ZGŁĘBNIKOWANIE

Mgr Elżbieta MIROS

Zakład Medycyny Ratunkowej i

Medycyny Katastrof

Uniwersytetu Medycznego

Cel diagnostyczny:



Badanie czynności wydzielniczej żołądka.



Pobranie popłuczyn żołądkowych do

badania na obecność prątków gruźlicy

lub do badania cytologicznego.



Ustalenie źródła krwawienia, przy

obecności czarnych stolców.



Zaleganie zawartości żołądka,

uniemożliwiające lub utrudniając

dokładne badanie rentgenowskie.

Cel leczniczy



Odsysanie zawartości żołądka u

chorych po operacjach brzusznych,

w ostrym zapaleniu trzustki.



Niektóre zatrucia pokarmowe

(grzyby)- płukanie żołądka.



Karmienie nieprzytomnych lub

odmawiających przyjmowania

pokarmów.

Wskazania



Odmowa przyjmowania posiłków, zaburzenia
połykania( dysfagia)



Konieczność czasowego lub stałego
odprowadzania treści żołądkowej -np. zabiegi
operacyjne w obrębie przewodu pokarmowego,
zatrucia drogą doustną ( diagnostyka i
eliminacja substancji toksycznych).



Kontrola krwawienia z górnego odcinka
przewodu pokarmowego.

Przeciwwskazania



Brak odruchu gardłowego i
połykania



Oparzenia przełyku

Trudności/powikłania



Odruch wymiotny - należy:



przerwać zgłębnikowanie , zalecić
pacjentowi wykonanie spokojnych,
głębokich oddechów- kontynuować
zabieg gdy odruch minie.



zalecić choremu połykanie śliny lub
picie łykami wody w czasie
przechodzenia sondy przez gardło

Trudności /powikłania



Aspiracja treści pokarmowej do
drzewa oskrzelowego



Przerwać zgłębnikowanie,
zapewnić drożność dróg
oddechowych przez odessanie
treści przy pomocy ssaka
powiadomić lekarza.

Trudności/powikłania



Brak treści pokarmowej w zgłębniku



Przesunięcie zgłębnika dalej. Ułożenie na lewym boku



Wystąpienie kaszlu i oporu podczas wprowadzania
zgłębnika (przesuwanie się
zgłębnika w kierunku tchawicy) wycofanie sondy –
zalecić w czasie połykania zatrzymywanie wdechu, to
ułatwia przesunięcie się zgłębnika w dół.



W przypadku wystąpienia oporu nie pokonywać go na
siłę, podciągnąć zgłębnik i wprowadzić go ponownie.

Trudności/powikłania



Zatrzymanie akcji serca
(przedostanie się zgłębnika do dróg
oddechowych)



Przerwanie zabiegu, usunięcie
zgłębnika. Wezwanie pomocy i
rozpoczęcie działań ratowniczych.

Trudności/powikłania



Uszkodzenie żylaków przełyku,
krwawienie z błon śluzowych

Przerwanie zabiegu. Ułożenie w pozycji

wysokiej, półwysokiej. Zapewnienie
środków higienicznych, Kontrolowanie
podstawowych parametrów życiowych

Przestrzegać
następujących zasad:



Poinformować pacjenta o celu zabiegu



Przed zgłębnikowaniem w celach
diagnostycznych zapewnić choremu
spokój. Pacjent powinien pozostać na
czczo.



Przed zabiegiem umyć ręce, założyć
rękawice



Wyjąć protezę zębową, ewentualnie
wyjąć soczewki.

Przestrzegać
następujących zasad:



Aby ułatwić wprowadzenie zgłębnika koniec
nawilżamy 0,9% NaCl, wodą lub żelem(2%
lidokaina)

Nie stosować środków oleistych np. maści

oleistych –niebezpieczeństwo zapalenia płuc po
przypadkowym wprowadzeniu zgłębnika do płuc .

Jeżeli celem zgłębnikowania jest pobranie

wydzieliny do badania cytologicznego, nie
stosować maści nawilżających rozpuszczalnych
w wodzie –utrudnione uwidocznienia komórek
pod mikroskopem

Przestrzegać
następujących zasad:



Zalecić konieczność stosowania się do

wskazówek udzielanych w trakcie

badania.



W czasie zabiegu pacjent powinien

sygnalizować niepokojące dolegliwości



Przygotować czysty (jałowy) zgłębnik.



Zacisnąć zgłębnik przed wyjęciem go z

żołądka.



U nieprzytomnych dokładnie sprawdzić

czy zgłębnik nie tkwi w tchawicy.

Przestrzegać
następujących zasad:



Przytomnego ułożyć w pozycji siedzącej lub

półsiedzącej z głową lekko pochyloną do przodu.

Pozycja wysoka lub półwysoka zapobiega aspiracji

treści żołądkowej do drzewa oskrzelowego.

Jeżeli chory jest w stanie siedzieć, zabieg można

wykonać w ułożeniu na prawym boku, ułatwia to

wprowadzenie zgłębnika do żołądka

Pacjenci z zaburzeniami świadomości i nieprzytomni

powinni być zaintubowani, ułożeni płasko lub na

boku



Obserwować chorego w czasie badania i po badaniu



Zabezpieczyć i opisać materiał pobrany do badań

Przygotowanie sprzętu



Zgłębnik żołądkowy jednorazowego użytku

( Dobór rozmiaru zgłębnika ( nr 12-18 F) w zależności od
wzrostu .
Skala French określa obwód zgłębnika w mm, by przeliczyć ten

rozmiar na średnicę - to 1 F=0,33mm , średnica 9 F= 3mm, a
18 F=6 mm



Środek do nawilżenia zgłębnika np. woda lub lignocaina w żelu



Kubek z wodą



Serweta lub podkład płócienny



Lignina lub chusteczki higieniczne



Papierek lakmusowy, stetoskop



Strzykawka 50ml.

Przygotowanie sprzętu



Rękawiczki



Pojemnik na protezę, soczewki



Probówki na treść żołądkową do
badania



Miska nerkowata



Przylepiec i nożyczki gdy zgłębnik ma
być pozostawiony na dłuższy czas

Wykonanie zabiegu



Umyj ręce, przygotuj zestaw sprzętu



Posadź pacjenta na krześle



Zabezpiecz jego ubranie fartuchem gumowym,

serwetą lub płatami ligniny



Daj pacjentowi do ręki miskę nerkowatą i

ligninę



Załóż rękawiczki, wyjmij zgłębnik z opakowania



Oznacz na zgłębniku długość na jaką ma być

wprowadzony - wybór drogi wprowadzenia

zgłębnika ( przez usta lub przez nos)

Wykonanie zabiegu



(od kącika ust przez płatek ucha do końca wyrostka
mieczykowatego- jeśli zakładasz zgłębnik przez usta;
– od otworu nosa przez płatek ucha do końca
wyrostka mieczykowatego- jeśli zakładasz zgłębnik
przez nos) ok. 45 -70 cm

Ze względu na mniejsze odruchy wymiotne

,preferowane jest zgłębnikowanie przez nos



Zwilż koniec zgłębnika, sprawdź czy drugi koniec jest
zamknięty



Poproś pacjenta aby otworzył usta, ułożyć cewnik w linii
pośrodkowej jamy ustnej dochodząc do podstawy
języka.

Wykonanie zabiegu



Poproś pacjenta o przytrzymanie
zgłębnika zębami i przygięcie głowy do
klatki piersiowej.



Pacjent głęboko oddycha przez nos w tej
pozycji do czasu ustąpienia odruchów
wymiotnych i krztuszenia

.



P. unosi głowę do pionu, powoli
wprowadzaj zgłębnik zgodnie z ruchami
połykania

Wykonanie zabiegu



Gdy zgłębnik jest wprowadzony na głębokość
ok. 15 cm, aby zmniejszyć odruchy
wymiotne przesunąć go na lewą stronę jamy
ustnej między zębami a policzkiem.



Zgłębnik wsuwać głębiej przy każdym ruchu
połykania.



Przy dużych odruchach wymiotnych
sprawdzić czy cewnik nie zwinął się w gardle
–zajrzeć do jamy ustnej.

Wykonanie zabiegu



Przełykanie powoduje chwilowe zamknięcie

głośni, a płytki oddech zmniejsza

niebezpieczeństwo przedostania się zgłębnika

do tchawicy. Gdy wystąpią odruchy

wymiotne -na moment przerywamy

wprowadzanie , a chory głęboko oddycha do

czasu ich zaniku. Gdy

napotykamy na opór –nie pokonywać go na

siłę; wycofać nieco zgłębnik i próbować

wprowadzić go ponownie.

Wykonanie zabiegu



Po wprowadzeniu zgłębnika na ustaloną

głębokość sprawdzić jego umiejscowienie:



-aspirując strzykawką zawartość żołądka

(brak wydzieliny –wsunąć zgłębnik nieco

głębiej, aby doszedł do wydzieliny,



-ułożyć chorego na lewym boku – koniec

zgłębnika układa się na krzywiźnie

większej gdzie zbiera się wydzielina)



-sprawdź jej pH papierkiem lakmusowym

– zabarwi się na różowo

Wykonanie zabiegu



-lub umieścić jego koniec w naczyniu z
wodą i obserwować rytm wydostawania
się pęcherzyków powietrza;



-wprowadzić do zgłębnika ok. 10 ml
powietrza –w trakcie wysłuchiwać
stetoskopem charakterystyczny szmer w
nadbrzuszu.



Umocować cewnik plastrem na
określonej głębokości.

PŁUKANIE ŻOŁĄDKA



Wskazania



zwężenie odźwiernika z
zaleganiem treści pokarmowej,



ostre zatrucie pokarmowe,
szczególnie grzybami , także
substancjami chemicznymi.

Płukanie żołądka



Wskazania i kryteria czasowe



1. Kwaśny środek żrący do 30 minut



2. Substancje stałe do 6godzin



3. Salicylany do 8-24 godzin



4. Grzyby do 72 godzin



Pacjenci nieprzytomni- bez
ograniczeń

PŁUKANIE ŻOŁĄDKA



Przeciwwskazania:



- zatrucia ługami lub mocnymi
kwasami,



- tętniak aorty,



- żylaki przełyku,



- rak przełyku i wpustu,



- duszność niezależnie od jej
pochodzenia.

Płukanie żołądka
p/wskazania



Zaburzenia rytmu serca



Krwawienie z przewodu pokarmowego



Objawy otrzewnowe



Drgawki



Czynna choroba wrzodowa żołądka



Stan po całkowitej resekcji żołądka



Wzrost ICP u przytomnego pacjenta



Brak zgody na zabieg

PŁUKANIE ŻOŁĄDKA

Niebezpieczeństwa
- hipotermia (płyn o temp. niższej od

37)

-

oparzenia (płyn o temp. wyższej od 40)

-

zachłyśnięcie,

-

zakrztuszenie

-

zasłabnięcie

PŁUKANIE ŻOŁĄDKA

Niebezpieczeństwa

-

zapaść

-

mechaniczne uszkodzenie aż do przebicia

włącznie ściany przewodu pokarmowego

-

zatrucie wodne przy obfitych płukaniach

(u dzieci płukać 0,9% Na Cl)

-

brak popłuczyn (przerwanie słupa płynu

powietrzem.

POWIKŁANIA

Przepchnięcie zawartości żołądka do

jelit przy zbyt dużej jednorazowej
objętości płynu płuczącego

Odruchowe zatrzymanie czynności

serca

Zaburzenia wodno - elektrolitowe

PŁUKANIE ŻOŁĄDKA



PŁYNY DO PŁUKANIA



- woda



-woda z węglem aktywowanym



- 0,9% NaCl



płyny o temp. ok.37 stopni C

WYKONANIE PŁUKANIA ŻOŁĄDKA

1. Należy uzyskać zgodę pacjenta na zabieg
2. Sonda do płukania powinna mieć średnicę 5- 15 mm
3. Pacjent przytomny w trakcie płukania powinien

siedzieć lub leżeć na lewym boku

4. Pacjent nieprzytomny musi zostać zaintubowany,

płukanie żołądka wykonujemy w pozycji na plecach,
dotyczy to również zatruć pochodnymi ropy naftowej
i substancjami pieniącymi się

5. Sondę zakładamy przez usta
6. U osób dorosłych używamy ciepłej wody w dawce

jednorazowej 15ml/kg

7. U dzieci ciepły 0,9% NaCl w dawce 15 ml/kg
8. Usuwanie popłuczyn z żołądka odbywa się na

zasadzie naczyń połączonych

9. Zabieg powtarzamy do uzyskania przejrzystych

popłuczyn wymaga to przeciętnie zużycia 5-20
litrów wody

10. W przypadku zatrucia grzybami pierwsze

popłuczyny zabezpieczamy do badania
mykologicznego

11. Po wykonaniu płukania żołądka podajemy przez

sondą zawiesinę węgla aktywowanego

WĘGIEL AKTYWOWANY

Węgiel drzewny poddany działaniu

pary wodnej lub silnych kwasów w

celu uzyskania maksymalnej

powierzchni adsorbcyjnej

Węgiel w postaci

zawiesiny wodnej podajemy

jednorazowo doustnie lub przez

sondę w ilości 1g na kilogram

masy ciała pacjenta

SUBSTANCJE DOBRZE ABSORBOWANE
PRZEZ WĘGIEL AKTYWOWANY

amfetamina benzodiazepiny

atropina

barbiturany

leki nasenne opiaty
glikozydy naparstnicy
fenol

sulfonamidy
strychnina

trójpierścieniowe leki antydepresyjne
leki przeciwpadaczkowe

paracetamol

SUBSTANCJE ŹLE ABSORBOWANE
PRZEZ WĘGIEL AKTYWOWANY

związki ołowiu, żelaza, litu, baru
kwas borny
pochodne ropy naftowej
inne rozpuszczalniki org.
fluorki
cyjanki
alkohol etylowy
alkohol metylowy
glikol etylenowy
kwasy i zasady

POWIKŁANIA

1. Zwiększone ryzyko wymiotów
2. Możliwość zachłyśnięcia
3. Zaparcia
4. Możliwość

wystąpienia

niedrożności

Węgiel aktywowany w dawkach
powtarzanych co 4-6 godzin ma na
celu przerwanie wtórnego wchłaniania
toksyn wydzielanych do jelita z żółcią.

Dawkowanie

0,5-1,0 g/kg do

maksymalnej dawki dobowej 200-400g

PŁUKANIE ŻOŁĄDKA



Zestaw



- Gruby (ok. 0,5-15mm) i długi (85-90 cm)

zgłębnik żołądkowy w zależności od rodzaju

zatrucia,



- preparat poślizgowy i znieczulający, np.2%

lidokaina,



- duży lejek dopasowany do zgłębnika,



- przedłużacz szklany i dren gumowy ok. 70cm

do połączenia z przedłużaczem,



- pojemnik ze zleconym płynem do płukania o

tem. ok. 37 stopni i dzbanek do wlewania płynu,



- wiadro na popłuczyny,

PŁUKANIE ŻOŁĄDKA



zestaw



- narzędzie zaciskające np. pean, kocher,



- 2 fartuchy ochronne (dla pacjenta i

wykonującego zbieg)



- miska nerkowata, lignina,



- szklanka z wodą do przepłukania ust po

zabiegu



- naczynie na popłuczyny do badania

laboratoryjnego,



- jałowe rękawiczki.

PŁUKANIE ŻOŁĄDKA



założyć zgłębnik do żołądka jw,



zgłębnik przedłuż drenem i dołącz lejek



zdejmij zacisk ze zgłębnika



wlewaj płyn utrzymując stały poziom w lejku

(ok.0,5l)



po wprowadzeniu porcji płynu obniżyć lejek w

dół i skierować do wiadra na popłuczyny (jeśli

do zgłębnika dostanie się powietrze nie

uzyskamy popłuczyn.



z pierwszej porcji pobierz ok. 150 ml popłuczyn

do badania

PŁUKANIE ŻOŁĄDKA



czynność powtarzaj do uzyskania

klarownego płynu,



zaciśnij zgłębnik,



pacjent wykonuje głęboki wdech, a

następnie długi wydech w czasie

którego usuwamy zgłębnik,



podaj wodę do przepłukania ust,



zapewnij pacjentowi wygodę i

wypoczynek, obserwuj go,

PŁUKANIE ŻOŁĄDKA



Oznacz popłuczyny:



- imię i nazwisko chorego, imię ojca



- rodzaj materiału (popłuczyny żołądkowe



- jeśli wiadomo wskazać środek zatrucia



- data pobrania



- podpis lekarza



dostarczyć do laboratorium.



Zabezpiecz zużyty sprzęt (ju przeznacz do spalenia, a

wielorazowy zdezynfekuj

udokumentuj wykonanie zabiegu, zaznacz ilość i rodzaj użytego

płynu

PŁUKANIE ŻOŁĄDKA



U NIEPRZYTOMNYCH



konieczność wcześniejszego

zaintubowania i założenia

szczękorozwieracza



zabieg wykonujemy w ułożeniu na

boku



po zabiegu oczyszczenie j. ustnej

przez odessanie ssakiem – zapobiega

zachłyśnięciu.

Wlewy doodbytnicze



Podział



Wlewy oczyszczające



Wlewy lecznicze



Wlewy środków kontrastujących

Wlewy doodbytnicze

Cel wlewu:



1.Opróżnienie jelit z zalegających mas kałowych



2. Przygotowanie do badań diagnostycznych



3. Przygotowanie do zabiegów operacyjnych w
znieczuleniu ogólnym



4. Przygotowanie do zabiegów w obrębie esicy i
odbytnicy



5. podanie leków lub środków kontrastujących

Wlewy oczyszczające



Lewatywa, enema, clysma, hegar



Zabieg polegający na powolnym
wprowadzeniu do odbytnicy albo okrężnicy
płynu:



rozmiękczającego masy kałowe



podrażniającego zakończenia nerwowe w
ścianie jelita grubego



pobudzającego ruch perystaltyczny jelit

Wlewy doodbytnicze



Wskazania:



zaparcia



przygotowanie przewodu pokarmowego:



do zabiegów operacyjnych



porodu



zabiegów diagnostycznych, np.
rektoskopia, urografia, zdjęcie rtg z
użyciem kontrastu

Wlewy oczyszczające



Przeciwwskazania:



Ostre choroby jamy brzusznej ( zapalenie otrzewnej,
zap. wyrostka robaczkowego, niedrożność porażenna
jelit



Niedrożność mechaniczna jelit



Zagrożenie poronieniem lub przedwczesnym
porodem



Krwawienia z przewodu pokarmowego



Zagrożenie przeciążeniem układu krążenia,
zaburzeniami rytmu serca

Wlewy oczyszczające



Stany po zabiegach operacyjnych w obrębie
przewodu pokarmowego, zabiegach
ginekologicznych, gdzie może dojść do pęknięcia
szwów lub przepukliny w ranie pooperacyjnej.



Stosowanie lewatywy z dodatkiem soli u
pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita
grubego, chorobami serca, nerek, nadciśnieniem



Radioterapia w obrębie miednicy mniejszej

Wlew oczyszający



Zestaw:



Irygator lub naczynie o pojemności 1 -1,5 litrów
z drenem gumowym o dł.60-100 cm z zaciskim



Jałowa kanka rektalna



Wazelina



Gumowy podkład ochronny



Płaty ligniny /papier toaletowy



2 miski nerkowate



basen

Wlewy oczyszczające



Płyny do lewatywy:



Woda o temperaturze ok. 37⁰C-40⁰C

do 1 litra wody można dodać:



2-5ml naparu z rumianku



20 ml gliceryny



30 ml parafiny



5 ml oleju oliwkowego



1 łyżka stołowa soli kuchennej tylko na
zlecenie lekarza

Wlewy oczyszczające



Temperatura płynu niższa lub wyższa niż w
jelicie grubym stymuluje zakończenia nerwowe
w ścianie jelita grubego.



Zbyt gorący płyn może uszkodzić śluzówkę
jelita



Zbyt chłodny płyn może wywołać skurcz błony
mięśniowej jelita grubego i kurczowe bóle
brzucha

Wlewy oczyszczające



Wytyczne do przestrzegania:



zabieg wykonać w odpowiednim czasie, nie
bezpośrednio po posiłku



Wyjaśnić cel zabiegu, zorientować się czy potrafi
wstrzymać płyn wlewany do odbytu i zależności od tego
odpowiednio ułożyć chorego



W trakcie wlewu obserwować czy pacjent utrzymuje
wodę.Przy dużym parciu przerwać na chwilę wlew



Kończąc wlewanie, pozostawić na dnie irygatora tyle
wody, aby był zakryty wylot irygatora



Polecić choremu jak najdłużej utrzymywać płyn



Sprawdzić skuteczność zabiegu,

Wlewy oczyszczające



Kończąc wlewanie, pozostawić na dnie
irygatora tyle wody, aby był zakryty wylot



Polecić choremu jak najdłużej utrzymywać płyn



Sprawdzić skuteczność zabiegu



Po zabiegu i wypróżnieniu wykonać toaletę
pośladków



Udokumentować wykonanie zabiegu

Wlewy oczyszczające



Wykonanie zabiegu:



Przed zabiegiem pacjent opróżnia pęcherz moczowy



Pod pośladki chorego rozłożyć podkład



Ułożyć pacjenta na lewym boku, ułożenie takie ułatwia
przechodzenie płynu przez odbytnicę, okrężnicę
esowatą do okrężnicy wstępującej i utrzymanie płynu



Jeżeli chory ma trudności z utrzymaniem płynu lub nie
kontroluje czynności zwieraczy ułożyć go na grzbiecie ze
zgiętymi nogami lub na basenie



Nie robić wlewu pacjentowi w pozycji stojącej

Wlewy oczyszczające



Kankę doodbytniczą połączyć z drenem
irygartora



zwolnić zacisk i wypełnić układ płynem do wlewu



Gdy płyn ukaże się w wolnym końcu kanki
zamknąć światło drenu



natłuścić kankę doodbytniczą



Polecić choremu aby się lekko przygiął i parł jak
przy oddawaniu stolca



Rozchylić pośladki i ruchem obrotowym
wprowadzić kankę na głębokość 7-10 cm

Wlewy oczyszczające



jeżeli wystąpi opór nieco wycofać kankę i
wprowadzić ponownie



unieś irygator na wysokość ok.50 cm powyżej
bioder chorego, zwolnić zacisk, aby płyn wolno
spływał do jelita



poprosić pacjenta, by jak najdłużej utrzymywał
wlewany płyn.

Wlewy oczyszczające



Szybki wypływ płynu zwiększa ciśnienie co
powoduje bolesne skurcze jelit,

pobudza perystaltykę i uniemożliwia choremu

utrzymywanie płynu / przerwać podawanie
płynu, obniżyć irygator



Odruch defekacji łagodzi głębokie oddychanie
przez usta i pozwala na wprowadzenie
większej ilości płynu.

Kroplowy przyspieszony
wlew doodbytniczy



Zabieg polegający na szybkim kroplowym
wprowadzeniu do odbytnicy płynu



(80-120 kropli na minutę)



objętość 300-500ml



Płyn rozmiękcza masy kałowe, pobudza
perystaltykę jelit przez pobudzenie zakończeń
czuciowych

Kroplowy przyspieszony
wlew doodbytniczy



Butelka z płynem

Wlewy lecznicze



Doodbytniczo podajemy leki gdy:



istnieją trudności podania ich inną drogą



należy zadziałać na chorobowo zmienioną śluzówkę



Leki doodbytniczo podajemy:



we wlewkach doodbytniczych (niewielkie ilości
leków 50-100 ml np. za pomocą strzykawki Janeta)



w kroplowych wlewach 500-700 ml. płynu

Wlewy lecznicze



W jelicie grubym wchłania się:



woda, niektóre sole, glukoza w stężeniu większym
niż 10%, alkohol, środki narkotyczne oraz leki
rozpuszczalne w wodzie



W jelicie grubym nie wchłaniają się białka ani
tłuszcze



Leki podawane we wlewkach doodbytniczych
działają znacznie szybciej niż podane drogą doustną



Leki wchłaniają się bezpośrednio do żyły kreskowej
dolnej-szybkość ich działania porównuje się do
stosowania leków drogą dożylną

Wlewy lecznicze



Zasady:



Na 0,5 minut przed wlewem kroplowym wykonać
wlew oczyszczający



Nie powtarza się wlewu oczyszczającego przed
kolejnymi wlewami leczniczymi wykonywanymi
tego samego dnia



Środki działające drażniąco na śluzówkę odbytnicy
podaje się łącznie z substancjami śluzowymi



Do wlewek przekraczających 70 ml. Dodać można
8-12 kropli opium, by znieść parcie na stolec

Wlewy lecznicze



we wlewie kroplowym doodbytniczym podaje
się około 500-700 ml. Płynu o temp. 37⁰C
( butelkę lub dren ogrzewać termoforami, aby
utrzymywać temperaturę płynu)



czas trwania wlewy nie powinien przekraczać 2
godzin



Zabieg można powtórzyć 2-3 razy w ciągu dnia



przedłużone wlewanie może doprowadzić do
porażenia odbytu