Ból.Leki p/bólowe

Ból

• Nieprzyjemne doznanie

towarzyszące uszkodzeniu lub
potencjalnie istniejącemu
uszkodzeniu tkanek

Zwalczanie bólu

1.Podawanie leków analgetycznych
2.Inne sposoby leczenia

Zasady zwalczania bólu

1. Bezpieczeństwo- metoda nie

może stanowić zagrożenia dla
pacjenta

2. Szybkość działania
3. Łatwość zastosowania

Metody zwalczania bólu

1.Unieruchomienie złamań/szynowanie/
2.Uniesienie kończyn/obrzęk/
3.Chłodzenie/oparzenia,skręcenia

stawów,uraz mięśni/

4.Ciepło/nadmierny wysiłek,naciągnięcie

mięśni szyi,pleców,kończyn/

5.Opatrunki/oparzenia,urazy palców/

Metody zwalczania bólu

• 1.Znieczulenie miejscowe
• 2.Blokady
• 3.Leczenie definitywne

Leki p/bólowe

• Leki hamujące syntezę

prostagalndyn /działanie p/bólowe,
p/zapalne, p/gorączkowe

• Leki o działaniu przez istniejące

receptory opioidowe /leki
narkotyczne/

Metamizol -Pyralgina

• Działa p/bólowo p/gorączkowo
• Działanie niekorzystne:
1.uszkadza szpik kostny
2.daje odczyny uczuleniowe
3.drażni żołądek
• Podawany dożylnie/powoli, po rozcieńczeniu
• Domięśniowo –bolesne injekcje
• Dawki 2,5- 3g/24 godz
• Amp.1g/2ml 2,5 mg/5 ml

Ketonal/Ketoprofen

• Silne działanie p/bólowe p/gorączkowe
• Podawany dożylnie/we wlewie 5-10

min w 100ml0,9% NaCl250 ml
0,9%NaCl

• Domięśniowo – bolesne injekcje
• Rozkłada się pod wpływem światła
• Amp.50 mg 100 mg
• Dawkowanie: do 300 mg/24 godz

Paracetamol

/Codipar,Acenol/

• Działanie p/bólowe p/gorączkowe
• Podawany doustnie,doodbytniczo
• Silnie uszkadza wątrobę/w

połączeniu z alkoholem/

• Dawkowanie: 10 –15 mg/kg
• Dla dorosłych 500-1000 mg/24

godz w dawkach podzielonych

Kwas acetylosalicylowy

/Aspiryna,Polopiryna/

• Działanie p/zapalne, p/gorączkowe ,słabo

p/bólowe

• Silnie drażni śluzówkę żołądka,XII-nicy
• Może powodować skurcz oskrzeli /uwaga!

astmatycy/

• Działa hamująco na płytki krwi
• Dawki p/płytkowe 75 –100 mg/24 godz
• Dawki p/zapalne,p/gorączkowe 300 –

1000mg/24 godz w dawkach podzielonych

Dożylne opioidowe leki

analgetyczne

• Silne działanie przeciwbólowe,

uspokajające

• Zwężenie źrenic
• Wywołują depresję

oddechową/zwolnienie oddechu/

• Depresja ośrodka naczynioruchowego
• Bradykardia

Morfina

• Naturalna pochodna z maku
• Podawana doustnie,

podskórnie,domięśniowo,dożylnie,
zewnątrzoponowo
,podpajęczynówkowo,

• Głównie dożylnie:

• 0,1 –0,15 mg/kg/ dawki podzielone

1-3-5 mg/

Morfina

• Skuteczna w bólach trzewnych
• Ostre bóle pourazowe
• Ból w przebiegu zawału
• Zmniejsza uczucie

duszności/stosowana w obrzęku
płuc/

• Wydalana przez nerki

Morfina-działania

niepożądane

• Nudności,wymioty
• Osłabienie perystaltyki Zaparcia
• Depresja oddechowa
• Hypotensja
• Wzrost ciśnienia w drogach żółciowych
• Zatrzymanie moczu/wzrost napięcia

zwieraczy/

• Zahamowanie odruchu kaszlowego

Fentanyl

• Najczęściej stosowany lek

przeciwbólowy w anestezjologii

• Łatwo przenika barierę krew/mózg
• Maksymalne działanie po 3- 5min
• Czas działania pojedynczej dawki

20- 45 min

Fentanyl – objawy

niepożądane

• Depresja oddechowa/po podaniu

2ml – 100 mikrogr

• Wymioty, nudności po

zastosowaniu

• Sztywność klatki piersiowej po

większych dawkach

Fentanyl - dawkowanie

• Przeciwbólowo,z zachowaniem

oddechu własnego pacjenta
pacjenta:

1- 3 g/kg iv

Przeciętnie 1-2 ml iv

Po 10- 15 min powtórzenie dawki 1-

2 ml iv

Dolargan-Petydyna

• Dawkowana 1- 2mg/kg iv im
• Głównie w bólach pooperacyjnych,

pourazowych

• Działa krócej niż morfina
• Powoduje

nudności,wymioty,obniżenie RR

• Uzależnia

Tramadol, Tramal

• Kilka mechanizmów działania
• Słabsza depresja oddechowa
• 10% siły działania morfiny
• Podawany dożylnie iv, im 1-2

mg/kg

• Może wywoływać uporczywe

wymioty

Nalokson - Narcan

• Antagonista leków narkotycznych

przeciwbólowych

• Odwraca działanie depresyjne na

ośrodek oddechowy

• Dawka iv 0,1 –0,4-1 mg- /działanie

30 –45 min/ dorośli/uzupełniać
podaniem im

• Noworodki 20 g/kg

Ketamina - Calypsol

• Pochodna fencyklidyny
• Wywołuje stan: tzw anestezję

zdysocjowaną/ różne działanie w

różnych obszarach mózgu/

Działanie znieczulające

• Działanie przeciwbólowe/

nie znosi

bólu trzewnego/

Ketamina - Calypsol

• Podawana drogą dożylną, domięśniową,

donosową

• Po podaniu dożylnym:utrata przytomności

i zniesienie bólu powierzchownego przez

ok..10 min

• Po podaniu domięśniowym:po ok.5 min

trwa ok. 25 min

• Występuje stan pomroczny, mogą wystąpić

omamy, halucynacje

Ketamina - Calypsol

Zastosowanie;
1.monoanestetyk :zabiegi

któtkotrwałe, bolesna zmiana
opatrunków, oparzenia , wypadki
masowe,operacje plastyczne,
trudny dostęp dożylny

2.dawki subanestetyczne: repozycje

złamań,

Urazy mnogie

• Unieruchomienie
• Silne leki p/bólowe
• Morfina,Fentanyl,Dolargan
• Ostrożnie przy zaburzeniach

świadomości,zaburzeniach
oddechowych

• EW.Pyralgina,Tramal

Urazy czaszkowo-

mózgowe

• Ból, niepokój  ICP
• Pyralgina,Diklofenak,
• Przy bardzo silnym bólu: ostrożnie

w dawkach frakcjonowanych MF

• U małych dzieci dobry

Paracetamol,Pyralgina podane pr

Uraz klatki piersiowej

• Często bardzo silny ból –

ograniczenie ruchomości –
pogarszanie wydolności
oddechowej

• Dobra: we frakcjonowanych

dawkach Morfina 2-3 mg iv

Analgezja u dzieci

• Leczenie bólu, uspokojenie
• Jeśli można: droga doustna,

doodbytnicza

• Paracetamol,Naproksen,Ketonal
• Można morfinę 0,05 –0,1mg/kg w

dawkach frakcjonowanych

Bóle kolkowe

• Oprócz leków p/bólowych leki

rozkurczowe:
Papaweryna,Spasmalgon

• Wlew Lignokainy/przy kolkach

nerkowych/

• Nie Morfina przy kolce

wątrobowej

Ostry ból brzucha

• Leczyć ból nie zamazując objawów

decydujących o ewentualnej

interwencji chirurgicznej

• Ważny stan pacjenta
• Decyzja chirurgiczna w oparciu nie

tylko o badanie fizykalne/objawy

otrzewnowe/ale

inne/bad.laboratoryjne, USG,TK

j.brzusznej,punkcja j.brzusznej/

EMLA

• maść do stosowania miejscowego
• Przed wkłuciami iv
• 50% lignokainy50% prilokainy
• ½ -3/4 godz w opatrunku

okluzyjnym

Sedacja

• W celu:zmniejszenia stresu,leku ,

pobudzenia

• Połączona ze zmniejszeniem bólu

Relanium

• Długi czas działania amp.10 mg

im, iv/bez rozpuszczenia

-dorośli 2,5 –5 10 mg
-dzieci 0,1 – 0,4 mg /kg c.c

Midazolam- Dormicum

• Po podaniu dożylnym działa po 2

min

• Możliwość podawania po,pr,iv, im
- dorośli 0,07 –0,1 mg.kg c.c
/przeciętnie 2,5 – 5mg iv
-dzieci 0,1 –0,2 mg/kg c.c iv

Pobudzenie, agresja

• Chlorpromazyna /Fenactil

możliwość RR

- 50 –100 mg im, ew.100 mg

iv/v=0,5 mg/min/

- Promazyna 100- 200 mg im/ew.iv/
- Haloperidol amp.5mg/1 ml iv

Flumazenil Anexate

• Antagonista/znosi działanie

Dormicum,Relanium/

• Amp.0,5 mg/5 ml 1,0 mg/10 ml
• Podawany dożylnie w dawkach

frakcjonowanych

• Odwrócenie depresji oddechowej
• Diagnostyka w zaburzeniach

świadomości, śpiączce