Teoria Rozwoju

Psychospołecznego

Erika Eriksona

Kim jest Erik Erkison

Erik Erikson (ur. 15 czerwca 1902 we Frankfurcie nad

Menem , zmarł 12 maja 1994 w Harwich) –

amerykański psychoanalityk i psycholog rozwoju

człowieka. Twórca teorii rozwoju psychospołecznego.

Uczeń Anny Freud, córki Zygmunta Freuda, stworzył

swoją teorię, którą zaliczono do podstaw

psychoanalizy. Kładł w niej nacisk na rozwiązywanie

kryzysów rozwojowych, pojawiających się w życiu

każdego człowieka. Według Erika Eriksona człowiek

przeżywa osiem kryzysów rozwojowych od wczesnego

dzieciństwa do starości. Ich rozwiązanie decyduje o

konstrukcji osobowości człowieka. Swoją teorię

przedstawił w książce Dzieciństwo i społeczeństwo

(1963).

Osiem Kryzysów

Życiowych

P o m y ś ln e r o z w i ą z a n ie

N i e p o m y ś ln e r o z w i ą z a n ie

O p is

Pierwszy rok życia

Z a u f a n i e d o ś w i a ta

i n a d z i e j a n a p r z y s z ło ś ć

P o d e j r z li w o ś ć , b r a k

p o c z u c i a b e z p i e c z e ń s tw a ,

o b a w a o p r z y s z ło ś ć

Z u fa n ie v s b r a k z a u f a n ia

D z ie c k o p o tr z e b u je s p ó j n e j i tr w a łe j t r o s k i

a b y m o g ło w y k s z t a łc i ć w s o b i e p o c z u c i e b e z p ie c z e ń s t w a

Drugi i trzeci rok życia

P o c z u c i e a u t o n o m ii

i w ła s n e j w a r to ś c i

U c z u c i a w s ty d u i z w ą t p i e n ia

w e w ła s n e z d o ln o ś c i k ie r o w a n ia

s o b ą

A u to n o m i a v s w s ty d i z w ą t p i e n ie

D z ie c k o p o s z u k u j e d r ó g u n i e z a le ż n i e n i a s i e o d

r o d z i c ó w . M e to d y w y c h o w a w c z e s t o s o w a n e

p r z e z r o d z i c ó w n i e p o w i n n y b y ć z b y t s z ty w n e i s u r o w e

Czwarty i Piąty rok życia

Z d o ln o ś ć d o i n i c jo w a n ia d z i a ła ń

i c z e r p a n i a p r z y je m n o ś c i

z i c h r e a liz o w a n ia

O b a w a p r z e d k a r ą i p o c z u c i e w i n y

z a p r z e ż y w a n i e u c z u ć

I n i c j a ty w a v s p o c z u c i e w i n y

D z ie c k o p o z n a j e s w o j e o to c z e n i e i p la n u j e n o w e

d z i a ła n i a w n i m . C i e k a w o ś ć s e k s u a ln a d z i e c k a

p o w i n n a b y ć tr a k to w a n a p r z e z r o d z i c ó w z e z r o z u m i e n i e m

Od szóstego do jedenastego
roku życia

P o c z u c i e k o m p e t e n c ji i s u k c e s u .

W i a r a w e w ła s n ą z d o ln o ś ć

r e a li z a c j i c e ló w i o s i ą g a n ia

r ó ż n y c h r z e c z y

N i e a k c e p tu j ą c e r e la c j e z e s t r o n y

i n n y c h m o g ą p r z y c z y n i a ć s ię

d o p o w s ta w a n i a u c z u ć

n i e d o s t o s o w a n ia i n i ż s z o ś c i

P r z e d s i ę b i o r c z o ś ć v s p o c z u c i e n i ż s z o ś c i

D z ie c k o o p a n o w u j e w i e d z ę

i u m i e j ę t n o ś c i w ła ś c i w e j e g o k u lt u r z e

Dorastanie (12-18 lat)

U j m o w a n i e s i e b i e w k a t e g o r ia c h s p o jn e j

i z in t e g r o w a n e j o s o b o w o ś c i z

u k s z ta łt o w a n y m p o c z u c i e m

t o ż s a m o ś c i

Z a g u b i e n i e w k w e s t ii

w ła s n e j t o ż s a m o ś c i

T o ż s a m o ś ć v s r o z p r o s z e n ie

M ło d y c z ło w ie k p o s z u k u je

s p ó j n e j t o ż s a m o ś c i

o s o b o w e j i z a w o d o w e j

Wczesna dorosłość (20-30

lat)

U m i e ję t n o ś ć p r z e ż y w a n ia

m i ło ś c i i o d d a n i a w

s to s u n k u d o i n n y c h

S a m o tn o ś ć ; p o z b a w io n e

tr e ś c i z w i ą z k i

z i n n y m i

I n t y m n o ś ć v s s a m o tn o ś ć

C z ło w i e k p o s z u k u j e b li s k i c h

i tr w a ły c h z w i ą z k ó w z in n y m i

s z c z e g ó ln i e p a r tn e r e m in n e j p łc i

Średnia dorosłość (40-64

lat)

Z d o ln o ś ć d o o p i e k i i

tr o s k i o i n n y c h w

s z e r o k im t y c h s łó w

z n a c z e n iu

B r a k r o z w o j u ; n u d a

i n a d m i e r n a tr o s k a

o s ie b ie s a m e g o

P r o d u k ty w n o ś ć v s s ta g n a c ja

J e d n o s tk a p o s z u k u j e a d e k w a tn y c h

d la s i e b i e f o r m p r o d u k ty w n o ś c i i t w ó r c z o ś c i

j a k r ó w n i e ż w ła s n e g o w k ła d u d o s p o łe c z e ń s tw a j a k o c a ło ś ć

Późna dorosłość (65+)

P o c z u c i e s a t y s f a k c j i z

w ła s n e g o ż y c i a i d o k o n a ń ;

a k c e p t a c j a ś m ie r c i

Ż a l z p o w o d u b łę d ó w ż y c i o w y c h

i s t r a c o n y c h s z a n s ;

lę k p r z e d ś m i e r c ią

I n t e g r a c ja v s r o z p a c z

J e d n o s t k a d o k o n u j e b i la n s u

i o c e n y s w o ic h o s ią g n i ę ć

w ż y c iu