Neurologiczne następstwa
przewlekłego stosowania
leków i używek
Polekowe zespoły
neurologiczne
Bezsenność
Leki swoiście wywołujące bezsenność:
-
środki psychoenergizujące (piracetam)
-
środki psychostymulujące (sibutramina-
Meridia)
Leki nieswoiście wywołujące bezsenność:
-
B-blokery, metyldopa, l. rozszerzające
oskrzela, moczopędne, antykoncepcyjne,
steroidy, ergotamina, diltiazem,
preparaty tarczycy, kofeina
Polekowe zespoły
neurologiczne
bóle głowy –
- leki kardiologiczne-wazoaktywne,
stosowane w MIC, HA, zab.krążenia
obwodowego (azotany, blokery kanału Ca,
hydralazyna)
-
z odbicia po l. p/bólowych
-
leki wywołujące IIH (tetracykliny, retinoidy,
vit. A, kortykosteroidy, OAC)
-
Leki nasilające migrenę: OAC,
cymetydyna, ranitydyna, nifedypina
Zespół otępienny :
– benzodiazepiny, barbiturany, p/bólowe,
p/depresyjne, leki przeciwbólowe,
przeciwdepresyjne, propranolol,
cymetydyna
Krwotok mózgowy- l. p/krzepliwe, ASA
1/1000,
Zaburzenia ruchowe- neuroleptyki-
zespoły pozapiramidowe
Pozapiramidowe zespoły
polekowe
Dystonia – toniczny kurcze m. twarzy
(grymasy), języka, szyi,
Akatyzja – nieustanny niepokój ruchowy
Parkinsonizm – ok. 15% ch. psychicznie
Dyskinezy późne - mimowolne ruchy
warg, języka, rąk, stóp
Drżenie rąk
Pozapiramidowe zespoły
polekowe
-neuroleptyki
- leki inne niż neuroleptyki:
Flunaryzyna, werapamil, metyldopa,
metoklopramid, torecan, amiodaron,
amlodypina, amfoterycyna, agoniści
dopaminy (bromokryptyna)
Polekowe zespoły
neurologiczne
Złośliwy zespół poneuroleptyczny:
zaburzenia świadomości, pobudzenie,
gorączka, sztywność, obustronny
objaw Babińskiego, poty, tachycardia,
wahania ciśnienia tetniczego
Zespół serotoninowy: zaburzenia
świadomości, mioklonie, dreszcze,
poty, drżenie, biegunka, gorączka
Polekowe zespoły
neurologiczne
Neuropatia n. wzrokowego: kliochinol,
etambutol, izoniazyd, chloramfenikol,
winkrystyna, chinina
Miopatia – osłabienie, ból, zanik:
amiodaron, cymetydyna,
p.nowotworowe, gemfibrozyl, klofibrat,
statyny, zydowudyna,vit.E, KS, labetalol,
retinoidy, tryptofan, penicylamina,
Polekowe zespoły
neurologiczne
Hipertermia złośliwa –
uwarunkowana genetycznie:
-
wziewne anestetyki: enfluran,
izofluran, halotan,
-
sukcynylocholina, suksametonium
Polineuropatia:
Leki są przyczyną 10% polineuropatii:
Amiodaron, amitryptylina,
chloramfenikol, chlorpropamid,
danazol, dapson, disilfiram,
etambutol, fenytoina, hydralazyna,
indometacyna, izoniazyd, klofibrat,
metronidazol, nifedypina,
propranolol, sulfonamidy,
winkrystyna, winorelbina
Neurologiczne następstwa
uzależnienia od alkoholu
Alkoholowy zespół abstynencyjny –
drżenie posturalne, niepokój, obj.
autonomiczne, omamy wzrokowe,
słuchowe
„otępienie alkoholowe” –
degradacja intelektualna, zmiany
osobowości, nastroju i zachowania
Neurologiczne następstwa
uzależnienia od alkoholu
Płodowy zespół alkoholowy –
niedobór kw. foliowego – mała
m.c., opóźniony rozwój ruchowy,
upośledzenie umysłowe lekkiego
stopnia, wady rozwojowe czaszki
Neurologiczne następstwa
uzależnienia od alkoholu
Encefalopatie alkoholowe
-
Zespół Wernickego-Korsakowa:
spłątanie, porażenia ruchów gałek
ocznych, ataksja, zespól
amnestyczny Korsakowa
Niedowidzenie tytoniowo-opilcze
Alkoholowy zanik móżdżku
Neurologiczne następstwa
uzależnienia od alkoholu
Polineuropatia alkoholowa –
symetryczne parestezje, palenie,
ból stóp, dłoni
Miopatia alkoholowa : postać
przewlekła, ostra
Z. cerebellopatia alkoholowa
Mielinoliza środkowa mostu
Następstwa uzależnienia od
benzodwuazepin
3K>M – poprawa snu, złego
samopoczucia, redukcja niepokoju
Tolerancja, zależność fizyczna
Zespól abstynencyjny: objawy
autonomiczne, lęk, drażliwość,
drżenie rąk i języka
Napady padaczkowe, majaczenie
Działanie
Zastosowanie kliniczne
Przeciwlękowe – ulga w niepokoju
- Zaburzenia lękowe, fobie, ataki paniki
Nasenne – promocja snu
- Bezsenność
Rozluźniające – rozluźnienie mięśni
- Napięcia mięśni, zaburzenia spastyczne
Przeciwdrgawkowe – eliminacja
konwulsji
- Spazmy po zatruciu, niektóre formy
epilepsji
Amnezja – eliminacja pamięci
krótkoterminowej
- Przygotowanie do operacji i zabiegów
chirurgicznych
Benzodiazepiny
Benzodiazepiny
działania niepożądane:
Nadmierne uspokojenie,
paradoksalne pobudzenie, depresja,
zaburzenia pamięci, niestabilność
emocjonalna
U osób starszych: splątanie,
pseudodemencja, amnezja,
zaburzenia równowagi
Uzależnienie od dawki terapeutycznej.
Osoby, u których rozwinęło się takie uzależnienie,
przeważnie można scharakteryzować następująco:
1. Zażywają benzodiazepiny w przepisanych,
zwykle niskich, dawkach - przez całe miesiące albo
lata
2. Z biegiem czasu, zaczęły „potrzebować”
benzodiazepin dla wykonywania zwykłych,
codziennych czynności (jak np. wyjście z domu na
zakupy)
3. Kontynuują zażywanie benzodiazepin, mimo,
że oryginalny powód ich przepisania zniknął
4. Mają trudności z odstawieniem - albo redukcją
dawki – leku, z powodu objawów odstawiennych
5. W przypadku krótko działających
benzodiazepin, doświadczają objawów lękowych w
czasie pomiędzy dawkami
6. Odwiedzają regularnie swoich lekarzy w
celu otrzymania recept na dalsze porcje
benzodiazepin
7. Wpadają w panikę, gdy nie są w
posiadaniu wystarczającej porcji leku albo
recepty; zwykle noszą tabletki przy sobie i
często zażywają dodatkową tabletkę np. przed
czekającym je stresem albo noclegiem w obcym
pokoju hotelowym
8. Zwiększyły dawkę w stosunku do
oryginalnie przepisanej
9. Doświadczają objawów lękowych, ataków
paniki, agorafobii, bezsenności, depresji oraz
narastających symptomów
psychosomatycznych mimo ciągłego zażywania
benzodiazepiny
Rozrywkowe używanie benzodiazepin:
-rosnący problem
-30-90% lekomanów na świecie używa m.in.
benzodiazepin.
- sposób na dodatkowe wzmocnienie
działania zakazanych środków, zwłaszcza
opiatów, oraz jako środek na kaca po użyciu
opiatów, barbituranów, kokainy, amfetaminy
i alkoholu
-osoby, którym podawano benzodiazepiny
podczas detoksyfikacji alkoholowej, często
uzależniają się od nich i mogą zacząć ich
nadużywanie, a w rezultacie – powrócić
także do alkoholu
- wysoka dawka silnej benzodiazepiny
używana jest samodzielnie dla osiągnięcia
„haju”
Symptomy odstawienia BZD
Najczęstszy przebieg
Lęk
- stopniowo ustępuje w ciągu
roku
Depresja
- może trwać kilka miesięcy;
reaguje na antydepresanty
Bezsenność
- stopniowo ustępuje w ciągu
6-12 miesięcy
Objawy zmysłowe: tinnitus,
mrowienia, cierpnięcia, ostry ból w
kończynach, uczucie wewnętrznego
drżenia i wibracji, dziwne odczucia
skórne
- stopniowo ustępuje, ale może
trwać rok lub kilka lat
Objawy motoryczne: ból mięśni,
osłabienie, bolesne kurcze, drżenia,
szarpania, spazmy
- stopniowo ustępuje, ale może
trwać rok lub kilka lat
Zakłócenia pamięci i intelektu
- stopniowo ustępuje, ale może
trwać rok lub kilka lat
Zaburzenia trawienno-jelitowe
- stopniowo ustępuje, ale może
trwać rok lub kilka lat
Bezwzględny zakaz spożywania
napojów alkoholowych, pracy na
wysokości, obsługi urządzeń w
ruchu i pod napięciem
Leczenie w poradni odwykowej –
leczenie psychoterapeutyczne