Podstawy z zakresu chorób

układu ruchu

Badanie układu ruchu

- wywiad
- oglądanie w spoczynku
- oglądanie w ruchu
- omacywanie
- próby prowokacyjne
- znieczulenia diagnostyczne
- badania dodatkowe

Wywiad

- okoliczności zachorowania
- stan utrzymania konia (kopyta)
- żywienie
- rodzaj wykonywanej pracy
- od kiedy kuleje
- czy leczony

5 stopni bólu

1. Małego stopnia ,kulawizna nie widoczna

w stępie, słabo widoczna w kłusie

2. Małego stopnia, słabo widoczna w

stępie, widoczna w kłusie

3. Średniego stopnia, widoczna w stępie i

kłusie

4. Dużego stopnia, dobrze widoczna w

stępie

5. Brak obarczania kończyny

Badanie układu ruchu

Oglądanie w spoczynku:
- postawa, ewentualne zmiany
Omacywanie:
- kopyto (ciepłota)
- tętnienie t. palcowej (ochwat)
- ścięgna przy podniesionej kończynie

Ustawienie kończyn

przednich

p. szpotawa p. francuska p. zbieżna p.
rozbieżna

koziniec

p. barania

p. przedsiebna p.

podsiebna

Ustawienie kończyn tylnych

p. zbieżna

p. beczkowata p. krowia

p. niedzwiedzia

p. szablasta

p. prosta

Badanie układu ruchu

Oglądanie w ruchu:
- na wprost po twardej powierzchni
- na wprost po miękkiej powierzchni

(piasek)

- na małym kole
- oglądanie na kole

Próby zginania

• Próby przeprowadza się w celu

wywołania bolesności w zmienionym
miejscu.

• Wykonuje się je na wszystkich

stawach kończyny bądź tylko na
wybranych.

• Staw trzyma się w zgięciu ok. 90 s.

Kończyna piersiowa

Kończyna miedniczna

Staw pęcinowy

Staw pęcinowy

Staw nadgarstkowy

Staw skokowy

(próba szpatowa)

Próby prowokacyjne

Próba z czułkami

Próba z deską

Znieczulenia diagnostyczne

TPA
MPA
TRB

Badania specjalistyczne

• RTG
• USG
• Scyntygrafia
• Artroskopia
• Tomografia komputerowa (CT)
• Rezonans magnetyczny (MRI)

Podstawowe pojęcia z

zakresu miopatologii

• Miopatia - choroba zwyrodnieniowa

mięśni.

• Myositis - zapalenie mięsni.

• Myastenia - przemijające osłabienie

mięsni (męczliwość, nużliwość
mięśni), objawiające się szybkim
męczeniem mięśni podczas wysiłku
prowadzącym do osłabienia.
Ustępuje po odpoczynku (w
przeciwieństwie do myotoni).

• Typową miastenię, warunkowaną

zaburzeniem przewodnictwa nerwowo-
mięśniowego na poziomie synapsy,
spotyka się poza ludźmi, zasadniczo u
zwierząt towarzyszących(psy i koty). U
zwierząt gospodarskich nie występuje w
formie klasycznej, tak jak u ludzi i zw.
towarzyszących, chociaż zmiany kliniczne
są podobne, lecz uwarunkowania inne.

• U zwierząt towarzyszących wyróżnia się 3

postacie: (Życie wet. 2, 2005)

• a/ wrodzoną – warunkowaną zmniejszoną lub

nieprawidłową syntezą albo degeneracją

receptorów acetylocholiny na błonie

postsynaptycznej w mięśniach. szkieletowych

( brak przeciwciał przeciw receptorom

acetylocholinergicznym), ujawnia się między 3-8

dniem życia lub 6-8 tygodniem życia, a u kotów

między 4-5 miesiącem,

• b/ nabytą występuje częściej (rozpoznanie stawia

się na podstawie obecnych przeciwciał), ta postać

ma podłoże immunologiczne,

• c/ miastenia jatrogenna lub polekowa

- tła immuno logicznego - D-penicylamina , i α-interferon,

- leki zaburzające przewodnictwo nerwowe: przedawkowanie

magnezu, niedobór potasu lub wapnia, toksyna otulinowa,

- leki używane do znieczuleń: metoksyfluran, lignokaina, prokaina,

wekuronium, atrakuronium, sukcynylocholina, morfina. kodeina,

opium, chloropromazyna,

- antybiotyki: gramicydyna, aminoglikozydy, tetracykliny,

penicyliny, sulfonamidy, fluorodunokmy, klindamycyna,

linkomycyna, erytromycyna, kolistyna, polimyk-syna B,

ampicylina, azytromycyna,

- leki nasercowe: chinidyna i chinina, (3 blokery (np. propranolol),

blokery kanału wapniowego (np. werapamil),

- przeciwpadaczkowe leki: fenytoina, mefenytoina, trimetadion,

barbiturany, gabapentin, karbamezapina,

- hormony: kortykosteroidy, estrogeny, hormony tarczycy,

- inne: lit, jodowe preparaty kontrastowe, chlorochina, D-L-

karnityna.

Przyczyny miastenii u zw. Gospodarskich
• niedokrwienie mięśni np. zakrzep tętnicy

biodrowej u koni, zaleganie poporodowe (na

skutek niedokrwienia dochodzi do myasteni a

później do odleżyn),

• zaburzenia metaboliczne mięśni:

hipokalcemia, hipokaliemia,

hipermagnezemia, hipofosfatemia,

hipoglikemia (np. u prosiąt), lactoacidemia.

• niedokrwistość,
• zatrucia niektórymi roślinami.
• leki (p.robacze – iwermektyna - świnie)

• Myotonia (miotonia) - przetrwały

skurcz mięśnia. Po wykonanym
wysiłku mięsień nie może się
natychmiast rozkurczyć. Często
występuje u ludzi. Miotonia zanikowa
– choroba Steinerta, miotonia
wrodzona choroba Thomsena

• Myatonia (miatonia)– zwiotczenie,

zmniejszenie napięcia mięśni

• Myalgia - ból mięśniowy, silnie wyrażony w

ostrych stanach zapalnych mięsni np. gościec

mięśniowy nawrotowy, słabiej zaznaczony

przy miopatiach - występuje w początkowym

okresie choroby, później słabnie.

• Dystrofia mięsni - nieodwracalne

zwyrodnienie mięsni (jedynie miopatie

alimentame, uwarunkowane niedoborem Se i

witaminy E są w pewnym stopniu

odwracalne).

• Skurcz toniczny (spastyczny) -

długotrwale utrzymujący się skurcz mlęsm

ze zwiększonym ich napięciem np. przy

tężcu, podaniu strychniny.

• Skurcze kloniczne - krótkotrwałe, szybko

po sobie następujące skurcz i rozluźnienie

mięsni, np. przy nosówce.

• Skurcze toniczno-kloniczne - seria

skurczów, np. przy tężyczce, może być też

wywołana hałasem u koni chorych na

tężec.

• Konwulsje - rytmiczne skurcze całych grup

mięsni, wstrząsające całym ciałem (lub

partiami) np. przy nosówce, tężyczce, w

stanach agonalnych.

• Kurcz (crampus) - bolesny, silny,

długotrwały skurcz toniczny mięśnia lub

grupy mięsni.

• Bezwład, porażenie (paralysis ) -

całkowita, długotrwała utrata zdolności

mięśnia do skurczu.

• Niedowład (paresis) - częściowa utrata

zdolności mięśnia do skurczu.

• Myoglobinuria - obecność

myoglobiny w moczu.

• Zaburzenia ruchu obserwowane

przy miopatiach: sztywny,
szczudłowaty chód, chód spętany,
nietolerancja wysiłkowa, szybko
następujące męczenie się, trwałe
osłabienie mięsni, niedowłady.

Diagnostyka laboratoryjna miopatii:
- Oznaczanie aktywności enzymów

wskaźnikowych w surowicy: CK (kinaza

kreatynowa, CPK), AST, LDH., GSH-Px)

- Oznaczanie stężenia kwasu pirogronowego i

kwasu mlekowego we krwi.

- Określenie równowagi kwasowo-zasadowej.
- Oznaczanie stężenia myoglobiny w osoczu

(lub w surowicy).

- Oznaczanie stężenia myoglobiny w moczu.
- Oznaczanie stężenia kreatyniny w moczu lub

oznaczanie stosunku kreatyna/kreatynina

(wzrost wskazuje na miopatie).

Badanie histopatologiczne lub

histochemiczne pośmiertnie

Podział miopatii

Miopatie pierwotne (właściwe) - proces chorobowy

rozpoczyna się we włóknach mięśniowych, nie jest

poprzedzony zmianami w tkance łącznej i połączeniach

nerwowo -mięśniowych.

1. miopatie wrodzone - uwarunkowane genetycznie,
2. miopatie metaboliczne, żywieniowe
a) miopatie powvsiłkowe:

•

mięśniochwat porażenny koni,

•

sztywność koni wyścigowych (tying up),

•

miopatie z pojmania u dzikich zwierząt,

•

miopatie zwierząt spłoszonych (bydło, owce)

b) miopatie alimentarne - PDM i jej odmiana choroba żółtego

tłuszczu, występują enzootycznie prawie u wszystkich

gatunków zwierząt na tle niedoboru wit. E i Se,

uspasabiająco działa nadmiar nienasyconych kwasów

tłuszczowych, szybki wzrost, nadmierny wysiłek i stres

środowiskowy

3. miopatie stresowe, które mogą

wystąpić w zmiennych postaciach.

a) ostry zespół stresowy świń - PSS (porcie

stress syndrome)

b) syndrom PSE (Pale soft exudative), DFD

(dry form dark),

c) martwica mięśni grzbietu (MAG) – choroba

bananowa

d) stresowe kardiomiopatie.
II. Miopatie wtórne (objawowe) - proces

chorobowy we włóknach mięśniowych

poprzedzony wcześniejszymi zmianami w

nerwach, naczyniach, tkance łącznej.

Wyróżniamy:
1. zapalenie mięśni,
2. miopatie toksyczne (np. zatrucie

łubinem),

3. miopatie neurogenne (choroby

wirusowe),

4. miopatie niedokrwienne (ischemiczne),
5. miopatie polekowe