LEKI

MOCZOPĘDNE

KANAŁY WAPNIOWE

Ca

Ca

2+

2+

wewnątrzkomórkowy

wewnątrzkomórkowy

Z zewnątrz

komórki

Z siateczki

Śródplazmatycznej

Napływ Ca2+

• Przez otwarcie zależnych

od potencjału błonowego
kanałów jonowych

• KOMÓRKI MIĘŚNIA

SERCOWEGO, UKŁADU
BODŹCO-
PRZEWODZĄCEGO,
NACZYŃ KRWIONOŚNYCH

Pobudzenie receptora przez
neuroprzekaźniki lub hormony
aktywacja 4,5-fosfatydyloinozytolu
do 1,4,5 trifosoinozytolu-
uwalnianie C2+ z siateczki sródplazmatycznej
KOMÓRKI MIĘŚNI DUŻYCH
NACZYŃ KRWIONOŚNYCH,
WĄTROBA,

KANAŁY TYPU T-krótki czas dzialania
KANAŁY TYPU L-długi czas działania
KANAŁY TYPU N- neurony

LEKI DZIAŁAJĄCE NA KANAŁY WAPNIOWE

dz. Na kanały powolne typu L

1. leki blokujące wybiórczo kanały typu L

a) Poch. papweryny (werapamil, gallopamil)
b) Poch. Benzotiazepiny ( gr. Diltiazemu)

c) Poch. 1,4dihydropirydyny (nifedypina, amlodypina,

isradypina, nitrendypina)

2. Leki blokujące NIEwybiórczo kanały typu L

a)poch. Difenylopiperazyny (grupa flunarizyny) flunnarizna,

cinnarizina

b)poch. Difenyloalkiloaminy (gr. Prenylaminy)
c) inne- (perheksylina, molsidomina)

Mechanizm hipotensyjny

•

NACZYNIA KRWIONOŚNE

NACZYNIA KRWIONOŚNE

(hamują aktywność kanałów Ca zależnych od

napięcia)
Rozkurczanie naczyń tętniczych (szczególnie drobnych tętniczek oporowych-

trzewne, mięśni szkieletowych, mózgu, naczyń wieńcowych

naczyń wieńcowych

,

nerek;zwiększenie diurezy)

ZMNIEJSZENIE OBCIĄŻENIA WSTĘPNEGO SERCA

•

SERCE

SERCE

Inotropowo i chronotropowo ujemnie (zmniejszenie objętości

wyrzutowej zwolnieni pracy serca)

POCH. NITREDYPINY-ograniczają przepływ prądu Ca2+ (odruchowe pob. Ukł. Współczulnego)
Poch. WERAPAMILU ( W MNIEJSZYM STPONIU DILTIAZEMU)-spowalniają powrót funkcji wolnych

kanałów wapniowych

Inne mech. Hamują uwalnianie wapnia z organelii wewnątrzkomórkowych,
łączą się z kalmoduliną,
blokują pr
re-i post synaptyczne rec. Alfa-adrenergiczne

DODATKOWO

• DZIAŁANIE PRZECIWARYTMICZNE

• HAMOWANIE agregacji płytek krwi

• Zmniejszenie gromadzenia cholesterolu i

trójglicerydów

• Zmniejszenie odkładania wapnia w ścianach naczyń

tętnic

• Wpływają korzystnie na ukrwienie wielu

narządów(mózg, nerki, OUN)

ZASTOSOWANIE;

• Nadciśnienie tętnicze
• Dusznica Prinzmetala
• Dusznica wysiłkowa
• Dusznica niestabilna

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

• Odruchowe aktywacja układu współczulnego
• Przejściowe zwiększenie aktywności reninowej osocza
• Przyspieszenie rytmu serca (zwł. Pocg. 1,4 dihygropirydyny)
• Leki z grupy WERAPAMILU I DILTIAZEMU nie powodują

odruchowej aktywacji układu współczulnego)

 Bóle głowy i zawroty głowy
 Zaczerwienienie skóry
 Obrzęki obwodowe
 Zaburzenia czucia palców
 Objawy alergiczne
 Zaparcia
 Zaburzenia przewodnictwa (bloki)
 Niewydolność mięśnia sercowego

1. Poch. papaweryny

• Słabiej rozkurcza tętnice, silniej działa na

serce

-zmniejsza częśtość pracy serca
-hamuje przewodzenie impulsów w układzie

przewodzącym

-zmniejsza siłę skurczu mięśnia sercowego

STOSOWANY GŁÓWNIE W arytmiach sercowych

2. Poch. 1,4-dihyropirydyny

ROZSZERZAJĄ NACZYNIA TĘTNICZE

• I generacja NIFEDYPINA

DZIAŁANIE NIEPOŻĄDANE:
ODRUCHOWE POBUDZENIE UKŁ. WSPÓŁCZULNEGO
(częstoskurcz, skurcz naczyń krwionośnych---zwiększenia zapotrzebowania serca na tlen)

•Leczenie zaczyna się od małych dawek

•Preparaty o przedłużonym uwalnianiu zmniejszają niekorzystne pob. Ukł. współczulnego

ZASTOSOWANIE:

Nadciśnienie tętnicze

ChNS-zwł. Odmiana Prinzmetala

Zespół Raynauda

cd.

• II generacja NIMLODYPINA, NIKARDYPINA,

AMLODYPINA

AMLODYPINA,

ISRADYPINA, NIMODYNA

• Działają dłużej, mniej dz. Niepożądanych
• NIMODYNA- silnie rozszerza naczynia mózgowe

AMLODYPINA

AMLODYPINA- długi biologiczny okres półtrwania (31-50 godz)
 Bardzo dobre wchłanianie
 Nie wyst. Spadki ciśnienia i nie wpływa na osłabienie siły skurczu

mięśnia sercowego

ZASTOSOWANIE:

ZASTOSOWANIE:
– Nadciśnienie tętnicze
– Stabilna dławica piersiowa
– Angina Prinzmetala

3. Poch. benzotiazepiny

DILTIAZEM

Lek pośredni m-dzy werapamilem a poch. Nitredypiny
ZASTOSOWANIE;
ChNS
RZADZIEJ : nadciśnienie, migreny

LEKI DZIAŁAJĄCE NIESWOIŚCIE

FENILINA, BEPRIDIL –ChNS

CINNARIZINA, FLUNARIZINA-

zaburzenia krążenia mózgowego, ch.
Raynauda, zapobieganie napadom
migreny

Β-adrenolityki

Leki niewybiórcze Β

1

=Β

2

PROPRANOLOL

Leki wybiórcze Β

1

>Β

2

METOPROLOL,

BISOPROLOL, ACEBUTOLOL,

BETAKSOLOL

Leki nowej generacji
Uwalnijaće tlenek azotu NEBIVOLOL
Antagoniści rec alfa KARWEDILOL

ZASTOSOWANIE

ZASTOSOWANIE

• Dławica piersiowa
• Zawał serca (zmniejszają zapotrzebowanie mięśnia

sercowego na tlen, zwłaszcza w warunkach stresui aktyw.

Ukł. Współczulnego, w zawale-zzmniejszają obszar

niedokrwienia

• Niewydolność serca-MAŁE I UMIEJĘTNE DAWKOWANIE,

NIE w stanach nagłych

• Zaburzenia rytmu serca
• Objawy nadczynności tarczycy
• NADCIŚNIENIE TĘTNICZE (zmniejszenie aktywności

reniny i zmniejzszenie poj. Wyrzutowej serca) zwłaszca

leki nanjnowszej generacji

• Leczenie lęku scenicznego
• Niektóre postacie migreny
• JASKRA

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

• UP-REGULATION nagłe odstawinie-obj.

Abstynencji

• Bradykardia
• Niekorzystny wpływ na inotropizm serca
• Możliwość skurczu tętnicy wieńcowej-

PRZECIWWSKAZANE W ANGINIE
PRINZMETALA

• ZIĘBIENIE KOŃCZYN objawy choroby Raynauda
• SKURCZE OSKRZELI
• Objawy ośrodkowe ( bezsenność, koszmary)
• Niekorzystny wpływ na profil lipidowy
• Zaburzenia funkcji seksualnych

LEKI α-ADRENOLITYCZNE

• 1. Leki działające niewybiórczo
Antagonści rec α

1

( silne rozszerzenie tętniczek w obrębie łożyska

skórnego i trzewnego) i α

2

(DZIAŁANIE OŚRODKOWE-nasilenie

uwalniania NA, zwiększenie częstości skurczów serca,

podciśnienie ortostatyczne, nasilenie aktywnosci reninowej)

FENOKSYBENZAMINA
FENTOLAMINA

2.leki działające wybiórczo

Antagonści rec α

1,

hamowanie

fosfodiesterazy-
bezpośredni rozkurcz naczyń

PRAZOSYNA

NIE POWODUJE PODCIŚNIENIA ORTOSTATYCZNEGO

NIE pobudza pracy serca

Nie wpływa na aktywację RAA i retencję sodu

3. Poch. Alkaloidów sporyszu
Sulfoniany dihydroergokrystyny,
dihydroergokryptyny
Dihydroergokorniny
Oprócz dz. Rozkurczającego
mięśnie gładkie wykazują
dz. Ośrodkowe (ośr. Naczynioruchowy)

LEKI DZIAŁAJĄCE

OŚRODKOWO

LEKI DZIAŁAJĄCE NA REC.α

2

• Działają GŁÓWNIE na ośrodki pnia mózgu

regulujące napięcie naczyń tętniczych i
czynność serca- zmniejszają aktywność ukł.
Współczulnego a zwiększają aktywność nerwu
błędnego

• W mniejszym stopniu dz. Na podwzgórze i

baroreceptory

• Mają dz. USPOKAJAJĄCE

1.KLONIDYNA

• AGONISTA rec

α

2

-adrenergicznych, w nieweilkim

stopniu także α

1

nie tylko w OUN ale i na obwodzie

• Działa w obszarze pasma samotnego wosrodku

naczynioruchowym

• Dz. Ośrodkow, obwodowo, dz. Na rec pre- i post synaptyczne
• Zmniejszenie stężenia amin katecholowych- obniżenie

funkcji ukłądu RAA

• Zwiększona aktywność nerwu błędnego: rozszerzenie naczyń

tętniczych, zwolnienei czynności serca, zmniejszenie
pojemności minutowej

• Dz. Przeciwlękowe, uspokajające, osłabia natężenie objawów

abstynencyjnych, dz p/bólowo, pobudzają łaknienie

ZASTOSOWANIE

• Dawka dobowa 0,3 mg
• Nadciśnienie o średnium i ciężkim przebiegu-

głównie skojarzenia

• Jaskra
• Migrena
• Zależność opioidowa
• Najczęściej w politerapii

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

• Up-regulation – silne objawy odstawienia

• Zaburzenia osrodkowe (senność, zab. Snu,

bóle głowy, zab. Libido)

• Objawy wegetatywne (suchość w jamie ustnej,

zaparcia, nudności

• Ortostatyczne spadki ciśnienia

GUANAFACYNA- mniej dz. Uspokajająco, dz. dłużej

GUANABENZ, GUANPKSABENZ

2. METYLDOPA –powstaje z niej α-metylonoradrenalina,-łaszywy neuroprzekaźnik
która jest agonistą rec α2 adrenergicznych,
w mniejszym stopniu wpływa na rec α1, a także na rec ß
Używana w politerapii
Dawka dobowa 250-500mg!!

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:

Podciśnienie ortostatyczne

Zwolnienie rytmu serca

Nasilenie objawów ChNS

obrzęki

Zaburzenia nastroju (senność zab. Snu, depresja, spadek libido)

Zwiększenie wydzielania prolaktyny

Objawuy ch. Parkinsona

Objawy wegetatywne (hamuje wydz. Śliny-zakażenia jamy ustnej)

Zaburzania funkcje ukladu odpornościowego

Możliwość uszkodzenia szpiku i wątroby

ZASTOSOWANIE:

•Nadciśnienie o średnim
i cięzkim nadciś.

•W nadciśnieniu przy
uszkodzeniu nerek

3. OŚRODKOWE LEKI

HIPOTENSYJNE DZ. NA REC.

IMIDAZOLOWE

AGONIŚCI REC I

1

MOKSONIDYNA, RILMENIDYNA-dz. W większym stopniu na

rec.

α

2

• DZ. HIPOTENSYJNIE I MOCZOPĘDNIE, HAM. AKTYWNOŚĆ

UKŁADU RAA, zmniejszaja opór obwodowy tętniczek, nie wpływa
na częstość skurczów serca

• HAMUJĄ I ODWARCAJĄ przerost mięśnia sercowego w

nadciśnieniu

• NIE powoduje rozwoju tolerancji
• NIE dz. Tak silnie uspokajająco
• NIE powoduje objawów odstawienia
• Mimo krótkiego okresu półtrwania (t0,5 2-6 godz) dz. Długo –

silnie wiąże się z rec.

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

• Objawy wegetatywne (suchość w jamie ustnej,

zawroty głowy, osłabienie kończyn, zaparcia,
uczucie kołatania serca,)

• objawy lęku, spadek libido , udezrzenia gorąca
• NIE wpływa na funkcje poznawcze
• Nasila dz. Uspokajające innych leków

PRZECIWWSKAZANIA:
Depresja
Niewydolnośc nerek zaawansowanego stopnia
Karmienei piersią, ciąża

4. ALKALOIDY RAUWOLFII

• REZERPINA

 Wypłukuje aminy katecholowe z ziarnistości magazynujących i

hamują ich gromadzenia w zakończeniach układu

współczulnego- dz obwodowe

 Hamują gromadzenie 5-hydroksytrytaminy-dz. Ośrodkowe

 ZMNIEJSZA OPÓR TĘTNICZEK I ZWALNIA CZYNNOŚĆ SERCA

DZIALANIA NIEPOŻĄDANE:

 Zmniejsza częstość oddechu

 Obniża temp. Ciała

 Zwiększa zatrzymywanie sodu i wody

 dz. Depresyjnie na OUN

 Zwiększa perystaltykę jelit

 Dz. wrzodotwórczo

LEKI DZIAŁAJĄCE na

mięśnie gładkie naczyń

krwionośnych

DIHYDRALAZYNA,

TODRALAZYNA

• HAMUJĄ ODRUCHY Z BARORECEPTORÓW, W

NIEWIELKIM STOPNIU DZIAŁAJĄ OŚRODKOWO

• Zmniejszają opór tętniczek wieńcowych, opon

mózgowych, trzewii, skóry mięśni

• Powodują aktywację układu RAA, zatrzymywanie sodu

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:

 TWORZENIE AUTOPRZECIWCIAŁ PROWADZACYCH

DO ROZWOJU TOCZNIA RUMIENIOWATEGO

 Objawy zapalenia stawów

 Zapalenie nerwów obwodowych

 Nudności wymioty

BEZPIECZNE W CIĄŻY

BEZPIECZNE W CIĄŻY

• LEKI HIPOTENSYJNE

AKTYWUJĄCE KANAŁY JONÓW
POTASU

Regulacja kanałów:

• Napięciem K

v

• Łączenie z ligandem K

Ach

• Napięciem i ligandem BK
• W UKŁADZIE

BODŹCOPRZEWODZĄCYM SERCA:

• K

v

K

Ach

napięcie

• NACZYNIA WIEŃCOWE I

OBWODOWE BK

ca

K

ATP

K

Ach

LIGANDY

PINACIDIL

• Dz. Na kanały K

ATP

zwiększają potencjał czynnościowy-

hiperolaryzacjamniejsza pobudliwośc komórek

DIAZOKSYD

- stosowany w przełomach nadciśnieniowych, dożylnie- bardzo silnie

wiąże się z białkami krwi, powoduje hiperglikemie (hamuje wydz.

Insuliny)

MINOKSYDIL

rokurcza mięśnie gładkie naczyń tętniczych, zmniejsza opór arteoli,

osłabia dz. NA

• Na drodze odruchowej pob ukł. współcz. Pobudza ukł RAA

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:

• CZĘSTOSKURCZ,

• BÓLE DŁAWICOWE

• NADMIERNIE OWŁOSIENIE SKÓRY TWARZY I CUAŁA

NADCIŚNIENIE W CIĄŻY

• OŚRODKOWI AGONIŚCI REC α

2

-adrenergicznych

METYLDOPA, KLONIDYNA

• Β-ADRENOLITYKI ATENOLOL, METOPROLO, BETAKSOLOL

• LEKI NACZYNIOROZSZERZAJĄCE HYDRALAZYNA

• DIURETYKI,

• ANTAGONIŚCI WAPNIA

• Α1-ADRENOLITYKI PRAZOSYNA