Schistosoma haematobium

Przywra krwi

Występowanie

• Przywra pasożytuje w splotach

żylnych pęcherza moczowego i
miednicy mniejszej

• Wszędzie wokół zbiorników wodnych,

zwłaszcza wokół pól ryżowych

• We wszystkich krajach Afryki,

Bliskiego Wschodu, w Portugalii

Budowa

• Przywry rozdzielnopłciowe
• Samiec krótszy od samicy dł.10-15

mm; posiada przyssawkę gębową i
dwukrotnie większą przyssawkę
brzuszną

• Samica nitkowata o dł. 15-20 mm.

Przyssawki znacznie mniejsze niż u
samca

Rozwój

• Owalne, brązowożółte jajo, pozbawione

wieczka z prostym kolcem

• Samica składa jaja wewnątrz naczyń

włosowatych splotów żylnych pęcherza
moczowego

• Część jaj przedostaje się do wnętrza

pęcherza skąd jest wydalana wraz z moczem
do środowiska, tylko nieliczne dostają się do
jelita grubego i trafiają z kałem na zewnątrz

Rozwój c.d.

• Miracydium wydostaje się do wody po

pęknięciu skorupki jajowej; zachowuje

zdolność zarażania przez 48 h

• Do dalszego rozwoju konieczny jest żywiciel

pośredni-ślimak: Bulinus contortus, B.

dybowskii, B. innesi, B. brochii, B. tropicus,

Physopsis conica, P. africanis, P. globosa,

Planorbis africanus

• Miracydium wnika czynnie do ślimaka,

przekształca się w sporocystę, tworzącą

sporocysty potomne (pominięcie redii), z

których uwalniają się cerkarie (furkocerkarie)

poszukujące żywiciela ostatecznego

• Zdolność cerkarii do inwazji wynosi 2-3 dni

Rozwój c.d.

• Do zarażenia człowieka dochodzi po

wniknięciu przez skórę cerkarii, które w
tkance podskórnej przekształcają się w
schistosomule wędrujące z krwią do płuc 

lewej komory serca  naczyń żylnych

miednicy (S. haematobium)  żyły

krezkowej dolnej (S. mansoni)  lub górnej

(S. japonicum)  wątroby  czasami OUN,

rdzenia kręgowego, trzustki, mięśnia
sercowego

• Okres dojrzewania wynosi ok. 2 mies.
• Żywotność postaci dojrzałej wynosi od kilku

do kilkunastu lat (nawet powyżej 30 lat)

Chorobotwórczość

• Schistosomoza (schistosomosis) związana

z układem moczowym

• Faza skórna (po wniknięciu cerkarii):

miejscowy świąd, odczyn zapalny, ok. 36

h grudkowo-plamista wysypka, która

może stać się pęcheżykowa

• Faza toksyczno-alergiczna (po 4-10 tyg.)

– schistosomoza ostra: podwyższona

temp., dreszcze, skurcze oskrzeli, bóle

głowy, stawów i brzucha, biegunka,

powiększenie węzłów chłonnych, wątroby

i śledziony, obrzęki, pokrzywka na skórze

Chorobotwórczość c.d.

• Faza traumatyczna=narządowa

(podczas wydalania jaj): bóle w
podbrzuszu, częstomocz, krwiomocz

• Następstwem zarażenia są: miejscowe

zmiany zapalne, krwotoczne,
przerostowe, oraz brodawczakowate
ścian narządów miednicy mniejszej,
prowadzące do ich zwapnienia,
zbliznowanenia lub zezłośliwienia

• Przy dużej intensywności zarażenia

mogą powstać zatory naczyń żylnych

Chorobotwórczość c.d.

• Schistosomoza przewlekła:

ziarniaki ulegające włóknieniu w
wątrobie i śledzionie

powiększenie tych narządów,
nadciśnienie w układzie ż. wrotnej,
wodobrzusze, żylaki przełyku,
obrzęki, żółtaczka

• Po przeniesieniu przywr z dużym

obiegiem krwi, powstają ogniska w
rdzeniu kręgowym

Wykrywanie

• Znalezienie jaj w moczu kale lub

zeskrobinach błony śluzowej jelita
grubego

• Test wylęgania miracydium
• Testy serologiczne
• Eozynofilia ok. 50%
• Podwyższone stężenie

immunoglobuliny klasy E

Zwalczanie

• Niszczenie żywicieli pośrednich
• Oświata zdrowotna (nieoddawanie moczu

i kału w miejscach komunikujących się z

siedliskami ślimaków, zaniechanie kąpieli

w akwenach zanieczyszczonych)

• Leki:
• Prazykwantel  Cesol
• Niklozamid  Yomesan
• Dehydroemetynę  Dehydroemetine
• Nirydazol  Yarocen
• Badania kontrolne przeprowadza się w 1

mies. po leczeniu