NAJWIĘKSZE KATASTROFY
MORSKIE JAKO
PRZYCZYNA
ZANIECZYSZCZEŃ MÓRZ I
OCEANÓW

•

PLAN PREZENTACJI:

PLAN PREZENTACJI:

Wstęp

Definicja

Przyczyny katastrof morskich

Od czego uzależnione są ich skutki?

Przykłady największych katastrof morskich

Przykład innego zanieczyszczenia morza

Podsumowanie

1. Definicja

•

Katastrofa ekologiczna (MORSKA),
często nazywana też klęską ekologiczną,
to trwałe, nieodwracalne w naturalny
sposób uszkodzenie lub zniszczenie
dużego obszaru środowiska, wpływające
negatywnie na życie i zdrowie człowieka i
innych organizmów żywych. W tym
przypadku mająca największy wpływ na
środowisko wodne i wodno-lądowe.

4

2. Przyczyny katastrof morskich

Obiektywne:



Dynamiczne zmiany warunków pogodowych



Wadliwość elementów budowlanych lub technologicznych



Niedostateczne wyposażenie w aparaturę kontrolno – pomiarową

Ludzkie:



Nieprzestrzeganie reżimów technologicznych



Nieprzestrzeganie przepisów przeciwpożarowych



Nieprzestrzeganie zasad obsługi urządzeń



Niska dyscyplina pracy (lekkomyślność i pospiech)



Brak dostatecznej wiedzy o prowadzonym procesie



Nieumiejętności przewidywania skutków zakłóceń procesu

5

3. Skutki katastrof

Skutki katastrof naturalnych i antropogenicznych zależą od:

•

Rozmiarów zdarzenia

•

Gęstości zaludnienia

•

Różnorodności fauny i flory na danym terenie

•

Gęstości infrastruktury i poziomu technologicznego

•

Działań zapobiegawczych

•

Odpowiedniego zarządzania antykryzysowego

6

Przykłady największych katastrof
morskich

7

Wojna w Zatoce Perskiej, 1990 r.

Od początku Wojny w Zatoce Perskiej
w końcu stycznia 1991 r. armia iracka
niszczyła tankowce, terminale i
platformy wiertnicze, uwalniając, wg
różnych źródeł, od 800 tys. do 1,5 mln
ton ropy naftowej. „Jeziora” ropy
pokryły 49 km2 powierzchni lądu, a
953 km2 pow. wodnych zostały
skażone.

•

KATASTROFY TANKOWCÓW

12 grudnia 1999 r., Bretania

ok. 70 mil morskich na południe od
Brestu - głównego portu francuskiej
Bretanii doszło do przełamania się
maltańskiego tankowca „Erka”,
płynącego z Francji do Włoch.

10

Przyczyny:

Maltański tankowiec Erka, płynący z Francji do Włoch z
nieznanych przyczyn rozłamał się na dwie części. 26-
osobowa załoga opuściła statek w szalupach ratunkowych
i wkrótce została bezpiecznie podjęta przez śmigłowce
ratunkowe.

Skutki:

Do oceanu wydostała się prawie połowa z 30 000 ton
mazutu przewożonego przez tankowiec. Niezwykle silne
sztormy, które nawiedziły Francję wkrótce po rozbiciu
statku, znacznie opóźniły rozpoczęcie skutecznej akcji
ograniczania szkód ekologicznych oraz przyczyniły się do
rozproszenia plamy mazutu na rozległy obszar. Klęska
objęła ponad 500 km wybrzeży – jednych z najbardziej
urokliwych i najcenniejszych pod względem
przyrodniczym w Europie

11

19 listopad 2002r. wybrzeże Hiszpanii i Portugalii

150 mil od wybrzeży Hiszpanii uszkodzony tankowiec „Prestige”,
który przewoził ponad 70 tys. ton oleju napędowego przełamał się na
dwie części i zatonął na wodach Atlantyku.

12

19 listopad 2002r. wybrzeże Hiszpanii i Portugalii

150 mil od wybrzeży Hiszpanii uszkodzony tankowiec „Prestige”,
który przewoził ponad 70 tys. ton oleju napędowego przełamał się na
dwie części i zatonął na wodach Atlantyku.

•

Przyczyny:

Awaria maszyn i kadłuba z którego zaczął wyciekać

niebezpieczny ładunek

•

Skutki:
Władze hiszpańskie podały, że jeszcze przed katastrofą ze
statku wydostało się 5 tys. ton oleju tworząc 17-
kilometrową plamę. Wiatry i prądy morskie zepchnęły
plamę w kierunku wybrzeży hiszpańskiej Galicji powodując
katastrofę ekologiczną o niewyobrażalnej skali. Olej dostał
się na wybrzeże co spowodowało ogromne szkody m.in.
olejem zostało zabrudzonych wiele ptaków morskich, co
powoduje wymieranie wielu gatunków objętych ochroną.

13

Wyciek ropy w Zatoce Meksykańskiej, Deepwater Horizon,
2010 r.

Wyciek ropy
Wyciek, którego nie udało się opanować od 20 kwietnia 2010 roku,
spowodował skażenie Zatoki Meksykańskiej około 80tys. do nawet
640 tys. tonami ropy.

•

Przyczyny:

a

waria szybu Deepwater Horizon

•

Skutki:
„Zdjęcia martwych żółwi morskich, całkowicie
pokrytych w ropie naftowej, przedstawiają zupełnie
inny obraz niż to, co pokazywali nam amerykańscy
urzędnicy” – powiedział John Hocevar, biolog morski
współpracujący z Greenpeace. „Podczas gdy Biały
Dom starał się w przekazach medialnych kłaść nacisk
na historię uratowanych zwierząt wypuszczonych na
wolność, ukrywał obrazy przedstawiające worki na
śmieci pełne martwych żółwi morskich” – dodał.

Francja, Tricolor, 2002 r.

W nocy z 13 na 14 Grudnia 2002 r. w Cienienie
Kaletańskiej w Kanale La Manche zatonął norweski
transportowiec Tricolor, przewożący luksusowe
samochody osobowe, ciągniki i dźwigi. Miał on również
na pokładzie 2 tys. ton paliwa. Położenie wraku na
bardzo ruchliwym szlaku żeglugowym na głębokości
zaledwie 25 m było przyczyną kilku kolizji, m.in. z
tureckim tankowcem Vicky, przewożącym 70 tys. ton
ropy. Najgroźniejsza jednak kolizja, która miała miejsce
w końcu stycznia 2003 r., z duńskim holownikiem
ratunkowym, spowodowała niekontrolowany wyciek
paliwa z wraku.

Skutki

Plama na powierzchni morza rozciągnęła się na długości 8 km.
Szacuje się, że ropa z "Tricolor" spowodowała śmierć od 40 do 100
tys. ptaków zimujących u wybrzeży Francji, Holandii i Belgii.

Skażenia morza

Jak wiemy morza i oceany są połączone ze sobą jak również z
rzekami ( większość ujść rzek stanowią morza).
Gdy dochodzi do katastrofy morskiej skażony zostaje nie tylko
obszar najbliższy katastrofie.

SKAŻENIA TRUJĄCYMI ODPADAMI

30. Styczeń 2000 r. Baia Mare Rumunia

W Zakładach Aunu SA produkujących w procesie
wzbogacania rud odpadowych srebro i złoto
doszło do przerwania zapory retencyjnej i
przedostania się do dopływu Dunaju dużej ilości
odpadowych roztworów zawierających cyjanki, ich
kompleksy i metale ciężkie.

20

Przyczyny:

•

Nieprawidłowy projekt zapory, błędy obsługi,
niekontrolowane parametry technologiczne i zła
pogoda. W efekcie doszło do niekontrolowanego
zrzutu 100 000m3 ścieków, skażenie wody 50-100 t
cyjanków.

Skutki:

•

Transgraniczne skażenie środowiska miało na dużą skalę
negatywny wpływ na ekosystemy rzeczne. Zginęło 1240
ton ryb, doszło do całkowitego zaniku fito i zooplanktonu a
także przerwania zaopatrzenia w wodę pitną miejscowej
ludności, a zanieczyszczenia wraz z nurtem rzek dotarły do
morza zaburzając równowagę w środowisku.

21

PODSUMOWANIE SKUTKÓW WYCIEKU ROPY:

*Ropa szybko rozprzestrzenia się po powierzchni morza tworząc na
wodzie warstewkę o grubości 0,3 mm i powodując zanieczyszczenie
wybrzeża

*Najlżejsze składniki ropy parują, a najcięższe mieszają się z wodą
morską i powoli opadają na dno(wyniszczając faunę i florę strefy
dennej)

*Lepka ropa skleja pióra ptaków morskich oraz skrzela ryb i innych
zwierząt wodnych

*Na skażonym obszarze ropa uniemożliwia zwierzętom wodnym
poruszanie się, oddychanie i odżywianie się

*Warstwa ropy nie przepuszcza potrzebnego organizmom tlenu i
promieniowania słonecznego

*Bakterie stopniowo usuwają ropę, zużywając do tego celu cały tlen
rozpuszczony w wodzie

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ !!!

24