Leki blokujące kanały
wapniowe (antagoniści
wapnia)

2



hamują przezbłonowy,

dokomórkowy napływ

jonów wapnia do wnętrza

komórki



blokują zależny od napięcia

kanał wapniowy typu L



wszystkie leki blokujące

kanał wapniowy wiążą się z

podjednostką 1 kanału L,

jednakże w zależności od

budowy leku – z różnymi

miejscami w obrębie tej

podjednostki

3

Na podstawie punktów uchwytu, które stanowią trzy

różne miejsca wiązania w obrębie podjednostki 1

kanału L, rozróżniamy 3 grupy leków:



pochodne 1,4- dihydropirydyny (typu

nifedypiny)



typu werapamilu



typu diltiazemu



wszystkie blokery kanałów wapniowych są

metabolizowane przez CYP3A4

4

5

Efekt działania

chronotropizm

dromotropizm

inotropizm

praca serca

arytmia

hipertrofia

przepływ

wieńcowy

RR
rozkurcz naczyń
mózgowych

6

Pochodne
Fenyloalkiloaminy
werapamil

Pochodne
Benzotiazepiny
diltiazem

Pochodne
Dihydropirydyny
nifedypina

•

Arytmie nadkomorowe

•

Migotanie przedsionków

•

ChNS

•

NT

•

Arytmie nadkomorowe

•

Migotanie przedsionków

•

ChNS

•

NT

•

NT

•

ChNS

•

Krwotok podpajęczynówkowy

•

Migrena

•

Ch. Raynaud’a

7

Podstawowe wskazania kliniczne



Werapamil i diltiazem: NT+ChNS/arytmie



Choroby OUN  nimodypina



częstości i siły napadów migrenowych: flunarizyna



Lek pomocniczy w padaczce: flunarizyna,

cinnarizyna



Nadciśnienie płucne i tokoliza



nifedypina



Pochodne dihydropirydyny o przedłużonym działaniu



NT+ ChNS



Choroby naczyń obwodowych

8

Substancje



Pochodne fenyloalkiloaminy

werapamil (120-480mg; 1-2 x1); gallopamil



Pochodne benzotiazepiny

diltiazem (120-360mg 1-2 x1); klentiazem



Pochodne dihydropirydyny

Krótko
działające
nifedypina
nikardypina
nitrendypina
nisoldypina
nimodypina
isradypina

Długo działające
amlodypina (5-10mg; 1x1)
felodypina (5-20mg; 1x1)
lacydypina (4-6mg; 1x1)

Inne

cinnarizyna, flunnarizyna

9

Pochodne dihydropirydyny



C. D. Furberga i wsp. „Nifedipine. Dose-related

increase in mortality in patients with coronary heart

disease” opublikowana w Circulation 1995,92,1326-

1331.



PTNT nie zaleca stosowania antagonistów wapnia o

szybkim i krótkim działaniu, zwłaszcza krótko

działającej nifedypiny



Powszechne zastosowanie znajdują natomiast leki o

powolnym i długim działaniu dostępne pod postacią

odpowiednio zmodyfikowanych preparatów

tradycyjnych bądź nowych leków o długim okresie

półtrwania



Przewaga nad innymi lekami

10

Pochodne dihydropirydyny – działania
niepożądane



Nadmierne rozszerzenie naczyń



Bóle i zawroty głowy



Zaczerwienienie twarzy



Obrzęki wokół kostek



Hipotensja, HR

11

Połączenie antagonisty wapnia i antagonisty
receptora angiotensynowego w terapii
nadciśnienia tętniczego

12

Częstość występowania obrzęków podudzi

COHORT Study

Leonetti G et al., Am J Hypertens 2002; 15: 932-940

13

Częstość przerywania terapii hipotensyjnej

z powodu obrzęków podudzi

COHORT Study

Leonetti G et al., Am J Hypertens 2002; 15: 932-940

14

Farmakokinetyka i interakcje



Większość to mieszaniny racemiczna tylko

połowa dawki działa



Metabolizowane przez P-450 interakcje

lekowe:



beta-blokery



Werapamil/digoksyna



Statyny



Cyklosporyna



Cymetydyna



Sok grejfrutowy - biodostępność



Ryzyko krwawień przy przewlekłym stosowaniu

15

Szczególne korzyści - dihydropirydyny



izolowane nadciśnienie skurczowe u osób w podeszłym
wieku



dusznica bolesna



przerost LK



miażdżyca (tt. szjnych, wieńcowych)



dusznica bolesna



miażdżyca (tt. szjnych)



nadkomorowe zaburzenia rytmu



ciąża



nadciśnienie tętnicze u afrykańczyków

Mancia G: 2007 Guidelines for the management of arterial hypertension. Eur. Heart J. 2007; 28: 1462-1536.

Mancia G: 2007 Guidelines for the management of arterial hypertension. Eur. Heart J. 2007; 28: 1462-1536.

16

Lacydypina - skuteczna redukcja ciśnienia

tętniczego, Badanie POLLACY

Januszewicz „Nadcisnienie Tętnicze” 2002: 6; 2; 291-298

Januszewicz „Nadcisnienie Tętnicze” 2002: 6; 2; 291-298

* przed leczeniem vs po leczeniu

17

-20

-15

-10

-5

0

-20

-15

-10

-5

0

Klingbeil A, Schmieder RE, Curr Cardiol Report 2003

R

e

d

u

kc

ja

L

V

M

(

%

)

Diuretyki

-blokery

Antagoniści

wapnia

ACE-I

ARB

p < 0.01

p < 0.01

p < 0.05

Wpływ leków hipotensyjnych na regresję

LVH

18

Przeciwwskazania

BEZWZGLĘDNE

WZGLĘDNE

dihydropirydyny



nadkomorowe zaburzenia rytmu



niewydolność serca

werapamil i
diltiazem



blok p-k (II lub III°)



niewydolność serca

blok AV – diltiazemu (7,6%) i werapamil (2,0%)!!