CHOROBY NIENOWOTWOROWE PIERSI

background image

Klinika Chirurgii Ogólnej i
Torakochirurgii
Szpitala Klinicznego nr.2 im.WAM
Uniwersytetu Medycznego w
Łodzi

Opracował: dr n.med. Sławomir Jabłoński

CHOROBY NIENOWOTWOROWE PIERSI
RAK PIERSI

background image

Częstość występowania raka w czterech kwadrantach sutka
podana w procentach.

background image

BADANIE SUTKA

BADANIA PRZEDMIOTOWE:

oglądanie:

może ujawnić asymetrię sutka, wciągnięcie skóry, owrzodzenia, guzkowatość, zmiany

w obrębie brodawki

autopalpacja:

około 60% guzów piersi jest rozpoznawalnych przez kobiety podczas autopalpacji

badanie palpacyjne:

prowadzone w pozycji siedzącej i leżącej z oceną piersi, dołów

pachowych oraz okolicznych węzłów chłonnych (pod i nadobojczykowe)

BADANIA DIAGNOSTYCZNE:

USG piersi

Badanie BAC klasyczne, BAC stereotaktyczne

Mammografia

Badania laboratoryjne: wykorzystywane rzadko (OB., fosfataza zasadowa, poziom Ca)

Scyntygrafia kośćca

CT klatki piersiowej

Limfoscyntygrafia

UWAGA:

U KAŻDEJ CHOREJ Z RAKIEM SUTKA NALEŻY ZAWSZE PRZED

OPERACJĄ WYKONAĆ RTG KLATKI PIERSIOWEJ A TAKŻE ODCINKA

LĘDŹWIOWEGO KREGOSŁUPA I MIEDNICY ( poszukiwanie przerzutów odległych)

background image

BADANIE MAMMOGRAFICZNE PIERSI

background image

Mikrozwapnienie widoczne
w obrazie mammograficznym.

Biopsja cienkoigłowa sutka.

background image

CHOROBY SUTKA

Wciągnięcie brodawki sutkowej

 fizjologicznie często obserwowane u nastolatek, typowe poprzeczne rozciągnięcie występuje
w okresie reprodukcyjnym;

 patologicznie spowodowane rakiem okolicy podotoczkowej, lub guzem pod brodawką sutkową

Wyciek z brodawki sutkowej

– jeśli nie jest związany z okresem karmienia piersią

wymaga zawsze dokładnego zdiagnozowania. Może mieć charakter krwisty, mleczny, surowiczy
lub ropny. Każdorazowo wskazane jest badanie cytologiczne wydzieliny.

krwisty wyciek

najważniejsze przyczyny: najczęściej

brodawczak wewnątrzprzewodowy,

w ok.

10 %rak.

Inne przyczyny wycieku z brodawki

:

zwyrodnienie torbielowate

rozstrzeń przewodów sutka

prolactinoma

mlekotok

jest obustronnym wydzielaniem mlecznej treści z brodawki.

Należy oznaczyć stężenie prolaktyny, jeśli jest podwyższone trzeba
podejrzewać gruczolaka przysadki mózgowej (prolaktinoma).

background image

CHOROBY SUTKA

zap. okołoprzewodowe

- cechuje się podotoczkowym stanem zapalnym

z występowaniem ropni sutka (niezwiązanych z laktacją), z przetokami
sutkowymi, z poprzecznym zaciąganiem brodawki sutkowej,
z zabarwionym wyciekiem z brodawki sutkowej;

zapalenie sutka

– jest chorobą infekcyjną zazwyczaj związaną z laktacją

tzw. (połogowe zap. sutka).

W leczeniu konieczna terapia antybiotykowa przez 10-14 dni.

ropień sutka

- konieczne leczenie chirurgiczne (nacięcie i sączkowanie).

Większość zakażeń sutka jest spowodowanych przez gronkowca złocistego.

ropień podotoczkowy

rozwija się u kobiet po 40 r. życia na podłożu

przewlekłego zapalenia okołoprzewodowego z metaplazją złuszczającą
i następową rozstrzenią przewodów mlecznych. W przebiegu choroby
mogą powstawać przetoki ropne. Właściwe leczenie polega na całkowitym
wycięciu zmienionych chorobowo przewodów mlecznych
wraz u wytworzonymi zatokami.

ZAPALENIA I ZAKAŻENIA

background image

ZAPALENIA I ZAKAŻENIA

CHOROBY SUTKA

martwica tłuszczowa

- bezobjawowo

gruźlica

- bezobjawowo

choroba Mondora

– zapalenia zakrzepowe żył powierzchownych sutka

(żyły piersiowo- nadbrzusznej), występuje sporadycznie, niekiedy po
interwencji chirurgicznej. Leczenie p-zapalne.

wyprzenia w fałdzie podsutkowym

(infekcja grzybicza) – klasyczna

podsutkowa infekcja spotykana u starszych kobiet

background image

ZABIEG NACIĘCIA I SĄCZKOWANIA ROPNIA PIERSI

background image

ZMIANY GUZKOWE SUTKA

UWAGA:

KAŻDY GUZ SUTKA BUDZI PODEJRZENIE RAKA,

Aby mieć pewność co do charakteru zmiany należy wykonać badanie BAC.

Przewlekłe torbielowate zapalenie sutka)

/mastopatia cystica/

Obejmuje wiele łagodnych zmian sutka.
Występuje u kobiet przed menopauzą oraz po tym okresie.
Polega na tworzeniu się mnogich, lekko bolesnych torbieli różnej wielkości.
W leczeniu: leki hormonalne, niekiedy leczenie chirurgiczne.

Włokniakogruczolak (fibroadenoma)

łagodny guzek sutka, spotykany

głównie u młodych kobiet.
Są to guzki gładkie, elastyczne, dobrze przesuwalne względem otoczenia
i niebolesne.
Małych guzków tego typu nie trzeba wycinać.
W przypadku guzków większych wskazane jest leczenie operacyjne.

background image

Torbiel (cystis)

- pojedyncze torbiele wypełnione wodojasnym płynem są spotykane

głównie u kobiet po 40 roku życia, mogą osiągnąć niekiedy pojemność kilku lub kilkunastu cm
sześciennych.
Rozpoznanie: rozstrzyga USG lub mammografia.
Torbiel można opróżnić nakłuciem, wskazane jest wycięcie torbieli z badaniem
histopatologicznym.

Guz liściasty Müllera (tumor phyllodes)

– postać olbrzymiego gruczolakowłókniaka,

rzadko złośliwieje.
Guz rozwijaj się przez wiele lat i może obejmować niekiedy cały sutek.
Nazwa pochodzi od charakterystycznego liściastego układu zrazików obserwowanego
na przekroju guza.
Leczenie polega na prostym odjęciu sutka, bez mięśnia i poszukiwania węzłów chłonnych.
Rokowanie jest dobre.

Ginekomastia

-przerost sutka u mężczyzn, związany z zaburzeniami hormonalnymi

( u chłopców w okresie dojrzewania, w starszym wieku - w przebiegu czynnego
hormonalnie guza) .
Przerost uważany jest za stan przedrakowy, wymaga leczenia operacyjnego.

ZMIANY GUZKOWE SUTKA

background image

Wycięcie miejscowe łagodnych nowotworów piersi

(dostępy operacyjne w zależności od lokalizacji guza )

background image

Rak sutka jest jednym z najczęstszych i najgroźniejszych nowotworów
złośliwych.

W Europie stanowi u kobiet 20% ogółu nowotworów złośliwych.

Rocznie na świecie zachorowanie u ok. 1 miliona kobiet.

W Polsce częstość występowania raka sutka w stosunku do innych nowotworów
określa się stosunkiem 1: 8, w ostatnich latach rośnie o około 1% rocznie.

Mimo postępu w rozpoznawaniu oraz leczeniu choroby, śmiertelność
z powodu raka sutka nie zmieniła się od wielu dziesięcioleci.

Występuje najczęściej u kobiet po 40 r. ż. i zwiększa się wraz z wiekiem.

RAK SUTKA

background image

RAK SUTKA

GŁÓWNE CZYNNIKI RYZYKA :

rasa

kobiety białej rasy częściej chorują

wiek

ryzyko wzrasta z wiekiem

krwawienie miesiączkowe

wczesne pierwsze przed 13 r. ż.

menopauza

późna po 52 r. ż.

dziedziczność

( rak sutka u matki, siostry, babki albo ciotki )

bezdzietność

nadwaga, dieta bogata w tłuszcze

nadmiernie wysoki wzrost

zwyrodnienie torbielowate gruczołu sutkowego

rak sutka występuje 2 x częściej

rak macicy i jajników

wtedy rak sutka występuje dwukrotnie częściej

rak sutka po stronie przeciwnej

stopień cywilizacji

ryzyko zwiększa się, jeśli jest on wyższy

promieniowanie jonizujące

estrogeny zewnątrzpochodne

background image

WCZESNE OBJAWY RAKA SUTKA

obecność guzów i guzków sutka -

objaw wiodący w ok. 80 %-90% objawowych raków

sutka (szczególnie guzki twarde, nieregularne, nowo powstałę, niebolesne
u starszych kobiet)
Guz pierwotny u ponad 50% zlokalizowany w górno-zewnętrznym kwadrancie sutka

bolesność sutka

(rzadko)

wyciek z brodawki sutkowej

wciągnięcie brodawki sutkowej

powiększenie węzłów chłonnych pachowych, pod i nadobojczykowych

background image

OBJAWY ZAAWANSOWANEGO RAKA SUTKA

stwardnienie, owrzodzenie sutka

guzki skórne

obrzęk skóry, określane jako skórka pomarańczy

obrzęk ramienia

bóle spowodowane odległymi przerzutami

przerzuty nowotworowe

mogą być pierwszym objawem raka sutka

(kości, płuca, mózg, wątroba).
Dotyczą one albo węzłów chłonnych albo odległych narządów.
W 2% przypadków raka sutka można wykryć powiększenie węzłów chłonnych pachowych,
bez wykrywalnego guza pierwotnego w piersi.

background image

POSTACIE RAKA SUTKA

Typ histopatologiczny guza piersi ma bardzo duże znaczenie w rokowaniu.
Tkankę guza można klasyfikować w zależności od zdolności do tworzenia
przerzutów.

A. Rak nie dające przerzutów

:

jest nieinwazyjny, stanowi 10% wszystkich

raków sutka. Rozpoznanie tego raka stało się częstsze dzięki mammografii.
Rokowanie jest dobre, ale sposób leczenia nadal kontrowersyjny.

Carcinoma in situ :

Zmiana złośliwa komórek nabłonkowych przewodów mlecznych

bez penetracji do błony podstawnej (brak nacieku podścieliska okołoprzewodowego)

brodawczakowaty rak wewnątrzprzewodowy in situ (Ductal carcinoma in situ)
nieinwazyjny rak zrazikowy (lobular carcinoma in situ)

Rak Pageta

:

zwany też chorobą Pageta brodawki sutkowej.

Wywodzi się z nabłonka końcowych odcinków przewodów mlecznych.
Objawy przypominają wyprysk skóry brodawki, początkowo nie jest złośliwy

jednak wraz z biegiem czasu złośliwieje

.

background image

mammektomia, bez usuwania węzłów chłonnych

rozległe wycięcie miejscowe i naświetlanie zmniejszają

ryzyko wznowy do ok. 2%

rozległe wycięcie miejscowe polecane w wybranych przypadkach

(średnica guza < 25 mm, obraz mikroskopowy korzystny

)

LECZENIE CHIRURGICZNE

NIEINWAZYJNEGO RAKA SUTKA

background image

INWAZYJNY RAK SUTKA

1. Korzystne postacie histologiczne

– wiążą się z 85% wskaźnikiem 5- letniego przeżycia.

rak kanalikowy

guz liściasty

rak galaretowaty (śluzowy)

rak brodawkowaty

2. Mniej korzystne postacie histopatologiczne

inwazyjny rak przewodowy /ca.ductale/ ( rak gruczołowy)

rak rdzeniasty

inwazyjny rak zrazikowy (ca. lobulare)

3. Najmniej korzystne postacie histologiczne

rak zapalny

inwazyjne postaci raka przewodowego

mięsak (mesynchemoma malignum)

rak sutka u mężczyzny

background image

Rak Pageta sutka

Rak galaretowaty sutka -

preparat makroskopowy w przekroju.

RAK SUTKA

background image

Rak rdzeniasty sutka -

preparat makroskopowy w przekroju

Rak zapalny

RAK SUTKA

background image

Drogi przerzutów raka do węzłów chłonnych.

Przerzuty odległe

RAK SUTKA

background image

KLINICZNE STADIA ROZWOJU RAKA SUTKA

Guz pierwotny :

T1 – guz o średnicy < 2 cm
T2 – guz o średnicy od 2 do 5 cm
T3 – guz o średnicy > 5 cm
T4 –guz o jakiejkolwiek wielkości wnikający bezpośrednio do ściany klatki piersiowej
(bez mięśnia piersiowego większego) lub naciekający na skórę

Regionalne węzły chłonne

N0 – brak wyczuwalnych węzłów chłonnych pachowych
N1 – przerzuty ruchome w węzłach chłonnych pachowych
N2 – przerzuty nieruchome, pakiety węzłów chłonnych

Przerzuty odległe

M0 – brak odległych przerzutów
M1 – przerzuty odległe, również do jednostronnych węzłów chłonnych
nadobojczykowych

background image

Stadium I

T1

N0

MO

Stadium II A

T1

N1

M0

T2

N0

M0

Stadium II B

T2

N1

M0

T3

N0

M0

Stadium III A

T1

N2

M0

T2

N2

M0

T3

N1

M0

T3

N2

M0

Stadium III B

T4

każde N

M0

Stadium IV

Każde T

każde N

M1

STADIA KLINICZNE ROZWOJU RAKA SUTKA

background image

W leczeniu raka sutka,w zależności od okresu rozwoju choroby, stosuje się różne metody.
Podstawową metodą leczenia jest leczenie operacyjne, które stwarza najlepszą szansę
wyzdrowienia. Pozostałe metody takie jak: chemioterapia, radioterapia i leczenie hormonalne
służą jako uzupełnienie operacji lub jako leczenie przypadków spóźnionych.
W raku nieoperacyjnym i w przypadku rozsiewu procesu nowotworowego jako samodzielną
formę leczenia stosuje się radioterapię megawoltową.
Najlepsze rezultaty, wyłączając leczenie operacyjne uzyskuje się właśnie dzięki radioterapii.

Ogólny plan leczenia raka gruczołu sutkowego

Stopień I

guz 2 cm

Zmodyfikowane radykalne odjęcie sutka wg. Pateya lub

operacja oszczędzająca + radioterapia

Stopień II

guz 5 cm

Zmodyfikowane radykalne odjęcie sutka + radioterapia

Ewentualnie także hormonoterapia i chemioterapia

Stopień III

guz 5 cm + pakiety węzłów

Chemioterapia, leczenie promieniami, operacja, tamoksyfen

Stopień IV

odległe przerzuty

Leczenie objawowe, tamoksyfen, chemioterapia, leczenie

promieniami, proste odjęcie sutka, kastracja, kortykosteroidy

LECZENIE RAKA SUTKA

background image

METODY LECZENIA CHIRURGICZNEGO RAKA SUTKA

A. Zabiegi oszczędzające sutek

możliwe do wykonania tylko w najniższym

stadium zaawansowania raka sutka, zachowują jego naturalny wygląd,
w większości przepadków wymagają uzupełniającej radioterapii.

lumpektomia

Proste usunięcie wyczuwalnej zmiany

kwadrantektomia

Anatomiczna resekcja kwadrantu sutka

+ limfadenektomia
dołu pachowego

background image

METODY LECZENIA CHIRURGICZNEGO RAKA SUTKA

B. Zabiegi z usunięciem sutka

proste odjęcie gruczołu sutkowego (mastectomia simplex modo Crile)

podskórne wycięcie gruczołu sutkowego

C. Zmodyfikowana radykalna mammectomia sposobem Pateya

Polega na usunięciu całego sutka wraz z tkanką chłonną dołu pachowego

w jednym preparacie z zaoszczędzeniem mięśnia piersiowego większego

D. Rozszerzone doszczętne odjęcie sutka

sposobem Halsteada

: usunięcie całego sutka z mięśniami piersiowymi

i tkanką dołu pachowego w jednym bloku.

sposobem Urbana

: usunięcie całego sutka z mięśniami piersiowymi

i tkanką dołu pachowego oraz węzłami chłonnymi przymostkowymi

background image

Radykalna mastektomia

Zmodyfikowana radykalna mastektomia.

CHIRURGIA RAKA SUTKA

background image

Obraz usuwanej zawartości

dołu pachowego.

Zmodyfikowana radykalna mastektomia.

Obraz pooperacyjny

CHIRURGIA RAKA SUTKA


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
CHOROBY NIENOWOTWOROWE PIERSI, RAK PIERSI
Choroby nienowotworowe przełyku, Chirurgia(1)
Pielęgnacja chorego w chorobach gruczołu piersiowego, Pielęgniarstwo, chirurgia
CHOROBY NIENOWOTWOROWE JELITA CIEŃKIEGO
Choroby nienowotworowe przełyku, Chirurgia(1)
interna nienowotworowe choroby jelit
12 urazy i choroby brzucha i kl piersiowej oraz inne
Zrozumieć raka piersi opieka pielęgniarska nad pacjentem z chorobą nowotworową leczonym chirurgiczn
4 Klatka piersiowa diagnostyka chorób płuc
W3 Nienowotworowe choroby jelita cienkiego, Medycyna Ratunkowa - Ratownictwo Medyczne

więcej podobnych podstron