Kultura i jej rola w życiu

społecznym

Atrybuty i cechy kultury

•

Kultura jest związana z człowiekiem;

•

Kultura jest zjawiskiem ponadjednoskowym (społecznym);

•

Kultura jest regularna (powtarzalna);

•

Kultura jest zbiorem zjawisk wyuczonych;

•

CECHY KULTURY

CECHY KULTURY

•

ma wymiar czasowy;

•

ma wymiar przestrzenny;

•

jest systemem (w sensie atrybutywnym i dystrybutywnym);

•

jest aparatem adaptacyjnym człowieka;

Wartościujące (oceniające) i nie

Wartościujące (oceniające) i nie

wartościujące (neutralne) rozumienie

wartościujące (neutralne) rozumienie

kultury

kultury

•

Neutralne (nie oceniające

rozumienie) kultury

•

opisowy punkt widzenia różnych
kultur jako zespołu wzajemnie
powiązanych i uwarunkowanych
zjawisk

;

•

kultura jako element ogłady w
relacjach z innymi, kategoria
bliższa sfery estetyki niż etyki;

•

ujęcie atrybutywne (cecha
wspólnoty ludzkiej - wymiar
jednostkowy);

•

ujęcie dystrybutywne (ujęcie
pojedyncze i w liczbie mnogiej,
typologiczne i konkretne
(czasoprzestrzenne) ujęcie
kultury

•

Wartościujące (oceniające)

rozumienie kultury

•

klasyfikacja kultur - wyższe -
niższe;

•

pochwała (człowieka
kulturalnego) i nagana (człowieka
niekulturalnego);

•

obciążenie emocjonalne;

Płaszczyzny zjawisk kulturowych

Płaszczyzny zjawisk kulturowych

•

Materialna;

•

Behawioralna;

•

Psychologiczna;

•

Aksjonormatywna.

Jednostki elementarne w badaniu kultury

* cechy kulturowe (uniwersalia - odnoszące się do

wszystkich dorosłych osób danej zbiorowości, oraz
specjalności - odnoszące się tylko do części z nich);

* temat kulturowy (M. E. Oppler) - postulat (stanowisko)

otwarcie głoszone lub milcząco przyjmowane, które
kieruje zachowaniem, pobudza do działania;

* wzór kulturowy (ujecie normatywne i behawioralne);
* instytucja kulturowa (sieć stosunków organizujących

daną zbiorowość, decydujących o ich specyfice)