Barbara Majkowska – Wojciechowska
Katedra Immunologii Klinicznej
Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Profilaktyka chorób
alergicznych, monitorowanie
stężenia alergenów
Odpowiedź na antygeny
Odpowiedź immunologiczna jest procesem,
w którym organizm broni się przeciw
inwazji obcych substancji poprzez ich:
rozpoznanie,
neutralizację,
eliminację
„
Immunologia Kliniczna” M. Kowalski
•
ANTYGENY /ALERGENY
charakterystyka wybranych antygenów alergenów
oraz reakcji nadwrażliwości na alergeny
przegląd metod profilaktyki
Nadwrażliwość na antygeny
IgM
, IgG
I
II
I
II
I
V
IgE atopia,
anafilaksja
IgM
, IgG
kompleksy.
ch. posurowicza
IgM, IgG -
reakcja
poprzetoczeniowa
T (cytokiny T),
kont.zapalenie skóry,
gruźlica
Znaczenie alergenów roztoczy
Znaczenie alergenów roztoczy
patogenezie alergii
patogenezie alergii
W krajach europejskich u około 35%
populacji obserwuje się cechy atopii
Alergeny roztoczy kurzu domowego
uważane są za pierwszoplanową
przyczynę astmy atopowej
i alergicznego nieżytu nosa
W zależności od relacji czasowej między
podjęciem działań prewencyjnych a fazą
naturalnego rozwoju choroby atopowej
wyróżniono:
1.
profilaktykę pierwotną adresowaną do populacji
osób zdrowych, jej celem jest zapobieganie
rozwojowi choroby;
2.
profilaktykę wtórną adresowaną do chorych,
zmierzającą do zapobiegania występowaniu objawów
i dalszego postępu choroby atopowej np. prewencja
rozwoju astmy u chorych na atopowe zapalenie
skóry. Badania okresowe umożliwiają postawienie
wczesnego rozpoznania i zastosowanie właściwej
terapii zapobiegającej rozwinięciu się choroby.
Wykorzystuje się w tym celu badania przesiewowe
(ocena poziomu IgE) i szczegółowy wywiad.
3.
profilaktykę trzeciorzędową skierowaną do
pacjentów z rozwiniętą chorobą przewlekłą,
obejmującą działania zmierzające do zapobiegania
zaostrzeniom i dalszemu postępowi choroby.
„
Higieniczna” patogeneza alergii
atopowej
środowisko wiejskie,
większa częstość
infekcji,
stały kontakt ze
zwierzętami,
sprzyja przestrajaniu
odp. immunologicznej
w kierunku generacji
protekcyjnego profilu
limfocytów Th1, co
może zapobiegać
rozwojowi alergizacji
Th1
Th2
Uczulenia na alergeny roztoczy
dzieci miejskich i wiejskich
•
D. pt.
•
Łódź 32,7%
Mierzyce 11,3%
Nowa Słupia 18%
•
D. f.
•
Łódź, 28,6%
Mierzyce 12,3%
Nowa Słupia 8%
15%
10%
Striking differences in the prevalence of allergic sensitization among school children
living in urban and rural areas in Pola
Striking differences in the prevalence of allergic
sensitization among school children living in urban and rural areas in Poland.
.
B. Majkowska –
Wojciechowska, J. Pełka, L Korzon, M. Kaczała, A.Kozłowska, M. L. Kowalski. EAACI
Amsterdam 2004
ASTMA – PREWENCJA
Najważniejsze metody prewencji pierwotnej chorób
alergicznych i astmy w czasie ciąży:
Całkowita eliminacja czynnego i biernego palenia u kobiet
ciężarnych
Immunoterapia swoista u kobiet chorych na astmę
oskrzelową
lub/i alergiczny nieżyt nosa
Stosowanie w ostatnim trymestrze ciąży probiotyków u
kobiet z grupy ryzyka urodzenia dziecka alergicznego
ASTMA – PREWENCJA
Metody prewencji
pierwotnej po urodzeniu
dziecka
karmienie piersią przez
pierwsze 4-6 miesięcy
życia dziecka
wykluczenie z diety
pokarmów stałych do 5
miesiąca życia
u dzieci z grupy ryzyka
rozwoju alergii i braku
możliwości karmienia
naturalnego – dieta
oparta o hydrolizaty
białkowe przez co
najmniej cztery
miesiące życia
Roztocze kurzu domowego
90% pacjentów z astmą jest
uczulonych na alergeny roztoczy,
rozwój ok. 1 msc (temp. 20 C,
optym. wilg. wzgl. 75%),
Pożywienie naskórki, cząstki
organiczne, grzyby,
potomstwo jednej samicy to 25-
30 roztoczy w ciągu życia,
W 1 g/m kurzu 100-500 do 19 tys.
10-20 grudek kałowych / dz.
2 ug/g/m = uczulenie
10 ug/g/m = reakcja astmy,
alergii
Cząstki kurzu
przenoszące
dym tytoniowy
Cząstki kurzu
przenoszące
alergeny kota
Cząstki kurzu
przenoszące
alergeny roztoczy
Najmniejsze cząstki
kurzu w powietrzu
0,3 m
1 m
5 m
10 m
Porównanie wielkości cząstek aeroalergenów
Der p 1 i Fel d 1
Metody oceny alergenowości białek
Immunogenność
-
zdolność wywoływania
przeciw sobie swoistej
odp. immun.
(gł. IgE, wywoływanej
przez niewspółmiernie
małą dawkę antygenu).
Reaktywność krzyżowa
zdolność reagowania sIgE
i swoistych linii limf.T z
białkami identycznymi
min. w 70%.
Zdolność do wywoływania
objawów klinicznych
u osób
uczulonych
Badania genetyczne
umożliwiające bezpośredni
wgląd w sekwencje genów
kodujących białka
alergenowe.
Określenie struktury
epitopów
rozpoznawanych
przez limfocyty T i B.
Podstawowe metody oceny
stężeń alergenów roztoczy
Metoda mikroskopowego
wyszukiwania roztoczy w
preparatach mikroskopowych
Metoda guaninowa – acarex test
Metoda immunoenzymatyczna (Elisa)
– ocena stężeń alergenów np. Der p
1
Der p 1 Der p
2
Der p
1
Der p
2
Der p 16
a-b/ Der p 1, c-f epitopy Der p 1/ chymopapainy, e/
papainy, f/ aktynidyny
Clinical Experimental Allergy. 2000;30:1307-1313.
Stężenia antygenu Der p 1
w 23 łódzkich mieszkaniach
0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1
0
0,5
1
1,5
2
2,5
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Kolejne mieszkania
Der p I
ug/ g
Badania w 23 łódzkich
domach wykazały, że
antygeny Der p 1 były
obecne we wszystkich
zebranych próbkach
kurzu
Stężenia Der p 1
wykazały zależność od
charakterystyki
badanych mieszkań
Analizowana cecha
Wynik analizy
t
0
p
1. Dom jednorodzinny
2. Czas zamieszkiwania
3. Dom na przedmieściu
4. Typ odkurzacza
(płócienny pojemnik na kurz)
5. Liczba mieszkańców
6.Subiektywne poczucie wilgoci
w mieszkaniu
1. Nieciągłość ogrzewania
2. Powierzchnia użytkowa
mieszkania
3. Centralne ogrzewanie
Zależności dodatnie
14,5 0,001
8,6 0,001
6,7 0,001
6,4 0,001
5,2 0,001
2,9 0,03
Zależności ujemne
9,1 0,001
7,2 0,001
3,6 0,02
Czynniki wpływające na stężenie
antygenu Der p 1
w badanych mieszkaniach
Alergia Astma Immunologia. 1996,1:141-46.
Wartości stężeń Der p 1 w Łodzi,
na tle wyników uzyskanych
w innych krajach
D
e
r
p
I
w
u
g
/g
0,00
0,01
0,10
1,00
10,00
100,00
1000,00
S
a
o
P
a
u
lo
(
n
=
2
0
)
M
a
rt
in
ik
a
(
1
2
6
)
M
e
lb
o
u
rn
e
(
6
6
)
B
e
rl
in
(
1
3
3
)
Ł
ó
d
ź
(2
3
)
E
st
o
n
ia
(
1
7
)
S
zt
o
k
h
o
lm
(
4
7
)
Alergeny roztoczy
Dermatophagoides sp.
Der f 1 -
proteaza
cysteinowa
Der f 2 -
?
Der f 3 -
trypsyna
Der f 7
Der f 10 -
tropomiozyna
Der f 11 -
paramiozyna
Der f 14 -
mag3
,
apolipoforyna
Der f 15 –
chitinaza
Der f 16 -
gelsolina/villina
Der f 17 - białko wiążące Ca
Der f 18 -
chitinaza
Der p 1 –
cysteina + seryna
Der p 2 - ?
Der p 3 -
trypsyna
Der p 4 -
amylaza
Der p 5
Der p 6 -
chymotrypsyna
Der p 7
Der p 8 –
transferaza
glutationu
Der p 9 –
seryna
kollagenoliticzna
Der p 10 -
tropomiozyna
apolipoforyna
Destrukcyjny wpływ alergenów Der p 1 i Der f 1 na
nabłonek cylindryczny ukł. odd. i proces zapalenia
alergicznego.
Degradacja białek okludyny
spowodowana przez Der p 1
Der p 1
Efekty inhalacji Der p 1
na nabłonek układu
oddechowego szczura
Wpływ alergenów roztoczy na patogenność wirusów grypy
Aktywacja układu dopełniacza przez
Der p 3
Der p 3
Der p 3
ALERGENY ROZTOCZY JAKO ENZYMY
Kiejll Aas w r. 1978 wysunął pytanie:
Jak działa alergen?
Dlaczego niektóre osoby są uczulone a inne pozostają zdrowe,
gdy w podobnym stopniu eksponowane są na obecne w środowisku
mieszaniny alergenów,zanieczyszczeń i czynników drażniących ?
Czy kontakt z kurzem a tym samym z alergenami roztoczy,
jest niebezpieczny tylko dla osób uczulonych?
Duży postęp w wyjaśnieniu patomechanizmu uczuleń przyniosło
odkrycie proteolitycznych własności alergenów roztoczy.
Efekty skomplikowanych interakcji, jakie zachodzą w odpowiedzi na
alergeny roztoczy, wydają się łatwiejsze do zrozumienia, gdy
uwzględnimy właściwości biochemiczne większości z nich, a szczególnie
ich zdolności do proteolizy.
( Aas K. What makes an allergen? Allergy 1978, 33:3-14.).
EEfekty enzymatycznego działania alergenów
roztoczy
■
Uszkadzanie komórek nabłonkowych układu
oddechowego
■
Śmierć linii komórkowych w hodowlach komórek
nabłonkowych.
■
Wzrost przepuszczalności naczyń krwionośnych dla
albumin.
■
Degranulacja komórek tucznych na drodze IgE
niezależnej.
Degranulacja komórek tucznych zachodząca w wyniku
aktywacji kaskady dopełniacza
.
Der p III (proteaza
trypsyno-podobna) może tak jak konwertaza na drodze
klasycznej i alternatywnej odszczepiać anafilatoksyny
C
3a
z C
3
oraz C
5a
z C
5.
cd
■
Selektywne rozszczepinie receptora, CD-25
(receptor dla IL 2) na powierzchni ludzkich
limfocytów T, modulującego syntezę IgE, czego
wynikiem jest wzmożona produkcja IL 4 i
obniżenie wytwarzania IFN
■
Selektywne rozszczepinie receptora, CD-23 (Fc
dla IgE) na powierzchni ludzkich limfocytów B,
który limituje syntezę IgE, czego wynikiem jest
wzmożona produkcja tych przeciwciał.
■
Inaktywacja a-1 antytrypsyny.
■
Aktywacja eozynofilów i degranulacja ich
ziarnistości zachodząca przez degradację
receptorów typu PAR – 2. Degradacja
receptorów typu PAR - 2, znajdujących się na
komórkach nabłonka i keratynocytach.
■
Modulacja procesu zapalnego przez wpływ na
produkcję cytokin prozapalnych np.GM-CSF, IL-6, IL-8,
RANTES (działanie proteolityczne jak i niezależne od
proteolizy) poprzez transdukcję sygnału
odpowiedzialnego za wytwarzanie tych cytokin, po
pobudzeniu przez Der p 1 komórek dendrytycznych i
nabłonkowych
■ Wpływ na immunizację zwierząt doświadczalnych,
przejawiająca się istotnym wostem stężeń całkowitych i
swoistych przeciwciał IgE
■
Aktywacja kalkreiny.
■
Wywoływanie zmian w stężeniach jonów wapnia
wewnątrz komórek
nabłonkowych oskrzeli w hodowli prowadzonej in
vitro.
■
Aktywacja telomerazy, indukowaną przez alergeny
roztoczy w
alergenowo specyficznych limfocytach T pamięci.
■
Wrost patogenności wirusów.
Wg. „Alergia na roztocze”. Red. Barbara Majkowska – Wojciechowska.
Mediton 2005.
Efektywność odkurzania w usuwaniu
alergenów roztoczy
Wyniki odkurzania 3m
2
Jednokrotne
15m. odkurzanie
pozostało bez
wpływu na stężenia
Der p 1.
Trzykrotne 45 min
dkurzanie
spowodowało
zmniejszenie
Der p 1 o 67%.
* - różnica istotna statyst.w porównaniu do okresu I p<0,01 i okresu II p<0,
Kolejne 15 minutowe okresy odkurzania
D
e
r
p
I
w
n
g
/m
l
0
40
80
120
160
I okres
II okres
III okres
*
Alergia Astma Immunologia. 1999,4:91-106.
Redukcja alergenów w domu
www.alanhelpscleaning.co.uk/
services.html
Termiczne metody usuwania alergenów
roztoczy
1.
Clinical and Exp. Allergy. 1996:26:585-589.
Czy pierze jest
niebezpieczne?
Stężenia alergenów roztoczy są 5-8 x niższe w
pościeli z pierza
W Anglii zaobserwowano korelację między
wycofaniem pościeli z pierza a częstością
napadów astmy
Obecność pościeli z pierza odwrotnie korelowała
z liczbą duszności
W Tasmanii stosowanie pościeli z pierza jest
związane z niskim ryzykiem uczulenia i astmą
Journal of Clinical Epidemiology 55:2002
Zależność stężeń Der p 1 od
czasu użytkowania zabawek
pluszowych
0
10
20
30
40
0,4
1
2
3
4
lata
S
tę
że
n
ie
D
er
p
I
Clinical and Exp. Allergy.
1996:26:585-589.
Przeciwalergiczne
pokrowce
na pościel
M I E S I Ą C E
DE
R
P I
ug
/g
ku
rz
u
0
1
2
3
4
Ł 0
Ł 3 *
Ł 1 2 *
± 1 . 9 6 * S td . E rr.
± 1 . 0 0 * S td . E rr.
M e a n
Fitoprostany pyłkowe
Ziarna pyłku nie tylko przenoszą alergeny. Np. ziarna brzozy i
traw zawieraja bioaktywne lipidy tzw fitoprostany (pollen-
associated lipid mediators, PALMs), które wykazuja
zdolność:
aktywacji ludzkich komórek dendrytycznych,
selektywnego hamowania produkcji IL-12 w tych komórkach,
aktywacji i migracji granulocytów .
Aktywacja kom. dendrytycznych w obecnosci fitoprostanu E1
prowadzi do polaryzacji limfocytów w kierunku Th2.
Oznacza
to ze fitoprostan nie tylko strukturalnie odzwierciedla
endogenną prostaglandynę PGE ale jest tez jej analogiem
czynnościowym.
Pollen-associated lipid mediators (PALMs): Pro-inflammatory and immunomodulatory activity on cells of
the allergic inflammation. Traidl-Hoffmann C., Kasche A., Mariani V. and Jakob T.
Allergo Journal 2005 14:5 II (396-401).
Allergen Producer
Airborne Allergen
Allergen Proteins
Roztocze kurzu domowego
Feces
Der p 1
Enzym z przewodu pokarmowego
roztoczy
Karaluchy
Secretions, feces
Bla g 4
Enzymy z przewodu pokarmowego, białka
wiążące (np.wapń)
Kot
Fel d 3
Białka śliny, guczołów łojowych, potowych
skóry kota
Pies
Skin flakes,
salivary gland
Can f 1
Białka psa
Podstawowe metody eliminacji roztoczy
i redukcji ich alergenów
Zasadniczym sposobem profilaktyki
uczuleń
na alergeny roztoczy jest ich eliminacja
ze środowiska domowego
.
.
Do podstawowych metod prewencji zalicza się:
Obniżenie wilgotności pomieszczeń mieszkalnych
Pranie odzieży i pościeli w temp. >60°C
Do metod skutecznych i dowiedzionych zalicza się:
Stosowanie pokrowców barierowych
Stosowanie odkurzaczy wysokiej klasy
Alergeny kota
Felis domesticus (ślina)
Fel d 1, Fel d 2
(albumin), Fel d 3
(cystatin), Fel d 4
(lipocalin),
Fel d 5
(immunoglobulin A),
Fel d 6
(immunoglobulin M),
Fel d 7
(immunoglobulin G).
http://www.allergen.org/List.ht
m
Ekspozycja na al. kota podczas dzieciństwa może obniżyć
ryzyko alergii, natomiast u obecnych posiadaczy kota ryzyko
jest większe. Reakcje mogą być spowodowane kontaktem z
właścicielami kotów.
J Allergy Clin
Immunol. 104:1999.
Alergeny karaluchów
20-60% z astmą
uczulonych
3 główne gatunki
Alergeny są enzymami
Alergeny obecne w
kurzu i łóżkach, w
wylinkach, ślinie,
jajach, odchodach
Stężenia alergenów
korelują z astmą
Blattella germanica
German cockroach
Bla g 1
Bla g 2 aspartic prot.
Bla g 4 calycyna
Bla g 5 transferaza
glutationu
Bla g 6 troponina
Periplaneta mericana
American cockroach
Per a 1, Per a 3,
Per a 7 (tropomyosin)
Uczulenia na pyłki
roślin
Brzoza
Łódź 19,%
Miezyce 0,9%
Nowa Słupia 4%
Trawy /zb.
Łódź 30%
Mierzyce 3%
Nowa Słupia 8%
Babka l.
Łódź 16%
Mierzyce 0,9%
Nowa Słupia 2%
Bylica p.
Łódź 25%
Mierzyce 2%
Nowa Słupia 5%
Brzoza
Bet v
1
www.sadiel.es/Europa/ spring/italian/especie_b
btcpxx.che.uni-bayreuth.de/. ../structures.html
Alergeny
pyłków
roślin
Alergeny psa
Canis familiaris
Can f 1
Can f 2
Can f 3 -albumina
Can f 4
Kąpanie psa redukuje steżęnie Can f 1
o ile stosowane jest 2 x w tygodniu
(J. Allergy Clin Immunol 103: 1999;
http://www.allergen.org/List.htm)
f
a
m
il
i
a
r
i
s
C
C
a
n
f
1
2
5
C
7
8
,
7
9
d
o
g
C
a
n
f
2
2
7
C
7
8
,
7
9
C
a
n
f
3
a
l
b
u
m
i
n
C
S
7
2
9
4
6
C
a
n
f
4
kot
SPT obj
Łódź 16%
6%
Mierzyce 0% 0
Nowa Słupia 7% 1
pies
Łódź 19%
5
Mierzyce 3%
Nowa Słupia 1% 1
królik
Łódź 9,5%
0,5
Mierzyce 0%
Nowa Słupia 2% 0
Uczulenia na alergeny zwierząt domowych
wśród dzieci na wsi i w mieście
Striking differences in the prevalence of allergic sensitization among school
children living in urban and rural areas in Pola
Striking differences in the prevalence of
allergic sensitization among school children living in urban and rural areas in Poland.
.
B.
Majkowska – Wojciechowska, J. Pełka, L Korzon, M. Kaczała, A.Kozłowska, M. L.
Kowalski. EAACI Amsterdam 2004
Reakcje krzyżowe
alergenów
występują wtedy, gdy swoiste przeciwciała IgE
wytwarzane są jako odpowiedź wobec jednego alergenu,
reagują z innym alergenem, podobnym do pierwszego.
reakcje krzyżowe należy odróżnić od tzw. reakcji
uczuleniowych - równoległych, które można
zaobserwować wtedy, gdy skutkiem kontaktu z dwoma,
nawet bardzo podobnymi alergenami jest powstanie
dwóch odmiennych rodzajów przeciwciał klasy IgE
Udokumentowanie reakcji krzyżowych jest możliwe dzięki
przeprowadzeniu czułych testów immunochemicznych np.
testu inhibicyjnego RAST, immunoblotingu, Elisa (typu
inhibicyjnego) oraz testów prowokacyjnych
.
Dermatophagoides......
pteronyssinus..............
kurzolubek europ.
......
D. farinae.....................
kurzolubek ameryk.
..
D. microcereas............
D. siboney....................
Euroglyphus maynei
..
Blomia tropicalis
........
Roztocze kurzu
domowego
Udokumentowana reaktywność
Owady bezskrzydłe
Rybik (Lepisma saccharina)
Karaczany
Prusak (Blatella germanica) (Bla g 1)
.....
Przybyszka (Periplaneta ameticana)
.......
(Per a 1)
Owady (Insceta)
T
Tyrophagus putrescentiae (Tyr p 1)
......
Acarus siro (Aca s 1)
...............................
Glycyphagus domesticus(Gly d 1)
.........
Lepidoglyphus destructor(Lep d 1)
......
Roztocze magazynowe
Krewetki:
....... ............................................
Penaeus aztecus ( Pen a 1)
........................
Metapenaeus ensis (Met e 1)
...................
Homary:
: :...................................................
Homarus americanus (Hom a 1)
.............
Palinurus strimpsoni (Pal s 1)
.................
Chyrabdis feriatus (Chyr f 1)
..................
Skorupiaki (Crustacea)
Ślimaki
...........................................................
Ślimak winniczek (Helix sp.)
.....................
Małże
............................................................
Omułek jadalny Mytilus sp
....................
Ostrga Ostrea sp.
.....................................
............
Ślimaki (Mollusca)
Udokumentowane
reakcje
krzyżowe
alergenów
roztoczy
Udokumentowana reaktywność krzyżowa
Pacjent zgłasza objawy po spożyciu
owoców morza np. krewetek, małży,
ślimaków. Czy jest to spowodowane
reakcjami krzyżowymi w odniesieniu
do alegenów roztoczy o swoistości
tropomiozyny (Der p 10, Der f 10,
Problem kliniczny nr 2
U pacjenta podejrzewana jest astma
alergiczna. Czy alergeny roztoczy
wywołują objawy kliniczne?
Problem kliniczny nr 1
U dziecka (powyżej 1 roku życia)
wystepują objawy atopowego zapa-
lenia skóry o umiarkowanym lub
ciężkim nasileniu. Czy objawy mają
związek z ekspozycją i uczuleniem
na alergeny roztoczy?
Problem kliniczny nr 3
Pomiar immunoglobulin sIgE dla
alergenów: D. pteronyssinus (d1)
lub D. farinae (d2).
Wykonywanie obu nie jest zaleca-
ne.
Przy ekspozycji na roztocze ma-
gazynowe należy dołączyć po-
miar imuunoglobulin dla alerge-
nów Lepidoglyphus destructor
(d71).
Przy ekspozycji na roztocze Blo-
mia tropicalis należy włączyć po-
miar sIgE
dla tego gatunku.
Sugerowane
badania
Stężenia sIgE w surowicy
są często związane ze
stopniem ekspozycji na
alergeny roztoczy.
Istnieje wysoki stopień re-
aktywności krzyzowej po-
między alergenami D. pt. i
D. farinae.
Istnieje reaktywność krzy-
żowa pomiędzy alergena-
mi D. pt. i D. farinae a aler-
genami roztoczy magazy-
nowych, chociaż notowano
też monowalentne uczule-
nia na alergeny roztoczy
magazynowych.
Alergeny roztoczy są czę-
stą przyczyna astmy ato-
powej.
Wykazano zależność po-
między uczuleniem na
alergeny roztoczy i umiaro-
wanym i ciężkim atopo-
wym zapaleniem skóry.
Komentarze
Nadwrażliwość typu II
Typ II - cytotoksyczny zależny od przeciwciał:
Rekcje przeciwciał z komórkami powodują ich niszczenie
niekontrolowaną aktywację
reakcja poprzetoczeniowa
Anemia hemolityczna z dodatnim odczynem
Coombsa
lekopochodne cytopenie
Choroba hemolityczna noworodków
Miastenia
Zespół Goodpasteura
Pecherzyca zwykła
Zapalenie tarczycy Hashimoto
Choroba Gravesa Basedowa
Płuco farmera
•
Związanie przeciwciała skutkuje:
-
aktywacją klasycznej drogi ukł. dopełniacza
-
przyłączeniem komórek posiadajacych receptory dla
fragm. Fc lub C3b/C3d (ADCC)
Zarówno aktywacja dopełniacza jak i komórek prowadzą
do efektu cytotoksycznego i/lub lokalnego stanu
zapalnego
Najczęstsze powikłania
potransfuzujne
(wg. J. Gołąb i wsp. Immunologia,
PWN 2002)
Ostre
Odpowiedź immunologiczna na antygeny przetoczonej
krwi
Hemoliza
Gorączka
Pokrzywka
Odczyn anafilaktyczny
Potransfuzyjne uszkodzenie płuc
Zakażenie bakteriami, wirusami, pasożytami
Zatrucie cytrynianem
Niewydolność krążenia
Najczęstsze powikłania
potransfuzujne
Odległe
Immunomodulacja,
Immunosupresja
Choroba przeszczep p. gospodarzowi
Małopłytkowość
Hemochromatoza
Choroby zakaźne przeniesione z dawcy na
biorcę
(wg. J. Gołąb i wsp. Immunologia, PWN 2002)
•Bezkrwawa medycyna
Wybrane metody leczenia
• Płyny
: Płyn Ringera, dekstran, skrobia hydroksyetylowana (HES) oraz
inne płyny służą zwiększaniu objętości krwi i zapobiegają wstrząsowi
hipowolemicznemu. Obecnie prowadzi się badania nad płynami, które mogą
przenosić tlen.
Leki: Białka otrzymywane metodami inżynierii genetycznej mogą stymulować wytwarzanie krwinek czerwonych (erytropoetyna), płytek krwi (interleukina-11) oraz krwinek białych
(GM-CSF, G-CSF). Inne leki w dużej mierze Leki
•
Leki zmniejszają utratę krwi
podczas operacji (aprotynina i inne leki
antyfibrynolityczne) albo pomagają zahamować ostry krwotok
(desmopresyna).
•
Biologiczne środki hemostatyczne
: Kolagen oraz opatrunki
celulozowe stosuje się bezpośrednio, by zatamować krwawienie. Kleje,
między innymi fibrynowe, mogą zatamować krwawienie z ran kłutych,
a także z większych obszarów uszkodzonej tkanki.
Odzyskiwanie krwi: Specjalne urządzenie odzyskuje krew utraconą podczas
operacji bądź urazu. Krew krąży w systemie zamkniętym i po oczyszczeniu
wraca do pacjenta. Używając tej aparatury, można odzyskać nieraz sporą
ilość krwi.
Techniki chirurgiczne:
Dokładne planowanie przedoperacyjne, obejmujące
konsultacje ze specjalistami, pomaga zespołowi chirurgów uniknąć
komplikacji. Decydujące znaczenie ma szybkie zatrzymanie krwawienia.
Opóźnienia Odzyskiwanie krwi trwające dłużej niż 24 godziny znacznie
zwiększają prawdopodobieństwo śmierci pacjenta. Podzielenie większych
operacji na kilka etapów zmniejsza całkowitą utratę krwi.
Narzędzia chirurgiczne
: Niektóre narzędzia jednocześnie przecinają i
sklejają naczynia krwionośne. Inne mogą zatamować krwawienie z dużego
obszaru uszkodzonej tkanki. Laparoskopy oraz minimalnie inwazyjne
narzędzia pozwalają na przeprowadzenie operacji bez utraty krwi związanej
z większymi cięciami.
wg.
www.watchtower.org