1
MODEL
GOSPODARKI
DWUPODMIOTOWEJ
2
Koło
Koło
Bogactwa
Bogactwa
3
czyli ciągła zamiana czynników
produkcji na dobra finalne,
sprzedawanie ich na rynku i ich
zużywanie
Gospodarowanie, to nieustanny proces
produkcji,
wymiany i konsumpcji
4
Gospodarowanie
przebiega zgodnie z
wymogami
ekonomizacji
zapewnia to
równowagę rynkową
5
W procesie tym uczestniczy szereg
podmiotów
–.
Gospodarstwa
domowe
Firmy
Rynek finansowy
Rząd
Zagranica
6
Przy tej optyce proces gospodarowania
proces gospodarowania
to
przepływ towarów (i pieniędzy) pomiędzy
poszczególnymi podmiotami.
Na proces gospodarowania i
równowagi rynkowej chcemy spojrzeć od
strony pod-
miotów ekonomicznych
Obraz tego przepływu
nazywa się
ruchem
okrężnym dóbr i usług
(lub
kołem bogactwa).
7
Przydatność
KOŁA BOGACTWA
8
Kompleksowy obraz gospodarki
•syntetyczna mapka anatomii gospodarki
tak jak dla chirurga niezbędna jest
znajomość układu kostnego, tak dla
ekonomisty konieczna jest znajomość
koła bogactwa
Całościowy obraz
zewnętrznego
otoczenia firmy
BUSINESS ECONOMICS
BUSINESS ECONOMICS
9
Model dwupodmiotowy
10
Dwa podstawowe podmioty:
Gosp. domowe
Firmy
Model wysoce uproszczony
11
Gosp. domowe
Firmy
Model wysoce uproszczony
12
Firmy wytwarzają
dobra finalne
posługując
się
czynnikami produkcji
pracą
ziemią
kapitałem
Gosp. domowe
Firmy
13
Firmy – jako instytucje – nie są
właścicielami czynników produkcji.
Właścicielami są osoby fizyczne, tj.
gospodar-stwa domowe
.
Gosp. domowe
Firmy
Ta okoliczność rozstrzyga o kształcie i
mechanizmie koła bogactwa
ZAPAMIĘTAJ
U podstaw
KOŁA BOGACTWA
leżą prawa własności
14
Firmy kupują od
gospodarstw
czynniki produkcji
Ma to miejsce na
rynku czynników
produkcji
15
Firmy
wytworzone
dobra dostarczają
na rynek dóbr
finalnych
16
Firmy płacą
gospodarstwom
domowym za dostarczone
im czynniki produkcji
17
Gospodarstwa udają się
na rynek i wykupują
towary
Towary znikają z rynku i
są „konsumowane” przez
gospodarstwa domowe.
otrzymane dochody
otrzymane dochody
gospodarstwa wydają na
gospodarstwa wydają na
rynku
rynku
18
Wpływy uzyskane ze
sprzedaży trafiają do firm
Dochód wydany przez
gospodarstwa domowe
staje się utargiem firm
19
W tym momencie ruch
W tym momencie ruch
okrężny dochodu
okrężny dochodu
zamyka się
zamyka się
20
Pieniądze, które firmy
początkowo wypłaciły
gospodarstwom domowym
wróciły do nich pod postacią
utargu
21
Ruch okrężny nie zamiera; trwa on
nieustannie,
co gwarantuje ciągłość procesu
gospodarowania
Ciągłość nie oznacza istnienia
równowagi
czy gospodarstwa domowe wydały na
rynku
wszystkie dochody, jakie otrzymały
,
czy firmy ponownie wprowadziły do obiegu cały
odzyskany z utargu dochód.
Dla równowagi, a zwłaszcza poziomu
Dla równowagi, a zwłaszcza poziomu
równowagi istotne
równowagi istotne
jest
jest
:
:
22
Warunki równowagi
23
Dwa strumienie o
przeciwstawnych
kierunkach:
Uproszczenie
rysunku
Przeciwstawność jest tu wyrazem
wymogu gospodarki pieniężnej „za
towar pieniądz”.
rzeczowy (czerwony)
pieniężny ( zielony)
24
Strumień płatniczy nie
pojawi się jeśli wprzódy nie
wystąpi strumień rzeczowy
(bez zapłaty nie ma towaru);
wystąpienie tego strumienia
dowodzi zaistnienia
strumienia towarowego.
Uproszczenie
rysunku
25
Konwencja
Uproszczenie
rysunku
strumień płatniczy reprezentuje siebie
i strumień towarowy. Z rysunku
„umownie” znika strumień rzeczowy a
zostaje płatniczy
.
26
strumień płatniczy reprezentuje siebie
i strumień towarowy. Z rysunku
„umownie” znika strumień rzeczowy a
zostaje płatniczy
.
Konwencja
Uproszczenie
rysunku
27
PODSTRUMIENIE
28
utargu firm.
dochodów wydawanych
przez gospodarstwa
domowe na rynku na
zakup
towarów
;
dochodów
wypłacanych przez
firmy gospodarstwom
domowym;
Strumień płatniczy
(finansowy) składa
się z trzech
podstrumieni:
29
utargu firm.
dochodów wydawanych
przez gospodarstwa
domowe na rynku na
zakup
towarów
;
dochodów
wypłacanych przez
firmy gospodarstwom
domowym;
Strumień płatniczy
(finansowy) składa
się z trzech
podstrumieni:
Równowaga rynkowa to
problem zgodności tych
trzech podstrumieni
30
chcąc stwierdzić czy jest
równowaga czy nie trzeba zmierzyć
każdy strumień z osobna
Równowaga rynkowa to
problem zgodności tych
trzech podstrumieni
31
G
lobalna równowaga
rynkowa
32
Globalna podaż równa
się
globalnemu popytowi
przy danej relacji cen
Jeśli gospodarstwa domowe wydatkują
cały otrzymany dochód i dzięki temu
firmy wyprzedają całą produkcję, to
gospodarka jest w stanie równowagi
globalnej
33
Jeśli gospodarstwa domowe wydatkują
cały otrzymany dochód i dzięki temu
firmy wyprzedają całą produkcję, to
gospodarka jest w stanie równowagi
globalnej
34
Empirycznymi dowodami
globalnej równowagi są:
brak zapasów towarów u producentów
puste magazyny
brak niewydajnych dochodów
puste
puste
portfele
portfele
Zapasy przymusowe są głównym i łatwo
sprawdzalnym statystycznie
probierzem równowagi
35
WARUNKI
RÓWNOWAGI
Warunki braku
Warunki braku
zapasów przymusowych
zapasów przymusowych
36
Wartość towarów na rynku musi mieć
pełne pokrycie w dochodach ludności
Warunek I
wówczas przy sprzyjających okolicznościach towary
oczekujące na wykupienie zostaną wyprzedane
37
Problem zysku
38
To, że utarg równa się kosztom
społecznym nie oznacza brak zysku.
Nieporozumienie tkwi w systemie
pojęciowym stworzonym przez księgowych
39
Właścicielowi kapitału, pracy i ziemi
należy się na
mocy prawa
(a nie
uznania) zapłata
Księgowy inaczej oblicza zapłatę za pracę,
surowce, itp., a zupełnie inaczej za kapitał
40
pracę ziemię kapitał
Księgowy inaczej oblicza zapłatę za pracę,
surowce, itp., a zupełnie inaczej za kapitał
Gdy jednak za te pozycje firma zapłaci,
to ta zapłata staje się dla firmy kosztem
41
różnica pomiędzy rocznym utargiem a
rocznym kosztem księgowym (płace,
surowce, podatki, amortyzacja) znana
jest dopiero na końcu roku
Zapłata za kapitał dokonuje się raz
w roku i to po zakończeniu rozliczeń
43
Drugi
Drugi
warunek równowagi
warunek równowagi
44
Pieniądze otrzymane
muszą zostać wszystkie wydane
45
wszystkie towary będące na
rynku
są wykupione.
wówczas
46
RÓWNANIE ZGODY
47
Równowaga ma
miejsce,
gdy dwa warunki
są spełnione
jednocześnie
48
zestawiając te warunki ze sobą
otrzymujemy równanie zgody
49
Grupa I
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ