

indywidual

na,

bezpośred

nia,

personalna

Sieć

placówek

brak, lub

ekskluzywne

biura w

oddziałach

banku

Produkty

dostosowane

,

wzbogacone

o

ubezpieczeni

a, usługi

maklerskie

Klienci

osoby

indywidualn

e o ponad

przeciętnych

dochodach

Bankowoś
ć
detaliczna
tradycyjna

Bankowo
ść
prywatna

Bankowość przedsiębiorstw

Klienci

osoby fizyczne

prowadzące dz.

gospodarczą,m

ałe firmy 5- 50

prac.

Bankowoś

ć micro i

małych

firm

Bankowoś

ć średnich

firm

Produkty

standardowe,

zebrane w

pakiety

Sieć

placówek

rozbudowana,

oddzielne

pomieszczenia

do obsługi

Obsługa

indywidualna,
bezpośrednia,

personalna,

pośrednia

Klienci

średnie firmy,

pow 50

pracowników

Produkty

zindywidualizow

ane w ramach

jednej oferty

Sieć

placówek

specjalne

oddziały lub

wydzielone

pomieszczenia

w oddziałach

Obsługa

indywidualna,
bezpośrednia,

personalna,

Klienci

firmy z

pierwszej

„500”

przedsiębiorst

w

Produkty

indywidualne,

specjalnie

tworzone dla 1

klienta

Sieć

placówek

brak - obsługa

przez Centralę

lub oddziały

regionalne

Obsługa

indywidualna,
bezpośrednia,

„u klienta”

Bankowoś

ć dużych

firm

Źródła prawa bankowego



Specyfika działań banku wymaga by zabezpieczone
było dobro klientów banków oraz stosowane jasne i
przejrzyste reguły „prowadzenia biznesu”.

Sejm

Sejm

Ministerstwo finansów

Ministerstwo finansów

Narodowy Bank Polski

Narodowy Bank Polski

Najwyższa Izba Kontroli

Najwyższa Izba Kontroli

Zewnętrzne akty normatywne

Kodeks cywilny

Kodeks handlowy

Prawo czekowe

Prawo dewizowe

Ustawa o NBP

Ustawa o

rachunkowo

ści

Prawo

bankowe

Wewnętrzne akty normatywne

• Statut banku

• Decyzje Rady nadzorczej

• Uchwały Zarządu

• Zarządzenia i decyzje Prezesa

• Instrukcje służbowe

Ryzyko bankowe



Ryzyko bankowe oznacza, że z określonych
powodów bank jest narażony na stratę.



Istnieje jednak możliwość że przy niektórych
rodzajach ryzyka bank może osiągnąć zysk. Ryzyko
takie może być podejmowane świadomie, w
perspektywie osiągnięcia zysków nadzwyczajnych.



Ponadto w banku mogą wystąpić ryzyka
przypadkowe, kiedy o stracie decydują błędne
rozwiązania systemowe lub brak odpowiednich
procedur.

Rodzaje ryzyk bankowych

Ryzyko płynności

Ryzyko płynności

• Występuje w związku z
groźbą wcześniejszego
odebrania środków z
banku.
• Występuje w związku z
domniemaniem, że
kredytobiorca nie spłaci
kredytu w ogóle albo
uczyni to w terminie
późniejszym albo spłaci
go w kwocie niższej.

Ryzyko rachunku

Ryzyko rachunku

bankowego

bankowego

• Występuje w związku z
brakiem spełnienia
wymogów przy otwieraniu
konta.

Ryzyko rozliczeń

Ryzyko rozliczeń

pieniężnych

pieniężnych

• Jest związane z
realizacją zleceń
płatniczych: błędnym
wypełnieniem
dokumentów - przelew z
błędnym numerem konta,
wypłacenie czeku osobie
nieuprawnionej

Ryzyko

Ryzyko

fałszowania

fałszowania

dokumentów i

dokumentów i

znaków

znaków

pieniężnych

pieniężnych

• Ryzyko to dotyczy
sfałszowanych czeków,
podrobionych gwarancji,
dokumentów firmy i
znaków pieniężnych.

Ryzyko pozostałe

Ryzyko pozostałe

• Ryzyko to dotyczy
błędnie działających
systemów
komputerowych,
niesprawności sieci
telekomunikacyjnej itp..

Produkty i czynności bankowe



Oferta bankowa to nic innego jak propozycja
wykonania przez bank odpowiednich czynności -
operacji bankowych.



Operacje bankowe można określić jako stosunki
umowne pomiędzy bankiem i klientem, w których
bank oferuje swoje usługi, a klient jest
usługobiorcą.



Operacje bankowe mające określony związek z
finansami często określa się jako produkty
bankowe.



Operacje bankowe są realizowane w ramach
rachunków bankowych.

Rodzaje operacji bankowych



Finansujące - prowadzą do natychmiastowego (lub w
ustalonym terminie późniejszym) zwiększenia środków
płatniczych klienta.



Depozytowe - umożliwiają klientowi przekazanie
bankowi czasowo niepotrzebnych mu środków w celu ich
wykorzystania na cele inwestycyjne czy konsumpcyjne.



Związane z obsługą obrotu płatniczego - realizują
zlecenia klienta wykonania określonych operacji na
rachunkach bankowych lub operacje płatnicze
dokonywane z inicjatywy samego banku.



Inne - np. doradztwo, pośrednictwo w operacjach
papierami wartościowymi.

Strategia produktowa bankowości

detalicznej

Depozyt

y

Kredyty

Realizacj

a

płatności

- ROR
- Rachunek
walutowy

Produkty

inwestycyjne,

oszczędnościowe

oraz usługi

zewnętrzne

-Produkty inwestycyjne
i oszczędnościowe
(akcje papiery,
wartościowe)
-Produkty funduszy
powierniczych i
inwestycyjnych
- Produkty
ubezpieczeniowe
- Inne (np.: skrytki
sejfowe)

-Kredyt w
ROR
- Ratalny
-
Samochodow
y
- Studencki
- Gotówkowy
- Sezonowy

- na koncie ROR
- Książeczka
term.
- Książeczka
obieg.
- Rach.
terminowe
- Bony
- Rach. walutowe

- produkty
strategiczne

Chcąc wykorzystać obecny potencjał i tendencje

Chcąc wykorzystać obecny potencjał i tendencje

rynkowe banki nadają wybranym produktom kluczowe

rynkowe banki nadają wybranym produktom kluczowe

znaczenie, uznając je za

znaczenie, uznając je za

produkty strategiczne

produkty strategiczne

dla

dla

kształtowania relacji z klientem bądź generowania

kształtowania relacji z klientem bądź generowania

przychodów i zysków banku. Pozostałe produkty pełnią

przychodów i zysków banku. Pozostałe produkty pełnią

rolę produktów uzupełniających.

rolę produktów uzupełniających.

Produkty

kartowe

karta
płatnicza
powszechnie
akceptowana

Główne kierunki strategii

zorientowanej na klienta

Klient jest w centrum wszystkich działań banku

w sferze organizacji pracy, używanej technologii,

wytwarzania produktów i usług bankowych

oraz wszelkich kontaktów z pracownikami.

Klient jest w centrum wszystkich działań banku

w sferze organizacji pracy, używanej technologii,

wytwarzania produktów i usług bankowych

oraz wszelkich kontaktów z pracownikami.

Bank wyróżnia się przede

wszystkim jakością obsługi

klientów oraz konkurencyjnością

oferowanych produktów

dostępnych w największej

w kraju sieci oddziałów,

bankomatów własnych i obcych

jak również zdalnie przy pomocy

telefonu lub komputera

domowego.

Bank wyróżnia się przede

wszystkim jakością obsługi

klientów oraz konkurencyjnością

oferowanych produktów

dostępnych w największej

w kraju sieci oddziałów,

bankomatów własnych i obcych

jak również zdalnie przy pomocy

telefonu lub komputera

domowego.

Każdy z pracowników

banku

mający bezpośredni

kontakt

z klientem może aktywnie

pełnić funkcję doradcy

w poszukiwaniu

produktów

i usług najpełniej

odpowiadających jego

rzeczywistym potrzebom

finansowym.

Strategia bankowości detalicznej

RO

R/

AK

O

Klient

Produkt

Se

gm

en

t

K

an

ał

dy

str

yb

uc

ji

K

re

dy

ty

ko

ns

um

pc

yj

ne

K

re

d

yt

y

sa

m

o

ch

o

d

o

w

e

K

ar

ty

ba

nk

ow

e

Pr

od

uk

ty

os

zc

zę

dn

oś

ci

ow

e

Mło

dzi

eż/s

tud

enc

i

Emeryci/re

nciści

Wysoce rentowni

Ren

tow

ni o

wys

okim

pote

ncja

le

war

tośc

i

N

is

ka

/u

je

m

n

a

w

ar

to

ść

Inter

net

Telefon

Sie

ć

ba

nk

om

ató

w

Si

eć

ag

en

cj

i

S

ie

ć

p

la

có

w

ek

w

ła

sn

yc

h

W

zro

sto

w

y

po

te

nc

ja

ł

w

art

oś

ci

56%

44%

28%

22%

22%

19%

Niska jakość

obsługi

Wyniki

Opłaty i prowizje

Błędy w

obsłudze

Problemy

kadrowe

Przyczyny

kadrowe

Zmiany kadrowe

Brak powodu

Powody, dla których klienci

odeszli z banków

Powody odejścia

zakładane przez banki

8%

17%

25%

11%

0%

33%

19%

17%

Rachunki bankowe

Rachunki bankowe

Rachunki

bieżące

Rachunki

kredytowe

Rachunki

pomocnicz

e

Rachunki

lokat

terminowyc

h

Rachunek ROR - sztandarowy

produkt banku



ROR jest kluczowym produktem bankowości detalicznej
zapewniającym klientom obsługę w ramach:



funkcji rozliczeniowej



funkcji oszczędnościowej



funkcji kredytowej

Konto

osobis

te

Cze
ki

Funkcja
rozliczeniowa

Zlecenia
stałe

Karty
płatnicze

Zlecenia
jednorazowe

Operacje home
banking

Lo

ka

ty

te

rm

in

ow

e

Lo

ka

ta

a’

vi

st

a

F

u

n

k

cj

a

os

zc

zę

d

n

oś

ci

ow

a

K

re

dy

t

od

na

w

ia

ln

y

D

eb

et

Fu

n

kc

ja

kr

ed

yt

ow

a

K

ar

ta

„c

ha

rg

e”

K

ar

ta

kr

ed

yto

w

a

Rachunek oszczędnościowo-

rozliczeniowy



Rachunek ROR jest produktem, który wiąże klienta
z bankiem. Banki starają się maksymalnie
rozbudować ofertę ROR, poprzez tak zwaną
pakietyzację, czyli rozbudowanie podstawowego
rdzenia produktu o dodatkowe usługi nawet o
charakterze parabankowym, jak np. ubezpieczenie.



Coraz częściej oferuje się w ramach rachunku ROR
nowe sposoby jego dystrybucji. Aktywniejszym
segmentom klientów proponuje się dostęp do
rachunku poprzez alternatywne kanały komunikacji,
np. teleserwis, dostęp do rachunku za pomocą
komputera.

Rachunek oszczędnościowo-

rozliczeniowy

Rdzeń

rachunku

Karty

Produkty

kredytowe

Produkty

depozytowe

Dostęp do

rachunku

Usługa

dodatkowa

-spełniający

funkcję

rozliczeniową

-spełniające

funkcję

płatniczą,

łatwy dostęp

do środków na

rachunku

-spełniające

funkcję

łatwego

dostępu do

zewnętrznych

źródeł

finansowania

-spełniające

funkcję

oszczędnościową,

gospodarowanie

nadwyżkami

gotówki

-teleserwis,

-home

banking,

-bankomat

wielofunkcyjny

-ubezpieczenia

0

0

+

+

Stopień związania klienta z bankiem

Stopień związania klienta z bankiem

Bank Zachodni, LG Petro Bank, Bank Pocztowy

Bank Zachodni, LG Petro Bank, Bank Pocztowy

25 banków, w tym: Bank Śląski, BIG BG, WBK

25 banków, w tym: Bank Śląski, BIG BG, WBK

PKO S.A., Kredyt Bank PBI, CitiBank

PKO S.A., Kredyt Bank PBI, CitiBank

Koniec