• Geofizyka  i  jej  rola  w  naukach  o  Ziemi  – 

wprowadzenie

• Własności fizyczne minerałów i skał

• Przegląd metod geofizycznych

• Grawimetria

• Metody sejsmiczne

• Magnetyka

• Metody geoelektryczne

 

 

GRAWIMETRIA

• Wprowadzenie – podstawy teoretyczne

• Zastosowania – badania regionalne

• Zastosowania – struktury solne

• Zastosowania – zagadnienia przypowierzchniowe

 

 

Zmiany 

gęstości 

we 

wnętrzu 

Ziemi 

skutkują 

powstawaniem  anomalii  siły  ciężkości  –  umożliwia  to 
detekcję  obszarów  nagromadzenia  skał  o  gęstościach 
odmiennych od gęstości skał otaczających.

Nadmiar skał bądź innych objektów o gęstości mniejszej 
od otoczenia skutkuje powstaniem anomalii ujemnych

Nadmiar skał bądź innych objektów o gęstości większej 
od otoczenia skutkuje powstaniem anomalii dodatnich

GRAWIMETRIA - WPROWADZENIE

 

 

GRAWIMETRIA – BADANIA REGIONALNE

Pomiary grawimetryczne mierzone na dużych obszarach 

wykorzystuje się do rozpoznania:

• budowy skorupy ziemskiej

• basenów osadowych

• obszarów orogenicznych (stref kolizji kontynentalnej)

 

 

GRAWIMETRIA – BADANIA REGIONALNE

Obszar  Polski  pokryty  jest  stosunkowo  gęstą  siatką 

pomiarów  grawimetrycznych,  które  wykorzystywane 
są 

do 

badań 

takich 

regionalnych 

jednostek 

geologicznych jak:

• Dewońsko-karboński basen lubelski

• Permsko-mezozoiczny basen osadowy Niżu Polskiego

• Mioceńskie zapadlisko przedkarpackie

• Góry Świętokrzyskie

• Karpaty

• Sudety

 

 

GRAWIMETRIA – STRUKTURY SOLNE

W związku z istotnie niższą gęstością soli w stosunku do 

gęstości  typowych  skał  osadowych  grawimetria 
stanowi  doskonałe  narzędzie  do  rozpoznawania 
struktur solnych

Struktury solne wykorzystywane są jako:

•Źródło soli kamiennych i potasowych

•Podziemne magazyny ropy i gazu

•Podziemne  składowiska  odpadów  radioaktywnych  i 

innych substancji niebezpiecznych

 

 

GRAWIMETRIA – STRUKTURY SOLNE

W  Polsce  badania  grawimetryczne  wykorzystano  do 

rozpoznanie m.in. następujących struktur solnych:

•Wysad  solny  „Damasławek”  (potencjalne  podziemne 

składowisko odpadów radioaktywnych)

•Wysad  solny  „Mogilno”  (czynny  podziemny  zbiornik 

gazu oraz kopalnia soli)

•Wysad solny „Dębina”  (ulokowany w centralnej części 

rowu  Bełchatowa  związanego  z  bogatymi  złożami 
węgli  brunatnych,  będący  znacznym  zagrożeniem  dla 
eksploatacji węgli)

 

 

GRAWIMETRIA 

– 

PROBLEMY 

PRZYPOWIERZCHNIOWE

Badania grawimetryczne mogą być wykorzystane do:

• Detekcji płytko zalegających ciał magmowych

• Detekcji obszarów składowisk odpadów komunalnych

• Detekcji  pustek  po-górniczych  (np.  obszar  Górnego 

Śląska, rejon Wieliczki)

• Detekcji rozwijających się w czasie pustek krasowych 

(np. obszar kopalni węgla brunatnego w Bełchatowie)