background image

 

 

background image

 

 

Leczenie żywieniowe 

noworodków i małych 

dzieci

Dr med. Alicja Macheta

background image

 

 

LECZENIE ŻYWIENIOWE 

Polega na podaży energii, białka, elektrolitów, 

pierwiastków śladowych i witamin w płynach 

dożylnych lub dietach przemysłowych, podanych tym 

chorym, którzy nie mogą być żywieni w sposób 

naturalny ze względu na charakter choroby 

podstawowej  lub wtórne do choroby podstawowej 

wyniszczenie.

(definicja zaproponowana przez Ekspertów Instytutu Żywności
i Żywienia  Pols. Tow. Żywienia Pozajelitowego i Dojelitowego 

Sekcji Gastroenterologii i Żywienia Pols. Tow. Pediatrycznego, 

Komisjii Żywienia Dzieci i Młodzieży Komitetu Żywienia 

Człowieka PAN)

background image

 

 

Różnice w leczeniu żywieniowym dzieci i 
dorosłych dotyczą głównie dawek i 
rodzajów poszczególnych preparatów

U dorosłego podaż substancji odżywczej 
ma utrzymać jedynie stan równowagi 
bilansu azotowego – u dziecka konieczne 
jest pokrycie potrzeb związanych ze 
wzrotem i przyrostem masy ciała

background image

 

 

Noworodki i wcześniaki różnią się od 
dorosłych intensywnym wzrostem układu 
mięśniowego , kostnego i narządów 
wewnętrznych oraz posiadaniem mniejszych 
rezerw energetycznych

Nie ma dokładnych procentowych danych 
dotyczących niedożywienia dzieci – 
przyjmuje się że wachają się one pomiędzy 
10-20%

background image

 

 

Zapotrzebowanie energetyczno – 
białkowe niemowlęcia w przeliczeniu na 
kg masy ciała jest trzykrotnie większe 
niż u dorosłego

U noworodków i niemowląt białkiem 
wzorcowym jest białko mleka ludzkiego

background image

 

 

Wskazania do leczenia żywieniowego

Stwierdzone niedobory żywieniowe w oparciu 
o ocenę 

stanu odżywienia

.

background image

 

 

Metody oceny stanu odżywienia

      

Parametry antropometryczne

Wzrost/długość ciała

Masa ciała

Pomiar fałdu skórno-tłuszczowego nad mięśniem trójgłowym 

ramienia

Środkowy obwód mięśni ramienia

Badania biochemiczne

Stężenie białka

Stężenie albumin

Stężenie białek o krótkim okresie półtrwania

Badania immunologiczne

Oznaczenie całkowitej liczby limfocytów

background image

 

 

Badania antropometryczne

zalety:

Ogólna dostępność

Niski koszt

Dobra korelacja z zawartością białka i 
tłuszczu w ustroju

Oznaczane parametry są dynamiczne , 
zmieniające się w czasie – możliwość oceny 
skuteczności prowadzonego leczenia

background image

 

 

Obliczenie masy ciała (m.c.)

aktualna masa ciała

% standardowej masy ciała = ----------------- x 100

masa ciała standard

poniżej 60% poważny niedobór m.c. 

             

normalna masa ciała (poprzednia)- 

aktualna

% utraty masy ciała = ------------------------------------- x 100

normalna masa ciała (poprzednia)

utrata większa niż 5-10% poprzedniej m.c.-ciężkie

 

niedożywienie

        

masa ciała (kg)

Indeks masy ciała (BMI) = -------------

  

        

wzrost 

(m2)

Poniżej 75% - ciężkie niedożywienie

background image

 

 

Subiektywna globalna ocena stanu 

odżywienia (SGA)

Opiera się na:

Analizie danych uzyskanych z wywiadu

Badaniu fizykalnym

Przydatna u osób starszych
Nie pozwala na:

Zróżnicowanie rodzaju niedożywienia

Nie nadaje się do oceny zmian dynamicznych

Ograniczone zastosowanie ma w praktyce 
pediatrycznej

background image

 

 

Stosowanie rodzaju leczenia 

żywieniowego zależy od czynności 

przewodu pokarmowego

Prawidłowa czynność przewodu pokarmowego?

tak                                             nie

      

żywienie enteralne

          

żywienie parenteralne

krótkoterminowe     długoterminowe:                               krótkoterminowe:    

długoterminowe:

-sonda:                  

-nosowo- żołądkowa

 -

gastrostomia

               częściowe odżywianie       CŻP – dostęp żylny

-dwunastnicza

  -jejunostomia

               pozajelitowe (dostęp          centralny

-jelitowa   

               żylny obwodowy)

              do ok.. 800 mOsm              od ok.. 800 mOsm

 

background image

 

 

Żywienie pozajelitowe

Jest to dostarczanie drogą dożylną składników 

odżywczych:
aminokwasów
węglowodanów
tłuszczów
elektrolitów
witamin
pierwiastków śladowych
wody

Stosowane razem od początku leczenia 

    żywieniowego

background image

 

 

1966 –początek pełnego 

żywienia pozajelitowego 

Stanley Dudrick odkrył że w 

celu uzyskania dodatniego 

bilansu białkowego potrzebne 

jest zapewnienie dożylnej 

podaży kalorii i azotu 

białkowego w proporcji 150-

250 : 1

 

background image

 

 

1968- Opis przypadku 

utrzymania przy życiu i 

zapewnienia prawidłowego 

wzrostu oraz rozwoju 

noworodka ze skróconym 

jelitem 

1972 – pierwsze całkowite 

żywienie pozajelitowe w 

Polsce w Instytucie Pediatrii w 

Krakowie

background image

 

 

Wskazania do żywienia 

pozajelitowego 

(za Dudrickiem)

Zawsze, gdy żywienie doustne lub dojelitowe 
jest:

niemożliwe,

nieskuteczne

lub 

niewystarczające

background image

 

 

Czas przeżycia przy głodowaniu w 

zależności od wieku

U dorosłego:

10 miesięcy

U małego dziecka:

3 miesiące

U niemowlęcia:

parę tygodni

U noworodka:

kilka dni

background image

 

 

Ogólne wskazania do żywienia 

pozajelitowego

Utrata masy ciała powyżej 

10%

 wagi 

poprzedniej ze współistniejącą chorobą 
przewodu pokarmowego uniemożliwiającą 
wyrównania drogą doustną lub dojelitową

Brak możliwości odżywiania doustnego 
trwającego dłużej niż 3-5 dni

Podwyższone zapotrzebowanie, które nie 
może być realizowane drogą doustną

background image

 

 

Wybrane kliniczne wskazania do 

żywienia pozajelitowego

      wcześniaki

biegunka

wady wrodzone uniemożliwiające karmienie

noworodki

niedrożność przewodu pokarmowego

niedrożność smółkowa jelit

przepuklina: pępowinowa, przeponowa

zapalenie otrzewnej

zespoły krótkiego jelita

niemowlęta i dzieci starsze

Przewlekła biegunka

Zapalenie jelit

Choroba Leśniowskiego –Grohna

Ostre zapalenie trzustki

Urazy, oparzenia

Stany śpiączkowe

background image

 

 

Stosowanie leczenia żywieniowego

/Leczenie żywieniowe = agresywna interwencja w metabolizm/

Układ krążenia:

Wyrównanie objętości krwii krążącej 

Utlenowanie przepływu tkankowego

Utrzymanie ciśnienia tętniczego i żylnego

Układ oddechowy:

Wydolny oddech własny lub sztuczna wentylacja zastępcza

Układ wydalniczy:

Prawidłowa diureza lub skuteczne leczenie nerkozastepcze

Prawidłowe usuwanie wody, elektrolitów i produktów przemiany materii

Metabolizm:

Unormowana glikemia, prawidłowe elektrolity

Prawidłowa osmolarność

Prawidłowa gazometria

background image

 

 

Ustalenie składu roztworów do 

odżywiania pozajelitowego

Zależy od zapotrzebowania dobowego:

Objętości płynów ( woda potrzebna z 
uzupełnieniem strat w wyniku procesu 
chorobowego i do środowiska)

Potrzebnych aminokwasów z uwzględnieniem 
wieku

Niezbędnej energii do syntezy białek

Elektrolitów, pierwiastków śladowych, witamin

background image

 

 

Obliczanie zapotrzebowania 

dobowego na składniki odżywcze

Punktem wyjściowym jest:
ustalenie wielkości dawki aminokwasów i 
wyliczenie niezbędnej energii potrzebnej do 
stworzenia warunków metabolicznych dla 
wprowadzenia aminokwasów na drogę 
syntezy białek

background image

 

 

Obliczanie zapotrzebowania 

dobowego na składniki odżywcze

Wiek

:

choroba podstawowa

noworodek donoszony

i towarzyszące

          wcześniak
          z ciąży przeterminowanej
niemowlę

dzień leczenia

dziecko do 3 lat

ocenia realizację, określa potrzebę

dziecko powyżej 3 lat

ew. zwiększenia lub zmniejszenia 

składników odżywczych

1

Typ pacjenta, masa 

ciała, dzień leczenia, 

współczynnik alfa

background image

 

 

Obliczanie objętości płynów

Dobowe zapotrzebowanie na wodę u dzieci
0-10 kg masy ciała - 100ml/kg m.c.
10-20 kg masy ciała - 1000 ml + 50 ml/ kg m.c. powyżej 10 kg
powyżej 20 kg masy ciała

- 1500 ml + 20 ml /kg m.c. powyżej 20 kg

+ ok. 30 ml/kg m.c. na dobę ( starty z parowaniem)
ew. + 10% na każdy 1 st. C podwyższonej temperatury ciała
Od objętości płynów zależy stężenie końcowe składników.

2

          Objętość wody

background image

 

 

Obliczanie zapotrzebowania na białko 

(l-aminokwasy krystaliczne)

Zapotrzebowanie na białko:

noworodek

-2,0 - 2,5g/kg m.c./dobę

niemowlę

0-6/12

-2,2 - 2,5 g/kg m.c./dobę

 

6-12/12

-1,6 - 2,0 g/kg m.c./dobę

okres poniemowlęcy

-1,2 - 1,5 g/kg m.c./dobę

dzieci starsze -0,8 - 1,1 g/kg m.c./dobę

Dawka początkowa

-0,5 g/kg m.c./dobę

Dawki wzrostowe

-0,5 – 1 g/kg m.c./dobę (co 24-48 godz.)

Dawka docelowa

-zależna od wieku

Stężenia (w %) od 2,5 – tylko do żył centralnych
Preparaty:  Aminoven infant 6% i 10%

   Vaminolact 6,5 %
             Primene  5% i 10%

3

Obliczanie podaży 

białka

background image

 

 

Białka do żywienia pozajelitowego

Aminokwasy niezbędne dla noworodków i niemowląt:

tyrozyna, glicyna, kwas asparaginowy, kwas glutaminowy, 

tauryna, histydyna

Aminokwasy niezbędne dla noworodków o niskiej masie 

urodzeniowej:

cysteina, cystyna., tauryna (główne jej działanie to 

prawidłowy rozwój mózgu i narządu wzroku)

Synteza białek odbywa się w rybosomach komórkowych
Podstawą – przemiany azotu
Źródłem azotu – aminokwasy
Stały dodatni bilans azotowy = organizm rozwijający się
(przewaga procesów syntezy)

background image

 

 

Obliczanie zapotrzebowania 

energetycznego

4

Obliczanie 

zapotrzebowania 

energetycznego na 

podstawie 

współczynnika alfa

Pozabiałkowe kalorie

          suma kalorii z tłuszczem + glukoza

------------------- = ------------------------------

Gramy azotu

      

gramy dostarczonych aminokwasów : 6,25

alfa = pozabiałkowe kalorie: gramy azotu, pozabiałkowe kalorie = 
suma kalorii z glukozy i tłuszczu gramy azotu= gramy 
aminokwasów / 6,25 = ilość gramów białka o zawartości 1 grama 
azotu.

Stosunek pozabiałkowych kalorii do gramów azotu

Noworodki - 150-250:

Dzieci starsze  -150-200:1

background image

 

 

Obliczanie zapotrzebowania 

energetycznego

Zapotrzebowanie na tłuszcze:

dawka dobowa

             wczesniaki            noworodki donoszone 

               dzieci starsze

i niemowlęta 
dawka początkowa 0,5 g/kg m.c.

1,0 g/kg m.c.

1,0 g/kg m.c.

wzrost dawki

0,25 g/kg m.c.  0,5 g/kg m.c.  0,5 g/kg m.c. 

dawka maksymalna 3,0 g/kg m.c.  4,0 g/kg m.c.  2,0 g/kg m.c. 

Kalorie z tłuszczu 50-60%
Szybkość podaży tłuszczu 0,15 –0,17 g/kg m.c./ godzinę
Preparaty: -Intralipid 20% (1 ml 2,0 kkal, 200 g oleju sojowego), 30% (1 ml 3,0 kkal, 300 g     oleju 

sojowego), 
 -Clinoleic 20% ( 80% oleju z oliwy, 20% oleju sojowego)

5

Obliczanie podaży 

tłuszczu

background image

 

 

Obliczanie zapotrzebowania 

energetycznego

Pozabiałkowe kalorie = alfa (gramy aminokwasów: 6,25)
Pozabiałkowe kalorie – kalorie z tłuszczu = kalorie z glukozy
1g glukozy = 3,4 kcal
Kalorie pochodzące z glukozy: 3,4 = gramy glukozy
Dawkowanie:

noworodki

niemowlęta

dzieci młodsze dzieci starsze

Dobowe

18 g/kg m.c.

10-15 g/kg m.c.7-10 g/kg m.c. 5-8 g/kg m.c.

Początkowe

8-10 g/kg m.c. 6-7 g/kg m.c.

3-4 g/kg m.c.  Od 2 g/kg m.c.

Dawkowanie

początkowe

wzrost maksymalne

na minutę:
Noworodki

4-6 mg/kg m.c. O 2 mg/kg m.c. 12-16 mg/kg m.c.

Dzieci starsze 8-10 mg/kg m.c.
 Maksymalne stężenie glukozy tolerowane przez żyły obwodowe : 12,5%

6

         Obliczanie ilości 
               glukozy

background image

 

 

Średnie wartości 

zapotrzebowania 

energetycznego

Do 10 kg m.c. – 100 kcal/kg m.c. / dobę

11-20 kg m.c. – 80 kcal/kg m.c. / dobę

Ponad 20 kg m.c. – 55 kcal/kg m.c./dobę

background image

 

 

Zapotrzebowanie dobowe na 

elektrolity w mmol/kg m.c.

Na-2

K-4

Ca-0,3

Mg- 0,125

HPO4 – 0,8

background image

 

 

Obliczanie zapotrzebowania na 

elektrolity

X mmol  x  m.c.kg

Wynik podzielony przez zawartość w płynie:

1ml 0,9% NaCl – 0,15mmol Na

+

1ml 10% NaCl – 1,7 mmol Na

+

1ml 7,5%KCl- 1,0 ml K

+

1ml 15% KCl – 2,0 ml K

+

1ml 10% Ca Polfa – 0,2 mmol Ca

++

  1ml 20% MgSO

4

 – 0,8 mmol Mg

++

1ml Addiphos- 2,0 mmol HPO

4

Uwaga!

Zapotrzebowanie korygować z wynikami badań labolatoryjnych

background image

 

 

Preparaty zawierające mikroelementy 

(w 1ml)

Ped. cl

Pedi Trace

Addamel

Addamel 
N

Inzolen

Ca
M

g
Fe
Zn
M
n
Cu
F
J
P
Se

O,15 mmol
25 mikromol
0,5 
mikromol
0,15 

mikromol
0,25 
mikromol
0,075 
mikromol
0,75 

mikromol
0,01 
mikromol
75,0 
mikromol

3,85 
mikromol
18,2 nmol
0,315 
mikromol
3 mikromol
7,88 nmol

25,3 nmol

0,5 mmol
0,15 mmol
5,0 
mikromol
2,0 

mikromol
4,0 
mikromol
0,5 
mikromol
5,0 

mikromol
0,1 
mikromol

2,0 
mikromol
10 

mikromol
0,5 
mikromol
2,0 
mikromol
5,0 

mikromol
0,1 
mikromol

0,5 mmol

2,4 
mikromol
0,9 
mikromol
1,4 

mikromol

background image

 

 

Preparaty zawierające witaminy

Soluvit „N”

-witaminy rozpuszczalne w wodzie

Vitalipid N Infant

-witaminy rozpuszczalne w tłuszczach
 Zapotrzebowanie dobowe: do 10 kg – 1ml/kg m.c.

    powyżej – jedna ampułka

Cernevit

 – wielowitaminowy proszek ( nie zawiera 

witaminy K) + 5 ml wody do iniekcji dla dzieci powyżej 
11 lat

background image

 

 

Metody stosowania żywienia 

pozajelitowego

All in One

 – najbardziej korzystny

Stabilność ok. 24 godzin

Napełnianie worka z zastosowaniem biurety, strzykawki z 
systemem zastawek, pompy lub zestawu pomp sterowanych 
komputerem

Żywienie systemem „

dwa w jednym

” ( z jednego 

mieszaniny glukozy + aminokwasy+ elektrolity, z 
drugiego emulsji tłuszczowych) połączone cewnikiem 
dwukanałowym – (nie zabezpiecza przed wytrącaniem 
fosforanów wapnia i powstawaniem dużych 
cząsteczek emulsji)

background image

 

 

SYSTEM „ALL IN ONE”

SYSTEM „ALL IN ONE”

Worki żywieniowe 

przygotowywane

aptece 

aptece 

szpitalnej

szpitalnej

Dostosowane do 

indywidualnych 
potrzeb chorego

background image

 

 

 

Prawo Farmaceutyczne 

 Ustawa z dnia 6 września 

2001 r.

Akty wykonawcze

 

1 października 2002 r.

„W odniesieniu do aptek szpitalnych 
   usługą farmaceutyczną  jest również :
  

- sporządzanie leków do żywienia  pozajelitowego”

Rozdz. 7 art.86 

background image

 

 

Najczęstsze powikłania żywienia 

pozajelitowego  I. Techniczne

Rodzaj

Objawy

Zapobieganie

Leczenie

Uszkodzenie 

opłucnej (hemo 

hydro 

hylothorax)

Ból w klatce 

piersiowej, 

zaburzenia 

oddychania, kaszel, 

osłabienie szmerów 

oddechowych

Nawodnienie, 

odpowiednie 

ułożenie, 

zmniejszenie 

PEEP

Monitorowanie 

ewolucji zmian (RTG), 

określenie źródła 

krwawienia, 

rozważenie drenażu 

opłucnej

Nakłucie 

tętnicy

Jasnoczerwona 

krew, tętniący 

wypływ

Nawodnienie, 

badanie 

radiologiczne 

rozpoznawcze

Ucisk palcem 10 min 

po usunięciu igły. 

Wykonanie RTG, 

ewentualnie 

torakotomia

Zapalenie żyły

Zaczerwienie, 

obrzęk

Używanie 

cewników o 

małym wymiarze

Unieruchomienie 

kończyny, leczenie 

przeciwzapalne, 

przeciwzakrzepowe

Uszkodzenie 

nerwów

Ból, parestezje

Ostrożne 

wprowadzanie 

cewnika

Usunięcie cewnika, 

leki przeciwbólowe, 

blokada nerwów

background image

 

 

Najczęstsze powikłania odżywiania 

pozajelitowego  I. Techniczne c.d.

Rodzaj

Objawy

Zapobieganie

Leczenie

Rozdarcie 

cewnika

Wyciek płynu, 

ból, obrzęk

W trakcie 

przestrzykiwania 

unikać zwiększania 

ciśnienia, na siłę nie 

przestrzykiwać

Wymiana prowadnicy, 

usunięcie cewnika

Zatkanie 

cewnika

Brak możliwości 

aspiracji

Odpowiedni typ 

zestawu,okresowe 

przestrzykiwania 

(heparyna)

Próba udrożnienia 

urokizaza (5000j) 70% 

etanol (złogi 

tłuszczowe), 0,1 N HCl 

(leki)

Zator 

cewnikiem

Zaburzenie 

rytmu serca, 

zatorowość 

tętnicy płucnej

Igła z osłoną, nie 

cofać cewnika przez 

igłę, używać 

prowadnicy

Radiologiczne 

umiejscowienie, 

Opaska na kończynę, 

usunięcie, torakotomia

Zator 

powietrzny

Nad sercem 

objawy koła 

młyńskiego

Używać zamykanych 

cewników, ułożenie 

odpowiednie

Ułożyć chorego na 

lewym boku z głową  w 

dół, ew. nakłucie przez 

klatkę piersiową jam 

serca

background image

 

 

Najczęstsze powikłania żywienia 

pozajelitowego  II. Infekcyjne

Rodzaj

Objawy

Zapobieganie

Leczenie

Zakażenia:

-

miejsca 

wyjścia

-

połaczenia

-

tunelu

-

Kolonizacja 

cewnika

-

Zakażenie 

cewnika

-

Bakteriemia

Zaczerwienienie
Ból, obrzęk
Gorączka
Sączenie
Może być 

bezobjawowa
Początek 

bezobjawowy, ból 

sączenie

Aseptyka przy 

zakładaniu
Częsta kontrola
Utrzymywanie zasad 

postępowania z 

cewnikiem

Postępowanie 

miejscowe, 

antybiotykoterapia i 

terapia przeciw 

grzybicza
Usunięcie z oceną 

mikrobiologiczną portu
Wymiana cewnika
Monitorowanie 

chorego w oddziałach 

IT

background image

 

 

Najczęstsze powikłania żywienia 

pozajelitowego  III. Metaboliczne

Rodzaj

Objawy

Zapobieganie

Leczenie

Hiperglikemia

Glukoza >200mg

%
glikozuria

Podaż glukozy <5 

mg/kg/min 

Insulina
Dodać emulsje 

tłuszczowe

Hipoglikemia

Glukoza < 80mg

%
Pocenie się, 

drgawki

Dostosować podaż 

insuliny

Wstrzyknąć 50% 

glukozę
Monitorowanie 

poziomu cukru

Hipokaliemia

Niemiarowość 

serca

Monitorowanie 

stężenia potasu

Uzupełnienie

Hiperkaliemia

Niemiarowość 

serca, 

zatrzymanie 

krążenia

Monitorowanie 

stężenia potasu

Substancje wiążące 

potas 50% glukoza, 

dializa

background image

 

 

Najczęstsze powikłania żywienia 

pozajelitowego  III. Metaboliczne c.d.

Rodzaj

Objawy

Zapobieganie

Leczenie

Hipofosfatemia

Senność 

zaburzenia 

oddechowo-

krążeniowe, 

zaburzenia OUN

Zwiększyć podaż 

fosforu, 

monitorowanie

Podaż fosforu 7-15 

mmol

Hipomagnezem

ia

Osłabienie 

mięśni, wymioty

Monitorowanie

Zwiększyć podaż 0,5 

mmol/kg/d/każdy g N

Przednerkowa 

azotemia

Podwyższony 

poziom azotu 

mocznikowego, 

śpiączka

Prawidłowe 

nawodnienie

Zmniejszyć 

aminokwasy, zwiększyć 

pozabiałkowe kalorie

Hiperkapnia

Trudności w 

odłączeniu od 

respiratora

Obniżyć poziom 

glukozy, 

monitorowanie CO

2

Główne źródło energii- 

tłuszcze

Zaburzenia 

równowagi 

kwasowo-

zasadowej

Zmiany odczynu 

krwi

Monitorowanie

wyrównanie

background image

 

 

Żywienie dojelitowe 

- wskazania

Zaburzenia połykania w przebiegu chorób z utratą 
przytomności lub zaburzających koordynację aktu 
połykania

Wady twarzo-czaszki uniemożliwiające normalne karmienie

Znacznego stopnia niedojrzałość wynikająca z 
wcześniactwa

Mukowiscydoza z niedożywieniem

Jadłowstręt

Po ciężkich urazach, oparzeniach

Niedożywienie ( przed operacją)

background image

 

 

Żywienie dojelitowe - 

przeciwwskazania

Niedrożność mechaniczna i porażenna przewodu 
pokarmowego

Nieustabilizowany stan ( np. wstrząs po ciężkiej zamartwicy)

Uporczywe wymioty

Biegunka przewlekła nie wykazująca poprawy po stosowaniu 
diet eliminacyjnych

Brak zgody opiekunów

4-12 godz. u  noworodków po ekstubacji

Z cewnikiem w tętnicy pępowinowej

Do 24 godz. po transfuzji wymiennej przez cewnik pępowinowy

background image

 

 

Drogi żywienia dojelitowego

Odżywianie przez zgłębnik założony przez nos 
do:

Żołądka

Jelita czczego

Przez przetoki odżywcze

Żołądkową

Na jelicie czczym

background image

 

 

Metody żywienia dojelitowego

Odżywianie dożołądkowe

 wlew ciągły ( korzystny u dzieci< 1000g)

Z zaburzeniami oddychania

W okresie zdrowienia po martwiczym zapaleniu jelit

Wlew przerywany – zalety i wady Bardziej fizjologiczny

Lepiej stymuluje hormony jelitowe

Mniej efektywny kalorycznie 

Naprzemienne podawanie: 1 godz. – przerwa – 1-2 godz.

Odżywianie dojelitowe

U dzieci z nasilonym refluksem

Ze znacznie zwolnionym opróżnianiem żołądka

Prawidłową motoryką jelitową

background image

 

 

Warunki prowadzenia żywienia 

dojelitowego

Podanie dożołądkowe wody, glukozy 5% lub soli fizjologicznej

Wstępnie: minimalne żywienie dojelitowe enteralne przy 

jednoczesnym stosowaniu pozajelitowego (żywienie 

troficzne): 2-4 kkal/kg m.c./dobę t.zw. przygotowanie 

przewodu pokarmowego oraz stymulacja śluzówki

Podaż  energii – 130 kkal/kg/dobę

Przy podaży dożołądkowej najpierw należy zwiększać 

stężenie początkowo rozcieńczonej odżywki, a następnie 

zwiększyć po uzyskaniu stężenia docelowego objętość czy 

szybkość infuzji. 
W przypadku odżywiania dojelitowego początkowo 

zwiększamy prędkość podawania diety następnie stężenie – 

zawsze pod kontrolą tolerancji

background image

 

 

Trawienie i wchłanianie

Białko

 – polipeptydy i aminokwasy w żołądku, hydroliza              w 

dwunastnicy (enzymy proteolityczne). Powierzchnia rąbka 

szczoteczkowego (peptydaza)- wolne aminokwasy i peptydy. 

Aminokwasy do enterocytów, energia z glutaminy.Wchłanianie – 

początek jelita cienkiego.

Glukoza

 (heksoza) wchłanianie na drodze transportu aktywnego; 

potrzebne woda i sód. Oligosacharydy – część ulega hydrolizie pod 

wpływem flory bakteryjnej jelita grubego. 
Polimery glukozy w dietach przemysłowych o wysokiej zawartości 

energii, niskiej osmolarności.
Pektyny –tworzą krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe 

( fermentacja bakterii w jelicie grubym) – energia dla kolonocytów.
Nierozpuszczalne polisacharydy: zwalniają opróżnianie żołądka, 

modyfikują krzywą cukrową.

background image

 

 

Trawienie i wchłanianie c.d.

Tłuszcze

Trawienie i wchłanianie
Triglicerydy zawierajace długołańcuchowe kwasy tłuszczowe 
rozpuszczają się w micelach żółciowych następnie dyfundują 
do enterocytów, przechodzą do naczyń limfatycznych i 
krwioobiegu, gdzie ponownie łączą się z kwasami 
tłuszczowymi do trójglicerydów, tworzą hylomikrony. 
Trójglicerydy zawierające siedmiołańcuchowe kwasy 
tłuszczowe (MCT) są całe hydrolizowane w cytoplazmie 
enterocytu i po reestryfikacji przechodzą wprost do naczyń 
krwionośnych

background image

 

 

Rola tłuszczów

Źródło energii

Źródło nienasyconych kwasów 
tłuszczowych

Nośnik witaminy ADEK

Naturalne źródło witaminy E

background image

 

 

Najczęstsze powikłania żywienia 

dojelitowego         I. Techniczne

Rodzaj

Przyczyna

Zapobieganie i leczenie

Nieprawidłowe 

położenie, wysunięcie 

zgłębnika

Kaszel, wymioty, 

odsysanie, intubacja 

lub rozintubowanie

Kontrola radiologiczna, 

zabezpieczenie zgłębnika, 

kontrola (ciągłe żywienie co 8 

godz., cykliczne przed i po 

każdym żywieniu)

Zachłyśnięcie

Ulewanie

Sprawdzanie zalegania w 

żołądku, mały kaliber zgłębnika, 

układanie wysokie w trakcie i po 

karmieniu

Zatkanie zgłębnika

Wytrącanie złogów 

mieszanki, leków

Po aspiracji przepłukać sondę 

także przed i po podaniu 

żywienia

Biegunka

Zbyt szybkie podaże 

mieszanki 

odżywczej, wysoka 

osmolarność

Sprawdzić osmolarność, zwolnić 

podawanie mieszaniny

background image

 

 

Najczęstsze powikłania żywienia 

dojelitowego         II. Infekcyjne

Rodzaj

Przyczyna

Zapobieganie i leczenie

Zachłystowe zapalenie 

płuc

Atomia żołądka, 

opóźnione 

opróżnianie

Wprowadzić sondę poniżej 

wiązadła Treiza. Sprawdzać 

zaleganie żołądkowe. 

Antybiotykoterapia. Odessanie 

bronchoskopowe

Zapalenie ucha 

środkowego, zapalenie 

zatok

Utrzymywanie zbyt 

długo zgłębnika

Używać najmniejszych 

rozmiarów zgłębników. 

Planowanie dłuższego żywienia – 

wykonanie przetoki odzywczej

Posocznica

Zanieczyszczenie, 

zakażenie 

mieszanki

Otwierać puszki i 

przygotowywać mieszanki z 

zachowaniem aseptyki. Badanie 

bakteriologiczne i mykologiczne 

mieszanki, krwi, stolca. Usunąć 

zgłębnik. Antybiotykoterapia

background image

 

 

Najczęstsze powikłania żywienia 

dojelitowego         III. Metaboliczne

Rodzaj

Przyczyna

Zapobieganie i leczenie

Odwodnienie i 
przewodnienie
Zaburzenia 

elektrolitowe 
oraz hipo lub 

hiperglikemia

Nieprawidłow
e pokrycie 

zapotrzebowa
nia. Podaż 

diety 
wysokobiałko

wej

Dokładne obliczanie 
zapotrzebowania na 

wodę i elektrolity. 
Kontrola stanu 

nawodnienia, płynów

background image

 

 

Opieka nad chorym w trakcie 

leczenia żywieniowego

  

Kontrola miejsca wprowadzenia cewnika 

Kontrola położenia zgłębnika

Monitorowanie biochemiczne, bilans płynów

Kontrola masy i temperatury ciała – 
realizacja żywienia

Normalna pielęgnacja dziecka

Prowadzenie odpowiedniej dokumentacji

background image

 

 

Podsumowanie 

Dostarczenie z dietą niezbędnych 
składników odżywczych ma bezpośredni 
wpływ na wzrost , rozwój i funkcję 
organizmu niemowlęcia. Może 
oddziaływać ujemnie na odległe ryzyko  
rozwoju chorób wieku dorosłego – tzw. 
programowanie metabolizmu

background image

 

 


Document Outline