Terapia strukturalna
Przedstawiciele
SALVADOR MINUCHIN,
Rosman, Walters,
Montalvo, Aponte,
Greenstein
główne pojęcia
– struktura rodziny: „Niewidoczna sieć
funkcjonalnych wymagań, które
warunkują sposób, w jaki członkowie
rodziny pozostają w interakcji”
(Minuchin, 1974)
• Strukturalna teoria systemów rodzinnych
(Minuchin, 1974) za szczególnie ważne
uważa pojęcie struktury rodziny
definiowaną poprzez określenie:
– Hierarchii w rodzinie (hierarchy)
– Spójności (cohesion)
– Granic w systemie rodzinnym (family
boundaries)
– Elastyczności systemu
Granice
W przypadku systemu jaki stanowi rodzina
wyróżnić możemy trzy rodzaje granic:
• granice wyodrębniające rodzinę
• granice wyodrębniające podsystemy
• granice wyodrębniające poszczególne
osoby,
z których każda może mieć charakter
sztywny, rozmyty lub najbardziej
funkcjonalny – półprzepuszczalny.
granice wyodrębniające
rodzinę
rozmyte
- brak spójności rodziny
- nie wykształcają się
struktury lojalności
- role w rodzinie nie są
jasno określone
- członkowie rodziny
pochodzenia są
włączeni do rodziny
nuklearnej
sztywne
- niewiele kontaktów z
otoczeniem (np. dzieci z
rówieśnikami)
- realizowane są głównie
cele rodzinne, a
bagatelizowane cele i
potrzeby indywidualne
osób
- trudności dzieci w
odseparowaniu się od
rodziny
- system nie wpuszcza
obcych (dzieci nie mogą
założyć własnych rodzin)
granice wyodrębniające
podsystemy
rozmyte
- pomieszanie ról
- mniejsze poczucie
bezpieczeństwa u
dzieci
- dzieci włączane w
aktywności dorosłych,
nieadekwatnie do fazy
rozwojowej
- rodzice twierdzą, że
wiedzą wszystko o
swoich dzieciach
sztywne
- brak porozumienia między
rodzicami i dziećmi
- rodzice autokratyczni
wobec dzieci
- dzieci radzą sobie z
problemami, pomagając
sobie nawzajem
(hierarchia w obrębie
rodzeństwa)
- dzieci mają mało okazji do
szukania wparcia i
pomocy u rodziców
granice wyodrębniające
poszczególne osoby
rozmyte
- trudność w wyodrębnieniu
własnych potrzeb
- brak intymności,
niemożność posiadania
własnych spraw, tajemnic
- wysoki poziom
rozprzestrzeniania się
lęku i stresu z jednego
członka rodziny na innych
- każdy odpowiada za
każdego, a nie każdy za
siebie
- może łączyć się ze sztywną
granicą zewnętrzną
sztywne
- przewaga planów
własnych nad wspólnymi
– każdy ma swoje życie
- samotność, brak oparcia,
słabe więzi
- role nakładają się, gdyż
brak jest
komplementarności;
dzieci nie uczą się ról
- dzieci mają
niezaspokojoną potrzebę
niezależności, gdyż nie
miały wykształconej
zależności
Cele terapii
Zmiana struktury rodziny:
- Uelastycznienie granic zbyt sztywnych
- Usztywnienie granic zbyt płynnych
(zatartych)
[Rozwiązanie bieżącego problemu, bez
zmiany struktury rodziny – cel
niewystarczający]