SYSTEM SOCJALNY
STRUKTURA I FUNKCJE
STRUKTURA SYSTEMU
SOCJALNEGO
Działalność socjalna /system socjalny/
jest częścią ogólnego systemu
społecznego, który jest uporządkowanym
układem składającym się z dziesięciu
systemów głównych warunkujących
jakość i rozwój życia całego
społeczeństwa
SYSTEM SOCJALNY W STRUKTURZE SYSTEMU
SPOŁECZNEGO
aksjologiczny
kultury
edukacji
systemy
komunikacji
polityczny
obronny
gospodarczy
administracji
zabezpieczeń społecznych
system
system
system
system
ochrony
ubezpieczeń
lecznictwa
socjalny
prawnej
System socjalny /system opieki
społecznej/ wchodzi w skład
podsystemu zabezpieczeń
społecznych.
Całość tego podsystemu tworzą:
ochrona prawna, ubezpieczenia
finansowe, lecznictwo i system
socjalny.
System socjalny jest silnie powiązany
z całością systemu społecznego na
zasadzie sprzężenia zwrotnego.
SYSTEM SOCJALNY TWORZĄ:
Niesformalizowane zwyczaje i obyczaje
socjalne,
Sformalizowana, prawnie usankcjonowana
działalność socjalna, którą zajmują się
instytucje oraz organizacje społeczne,
Wśród instytucji są takie, w których praca socjalna
stanowi uzupełnienie ich głównej działalności (np.
produkcyjnej – zakłady pracy; działalność socjalną
prowadzą wyspecjalizowane komórki) i takie, w których
praca socjalna jest działalnością podstawową – trzy
rodzaje tych intytucji:
zajmujące się ogólnym regulowaniem spraw opieki
całej ludności (np. urzędy administracji pańtwowej
i samorządowej, CPR, OPS),
instytucje wyspecjalizowane w opiece nad
dorosłymi (np. DPS, OW, OI),
instytucje specjalizujące się w opiece nad dziećmi
i młodzieżą (np. pl. opiekuńczo - wychowawcze).
STRUKTURA SYSTEMU SOCJALNEGO
system socjalny
zwyczaje i obyczaje
sformalizowana
socjalne
działalność socjalna
organizacje i stowarzyszenia
instytucje realizujace
socjalne
działalność socjalną
zakłady produkcyjne
instytucje w pełni
i usługowe realizujące
socjalne
ubocznie działalność socjalną
urzędy
instytucje socjalne
instytucje
socjalne
instytucje
zajmujące się
zajmujące się
ogólne
dziećmi
dorosłymi
Działalność tych wszystkich instytucji
wspiera i uzupełnia wiele społecznych
organizacji charytatywnych, kościelnych i
świeckich oraz towarzystw opieki nad
różnymi kategoriami ludzi
pokrzywdzonych.
FUNKCJE SYSTEMU SOCJALNEGO
/obowiązkowe, celowe czynności całego systemu
socjalnego, których pochodną stają się określone efekty
socjalne/
DIAGNOSTYCZNA,
ZAPEWNIENIA BEZPIECZEŃSTWA SOCJALNEGO,
RATOWNICZA,
EDUKACJI SOCJALNEJ,
SOCJALIZACYJNA
FUNKCJA DIAGNOSTYCZNA
Polega na dokładnym rozpoznaniu stanu
potrzeb
i zjawisk socjalnych - dokonaniu ich oceny
oraz określeniu przyczyn i uwarunkowań stanu
socjalnego. Musi być realizowana
systematycznie
i w sposób ciągły. Rozpoznanie polega na
opisie
i analizie (grupowaniu i klasyfikowaniu)
zjawisk socjalnych.
Następstwem funkcji diagnostycznej jest
zrozumienie istoty zjawisk socjalnych
(wyjaśnienie ich uwarunkowań i ustalenie
możliwych następstw – dokonanie uogólnień
najistotniejszych zależności występujących w
zjawiskach socjalnych).
FUNKCJA ZAPEWNIANIA
BEZPIECZEŃSTWA
SOCJALNEGO
Jest charakterystyczna dla nowoczesnego
systemu socjalnego. Gwarantuje wszystkim
obywatelom normalne dla współczesnej cywilizacji
warunki należytego bytu.
Jej efektem jest poczucie bezpieczeństwa
socjalnego. Podstawą - przekonanie, że
społeczeństwo jest naturalnym środowiskiem
rozwoju człowieka i jego ostoją. Gwarantem tego
jest:
prawo socjalne,
sieć instytucji socjalnych,
etos socjalny społeczeństwa.
FUNKCJA RATOWNICZA
Jest następstwem i pogłębieniem fnkcji
poprzedniej. Skierowana jest na osoby, których
byt i rozwój jest zagrożony.
Ma charakter doraźny – bywa jednak, że jest
obecna w życiu osób lub rodzin ciągle (jako
doradztwo socjalne, doraźna pomoc
materialna).
W cięższych przypadkach ratownictwo polega
na umieszczaniu podopiecznych w
odpowiednich placówkach medycznych lub
wyspecjalizowanych placówkach socjalnych.
FUNKCJA EDUKACJI
SOCJALNEJ
Jej zadaniem jest propagowanie informacji o
zjawiskach socjalnych, o prawach i o
możliwościach systemu socjalnego oraz
wpływanie na formowanie aktywnych postaw
opiekuńczych ludzi i konkretnych umiejętności
postępowania opiekuńczego.
FUNKCJA SOCJALIZACYJNA
Wyraża się tym, że każdy uczestnik
działalności socjalnej wrasta w społeczność,
staje się jej integralną częścią.
Działalność socjalna (świadomie, planowo i
celowo organizowana praca socjalna)
prowadzona jest w instytucjach społecznych.
Jakość tej pracy jest nie tylko warunkiem
jakości funkcjonowania całego systemu
socjalnego ale również warunkiem stawania się
poszczególnych ludzi podmiotami
społeczeństwa obywatelskiego.