Seminarium 2
Propedeutyka
Stomatologiczna

Temat:

Wyposażenie gabinetu
stomatologicznego.
Bezpieczeństwo i higiena
pracy w gabinetach
stomatologicznych. Zasady
przechowywania, nadzoru i
kontroli leków w
gabinetach
stomatologicznych.
Przepisy dotyczące
aparatury rentgenowskiej.

Normy sanitarno-
architektoniczne

1. Praktyka stomatologiczna powinna być

wyposażona w następujące
pomieszczenia : poczekalnię dla
pacjentów ,toaletę dla pacjentów, toaletę
dla personelu, pomieszczenia
zagbiegowe, pomieszczenie socjalne i
ewentualnie osobne pomieszczenie
sterylizacyjne

2. Minimalna powierzchnia pomieszczenia

zabiegowego : 14m kw. , min. wysokość
3m, dostęp bezpośredni światła
dziennego.

3. Gabinet nie powinien posiadać barier

architektonicznych dla osób
niepełnosprawnych.

Układ przestrzenny
gabinetu

1. Kubatura gabinetu musi zapewniać

swobodę przemieszczania się personelu w
obszarze rozłożonego do poziomu fotela ,
szczególnie w strefie operacyjnej czyli w
okolicach zagłówka.

2. Fotel powinien być usytuowany centralnie

tak aby światło naturalne padało na pole
zabiegowe.

3. Meble powinny znajdować się w

bezpośrednim sąsiedztwie strefy
operacyjnej personelu ( ciągły dostęp
podczas zabiegu do preparatów i
instrumentarium).

Oświetlenie w
gabinecie

1. Pole Zabiegowe – natężenie w granicach

17000-20000 luksów.

2. Okolica unitu stomatologicznego –w promieniu

1,5-2 m. – 3500-5000 luksów

3. Pozostała powierzchnia gabinetu 1000-1500

luksów

4. Inne pomieszczenia poza gabinetem ok.. 500

luksów

Źródła światła sztucznego powinny być

maksymalnie zbliżone do światła dziennego –
najlepszy efekt dają lampy fluorescencyjne
( zaleca się stosowanie specjalnie
skonstruowanych do tego celu świetlówek ).

Wyposażenie
gabinetu
stomatologicznego

1. Sprzęt zabiegowy

2. Sprzęt służący do dezynfekcji i

sterylizacji

3. Sprzęt diagnostyczny

4. Urządzenia dodatkowe znajdujące

się na wyposażeniu gabinetu
stomatologicznego

Unit
stomatologiczny

W jego skład wchodzą: fotel, konsola lekarza ,konsola

asysty, sterowniki nożne, lampa zabiegowa, blok
spluwaczki.

Ze względu na sposób zintegrowania tych elementów

wyróżniamy unity:

1. Ruchome - tzw. typ cart. Mobilna jest konsola

lekarza zawierająca końcówki ( turbina,
mikromotory , skaler , dmuchawka lub jeszcze
urządzenia dodatkowe np.. lampa
polimeryzacyjna ...). Przystawki te mogą zawierać
także kompresor (np. . Chirana).

2. Montowane na stałe. Konsola zabiegowa jest

zintegrowana z resztą unitu przy pomocy ramienia ,
które umożliwia jej przesuwanie w pionie i poziomie.
Przewody doprowadzające mogą być: chowane do
konsoli , podwieszane do konsoli, nawieszone na
konsole od góry – te są najkorzystniejsze z punktu
widzenia ergonomii i najlepiej sprawdzają się
podczas pracy na cztery ręce

Sprzęt służący do dezynfekcji i

sterylizacji:

- autoklaw,
- urządzenia do dezynfekcji i

smarowania końcówek unitu,

- aparaty do ultradźwiękowego

oczyszczania narzędzi itp..

Sprzęt diagnostyczny:

- aparat rentgenowski ,

- systemy radiografii cyfrowej lub

wywoływarka do negatywów,

- kamera wewnątrzustna,

- mikroskop endodontyczny,

- endometr,

- laserowy detektor próchnicy (diagnodent)

itp...

Konwencjonalne
zdjęcia
rentgenowskie

PROJEKCJA - WYWOŁANIE FILMU -
DIANOSTYKA

- duża dawka promieniowania
rentgenowskiego ( max. 4 zdj. na 3
miesiące)

- długi czas oczekiwania na zdjęcie
( procedura wywoływania filmu )

- duże prawdopodobieństwo wystąpienia
zniekształceń i artefaktów

- brak możliwości obróbki obrazu

Radiografia cyfrowa

- o wiele mniejsza dawka promieniowania
rentgenowskiego (możliwe częste projekcje)

- komputerowa obróbka otrzymanego obrazu
(pomiary gęstości kości , dokładnie skalowane
odległości , korekta graficzna przy pomocy
filtrów, symulacja obrazu 3D, ....)

- możliwość powielania zdjęć i wykonywania ich
kopii

- duży koszt aparatury

Przepisy dotyczące
aparatury rentgenowskiej
w gab. stomatologicznym

1. Aparatura musi posiadać atest dopuszczenia

Państwowego Zakładu Higieny.

2. Pomieszczenia musza odpowiadać

określonym wymogom

3. Personel obsługujący aparaturę musi

posiadać odpowiednie przeszkolenie
potwierdzone stosownymi dokumentami

4. Aparatura musi znajdować się pod stała

okresową kontrolą jakości

Normy sanitarno-
architektoniczne

- ściany i stropy nie mogą przylegać do
pomieszczeń mieszkalnych, chyba że
zamieszkiwane są przez użytkownika aparatury,

- powierzchnia pomieszczenia – min. 10 m. kw.
- pacjent podczas badania powinien mieć na
sobie fartuch ochronny z gumy ołowiowej

- uruchamianie urządzenia i obserwacja
pacjenta podczas badania powinna być
przeprowadzana z poza pomieszczenia w
którym znajduje się aparatura

Pozostałe wyposażenie gabinetu
stomatologicznego:

- meble medyczne stacjonarne i mobilne
(asystor, foteliki zabiegowe)

- umywalka dozowniki mydła i płynów
dezynfekcyjnych

- specjalne pojemniki na odpady medyczne
- urządzenia dodatkowe: mieszalniki do
materiałów i mas wyciskowych , negatoskop

- aparaty do elektrochirurgii, jonoforezy ,
zabiegów implantologicznych i
periodontologicznych

- sprzęt biurowy: komputer , kartoteka
pacjentów itd...

Podstawowe zasady
ochrony przed zakażeniem
w gab. stomatologicznym

1. Używanie sterylnych instrumentów i

materiałów.

2. Zabezpieczenie personelu: dezynfekcja rąk

przed zabiegiem, używanie rękawic
jednorazowych, okularów ochronnych,
masek przeciwpyłowych.

3. Jednoznaczny podział pomiędzy obszarem

zabiegowym a resztą gabinetu.

4. Zabezpieczenie bezpośrednie pacjenta:

okulary ochronne, śliniaki, fartuchy lub
serwety zabiegowe

5. Dezynfekcja unitu ( wymiana końcówek,

dezynfekcja filtrów i przewodów).

Higiena środowiska
gabinetu

1. Sprawna wentylacja grawitacyjna o

odpowiedniej do kubatury pomieszczenia
wydajności lub klimatyzacja

2. Dostateczna ilość światła dziennego i

sztucznego we wszystkich obszarach gabinetu

3. Ochrona przed hałasem: wyciszenie

bezpośrednie głośnych urządzeń znajdujących
się w gabinecie ( ssak, kompresor) lub
umieszczenie ich poza gabinetem.

4. Dokładne codzienne oczyszczanie i

dezynfekcja przedmiotów znajdujacych się w
gabinecie.

Podstawowe zasady
zachowania
bezpieczeństwa

1. Zachowanie szczególnej ostrożności i zaleceń

producenta podczas posługiwania się
substancjami o wysokiej aktywności
chemicznej (np.. podchloryn sodu,
wytrawiacze, preparaty wybielające...).

2. Zachowanie podstawowych zasad BHP

podczas użytkowania urządzeń elektrycznych.

3. Okresowa kontrola i konserwacja urządzeń

elektrycznych i pneumatycznych

4. Systematyczna higiena filtrów i kanalizacji

5. Kontrola jakości używanych urządzeń

( szczególnie aparatury rentgenowskiej i
sterylizacyjnej)

Leki stosowane podczas
zabiegów
stomatologicznych

1. Preparaty do znieczulenia miejscowego:

artykaina, mepiwakaina, lidokaina,
lignokaina ...

2. Preparaty do miejscowego hamowania

krwawienia:kwas E-aminokapronowy,
spongostan itd.

3. Preparaty kościozastępcze:

Hydroksyapatyt, Biogran itd...

4. Inne leki stomatologiczne np. Nipas ,

Alvogyl...

5. Sprzęt jednorazowego użytku: strzykawki,

igły, skalpele, nici ,itp...

Obowiązkowy zestaw
leków stosowanych w
nagłych przypadkach

1. Zestaw przeciwwstrząsowy: adrenalina,

chlorek wapnia, hydrokortyzon, glukoza,
aminofilina

2. Leki przeciwdrgawkowe: np.. Relanium

3. Leki przeciwbólowe: np..Tramal, Mefacit

4. Zestaw niezbędny do założenia dojścia

dożylnego, a także roztwory glukozy, soli
fizjologicznej

5. Zestaw ambu

6. Aparat do mierzenia ciśnienia tętniczego

Wszystkie wymienione
substancje powinny być:

- przechowywane zgodnie z zaleceniami
producenta (temp. wilgotność, dostęp
światła) w taki sposób aby nie utraciły
swojej sterylności.

- kontrolowane pod kątem terminu
przydatności do użycia i stanu opakowania

- zabezpieczone przed dostępem osób
nieupoważnionych (np.. zamykana na klucz
szafka)