Skuteczność polityki
Skuteczność polityki
pieniężnej
pieniężnej
i fiskalnej w modelu IS-LM
i fiskalnej w modelu IS-LM
Dr Janusz Rosiek
Dr Janusz Rosiek
UEK Kraków
UEK Kraków
Skuteczność polityki pieniężnej
Skuteczność polityki pieniężnej
i fiskalnej w modelu IS-LM
i fiskalnej w modelu IS-LM
•
Krzywa IS
Krzywa IS
jest względnie płaska, gdy popyt
jest względnie płaska, gdy popyt
inwestycyjny i eksport netto są bardzo
inwestycyjny i eksport netto są bardzo
wrażliwe na zmiany stóp procentowych, gdyż
wrażliwe na zmiany stóp procentowych, gdyż
małe zmiany w stopach procentowych
małe zmiany w stopach procentowych
powodują duże zmiany w popycie,
powodują duże zmiany w popycie,
•
Krzywa IS
Krzywa IS
jest względnie stroma, gdy
jest względnie stroma, gdy
inwestycje i eksport netto są mało wrażliwe na
inwestycje i eksport netto są mało wrażliwe na
zmiany stóp procentowych, gdyż duże zmiany
zmiany stóp procentowych, gdyż duże zmiany
w stopach powodują małe zmiany w popycie.
w stopach powodują małe zmiany w popycie.
•
Krzywa LM jest relatywnie płaska jeżeli popyt na
Krzywa LM jest relatywnie płaska jeżeli popyt na
pieniądz jest mało wrażliwy na zmiany dochodu,
pieniądz jest mało wrażliwy na zmiany dochodu,
ponieważ do zredukowania popytu na pieniądz
ponieważ do zredukowania popytu na pieniądz
wynikającego ze spadku stóp procentowych
wynikającego ze spadku stóp procentowych
konieczne są duże zmiany dochodu,
konieczne są duże zmiany dochodu,
•
Krzywa LM jest relatywnie stroma jeżeli popyt na
Krzywa LM jest relatywnie stroma jeżeli popyt na
pieniądz jest bardzo wrażliwy na zmiany dochodu,
pieniądz jest bardzo wrażliwy na zmiany dochodu,
ponieważ do ograniczenia popytu na pieniądz
ponieważ do ograniczenia popytu na pieniądz
wynikającego ze spadku stóp procentowych
wynikającego ze spadku stóp procentowych
wystarczą niewielkie zmiany dochodu
wystarczą niewielkie zmiany dochodu
Skuteczność polityki pieniężnej
Skuteczność polityki pieniężnej
i fiskalnej w modelu IS-LM
i fiskalnej w modelu IS-LM
•
Krzywa LM
Krzywa LM
jest relatywnie płaska, gdy popyt na
jest relatywnie płaska, gdy popyt na
pieniądz jest bardzo wrażliwy na zmiany stóp
pieniądz jest bardzo wrażliwy na zmiany stóp
procentowych ponieważ do zredukowania popytu
procentowych ponieważ do zredukowania popytu
na pieniądz wynikającego ze wzrostu dochodu
na pieniądz wynikającego ze wzrostu dochodu
wystarczają małe zmiany stóp procentowych,
wystarczają małe zmiany stóp procentowych,
•
Krzywa LM
Krzywa LM
jest relatywnie stroma, gdy popyt na
jest relatywnie stroma, gdy popyt na
pieniądz jest mało wrażliwy na zmiany stóp
pieniądz jest mało wrażliwy na zmiany stóp
procentowych, ponieważ do zredukowania popytu
procentowych, ponieważ do zredukowania popytu
na pieniądz wynikającego ze wzrostu dochodu
na pieniądz wynikającego ze wzrostu dochodu
konieczne są duże zmiany stóp procentowych.
konieczne są duże zmiany stóp procentowych.
Skuteczność polityki pieniężnej
Skuteczność polityki pieniężnej
i fiskalnej w modelu IS-LM
i fiskalnej w modelu IS-LM
•
Polityka pieniężna i polityka fiskalna
Polityka pieniężna i polityka fiskalna
różnią się skutecznością w
różnią się skutecznością w
przesuwaniu zagregowanego popytu.
przesuwaniu zagregowanego popytu.
Przy ustalaniu względnej skuteczności
Przy ustalaniu względnej skuteczności
polityki pieniężnej i fiskalnej należy zwrócić
polityki pieniężnej i fiskalnej należy zwrócić
uwagę na dwie ważne kwestie:
uwagę na dwie ważne kwestie:
•
Wrażliwość popytu inwestycyjnego i
Wrażliwość popytu inwestycyjnego i
eksportu netto na stopy procentowe,
eksportu netto na stopy procentowe,
•
Wrażliwość popytu na pieniądz na stopy
Wrażliwość popytu na pieniądz na stopy
procentowe.
procentowe.
Skuteczność polityki pieniężnej
Skuteczność polityki pieniężnej
i fiskalnej w modelu IS-LM
i fiskalnej w modelu IS-LM
•
Kiedy
Kiedy
polityka fiskalna
polityka fiskalna
jest względnie
jest względnie
nieskuteczna?
nieskuteczna?
Ekspansywna polityka
Ekspansywna polityka
fiskalna będzie mieć relatywnie słaby wpływ
fiskalna będzie mieć relatywnie słaby wpływ
na zagregowany popyt, jeżeli stopy
na zagregowany popyt, jeżeli stopy
procentowe znacznie wzrosną lub będą mieć
procentowe znacznie wzrosną lub będą mieć
duży ujemny wpływ na inwestycje i eksport
duży ujemny wpływ na inwestycje i eksport
netto. Spadek inwestycji i eksportu netto
netto. Spadek inwestycji i eksportu netto
będzie duży w przypadku, gdy wrażliwość
będzie duży w przypadku, gdy wrażliwość
popytu na pieniądz na stopy procentowe jest
popytu na pieniądz na stopy procentowe jest
bardzo mała
bardzo mała
Skuteczność polityki pieniężnej
Skuteczność polityki pieniężnej
i fiskalnej w modelu IS-LM
i fiskalnej w modelu IS-LM
•
Kiedy
Kiedy
polityka fiskalna
polityka fiskalna
jest
jest
względnie skuteczna?
względnie skuteczna?
Ekspansywna
Ekspansywna
polityka fiskalna będzie mieć względnie
polityka fiskalna będzie mieć względnie
silny wpływ na popyt, jeżeli stopy
silny wpływ na popyt, jeżeli stopy
procentowe niewiele wzrastają lub mają
procentowe niewiele wzrastają lub mają
nikły wpływ na inwestycje i eksport netto.
nikły wpływ na inwestycje i eksport netto.
To zdarza się w warunkach przeciwnych
To zdarza się w warunkach przeciwnych
do wymienionych w przypadku mało
do wymienionych w przypadku mało
skutecznej polityki fiskalnej.
skutecznej polityki fiskalnej.
Skuteczność polityki pieniężnej
Skuteczność polityki pieniężnej
i fiskalnej w modelu IS-LM
i fiskalnej w modelu IS-LM
Inną cechą gospodarki, która oddziałuje na
Inną cechą gospodarki, która oddziałuje na
efektywność polityki fiskalnej, jest mnożnik
efektywność polityki fiskalnej, jest mnożnik
wydatków. Wysoki mnożnik wydatków
wydatków. Wysoki mnożnik wydatków
wskazuje na bardziej skuteczną politykę
wskazuje na bardziej skuteczną politykę
fiskalną. Jednakże jeżeli w gospodarce
fiskalną. Jednakże jeżeli w gospodarce
występuje niska wrażliwość popytu na
występuje niska wrażliwość popytu na
pieniądz na zmiany stopy procentowej, to
pieniądz na zmiany stopy procentowej, to
nawet bardzo duży mnożnik nie spowoduje
nawet bardzo duży mnożnik nie spowoduje
silnych efektów polityki fiskalnej.
silnych efektów polityki fiskalnej.
Skuteczność polityki pieniężnej
Skuteczność polityki pieniężnej
i fiskalnej w modelu IS-LM
i fiskalnej w modelu IS-LM
•
Kiedy
Kiedy
polityka pieniężna
polityka pieniężna
jest mało
jest mało
skuteczna?
skuteczna?
Ekspansywna polityka
Ekspansywna polityka
pieniężna będzie mieć relatywnie słaby
pieniężna będzie mieć relatywnie słaby
wpływ na zagregowany popyt, jeżeli spadek
wpływ na zagregowany popyt, jeżeli spadek
stóp procentowych, który pojawia się, gdy
stóp procentowych, który pojawia się, gdy
podaż pieniądza wzrasta, jest niewielki lub
podaż pieniądza wzrasta, jest niewielki lub
ma mały wpływ na inwestycje i eksport
ma mały wpływ na inwestycje i eksport
netto. Zdarza się to w przypadku, gdy
netto. Zdarza się to w przypadku, gdy
wrażliwość popytu inwestycyjnego i eksportu
wrażliwość popytu inwestycyjnego i eksportu
na stopy procentowe jest bardzo mała.
na stopy procentowe jest bardzo mała.
Skuteczność polityki pieniężnej
Skuteczność polityki pieniężnej
i fiskalnej w modelu IS-LM
i fiskalnej w modelu IS-LM
•
Kiedy
Kiedy
polityka pieniężna
polityka pieniężna
jest
jest
względnie skuteczna?
względnie skuteczna?
Ekspansywna
Ekspansywna
polityka pieniężna będzie skuteczna,
polityka pieniężna będzie skuteczna,
jeżeli stopy procentowe obniżą się
jeżeli stopy procentowe obniżą się
istotnie lub będą pobudzać w wyraźny
istotnie lub będą pobudzać w wyraźny
sposób inwestycje i eksport netto. Zdarza
sposób inwestycje i eksport netto. Zdarza
się to w warunkach przeciwnych do
się to w warunkach przeciwnych do
opisanych przy mało skutecznej polityce
opisanych przy mało skutecznej polityce
pieniężnej.
pieniężnej.
Skuteczność polityki pieniężnej
Skuteczność polityki pieniężnej
i fiskalnej w modelu IS-LM
i fiskalnej w modelu IS-LM
Podsumowanie:
Podsumowanie:
•
Polityka pieniężna jest skuteczna, jeżeli
Polityka pieniężna jest skuteczna, jeżeli
krzywa IS jest płaska. Polityka pieniężna jest
krzywa IS jest płaska. Polityka pieniężna jest
mało skuteczna, jeżeli krzywa IS jest stroma.
mało skuteczna, jeżeli krzywa IS jest stroma.
•
Polityka fiskalna jest skuteczna, jeżeli krzywa
Polityka fiskalna jest skuteczna, jeżeli krzywa
LM jest płaska. Polityka fiskalna jest mało
LM jest płaska. Polityka fiskalna jest mało
skuteczna, jeżeli krzywa LM jest stroma.
skuteczna, jeżeli krzywa LM jest stroma.
•
Przy danych nachyleniach krzywych IS i LM
Przy danych nachyleniach krzywych IS i LM
polityka fiskalna jest bardziej skuteczna,
polityka fiskalna jest bardziej skuteczna,
jeżeli mnożnik wydatków jest duży.
jeżeli mnożnik wydatków jest duży.