AIDS i zakażenia HIV

w 2005 roku

Wg. Przeglądu Epidemiologicznego

2007; 61: 311- 321

AIDS w 2005 roku -

część 1



W 2006 r. rozpoznano 146 zachorowań na AIDS

–

o 27 przypadków mniej w stosunku do 2004 r.

–

o 14 przypadków więcej od mediany za lata 2001-2003

–

zapadalność wyniosła 0,38 na 100 000 mieszkańców



Liczba zgłaszanych zachorowań na AIDS od kilku
lat wykazuje powolną tendencję wzrostową

–

wyraźny wzrost odnotowano w latach 2003 i 2004

–

m.in. konsekwencja wzrastającej liczby późnych
rozpoznań, co powoduje opóźnione wdrażanie leczenia
antywirusowego

AIDS w 2005 roku -

część 2



W 2005 r. zarejestrowano zachorowania na
AIDS wśród mieszkańców 15-stu województw:

–

od 1 przypadku w woj. świętokrzyskim

–

do 54 (37,8% ogółu) w woj. dolnośląskim

!!! Zwraca uwagę utrzymująca się na

najwyższym poziomie i wzrastająca w

ostatnich latach zapadalność w

województwie dolnośląskim

–

wzrost zapadalności odnotowuje się również w
woj. warmińsko - mazurskim

–

zdecydowany spadek w woj. pomorskim i
zachodniopomorskim

AIDS w 2005 roku -

część 3



W 2005 r. rozpoznano AIDS u 115
mężczyzn i 33 kobiet

!!! Odsetek kobiet wśród rejestrowanych

chorych uległ zmniejszeniu w stosunku do

lat poprzednich



Wiek chorych:

–

poniżej 20 roku życia - 4 osoby (2,7%)

–

przedział 20 - 29 lat - 37 osób (25,3%)

–

przedział 30 - 39 lat - 54 osoby (37%)

–

przedział 40 - 49 lat - 31 osób (21,2%)

–

przedział 50 - 59 lat - 17 osób (11,6%)

–

60 i więcej lat - 3 (2,1%)

AIDS w 2005 roku -

część 4



Drogi zakażenia:

–

73 osoby (50%) stosował środki odurzające
we wstrzyknięciach

–

29 osób (19,9%) zakażenia drogą
ryzykownych kontaktów heteroseksualnych
(odsetek porównywalny do danych z 2004 r.)

–

22 osoby (15,1%) zakażenia droga
kontaktów homoseksualnych

–

2 dzieci matek zakażonych wirusem HIV (o 5
przypadków mniej niż w 2004 r)

–

!!! u 20 chorych (13,7%) brak informacji o
drodze zakażenia

AIDS w 2005 roku -

część 5



Choroby wskaźnikowe wśród chorych na AIDS:

kandydoza przełyku/ pneumocystowe zapalenie płuc/ zespół
wyniszczenia/ gruźlica płuc/ nawracające zapalenie płuc/
toksoplazma mózgu/ pozapłucna kryptokoksakoza/ kandydoza
oskrzeli, tchawicy i płuc/ postępująca wieloogniskowa
leukoencefalopatia/ encefalopatia HIV/ gruźlica pozapłucna/
inne



W 2005 r. u wszystkich 146 chorych określono
po jednej chorobie wskazującej na AIDS

–

u 48 osób (32,9%) zdiagnozowano po 2 choroby
wskaźnikowe

–

u 15 osób (10,3%) rozwinęły się po 3 choroby
wskaźnikowe

–

u 3 osób (2,7%) rozwinęły się po 4 choroby
wskaźnikowe dla AIDS

AIDS w 2005 roku -

część 6



U 97 chorych (65,8%) z rozpoznanym w
2005 r. AIDS, podano liczbę komórek CD4

–

u 42 chorych była ona niższa od 50 na mikrolitr

–

u 38 mieściła się w przedziale 50-199 komórek
CD4 na mikrolitr

–

u 18 chorych wynosiła powyżej 200 komórek CD4
na mikrolitr

!!! Na 146 chorych, u których rozpoznano

AIDS w 2005 roku, jedynie 21 (14,4%)

było leczonych antywirusowo przed

rozwinięciem pełnoobjawowego AIDS

AIDS w 2005 roku -

część 7

!!! U 68 osób (46,6%) AIDS rozpoznano

praktycznie równocześnie z wykryciem

zakażenia



Po 3 lub więcej latach od wykrycia HIV
zachorowało 50 osób (34,2%)



W 2005 r. do Zakładu Epidemiologii PZH
zgłoszono 64 zgony chorych na AIDS

(o 2

przypadki mniej niz. w 2004 r. i 17 więcej od mediany za lata
2001 - 2003)

–

zgonów nie odnotowano tylko w woj. podkarpackim

–

w pozostałych województwach :



- od 1 - woj. lubuskim i zachodniopomorskim



do 20 - woj. dolnośląskim

AIDS w 2005 roku -

część 7



Wśród zmarłych było:



41 (64,0%) narkomanów



9 osób (14,1%) zarażonych droga ryzykownych
kontaktów heteroseksualnych



3 (4,7%) homo-/-biseksualistow



11 osób (17,2%) bez informacji o drogach zakażenia



Zmarło 51 mężczyzn i 13 kobiet:



poniżej 20 roku życia - nie odnotowano zgonu



przedział 20 - 29 lat - 13 osób



przedział 30 - 39 lat - 29 osób



przedział 40 - 49 lat - 17 osób



przedział 50 - 59 lat - 3 osoby



60 i więcej lat - 2 osoby

AIDS w 2005 roku -

część 8



Wśród 36 chorych, u których AIDS
rozpoznano w 2005 r. (24,7% ogółu)
zgon nastąpił w ciągu 3 miesięcy po
rozpoznaniu AIDS



Łącznie 44 osoby (31,1%) zmarły w
przeciągu 1 roku od rozpoznania AIDS



Spośród 64 chorych na AIDS, którzy
zmarli w 2005 r. tylko 16 osób (25%)
przeżyło rok lub dłużej po rozpoznaniu
AIDS

AIDS w latach 1986 - 2005 -

część 1



Rejestrację osób zakażonych wirusem HIV oraz
zachorowań i zgonów na AIDS rozpoczęto od
roku 1986 (22 lata)



Do 31 grudnia 2006 r. zgłoszono do Zakładu
Epidemiologii PZH 1761 zachorowań na AIDS

(rozpoznanych w latach 1986 - 2005)

–

część zgłoszeń rozpoznanych w 2005 r. została
zgłoszona w 2006 r.



Na przestrzeni lat 1986 - 2005, zarejestrowano
zachorowania na AIDS na terenie całej Polski:

–

najwięcej - woj. dolnośląskie (351) i mazowieckie
(327)

–

najmniej - woj. podkarpackie (11) i świętokrzyskie
(14)

AIDS w latach 1986 - 2005 -

część 2



Wśród ogółu chorych przeważają mężczyźni
-1408 przypadków (80%):

–

w grupie 20 - 29 lat - 24,1%

–

najwięcej w grupie 30 -39 lat 42,2%

–

w grupie 40 - 49 lat - 22, 5%



Drogi transmisji wśród zarażonych mężczyzn:

–

najliczniejszą grupą stanowili narkomani - 51,1%

–

homo- i biseksualiści - 20,2%

–

zakażeni drogą ryzykownych kontaktów
heteroseksualnych - 16,5%

–

10,8% przypadków nie zawiera informacji o
grupie ryzyka

AIDS w latach 1986 - 2005 -

część 3



AIDS stwierdzono u 353 kobiet

(20% ogółu

chorych):

–

najwięcej w grupie 20 - 29 lat - 42 % (!!! w
odróżnieniu od mężczyzn)

–

w grupie 30 -39 lat 31,7 %

–

w grupie 40 - 49 lat - 14,1 5%



Drogi transmisji wśród zarażonych kobiet:

–

najliczniejszą grupą stanowili narkomani - 54,7%

–

zakażeni drogą ryzykownych kontaktów
heteroseksualnych - 30 %

–

15,3 % przypadków nie zawiera informacji o
grupie ryzyka

AIDS w latach 1986 - 2005 -

część 4

PŁEĆ
Grupa wieku Mężczyźni Kobiety Ogółem



< 20 34 25 59



20 - 29 339 148 487



30 - 39 589 112 701



40 - 49 317 52 369



50 - 59 103 15 118



60 i > 26 1 27



RAZEM 1408 353
1761

AIDS w latach 1986 - 2005 -

część 5

DROGI PRZENOSZENIA:



Narkomani - 898



Homo - biseksualiści - 356



Ryzykowne kontakty heteroseksualne - 290



Inni / brak danych - 160



Dzieci matek zarażonych wirusem HIV - 40



Homo - biseksualiści i narkomani - 8



Chorzy na hemofilię - 7



Biorcy krwi i preparatów krwiopochodnych -
2



OGÓ

OGÓ

Ł

Ł

EM - 1761

EM - 1761

AIDS w latach 1986 - 2005 -

część 6



W latach 1986 - 2005 zgłoszono ogółem 806
zgonów chorych na AIDS



zgony odnotowano we wszystkich województwach



najmniej w woj. podkarpackim - 6// najwięcej w woj.
mazowieckim - 166, następnie dolnośląskim - 150,
śląskim - 97 i pomorskim - 88



Wśród zmarłych przeważali mężczyźni - 677
(84%)



Ok. 36,3% chorych zmarło w przeciągu roku
od rozpoznania AIDS



Wśród zmarłych największy odsetek stanowili:



narkomani - 49,8 %



homo - biseksualiści - 23,6 %



ryzykowne kontakty heteroseksualne - 14, 1%

Zakażenia HIV w 2005 -

część 1

!!! W 2005 r. wśród obywateli polskich

wykonano ogółem co najmniej 1 559 088

testów przesiewowych w kierunku

zakażenia wirusem HIV (gł. badania wśród

krwiodawców)



było to o 19,2 % badań więcej niż w roku poprzednim (2004) - w
tym o 6,3% więcej badań wśród krwiodawców



Częstość wykrywania nowych zakażeń :

–

wzrosła ponad dwukrotnie w grupie osób
utrzymujących ryzykowne kontakty heteroseksualne

–

wzrosła o 44 % w grupie mężczyzn utrzymujących
kontakty seksualne z mężczyznami

–

utrzymała się na tym samym poziomie wśród osób
stosujących dożylne środki odurzające

Zakażenia HIV w 2005 -

część 2

!!! W 2005 r. zwiększyła się (o 15,3%)

liczba osób bez podania informacji o

grupie ryzyka



Ogółem w 2005 r. zgłoszono 654 (1,7 na
100 000) nowo wykryte zakażenia HIV

(o

2 przypadki mniej niż w 2004 r.)

–

najwięcej zakażeń odnotowano w woj.
dolnośląskim - 124 przypadki (4,3 na 100 000)

–

najmniej w woj. świętokrzyskim - 5 zgłoszeń

–

w 2005 r. 98 zgłoszeń (15%) nie zawierało
informacji na temat miejsca zamieszkania
osoby zakażonej

Zakażenia HIV w 2005 -

część 3



W skali kraju najwięcej zakażeń wykryto:

–

wśród osób młodych - 20 - 29 lat - 262 (40,1%)

–

w wieku 30 - 39 lat - 166 (25,4 % wszystkich
zarejestrowanych zakażeń)



Największy odsetek zakażonych poniżej 30 roku
życia odnotowano w woj. łódzkim - 62,7 % i
warmińsko - mazurskim 59,5 %



Osoby powyżej 30 roku życia dominowały w woj.
wielkopolskim - 63,2 %, mazowieckim - 55,3 % i
śląskim - 50,8 %



W 2005 r. zarejestrowano 9 zakażeń wśród
dzieci do 15 roku życia , w tym u 7 niemowląt

Zakażenia HIV w 2005 -

część 4



Kobiety stanowiły 26,3 % zakażonych
zarejestrowanych w 2005 r.

(tj. o 0,7 % mniej

niż w roku 2004)



Udział kobiet w poszczególnych
województwach wahał się:

–

od 12,5 % w woj. zachodniopomorskim

–

18,4 % w woj. mazowieckim

–

37,5 % w woj. opolskim

–

40,9 % w woj. kujawsko - pomorskim



Odsetek kobiet wśród nowo wykrytych
zakażeń jest zbliżony do odsetka kobiet
wśród zachorowań na AIDS (22,6 %)

Zakażenia HIV w 2005 -

część 5



Przynależność zakażonych do poszczególnych
grup ryzyka transmisji zakażenia:

–

!!! o większości osób (374 - 57,2 % ogółu)
brak jest informacji co do możliwej drogi
zakażenia

–

osoby, które prawdopodobnie zaraziły się w
wyniku stosowania dożylnych środków
odurzających - 157 (24,0 % ogółu)

–

osoby utrzymujące ryzykowne kontakty
heteroseksualne - 71 osób (10,9 %)

–

mężczyźni homo- i biseksualni - 39 (5,7%)

!!! Zwraca uwagę dwukrotny wzrost odsetka

zakażonych drogą ryzykownych kontaktów

heteroseksualnych w porównaniu do 2004 r.

Podsumowanie -

część 1



Łączna liczba rejestrowanych zachorowań
na AIDS rozpoznanych w latach 2000 -
2005 pozostawała na podobnym poziomie

(zapadalność 0,3 - 0,45 na 100 000 rocznie)



W ostatnich latach zmienił się procentowy
udział zachorowań w poszczególnych
województwach:

–

w przeszłości największą zapadalność notowały
woj. mazowieckie; pomorskie i śląskie

–

obecnie AIDS rozpoznawany jest najczęściej w
woj. dolnośląskim (zapadalność 1,87 na 100
000)

Podsumowanie -

część 2

!!! Choć wstrzykiwanie narkotyków nie

przestało być ważną drogą przenoszenia

wirusa HIV w 2005 r., to widać wyraźny

wzrost udziału zakażeń nabytych

poprzez kontakty heteroseksualne



Świadczy to najprawdopodobniej o
rozprzestrzenianiu się HIV do populacji
ogólnej w Polsce

!!! Niestety na BARDZO WYSOKIM

poziomie utrzymuje się liczba zgłoszeń,

w której brak jest określenia

prawdopodobnej drogi nabycia

zakażenia

Podsumowanie -

część 3



Prawdopodobne przyczyny braku określenia
drogi nabycia zakażenia:



obawy o ochronę danych osobowych



częste pomijanie poradnictwa okołotestowego przez
zalecających badania



niedostateczna współpraca Inspekcji Sanitarnej i
lekarzy zajmujących się opieka nad zakażonymi



!!! Po wprowadzeniu terapii
antyretrowirusowej w Polsce nie
odnotowano spadku nowych zachorowań na
AIDS, co może wiązać się z:

–

późnym rozpoznawaniem zakażenia HIV

–

lub, nie zastosowaniem

(z różnych przyczyn)

odpowiedniego leczenia

Podsumowanie -

część 4



Występuje coraz wyższy odsetek osób, u
których zakażenie HIV rozpoznano zbyt późno
- praktycznie równocześnie z AIDS (

!!! sugeruje

to niską świadomość zagrożenia lub małą
dostępność badań

)



Wśród osób, u których rozpoznano AIDS w
2005 r., jedynie co trzeci z liczbą komórek CD4
poniżej 200 na mikrolitr, był leczony
antywirusowo przed rozpoznaniem AIDS



Po roku 1996 liczba rejestrowanych zgonów
chorych na AIDS spadła, by znów wzrosnąć w
latach 2003 - 2005

(było znaczne niedorejestrowanie zgonów na

AIDS rejestrowanych przez GUS w porównaniu do danych rejestrowanych

przez PZH)

Podsumowanie -

część 5

!!! Istotne jest uważne

monitorowanie sytuacji

epidemiologicznej zakażeń HIV i

AIDS w Polsce



Poprawa kompletności danych dotyczących
nowych wykrywanych zakażeń HIV



Rzetelna informacja na temat dróg
przenoszenia wirusa i populacji
szczególnie narażonych - jest niezbędna w
celu odpowiedniego ukierunkowania
działań przeciwepidemicznych