PIENIĄDZ - DEFINICJA
•
PIENIĄDZ
–
powszechny ekwiwalent w
wymianie; był i pozostał –
towarem.
•
Gotówka + depozyty
na żądanie klientów w bankach
komercyjnych
(M1)
– tzw. pieniądz transakcyjny
•
Największa
płynność
wśród aktywów.
Formy pieniądza:
-
pieniądz towarowy
-
pieniądz kruszcowy
-
pieniądz papierowy
Obecnie: System pieniądza mieszanego (bank
centralny + banki komercyjne)
Funkcje pieniądza:
1.
Środek cyrkulacji (pośredniczy w wymianie)
2.
Miernik wartości
3.
Środek płatniczy (regulowanie zobowiązań)
4.
Środek tezauryzacji
POPYT NA PIENIĄDZ
Pojęcie popytu na pieniądz – preferencja płynności
Motywy utrzymywania aktywów majątkowych w
pieniądzu (czyli: popytu na pieniądz)
Motyw transakcyjny
Motyw ostrożnościowy (przezornościowy)
Motyw spekulacyjny
Md = M1 + M2
• Md – popyt na pieniądz
• M1 – popyt na pieniądz z uwagi na motyw transakcyjny
i motyw ostrożnościowy (łącznie)
• M2 – popyt na pieniądz z motywów spekulacyjnych
• M1 = L1(Y) (+) M2 = L2(R) (-)
Tożsamość Halla/Taylora:
Md = kY – hR
k – część dochodów utrzymywanych w pieniądzu (wszystkie
motywy); Y - dochody
h – współczynnik wrażliwości (elastyczności) popytu na pieniądz
w relacji do zmian stóp procentowych. R – poziom stóp proc.
Czy są oszczędności? Ile? Gdzie?
POPYT NA PIENIĄDZ
Spekulacyjny popyt na pieniądz
• PROCENT –
wynagrodzenie za rezygnację z płynności.
• Ilość pieniądza związana z popytem spekulacyjnym („pieniądz
w spoczynku”) – odwrotna (ujemna) korelacja między
pieniądzem spekulacyjnym a poziomem stóp procentowych.
Alternatywa dla pieniądza – aktywa przynoszące dochód,
obligacje – nie mają stałej ceny rynkowej, sprzedawane są po
cenie (kursach) wyznaczonych: dochodem i bieżącą stopą
procentową rynku pieniądza.
PRZYKŁAD. Obligacja o wartości 1.000 USD o dochodzie 50
USD (rentowność 5%) stopa rynku pieniądza – 4%
- Kurs obligacji (cene na rynku długu) wyznaczona jest relacją
dochodu i procentowej stopy rynkowej według wzoru:
PB1 = 50 : 4 (x100)
PB1 = 1.250
- Nikt taniej nie sprzeda tej obligacji.
- Gdyby stopa rynkowa wzrosła, np. do 8%, to cena obligacji
zmieni się
PB2 = 50 : 8 (x100)
PB2 = 625
Aby zyskiwać na zmianach cen, należy posiadać „w rezerwie”
wolne zasoby pieniądza („w spoczynku”).
ILOŚCIOWA TEORIA PIENIĄDZA
• Irving Fischer
M x V = P x Y
M – pieniądz w obiegu
V – średnia prędkość obiegu pieniądza
P – poziom cen
Y – ilość transakcji