Kopia NORMY ŻYWIENIA DLA DZIECI W WIEKU PONIEMOWLĘCYM UWZGLĘDNIENIE

background image

NORMY ŻYWIENIA DLA DZIECI W
WIEKU PONIEMOWLĘCYM
UWZGLĘDNIENIE PRODUKTÓW
ZALCANYCH I ZABRONIONYCH

background image

Dziecko w drugim roku życia znajduje się w okresie
przejściowym miedzy dietą niemowlęcą, a żywieniem
dziecka starszego. Dużą rolę w ustawieniu diety w
tym okresie odgrywa uzębienie dziecka. Dzieciom w
okresie 1 – 2 lat, nie posiadającym jeszcze zębów
przedtrzonowych, należy w dalszym ciągu podawać
potrawy rozdrobnione, a więc: siekane, skrobane,
drobno krajane, rozgniatane itp. Należy jednak
stopniowo przyzwyczajać je do gryzienia i żucia,
podając mu obok potraw w postaci rozdrobnionej
niektóre produkty w kawałkach, np. pieczywo, jabłka.
Wczesne przyzwyczajanie dzieci do gryzienia i żucia
wpływa dodatnio na rozwój szczęk i uzębienia
dziecka. Posiłki dziecka w drugim roku życia powinny
być już bardzo urozmaicone i to nie tylko pod
względem asortymentu produktów, ale także w
odniesieniu do sposobu przyrządzania.

background image

Dziecko rozwijające się prawidłowo ma już na początku trzeciego roku
życia 20 zębów mlecznych, co bardzo ułatwia jego żywienie.
Wycofujemy w tym okresie pokarmy papkowate i przechodzimy na
coraz mniejsze rozdrobnienie potraw. Dzieci w tym wieku mogą
korzystać z wielu potraw przeznaczonych dla całej rodziny, np. z zup,
potraw z warzyw, surówek, przy nieznacznych zmianach dotyczących
np. podprawiania czy rozdrabniania.

Ilość posiłków w drugim i trzecim roku życia zasadniczo ograniczamy
do 5 dziennie. W przypadku kiedy dziecko jest słabe i ma małe
łaknienie wprowadzamy 6 posiłków dziennie.

Sposób odżywiania ma ogromny wpływ na rozwój i zdrowie dzieci.
Nieodpowiednia ilość składników mineralnych i witamin zawartych w
pożywieniu może być przyczyną wielu chorób:
· krzywicy
· niedokrwistości
· próchnicy
· nadwagi bądź niedożywienia
· zaburzeń wzrostu
· zaburzeń hormonów
· osłabienia odporności organizmu na choroby

background image

.

Przeciwwskazania diety.

Zarówno w drugim jaki i trzecim roku życia dziecko nie może
otrzymywać potraw zbyt tłustych i ostrych (tłuste mięso, wędliny,
bardzo tłuste ryby, mięsa wędzone, bigos, marynaty owocowe,
przetwory mięsne i rybne). Unikamy także potraw smażonych i
duszonych, choć od czasu do czasu możemy podać np. smażone
kotleciki z mięsa, ryby lub kaszy manny. Należy również pamiętać, aby
dzieci w tym okresie nie otrzymywały pożywienia zbyt rozwodnionego,
np. dużej ilości zupy, kompotu, gdyż przez wprowadzenie nadmiaru
wody stwarzamy pozorne, chwilowe uczucie nasycenia, a w
rzeczywistości dziecko jest niedokarmione i po krótkim czasie będzie
głodne. Z jadłospisu dzieci w wieku poniemowlęcym należy całkowicie
wykluczyć alkohol, kawę i mocną herbatę.

. Normy dziennej racji pokarmowej dla dzieci w wieku poniemowlecym.

· produkty zbożowe – 140g
· mleko i jego przetwory – 800g
· jaja – 50g
· mięso, wędliny, ryby – 70g
· masło i śmietana – 20g
· inne tłuszcze – 5g
· ziemniaki – 200g
· warzywa i owoce z wit. C – 160g
· warzywa i owoce z karotenem – 130g
· inne warzywa i owoce – 230g
· warzywa strączkowe – 3g
· cukier i słodycze – 40g

Przeciwwskazania diety.
Zarówno w drugim jaki i trzecim roku życia dziecko nie może otrzymywać
potraw zbyt tłustych i ostrych (tłuste mięso, wędliny, bardzo tłuste ryby, mięsa
wędzone, bigos, marynaty owocowe, przetwory mięsne i rybne). Unikamy także
potraw smażonych i duszonych, choć od czasu do czasu możemy podać np.
smażone kotleciki z mięsa, ryby lub kaszy manny. Należy również pamiętać,
aby dzieci w tym okresie nie otrzymywały pożywienia zbyt rozwodnionego, np.
dużej ilości zupy, kompotu, gdyż przez wprowadzenie nadmiaru wody
stwarzamy pozorne, chwilowe uczucie nasycenia, a w rzeczywistości dziecko
jest niedokarmione i po krótkim czasie będzie głodne. Z jadłospisu dzieci w
wieku poniemowlęcym należy całkowicie wykluczyć alkohol, kawę i mocną
herbatę.

. Normy dziennej racji pokarmowej dla dzieci w wieku poniemowlecym.
· produkty zbożowe – 140g
· mleko i jego przetwory – 800g
· jaja – 50g
· mięso, wędliny, ryby – 70g
· masło i śmietana – 20g
· inne tłuszcze – 5g
· ziemniaki – 200g
· warzywa i owoce z wit. C – 160g
· warzywa i owoce z karotenem – 130g
· inne warzywa i owoce – 230g
· warzywa strączkowe – 3g
· cukier i słodycze – 40g

background image

Okres życia po ukończeniu 1. roku to okres
dużej ruchliwości, zwykle gorszego
apetytu i większych wymagań
smakowych.
Konsekwencją takiego stanu
rzeczy bywa żywienie dziecka. Najczęściej
popełniane błędy to zbyt małe spożycie
warzyw i owoców, nadmiar słodyczy czy
podawanie niemodyfikowanego mleka
krowiego. Skutkiem jest brak pełnego
pokrycia zapotrzebowania dobowego na
wapń, witaminę D, żelazo i jod. Nadmiar
słodyczy, słodkich soków oraz spożywanie
przekąsek przy ograniczonej aktywności
fizycznej jest przyczyną narastającej w
Europie „epidemii” nadwagi i otyłości u
dzieci.

Okres życia po ukończeniu 1. roku to
okres dużej ruchliwości, zwykle
gorszego apetytu i większych
wymagań smakowych.
Konsekwencją
takiego stanu rzeczy bywa żywienie
dziecka. Najczęściej popełniane błędy
to zbyt małe spożycie warzyw i
owoców, nadmiar słodyczy czy
podawanie niemodyfikowanego mleka
krowiego. Skutkiem jest brak pełnego
pokrycia zapotrzebowania dobowego
na wapń, witaminę D, żelazo i jod.
Nadmiar słodyczy, słodkich soków oraz
spożywanie przekąsek przy
ograniczonej aktywności fizycznej jest
przyczyną narastającej w Europie
„epidemii” nadwagi i otyłości u dzieci.

background image

W 2003r pod kierownictwem prof. Jadwigi Charzewskiej,
Kierownika Zakładu Epidemiologii i Norm Żywienia IŻŻ,
przeprowadzono monitoring sposobu żywienia mieszkańców
Warszawy. Wyniki badań wykazały jednoznacznie, że w diecie
polskich dzieci zawartość wapnia i witaminy D jest dalece
niewystarczająca. Jednocześnie stwierdzono zbyt duże
spożycie fosforu.
Główną przyczyna jest nieprawidłowa dieta
ze zbyt małym spożyciem mleka i jego przetworów, a także ryb
w każdej postaci. Zbyt dużo natomiast w tej grupie wiekowej
spożywa się mięsa i wędlin, przetworów garmażeryjnych,
słodyczy, słodzonych i gazowanych napojów.
Ponadto w badanej grupie wiekowej stwierdzono niedobór
żelaza i jodu w diecie
. Mleko krowie stanowi nadal główny
element diety dostarczający znacznych ilości kalorii i białka
oraz wiele witamin i minerałów. Niestety nie jest
rozpowszechniona wiedza na temat jego ograniczeń
żywieniowych, takich jak zupełny brak witaminy D, niewielkie
ilości żelaza i niezbędnych nienasyconych kwasów
tłuszczowych.

W 2003r pod kierownictwem prof. Jadwigi
Charzewskiej, Kierownika Zakładu Epidemiologii i
Norm Żywienia IŻŻ, przeprowadzono monitoring
sposobu żywienia mieszkańców Warszawy. Wyniki
badań wykazały jednoznacznie, że w diecie
polskich dzieci zawartość wapnia i witaminy
D jest dalece niewystarczająca. Jednocześnie
stwierdzono zbyt duże spożycie fosforu.

Główną przyczyna jest nieprawidłowa dieta ze
zbyt małym spożyciem mleka i jego przetworów, a
także ryb w każdej postaci. Zbyt dużo natomiast w
tej grupie wiekowej spożywa się mięsa i wędlin,
przetworów garmażeryjnych, słodyczy, słodzonych
i gazowanych napojów.

Ponadto w badanej grupie wiekowej stwierdzono
niedobór żelaza i jodu w diecie. Mleko krowie
stanowi nadal główny element diety dostarczający
znacznych ilości kalorii i białka oraz wiele witamin
i minerałów. Niestety nie jest rozpowszechniona
wiedza na temat jego ograniczeń żywieniowych,
takich jak zupełny brak witaminy D, niewielkie
ilości żelaza i niezbędnych nienasyconych kwasów
tłuszczowych.

background image

Dlatego jednym ze sposobów zapobiegania
powstawaniu powyższych niedoborów jest podawanie
mleka modyfikowanego powyżej 1 roku życia
.
Mleka takie zawierające w nazwie określenie „Junior”
zawierają mniej białka w porównaniu z mlekiem
krowim, są wzbogacone w żelazo, witaminę D3 oraz
tłuszcz roślinny. Posiadają odpowiednią wartość
energetyczną zgodną z zapotrzebowaniem dziecka
powyżej 1 roku życia. Mleko modyfikowane, wobec zbyt
małego w naszym kraju spożycia ryb, jest także cennym
źródłem jodu.

Wraz z końcem 1. roku życia dzieci zwykle przestają
otrzymywać witaminę D, co może być przyczyną
niedoboru tej witaminy
u dzieci pijących zbyt mało
mleka. Ocenia się, że dopiero spożywanie 500ml mleka
modyfikowanego pokrywa dobowe zapotrzebowanie na
witaminę D dziecka w wieku powyżej 1 roku.

W 2. roku życia, gdy mleko przestaje pełnić rolę
głównego pokarmu i podstawowego źródła składników
odżywczych modyfikacja diety staje się koniecznością.
Właściwy dobór składników pokarmowych, podawanie
świeżych, nieprzetworzonych produktów, ograniczenie
barwników i konserwantów zapewnia harmonijny
rozwój dziecka. Należy pamiętać o regularnym
podawaniu posiłków oraz odpowiedniej formie ich
spożywania, gdyż przyzwyczajenia, których dziecko
nabywa we wczesnym dzieciństwie procentują w
dalszym okresie życia.

Dlatego jednym ze sposobów zapobiegania powstawaniu
powyższych niedoborów jest podawanie mleka
modyfikowanego powyżej 1 roku życia
. Mleka takie
zawierające w nazwie określenie „Junior” zawierają mniej
białka w porównaniu z mlekiem krowim, są wzbogacone w
żelazo, witaminę D3 oraz tłuszcz roślinny. Posiadają
odpowiednią wartość energetyczną zgodną z
zapotrzebowaniem dziecka powyżej 1 roku życia. Mleko
modyfikowane, wobec zbyt małego w naszym kraju spożycia
ryb, jest także cennym źródłem jodu.

Wraz z końcem 1. roku życia dzieci zwykle przestają
otrzymywać witaminę D, co może być przyczyną
niedoboru tej witaminy
u dzieci pijących zbyt mało mleka.
Ocenia się, że dopiero spożywanie 500ml mleka
modyfikowanego pokrywa dobowe zapotrzebowanie na
witaminę D dziecka w wieku powyżej 1 roku.

W 2. roku życia, gdy mleko przestaje pełnić rolę głównego
pokarmu i podstawowego źródła składników odżywczych
modyfikacja diety staje się koniecznością. Właściwy dobór
składników pokarmowych, podawanie świeżych,
nieprzetworzonych produktów, ograniczenie barwników i
konserwantów zapewnia harmonijny rozwój dziecka. Należy
pamiętać o regularnym podawaniu posiłków oraz
odpowiedniej formie ich spożywania, gdyż przyzwyczajenia,
których dziecko nabywa we wczesnym dzieciństwie
procentują w dalszym okresie życia.

background image

Do trzeciego roku życia nie podajemy dzieciom produktów ciężko
strawnych, takich jak smażone z dużą ilością tłuszczu (kotlety w
panierce, frytki, placki ziemniaczane i racuchy itp.), a także
staramy się nie podawać zbyt dużych ilości kapusty i warzyw
kapustnych (kalafior, brukselka), cebuli, a także warzyw
strączkowych, szczególnie suchych (jedynie zielony groszek i
fasolkę szparagową). Małe dzieci nie powinny też jadać ciast
kremowych i wypieków o dużej ilości tłuszczu (np. ciasta
francuskiego). Starajmy się również nie zachęcać dzieci do
jedzenia produktów wysoko przetworzonych, takich jak chrupki,
czipsy, a zwłaszcza dań typu "fast food". Do przygotowania
potraw dla dzieci nie powinno się też używać koncentratów
spożywczych (zupy w proszku, rosoły w kostkach, vegeta,
jarzynka itp.), gdyż zawierają nadmierne ilości sztucznych
dodatków, soli i konserwantów. Błędem jest też podawanie
małym dzieciom napojów gazowanych, albo sztucznie
barwionych, lepiej żeby piły soczki owocowe i warzywne. Tu
należy również przestrzec przed przypadkowym wyborem soków,
zwłaszcza warzywnych i mieszanych, z dodatkiem marchwi.
Często zawierają one dość wysoką jak dla małych dzieci ilość
szkodliwych azotanów. Dzieciom do 3 roku życia należy
bezwzględnie kupować soki posiadające atest lub akceptację
Instytutu Matki i Dziecka. To daje gwarancję, że zostały dokładnie
przebadane pod kątem zawartości zanieczyszczeń.

Do trzeciego roku życia nie podajemy dzieciom produktów ciężko
strawnych, takich jak smażone z dużą ilością tłuszczu (kotlety w
panierce, frytki, placki ziemniaczane i racuchy itp.), a także
staramy się nie podawać zbyt dużych ilości kapusty i warzyw
kapustnych (kalafior, brukselka), cebuli, a także warzyw
strączkowych, szczególnie suchych (jedynie zielony groszek i
fasolkę szparagową). Małe dzieci nie powinny też jadać ciast
kremowych i wypieków o dużej ilości tłuszczu (np. ciasta
francuskiego). Starajmy się również nie zachęcać dzieci do
jedzenia produktów wysoko przetworzonych, takich jak chrupki,
czipsy, a zwłaszcza dań typu "fast food". Do przygotowania potraw
dla dzieci nie powinno się też używać koncentratów spożywczych
(zupy w proszku, rosoły w kostkach, vegeta, jarzynka itp.), gdyż
zawierają nadmierne ilości sztucznych dodatków, soli i
konserwantów. Błędem jest też podawanie małym dzieciom
napojów gazowanych, albo sztucznie barwionych, lepiej żeby piły
soczki owocowe i warzywne. Tu należy również przestrzec przed
przypadkowym wyborem soków, zwłaszcza warzywnych i
mieszanych, z dodatkiem marchwi. Często zawierają one dość
wysoką jak dla małych dzieci ilość szkodliwych azotanów. Dzieciom
do 3 roku życia należy bezwzględnie kupować soki posiadające
atest lub akceptację Instytutu Matki i Dziecka. To daje gwarancję,
że zostały dokładnie przebadane pod kątem zawartości
zanieczyszczeń.

background image

Przez cały okres poniemowlęcy
dziecko powinno otrzymywać dietę
stosunkowo bogatą w tłuszcze, która
zapewnia odpowiednią kaloryczność
i dostarcza składników potrzebnych
do rozwoju ośrodkowego układu
nerwowego. AAP nie zaleca
podawania odtłuszczonego mleka
dzieciom do 2. roku życia z uwagi
na jego małą wartość energetyczną
oraz dużą zawartość białek i
elektrolitów. Po 2. roku życia należy
stopniowo zmniejszać zawartość
tłuszczów w pokarmach, tak aby w
wieku 5 lat dziecko otrzymywało
dietę zgodną z zaleceniami
opublikowanymi w dokumencie pt.
National Cholesterol Education
Program
(tłuszcze powinny
dostarczać około 30% kalorii, w tym
tłuszcze nasycone mniej niż 10%, a
spożywana dziennie ilość
cholesterolu nie powinna
przekraczać 300 mg).

Przez cały okres poniemowlęcy dziecko
powinno otrzymywać dietę stosunkowo
bogatą w tłuszcze, która zapewnia
odpowiednią kaloryczność i dostarcza
składników potrzebnych do rozwoju
ośrodkowego układu nerwowego. AAP
nie zaleca podawania odtłuszczonego
mleka dzieciom do 2. roku życia z uwagi
na jego małą wartość energetyczną oraz
dużą zawartość białek i elektrolitów. Po
2. roku życia należy stopniowo
zmniejszać zawartość tłuszczów w
pokarmach, tak aby w wieku 5 lat
dziecko otrzymywało dietę zgodną z
zaleceniami opublikowanymi w
dokumencie pt. National Cholesterol
Education Program
(tłuszcze powinny
dostarczać około 30% kalorii, w tym
tłuszcze nasycone mniej niż 10%, a
spożywana dziennie ilość cholesterolu
nie powinna przekraczać 300 mg).

background image

Począwszy od drugiej połowy 1. roku życia,
gdy pokarmy stałe zyskują coraz większe
znaczenie w żywieniu dziecka, wprowadzając
je do diety, należy się przede wszystkim
kierować ryzykiem zakrztuszenia. W jednym z
ostatnich doniesień podano, że 70% badań
bronchoskopowych u dzieci wykonano w
związku z podejrzeniem zachłyśnięcia się
pokarmem . Większość zabiegów
przeprowadzono u dzieci do 3. roku życia. W
2/3 przypadków usunięte fragmenty
pokarmów pochodziły z produktów
bezwzględnie nieodpowiednich dla niemowląt
i małych dzieci (np. orzechy, nasiona, prażona
kukurydza lub cukierki), a w 1/4 przypadków
były to owoce i warzywa.

Kształtowanie zwyczajów żywieniowych u dzieci
w wieku poniemowlęcym jest procesem
złożonym, którego wynik nie zawsze można
przewidzieć. Na przykład ograniczanie spożycia
"niezdrowych pokarmów" i zachęcanie do
"zdrowego jedzenia" może spowodować
zwiększone spożycie zakazanych produktów w
późniejszym okresie życia.

Począwszy od drugiej połowy 1. roku życia, gdy
pokarmy stałe zyskują coraz większe znaczenie w
żywieniu dziecka, wprowadzając je do diety, należy się
przede wszystkim kierować ryzykiem zakrztuszenia. W
jednym z ostatnich doniesień podano, że 70% badań
bronchoskopowych u dzieci wykonano w związku z
podejrzeniem zachłyśnięcia się pokarmem . Większość
zabiegów przeprowadzono u dzieci do 3. roku życia. W
2/3 przypadków usunięte fragmenty pokarmów
pochodziły z produktów bezwzględnie
nieodpowiednich dla niemowląt i małych dzieci (np.
orzechy, nasiona, prażona kukurydza lub cukierki), a w
1/4 przypadków były to owoce i warzywa.

Kształtowanie zwyczajów żywieniowych u dzieci w
wieku poniemowlęcym jest procesem złożonym,
którego wynik nie zawsze można przewidzieć. Na
przykład ograniczanie spożycia "niezdrowych
pokarmów" i zachęcanie do "zdrowego jedzenia"
może spowodować zwiększone spożycie zakazanych
produktów w późniejszym okresie życia.

background image

Okazało się , że u niemowląt urodzonych o czasie i dzieci
w wieku poniemowlęcym ilość wapnia, magnezu i fosforu
w diecie rzadko jest niewystarczająca. Zalecane racje
żywieniowe (recommended dietary allowances
- RDA)
tych pierwiastków dla dzieci w tym wieku nie zmieniły się
od 1989 roku (tab.).

[1]

Tabela. Zalecane racje żywieniowe (recommended dietary allowances - RDA)
wybranych witamin i składników mineralnych w zależności od wieku

Wiek (lata)

Wapń

(mg/dobę)

Magnez

(mg/dobę)

Fosforany

(mg/dobę)

Żelazo

(mg/dobę)

Wit. D

(j.m./dobę

)

Wit. K

(ug/dobę)

0 - 0,5

400

40

300

 6

300

 5

0,5 - 1,0

600

60

500

10

400

10

1 - 3

800

80

800

10

400

15

background image

Wypijanie przez dzieci w wieku 1-3 lat 22 uncji (ok.
650 ml) mleka krowiego dziennie zapewnia spożycie
zalecanej racji żywieniowej wapnia i magnezu, a
także do 75% zapotrzebowania dziennego na
fosforany. Spożywanie większej ilości mleka przez
dzieci w wieku poniemowlęcym jest natomiast
nieuzasadnione. Co więcej, z kilku powodów należy
ograniczać picie mleka w nadmiarze. Po pierwsze,
może to zmniejszyć spożycie innych pokarmów, które
są ważnym źródłem substancji odżywczych. Po
drugie, ponieważ mleko krowie zawiera niewiele
żelaza i hamuje wchłanianie tego pierwiastka w
przewodzie pokarmowym, spożywanie dużej ilości
mleka może u małych dzieci doprowadzić do
niedokrwistości z niedoboru żelaza. Po trzecie,
uważa się, że u niektórych dzieci mleko krowie
powoduje zaparcie. Dane potwierdzające ten pogląd
ograniczają się jednak do wyników tylko jednego
badania i wskazują na zaburzenia prawdopodobnie o
charakterze alergicznym Dzieciom w wieku
poniemowlęcym, które otrzymują umiarkowaną ilość
produktów mlecznych oraz dużo świeżych warzyw,
nie grozi niedobór wapnia, fosforanów lub magnezu.

Wypijanie przez dzieci w wieku 1-3 lat 22
uncji (ok. 650 ml) mleka krowiego
dziennie zapewnia spożycie zalecanej racji
żywieniowej wapnia i magnezu, a także do
75% zapotrzebowania dziennego na
fosforany. Spożywanie większej ilości
mleka przez dzieci w wieku
poniemowlęcym jest natomiast
nieuzasadnione. Co więcej, z kilku
powodów należy ograniczać picie mleka w
nadmiarze. Po pierwsze, może to
zmniejszyć spożycie innych pokarmów,
które są ważnym źródłem substancji
odżywczych. Po drugie, ponieważ mleko
krowie zawiera niewiele żelaza i hamuje
wchłanianie tego pierwiastka w
przewodzie pokarmowym, spożywanie
dużej ilości mleka może u małych dzieci
doprowadzić do niedokrwistości z
niedoboru żelaza. Po trzecie, uważa się, że
u niektórych dzieci mleko krowie
powoduje zaparcie. Dane potwierdzające
ten pogląd ograniczają się jednak do
wyników tylko jednego badania i wskazują
na zaburzenia prawdopodobnie o
charakterze alergicznym Dzieciom w
wieku poniemowlęcym, które otrzymują
umiarkowaną ilość produktów mlecznych
oraz dużo świeżych warzyw, nie grozi
niedobór wapnia, fosforanów lub
magnezu.

background image

Tabela. Porównanie zaleceń dotyczących dziennego
spożycia wybranych składników pokarmowych w USA i
Polsce

 

Wapń

(mg/dobę)

Magnez

(mg/do

bę)

Fosforany

(mg/dobę)

Żelazo

(mg/do

bę)

Wit. D

(j.m./do

bę)

Wit. K

(ug/do

bę)

Wiek

(lata)

US

A

PL

US

A

PL

US

A

PL

US

A

P

L

US

A

PL

US

A

P
L

0 - 0,5

40

0

600

30

0

 

30

0

40

 50

 6

 

5

30

0

80

0

 5

 

5

0,5 -

1,0

60

0

800

50

0

 

50

0

60

 

70

10

 5

40

0

80

0

10

1
0

1 - 3

80

0

800 -
1000

800

10
00

80

100 -

150

10

1

0

40

0

60

0

15

1
5

background image

Stosowanie soli w żywieniu dzieci 1-3 lat

(wg Szczygła i Wysokińskiej)

Nazwa produktu

Zawartość

sodu

(mg/100 g

produktu)

Nazwa produktu

Zawartość

sodu (mg/

100 g

produktu)

Orzechy:

Kalafiory

24

Orzeszki ziemne

(arachidowe)

0,8

Selery

110

Migdały

2,8

Kapusta

5

Orzechy brazylijskie

0,8

Sałata

12

Owoce:

Warzywa korzeniowe

Morele

0,5

(bez skrobi)

Banany

0,1

Marchew

31

Wiśnie

1,0

Ziemniaki

0,6

Brzoskwinie

0,1

Buraki

110

Truskawki

0,7

Rzepa (żółta)

5

Pomarańcze

0,2

Jaja kurze:

Śliwki

0,1

Jaja całe bez skorupy

140

Cytryny

0,6

Mleko i przetwory mleczne:

Jabłka

0,1

Mleko kobiece

40

Zboża:

Mleko krowie

51

Pszenica

2,0

Masło nie solone

5

Owies

2,0

Masło solone

980

Kukurydza

0,4

Ser fermentowany (cheddar) 540

Jęczmień

3,0

Ser biały

320

Ryż

0,8

Mięso i ryby bez kości

Strączkowe:

lub ości:

Fasola strączkowa

0,8

Wołowina

53

Fasola sucha nasiona

0,8

Wątroba cielęca

110

Zielone warzywa liściaste:

Dorsz

60

Szpinak

190

Baranina

110

Brokuły

16

Wieprzowina

58

Kurczę

110

background image

Zalecane dzienne normy spożycia energii i niektórych
składników pokarmowych dla dzieci w wieku l—3 lat
(opracowane przez Zakład Żywienia Instytutu Matki i
Dziecka)

Kalorie, białko, tłuszcze, węglowodany

Kalorie, białko, tłuszcze, węglowodany

Wie

k

Wzro

st

Mas

a

Kalorie

Białko

Tłuszcze

1

Węglowoda

ny

w

latac

h

w cm

ciała

w kg

na
kg
m.

c.

ogół

em

NPU*
100%

NPU

*

70%

ogół

em

%

kc

al

g/kg

m.c.

ogół

em

%

kc

al

g/

kg

w.

c.

og

ółe

m

%

kc

al

g/kg

w.c.

g/k

g

w.c.

1

76,3

10-11

10

0

1000

2,10

3,0

33

13

2,91

32,0

32

12,

5

13

7,5

55

2

85,7

12-13

90

1100

1,96

2,8

36

13

2,71

35,2

32

11,

6

15

1,2

55

3

94,5

14-15

80

1200

1,82

2,6

39

13

2,56

38,4

32

11,

0

16

5,0

55

background image

Zalecane dzienne normy spożycia energii i niektórych
składników pokarmowych dla dzieci w wieku l—3 lat
(opracowane przez Zakład Żywienia Instytutu
Matki i Dziecka)

Składniki mineralne i witaminy

Składniki mineralne i witaminy

Składniki mineralne

Witaminy

Wiek

lata

Wap

ń

mg

fosf

or

mg

Jo

d

g

Żel

azo

mg

M

ag
ne

z

m

g

rozpuszczalne w

tłuszczach

rozpuszczalne w wodzie

A

2

j.

m.

D

3

j.m.

E

mg

C

mg

kw

as

fol.

mg

ek
wi

wa

len

t

nia

cy

ny

*

mg

ry

b
o
fi
a

w

in

a

m
g

pir

yd
ok

sy

na

mg

tia

min

a

mg

B

1

2

g

1

1000 100

0

60 10

10

0

200
0

800

10

50

0,1
0

8

0,
8

0,
7

0,6

2,
0

2

1000 100

0

60 10

15

0

200
0

500

10

50

0,1
5

8

0,
8

0,
9

0,7

2,
5

3

1000 100

0

60 10

15

0

200
0

500

10

50

0,2
0

8

0,
8

1,
0

0,8

2,
5

background image

Wskazówki dla rodziców:
         nie powinno się przenosić do żywienia małych dzieci zasad żywienia

dorosłych, a głównie ograniczania tłuszczu, cholesterolu, jajek, a także żywienia
wyłącznie produktami o dużej zawartości błonnika (razowe pieczywo, grube
kasze, otręby, duża ilość surowych warzyw). Do wieku przedszkolnego dzieciom
nie ogranicza się łatwo strawnych tłuszczów (masło, oleje) i cholesterolu, gdyż
uczestniczą one w budowie układu nerwowego i innych tkanek organizmu.
         nie należy nadmiernie solić lub dosładzać potraw dla dzieci gdyż

wykształca to nieprawidłowe nawyki żywieniowe, które później sprzyjają
nadwadze i nadciśnieniu
         nie należy unikać produkty uważane za alergizujące bez wyraźnych

wskazań, a po ukończeniu roku dziecko powinno próbować i przyzwyczajać się
do różnorodnych produktów, chyba że wykazuje alergie pokarmowe. Zbyt
monotonna dieta może prowadzić do niedoborów i ograniczać apetyt malucha.
         nie trzeba przejmować się naturalnym szczupleniem sylwetki dziecka w

okresie wzmożonego wzrostu. Nie świadczy to o niedożywieniu, ale o zużywaniu
rezerw energetycznych (tkanki tłuszczowej) na cele budulcowe.
         nie należy nadmiernie rozdrabniać produktów, bo choć przyspiesza to

spożycie posiłku przez dziecko, to nie pozwala mu nauczyć się gryźć twardsze
pożywienie. W przyszłości może niechętnie jeść produkty wymagające
gryzienia.
         nie należy stosować w żywieniu dzieci diet alternatywnych -

wegetariańskich, makrobiotycznych i innych o dużych ograniczeniach lub
nietypowych zestawieniach produktów. Nieumiejętne stosowanie takich
sposobów żywienia może doprowadzić do niedoborów żywieniowych i nawet
zahamowania wzrostu i rozwoju dziecka.

Wskazówki dla rodziców:

         nie powinno się przenosić do żywienia małych dzieci zasad

żywienia dorosłych, a głównie ograniczania tłuszczu, cholesterolu,
jajek, a także żywienia wyłącznie produktami o dużej zawartości
błonnika (razowe pieczywo, grube kasze, otręby, duża ilość
surowych warzyw). Do wieku przedszkolnego dzieciom nie
ogranicza się łatwo strawnych tłuszczów (masło, oleje) i
cholesterolu, gdyż uczestniczą one w budowie układu nerwowego i
innych tkanek organizmu.

         nie należy nadmiernie solić lub dosładzać potraw dla dzieci

gdyż wykształca to nieprawidłowe nawyki żywieniowe, które
później sprzyjają nadwadze i nadciśnieniu

         nie należy unikać produkty uważane za alergizujące bez

wyraźnych wskazań, a po ukończeniu roku dziecko powinno
próbować i przyzwyczajać się do różnorodnych produktów, chyba
że wykazuje alergie pokarmowe. Zbyt monotonna dieta może
prowadzić do niedoborów i ograniczać apetyt malucha.

         nie trzeba przejmować się naturalnym szczupleniem sylwetki

dziecka w okresie wzmożonego wzrostu. Nie świadczy to o
niedożywieniu, ale o zużywaniu rezerw energetycznych (tkanki
tłuszczowej) na cele budulcowe.

         nie należy nadmiernie rozdrabniać produktów, bo choć

przyspiesza to spożycie posiłku przez dziecko, to nie pozwala mu
nauczyć się gryźć twardsze pożywienie. W przyszłości może
niechętnie jeść produkty wymagające gryzienia.

         nie należy stosować w żywieniu dzieci diet alternatywnych -

wegetariańskich, makrobiotycznych i innych o dużych
ograniczeniach lub nietypowych zestawieniach produktów.
Nieumiejętne stosowanie takich sposobów żywienia może
doprowadzić do niedoborów żywieniowych i nawet zahamowania
wzrostu i rozwoju dziecka.

background image

Zasady układania jadłospisu:

        

I śniadanie: Warto podać zupę mleczną, albo ciepły napój mleczny (kawa

zbożowa, kakao, bawarka). Ponadto należy podać pieczywo z masłem, wędliną, serem
lub jajkiem, najlepiej w postaci past z dodatkiem zieleniny, twarożku. Zalecany jest
dodatek warzyw lub owoców.
         II śniadanie: powinno nieco łagodzić uczucie głodu przed obiadem, ale nie

powinno być zbyt sycące. Dobrze jest podać małą kromkę chleba z dodatkiem
produktów białkowych (serka, wędliny)lub warzywnych a do picia soki. Można też
podać jogurt owocowy (ok. 1 szklanki).
         Obiad: Powinien składać się z zupy, drugiego dania i lekkiego deseru. Zupy

gotujemy na wywarach jarskich (polecane są zupy o wyraźnym smaku, jak
pomidorowa, ogórkowa, barszczyk czerwony). Zupy można zabielać mlekiem,
śmietanką i ewentualnie zagęszczać mąką. Drugie danie powinno zawierać warzywa,
produkt białkowy (jak mięso, jajko, ser) oraz węglowodanowy (jak ryż, ziemniaki,
kluski, kaszę). Na deser wystarczy kompot lub porcja świeżych owoców.
         Podwieczorek: powinien być małym posiłkiem słodkim. Można podać porcję

ciasta, lub koktajl mleczny, mus owocowy, galaretkę. Można też podać owoce lub
przetwory owocowe.
         Kolacja: powinna być posiłkiem gotowanym. Mogą to być gotowane warzywa i

produkty warzywno-mięsne, ale też pieczywo i napoje z dodatkiem mleka.
Porcje powinny być niewielkie, lepiej gdy dziecko będzie chciało dokładkę, niż jeśli
będzie zmuszane do jedzenia. Jeśli chcemy aby dziecko zjadało posiłki główne, nie
należy mu nic podawać między posiłkami. Przd jedzeniem należy unikać męczących,
dalekich spacerów, a po zabawie umożliwić dziecku 10-15 minutowy odpoczynek.
Należy również zwracać uwagę, aby dziecko nie oczekiwało zbyt długo przy stole na
posiłek.
Pamiętajmy, że przyzwyczajenia i preferencje żywieniowe z dzieciństwa mogą
rzutować na nasze zwyczaje związane z żywieniem przez całe życie. Poza tym
niedbałość w diecie dziecka może ograniczać kluczowe dla rozwoju składniki odżywcze
(białko, wapń, żelazo, witaminy), przez co nasza pociecha nie osiągnie maksimum
swych możliwości, może też mieć gorszą kondycję, samopoczucie i mniejszą odporność

na choroby. Racjonalne żywienie jest ważne w każdym wieku, ale dla takiego malucha
może być wręcz kluczowe dla rozwoju.

background image

Przykładowy jadłospis zdrowego dziecka w wieku 3 lat.
Energia – 1501 kcal,     białko – 48g,      tłuszcz – 52g,         węglowodany – 231g
I śniadanie (378 kcal) ok. g 700
1) zupa mleczna – 250 ml (mleko 2% - 250 ml = 1 szkl. + kasza manna – 15 g = 1 stołowa
    łyżka surowej)
2) kajzerka – 25g = ½ szt.
3) masło – 5g = 1 płaska łyżeczka do herbaty
4) szynka wieprzowa – 10g = 1 cienki plasterek
5) sok marchwiowy – 150 ml = ok. ½ szkl.
II śniadanie (190 kcal) ok. g 930
1) chleb pszenno-żytni – 0g = 1 duża kromka grubości ok. 1 cm
2) masło – 5g = 1 płaska łyżeczka do herbaty
3) serek waniliowy – 40g
4) herbata z cukrem (cukier – 5g = 1 łyżeczka)
Obiad (501 kcal) ok. g 1230
1) zupa jarzynowa z makaronem – 250 ml (makaron ugotowany – 30g = 1 łyżka stołowa)
2) klopsik – 40g = o średnicy ok. 3 cm
3) brokuły z masłem – 150g = ok. 2 ½ łyżki stołowej
4) ziemniaki – 120g = 2 łyżki stołowe
5) kompot truskawkowy – 200 ml
Podwieczorek  (114 kcal) ok. g 1500
1) morele – 150g = 3-4 szt.
2) herbatnik – 10g = 1 szt.
Kolacja (318 kcal) ok. g 1730
1)zupa mleczna – 250ml (mleko 2% 250 ml = 1 szkl. + ryż – 15 g = 1 stołowa łyżka
surowego)
2) kajzerka – 25g = ½ szt.
3) masło – 5g = 1 płaska łyżeczka do herbaty
4) pomidor bez skórki – 30g = 3 cienkie plasterki
5) herbata z cytryną – 200ml (cytryna – 10g = 1 cienki plasterek + cukier –5g = 1 płaska   
    łyżeczka)
W jadłospisie dziecka nie uwzględniamy: posiłków typu Fast Food, chipsów, kolorowych
napojów, ograniczamy do minimum słodycze. Posiłki powinny być podawane o stałych
porach w odstępach 2½ -3 godzin, a ostatni należy podać dziecku nie później niż 2 godziny
przed snem.

background image

DZIĘKUJE

DZIĘKUJE


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wybrane zalecenia dotyczące żywienia niemowląt i dzieci w wieku poniemowlęcym
Żywienie dzieci w wieku poniemowlęcym, przedszkolnym i szkolnym
Zywienie dzieci w wieku poniemo Nieznany
Żywienie dzieci w wieku poniemowlęcym dobre
Zywieniee dzieci w wieku poniemowlecym
Żywienie dzieci w wieku poniemowlęcym poprawione
Akademia Misia Haribo Zeszyt edukacyjny dla dzieci w wieku 5 6 lat 01
Akademia Misia Haribo Zeszyt edukacyjny dla dzieci w wieku 3 4 lat 02
Nietypowe zajęcia plastyczne dla dzieci w wieku przedszkolnym i dzieci o specjalnych potrzebach?ukac
Diagnoza funkcjonalna i konstruowanie programów dla dzieci w wieku 0 3 lat ze złożoną niep
zestaw logopedycznych cwiczen dla dzieci w wieku przedszkolnym
model profilaktyki stomatologicznej dla dzieci w wieku przedszkolnym
6.Konspekt jednostki metodycznej na podst. Dzielne maluchy (dla dzieci w wieku 3-5)
Zestaw ćwiczeń oddechowych dla dzieci w wieku 7 13
Nietypowe zajęcia plastyczne dla dzieci w wieku przedszkolnym i dzieci o specjalnych potrzebach?ukac

więcej podobnych podstron