Leczenie żywieniowe

noworodków i małych

dzieci

Dr med. Alicja Macheta

LECZENIE ŻYWIENIOWE

Polega na podaży energii, białka, elektrolitów,

pierwiastków śladowych i witamin w płynach

dożylnych lub dietach przemysłowych, podanych tym

chorym, którzy nie mogą być żywieni w sposób

naturalny ze względu na charakter choroby

podstawowej lub wtórne do choroby podstawowej

wyniszczenie.

(definicja zaproponowana przez Ekspertów Instytutu Żywności
i Żywienia Pols. Tow. Żywienia Pozajelitowego i Dojelitowego

Sekcji Gastroenterologii i Żywienia Pols. Tow. Pediatrycznego,

Komisjii Żywienia Dzieci i Młodzieży Komitetu Żywienia

Człowieka PAN)



Różnice w leczeniu żywieniowym dzieci i
dorosłych dotyczą głównie dawek i
rodzajów poszczególnych preparatów



U dorosłego podaż substancji odżywczej
ma utrzymać jedynie stan równowagi
bilansu azotowego – u dziecka konieczne
jest pokrycie potrzeb związanych ze
wzrotem i przyrostem masy ciała



Noworodki i wcześniaki różnią się od
dorosłych intensywnym wzrostem układu
mięśniowego , kostnego i narządów
wewnętrznych oraz posiadaniem mniejszych
rezerw energetycznych



Nie ma dokładnych procentowych danych
dotyczących niedożywienia dzieci –
przyjmuje się że wachają się one pomiędzy
10-20%



Zapotrzebowanie energetyczno –
białkowe niemowlęcia w przeliczeniu na
kg masy ciała jest trzykrotnie większe
niż u dorosłego



U noworodków i niemowląt białkiem
wzorcowym jest białko mleka ludzkiego

Wskazania do leczenia żywieniowego

Stwierdzone niedobory żywieniowe w oparciu
o ocenę

stanu odżywienia

.

Metody oceny stanu odżywienia



Parametry antropometryczne



Wzrost/długość ciała



Masa ciała



Pomiar fałdu skórno-tłuszczowego nad mięśniem trójgłowym

ramienia



Środkowy obwód mięśni ramienia



Badania biochemiczne



Stężenie białka



Stężenie albumin



Stężenie białek o krótkim okresie półtrwania



Badania immunologiczne



Oznaczenie całkowitej liczby limfocytów

Badania antropometryczne

zalety:



Ogólna dostępność



Niski koszt



Dobra korelacja z zawartością białka i
tłuszczu w ustroju



Oznaczane parametry są dynamiczne ,
zmieniające się w czasie – możliwość oceny
skuteczności prowadzonego leczenia

Obliczenie masy ciała (m.c.)

aktualna masa ciała

% standardowej masy ciała = ----------------- x 100

masa ciała standard

poniżej 60% poważny niedobór m.c.

normalna masa ciała (poprzednia)-

aktualna

% utraty masy ciała = ------------------------------------- x 100

normalna masa ciała (poprzednia)

utrata większa niż 5-10% poprzedniej m.c.-ciężkie

niedożywienie

masa ciała (kg)

Indeks masy ciała (BMI) = -------------

wzrost

(m2)

Poniżej 75% - ciężkie niedożywienie

Subiektywna globalna ocena stanu

odżywienia (SGA)

Opiera się na:



Analizie danych uzyskanych z wywiadu



Badaniu fizykalnym

Przydatna u osób starszych
Nie pozwala na:



Zróżnicowanie rodzaju niedożywienia



Nie nadaje się do oceny zmian dynamicznych



Ograniczone zastosowanie ma w praktyce
pediatrycznej

Stosowanie rodzaju leczenia

żywieniowego zależy od czynności

przewodu pokarmowego

Prawidłowa czynność przewodu pokarmowego?

tak nie

żywienie enteralne

żywienie parenteralne

krótkoterminowe długoterminowe: krótkoterminowe:

długoterminowe:

-sonda:

-nosowo- żołądkowa

-

gastrostomia

częściowe odżywianie CŻP – dostęp żylny

-dwunastnicza

-jejunostomia

pozajelitowe (dostęp centralny

-jelitowa

żylny obwodowy)

do ok.. 800 mOsm od ok.. 800 mOsm

Żywienie pozajelitowe

Jest to dostarczanie drogą dożylną składników

odżywczych:
aminokwasów
węglowodanów
tłuszczów
elektrolitów
witamin
pierwiastków śladowych
wody

Stosowane razem od początku leczenia

żywieniowego

1966 –początek pełnego

żywienia pozajelitowego

Stanley Dudrick odkrył że w

celu uzyskania dodatniego

bilansu białkowego potrzebne

jest zapewnienie dożylnej

podaży kalorii i azotu

białkowego w proporcji 150-

250 : 1

1968- Opis przypadku

utrzymania przy życiu i

zapewnienia prawidłowego

wzrostu oraz rozwoju

noworodka ze skróconym

jelitem

1972 – pierwsze całkowite

żywienie pozajelitowe w

Polsce w Instytucie Pediatrii w

Krakowie

Wskazania do żywienia

pozajelitowego

(za Dudrickiem)

Zawsze, gdy żywienie doustne lub dojelitowe
jest:

niemożliwe,

nieskuteczne

lub

niewystarczające

Czas przeżycia przy głodowaniu w

zależności od wieku



U dorosłego:

10 miesięcy



U małego dziecka:

3 miesiące



U niemowlęcia:

parę tygodni



U noworodka:

kilka dni

Ogólne wskazania do żywienia

pozajelitowego



Utrata masy ciała powyżej

10%

wagi

poprzedniej ze współistniejącą chorobą
przewodu pokarmowego uniemożliwiającą
wyrównania drogą doustną lub dojelitową



Brak możliwości odżywiania doustnego
trwającego dłużej niż 3-5 dni



Podwyższone zapotrzebowanie, które nie
może być realizowane drogą doustną

Wybrane kliniczne wskazania do

żywienia pozajelitowego



wcześniaki



biegunka



wady wrodzone uniemożliwiające karmienie



noworodki



niedrożność przewodu pokarmowego



niedrożność smółkowa jelit



przepuklina: pępowinowa, przeponowa



zapalenie otrzewnej



zespoły krótkiego jelita



niemowlęta i dzieci starsze



Przewlekła biegunka



Zapalenie jelit



Choroba Leśniowskiego –Grohna



Ostre zapalenie trzustki



Urazy, oparzenia



Stany śpiączkowe

Stosowanie leczenia żywieniowego

/Leczenie żywieniowe = agresywna interwencja w metabolizm/



Układ krążenia:



Wyrównanie objętości krwii krążącej



Utlenowanie przepływu tkankowego



Utrzymanie ciśnienia tętniczego i żylnego



Układ oddechowy:



Wydolny oddech własny lub sztuczna wentylacja zastępcza



Układ wydalniczy:



Prawidłowa diureza lub skuteczne leczenie nerkozastepcze



Prawidłowe usuwanie wody, elektrolitów i produktów przemiany materii



Metabolizm:



Unormowana glikemia, prawidłowe elektrolity



Prawidłowa osmolarność



Prawidłowa gazometria

Ustalenie składu roztworów do

odżywiania pozajelitowego

Zależy od zapotrzebowania dobowego:



Objętości płynów ( woda potrzebna z
uzupełnieniem strat w wyniku procesu
chorobowego i do środowiska)



Potrzebnych aminokwasów z uwzględnieniem
wieku



Niezbędnej energii do syntezy białek



Elektrolitów, pierwiastków śladowych, witamin

Obliczanie zapotrzebowania

dobowego na składniki odżywcze

Punktem wyjściowym jest:
ustalenie wielkości dawki aminokwasów i
wyliczenie niezbędnej energii potrzebnej do
stworzenia warunków metabolicznych dla
wprowadzenia aminokwasów na drogę
syntezy białek

Obliczanie zapotrzebowania

dobowego na składniki odżywcze

Wiek

:

choroba podstawowa

noworodek donoszony

i towarzyszące

wcześniak
z ciąży przeterminowanej
niemowlę

dzień leczenia

dziecko do 3 lat

ocenia realizację, określa potrzebę

dziecko powyżej 3 lat

ew. zwiększenia lub zmniejszenia

składników odżywczych

1

Typ pacjenta, masa

ciała, dzień leczenia,

współczynnik alfa

Obliczanie objętości płynów

Dobowe zapotrzebowanie na wodę u dzieci
0-10 kg masy ciała - 100ml/kg m.c.
10-20 kg masy ciała - 1000 ml + 50 ml/ kg m.c. powyżej 10 kg
powyżej 20 kg masy ciała

- 1500 ml + 20 ml /kg m.c. powyżej 20 kg

+ ok. 30 ml/kg m.c. na dobę ( starty z parowaniem)
ew. + 10% na każdy 1 st. C podwyższonej temperatury ciała
Od objętości płynów zależy stężenie końcowe składników.

2

Objętość wody

Obliczanie zapotrzebowania na białko

(l-aminokwasy krystaliczne)

Zapotrzebowanie na białko:

noworodek

-2,0 - 2,5g/kg m.c./dobę

niemowlę

0-6/12

-2,2 - 2,5 g/kg m.c./dobę

6-12/12

-1,6 - 2,0 g/kg m.c./dobę

okres poniemowlęcy

-1,2 - 1,5 g/kg m.c./dobę

dzieci starsze -0,8 - 1,1 g/kg m.c./dobę

Dawka początkowa

-0,5 g/kg m.c./dobę

Dawki wzrostowe

-0,5 – 1 g/kg m.c./dobę (co 24-48 godz.)

Dawka docelowa

-zależna od wieku

Stężenia (w %) od 2,5 – tylko do żył centralnych
Preparaty: Aminoven infant 6% i 10%

Vaminolact 6,5 %
Primene 5% i 10%

3

Obliczanie podaży

białka

Białka do żywienia pozajelitowego



Aminokwasy niezbędne dla noworodków i niemowląt:

tyrozyna, glicyna, kwas asparaginowy, kwas glutaminowy,

tauryna, histydyna



Aminokwasy niezbędne dla noworodków o niskiej masie

urodzeniowej:

cysteina, cystyna., tauryna (główne jej działanie to

prawidłowy rozwój mózgu i narządu wzroku)

Synteza białek odbywa się w rybosomach komórkowych
Podstawą – przemiany azotu
Źródłem azotu – aminokwasy
Stały dodatni bilans azotowy = organizm rozwijający się
(przewaga procesów syntezy)

Obliczanie zapotrzebowania

energetycznego

4

Obliczanie

zapotrzebowania

energetycznego na

podstawie

współczynnika alfa

Pozabiałkowe kalorie

suma kalorii z tłuszczem + glukoza

------------------- = ------------------------------

Gramy azotu

gramy dostarczonych aminokwasów : 6,25

alfa = pozabiałkowe kalorie: gramy azotu, pozabiałkowe kalorie =
suma kalorii z glukozy i tłuszczu gramy azotu= gramy
aminokwasów / 6,25 = ilość gramów białka o zawartości 1 grama
azotu.

Stosunek pozabiałkowych kalorii do gramów azotu

Noworodki - 150-250:

Dzieci starsze -150-200:1

Obliczanie zapotrzebowania

energetycznego

Zapotrzebowanie na tłuszcze:

dawka dobowa

wczesniaki noworodki donoszone

dzieci starsze

i niemowlęta
dawka początkowa 0,5 g/kg m.c.

1,0 g/kg m.c.

1,0 g/kg m.c.

wzrost dawki

0,25 g/kg m.c. 0,5 g/kg m.c. 0,5 g/kg m.c.

dawka maksymalna 3,0 g/kg m.c. 4,0 g/kg m.c. 2,0 g/kg m.c.

Kalorie z tłuszczu 50-60%
Szybkość podaży tłuszczu 0,15 –0,17 g/kg m.c./ godzinę
Preparaty: -Intralipid 20% (1 ml 2,0 kkal, 200 g oleju sojowego), 30% (1 ml 3,0 kkal, 300 g oleju

sojowego),
-Clinoleic 20% ( 80% oleju z oliwy, 20% oleju sojowego)

5

Obliczanie podaży

tłuszczu

Obliczanie zapotrzebowania

energetycznego

Pozabiałkowe kalorie = alfa (gramy aminokwasów: 6,25)
Pozabiałkowe kalorie – kalorie z tłuszczu = kalorie z glukozy
1g glukozy = 3,4 kcal
Kalorie pochodzące z glukozy: 3,4 = gramy glukozy
Dawkowanie:

noworodki

niemowlęta

dzieci młodsze dzieci starsze

Dobowe

18 g/kg m.c.

10-15 g/kg m.c.7-10 g/kg m.c. 5-8 g/kg m.c.

Początkowe

8-10 g/kg m.c. 6-7 g/kg m.c.

3-4 g/kg m.c. Od 2 g/kg m.c.

Dawkowanie

początkowe

wzrost maksymalne

na minutę:
Noworodki

4-6 mg/kg m.c. O 2 mg/kg m.c. 12-16 mg/kg m.c.

Dzieci starsze 8-10 mg/kg m.c.
Maksymalne stężenie glukozy tolerowane przez żyły obwodowe : 12,5%

6

Obliczanie ilości
glukozy

Średnie wartości

zapotrzebowania

energetycznego



Do 10 kg m.c. – 100 kcal/kg m.c. / dobę



11-20 kg m.c. – 80 kcal/kg m.c. / dobę



Ponad 20 kg m.c. – 55 kcal/kg m.c./dobę

Zapotrzebowanie dobowe na

elektrolity w mmol/kg m.c.



Na-2



K-4



Ca-0,3



Mg- 0,125



HPO4 – 0,8

Obliczanie zapotrzebowania na

elektrolity

X mmol x m.c.kg

Wynik podzielony przez zawartość w płynie:

1ml 0,9% NaCl – 0,15mmol Na

+

1ml 10% NaCl – 1,7 mmol Na

+

1ml 7,5%KCl- 1,0 ml K

+

1ml 15% KCl – 2,0 ml K

+

1ml 10% Ca Polfa – 0,2 mmol Ca

++

1ml 20% MgSO

4

– 0,8 mmol Mg

++

1ml Addiphos- 2,0 mmol HPO

4

Uwaga!

Zapotrzebowanie korygować z wynikami badań labolatoryjnych

Preparaty zawierające mikroelementy

(w 1ml)

Ped. cl

Pedi Trace

Addamel

Addamel
N

Inzolen

Ca
M

g
Fe
Zn
M
n
Cu
F
J
P
Se

O,15 mmol
25 mikromol
0,5
mikromol
0,15

mikromol
0,25
mikromol
0,075
mikromol
0,75

mikromol
0,01
mikromol
75,0
mikromol

3,85
mikromol
18,2 nmol
0,315
mikromol
3 mikromol
7,88 nmol

25,3 nmol

0,5 mmol
0,15 mmol
5,0
mikromol
2,0

mikromol
4,0
mikromol
0,5
mikromol
5,0

mikromol
0,1
mikromol

2,0
mikromol
10

mikromol
0,5
mikromol
2,0
mikromol
5,0

mikromol
0,1
mikromol

0,5 mmol

2,4
mikromol
0,9
mikromol
1,4

mikromol

Preparaty zawierające witaminy

Soluvit „N”

-witaminy rozpuszczalne w wodzie

Vitalipid N Infant

-witaminy rozpuszczalne w tłuszczach
Zapotrzebowanie dobowe: do 10 kg – 1ml/kg m.c.

powyżej – jedna ampułka

Cernevit

– wielowitaminowy proszek ( nie zawiera

witaminy K) + 5 ml wody do iniekcji dla dzieci powyżej
11 lat

Metody stosowania żywienia

pozajelitowego



All in One

– najbardziej korzystny



Stabilność ok. 24 godzin



Napełnianie worka z zastosowaniem biurety, strzykawki z
systemem zastawek, pompy lub zestawu pomp sterowanych
komputerem



Żywienie systemem „

dwa w jednym

” ( z jednego

mieszaniny glukozy + aminokwasy+ elektrolity, z
drugiego emulsji tłuszczowych) połączone cewnikiem
dwukanałowym – (nie zabezpiecza przed wytrącaniem
fosforanów wapnia i powstawaniem dużych
cząsteczek emulsji)

SYSTEM „ALL IN ONE”

SYSTEM „ALL IN ONE”

Worki żywieniowe

przygotowywane
w

aptece

aptece

szpitalnej

szpitalnej

Dostosowane do

indywidualnych
potrzeb chorego

Prawo Farmaceutyczne

Ustawa z dnia 6 września

2001 r.

Akty wykonawcze

1 października 2002 r.

„W odniesieniu do aptek szpitalnych
usługą farmaceutyczną jest również :

- sporządzanie leków do żywienia pozajelitowego”

Rozdz. 7 art.86

Najczęstsze powikłania żywienia

pozajelitowego I. Techniczne

Rodzaj

Objawy

Zapobieganie

Leczenie

Uszkodzenie

opłucnej (hemo

hydro

hylothorax)

Ból w klatce

piersiowej,

zaburzenia

oddychania, kaszel,

osłabienie szmerów

oddechowych

Nawodnienie,

odpowiednie

ułożenie,

zmniejszenie

PEEP

Monitorowanie

ewolucji zmian (RTG),

określenie źródła

krwawienia,

rozważenie drenażu

opłucnej

Nakłucie

tętnicy

Jasnoczerwona

krew, tętniący

wypływ

Nawodnienie,

badanie

radiologiczne

rozpoznawcze

Ucisk palcem 10 min

po usunięciu igły.

Wykonanie RTG,

ewentualnie

torakotomia

Zapalenie żyły

Zaczerwienie,

obrzęk

Używanie

cewników o

małym wymiarze

Unieruchomienie

kończyny, leczenie

przeciwzapalne,

przeciwzakrzepowe

Uszkodzenie

nerwów

Ból, parestezje

Ostrożne

wprowadzanie

cewnika

Usunięcie cewnika,

leki przeciwbólowe,

blokada nerwów

Najczęstsze powikłania odżywiania

pozajelitowego I. Techniczne c.d.

Rodzaj

Objawy

Zapobieganie

Leczenie

Rozdarcie

cewnika

Wyciek płynu,

ból, obrzęk

W trakcie

przestrzykiwania

unikać zwiększania

ciśnienia, na siłę nie

przestrzykiwać

Wymiana prowadnicy,

usunięcie cewnika

Zatkanie

cewnika

Brak możliwości

aspiracji

Odpowiedni typ

zestawu,okresowe

przestrzykiwania

(heparyna)

Próba udrożnienia

urokizaza (5000j) 70%

etanol (złogi

tłuszczowe), 0,1 N HCl

(leki)

Zator

cewnikiem

Zaburzenie

rytmu serca,

zatorowość

tętnicy płucnej

Igła z osłoną, nie

cofać cewnika przez

igłę, używać

prowadnicy

Radiologiczne

umiejscowienie,

Opaska na kończynę,

usunięcie, torakotomia

Zator

powietrzny

Nad sercem

objawy koła

młyńskiego

Używać zamykanych

cewników, ułożenie

odpowiednie

Ułożyć chorego na

lewym boku z głową w

dół, ew. nakłucie przez

klatkę piersiową jam

serca

Najczęstsze powikłania żywienia

pozajelitowego II. Infekcyjne

Rodzaj

Objawy

Zapobieganie

Leczenie

Zakażenia:

-

miejsca

wyjścia

-

połaczenia

-

tunelu

-

Kolonizacja

cewnika

-

Zakażenie

cewnika

-

Bakteriemia

Zaczerwienienie
Ból, obrzęk
Gorączka
Sączenie
Może być

bezobjawowa
Początek

bezobjawowy, ból

sączenie

Aseptyka przy

zakładaniu
Częsta kontrola
Utrzymywanie zasad

postępowania z

cewnikiem

Postępowanie

miejscowe,

antybiotykoterapia i

terapia przeciw

grzybicza
Usunięcie z oceną

mikrobiologiczną portu
Wymiana cewnika
Monitorowanie

chorego w oddziałach

IT

Najczęstsze powikłania żywienia

pozajelitowego III. Metaboliczne

Rodzaj

Objawy

Zapobieganie

Leczenie

Hiperglikemia

Glukoza >200mg

%
glikozuria

Podaż glukozy <5

mg/kg/min

Insulina
Dodać emulsje

tłuszczowe

Hipoglikemia

Glukoza < 80mg

%
Pocenie się,

drgawki

Dostosować podaż

insuliny

Wstrzyknąć 50%

glukozę
Monitorowanie

poziomu cukru

Hipokaliemia

Niemiarowość

serca

Monitorowanie

stężenia potasu

Uzupełnienie

Hiperkaliemia

Niemiarowość

serca,

zatrzymanie

krążenia

Monitorowanie

stężenia potasu

Substancje wiążące

potas 50% glukoza,

dializa

Najczęstsze powikłania żywienia

pozajelitowego III. Metaboliczne c.d.

Rodzaj

Objawy

Zapobieganie

Leczenie

Hipofosfatemia

Senność

zaburzenia

oddechowo-

krążeniowe,

zaburzenia OUN

Zwiększyć podaż

fosforu,

monitorowanie

Podaż fosforu 7-15

mmol

Hipomagnezem

ia

Osłabienie

mięśni, wymioty

Monitorowanie

Zwiększyć podaż 0,5

mmol/kg/d/każdy g N

Przednerkowa

azotemia

Podwyższony

poziom azotu

mocznikowego,

śpiączka

Prawidłowe

nawodnienie

Zmniejszyć

aminokwasy, zwiększyć

pozabiałkowe kalorie

Hiperkapnia

Trudności w

odłączeniu od

respiratora

Obniżyć poziom

glukozy,

monitorowanie CO

2

Główne źródło energii-

tłuszcze

Zaburzenia

równowagi

kwasowo-

zasadowej

Zmiany odczynu

krwi

Monitorowanie

wyrównanie

Żywienie dojelitowe

- wskazania



Zaburzenia połykania w przebiegu chorób z utratą
przytomności lub zaburzających koordynację aktu
połykania



Wady twarzo-czaszki uniemożliwiające normalne karmienie



Znacznego stopnia niedojrzałość wynikająca z
wcześniactwa



Mukowiscydoza z niedożywieniem



Jadłowstręt



Po ciężkich urazach, oparzeniach



Niedożywienie ( przed operacją)

Żywienie dojelitowe -

przeciwwskazania



Niedrożność mechaniczna i porażenna przewodu
pokarmowego



Nieustabilizowany stan ( np. wstrząs po ciężkiej zamartwicy)



Uporczywe wymioty



Biegunka przewlekła nie wykazująca poprawy po stosowaniu
diet eliminacyjnych



Brak zgody opiekunów



4-12 godz. u noworodków po ekstubacji



Z cewnikiem w tętnicy pępowinowej



Do 24 godz. po transfuzji wymiennej przez cewnik pępowinowy

Drogi żywienia dojelitowego



Odżywianie przez zgłębnik założony przez nos
do:



Żołądka



Jelita czczego



Przez przetoki odżywcze



Żołądkową



Na jelicie czczym

Metody żywienia dojelitowego



Odżywianie dożołądkowe



wlew ciągły ( korzystny u dzieci< 1000g)



Z zaburzeniami oddychania



W okresie zdrowienia po martwiczym zapaleniu jelit



Wlew przerywany – zalety i wady Bardziej fizjologiczny



Lepiej stymuluje hormony jelitowe



Mniej efektywny kalorycznie



Naprzemienne podawanie: 1 godz. – przerwa – 1-2 godz.



Odżywianie dojelitowe



U dzieci z nasilonym refluksem



Ze znacznie zwolnionym opróżnianiem żołądka



Prawidłową motoryką jelitową

Warunki prowadzenia żywienia

dojelitowego



Podanie dożołądkowe wody, glukozy 5% lub soli fizjologicznej



Wstępnie: minimalne żywienie dojelitowe enteralne przy

jednoczesnym stosowaniu pozajelitowego (żywienie

troficzne): 2-4 kkal/kg m.c./dobę t.zw. przygotowanie

przewodu pokarmowego oraz stymulacja śluzówki



Podaż energii – 130 kkal/kg/dobę



Przy podaży dożołądkowej najpierw należy zwiększać

stężenie początkowo rozcieńczonej odżywki, a następnie

zwiększyć po uzyskaniu stężenia docelowego objętość czy

szybkość infuzji.
W przypadku odżywiania dojelitowego początkowo

zwiększamy prędkość podawania diety następnie stężenie –

zawsze pod kontrolą tolerancji

Trawienie i wchłanianie



Białko

– polipeptydy i aminokwasy w żołądku, hydroliza w

dwunastnicy (enzymy proteolityczne). Powierzchnia rąbka

szczoteczkowego (peptydaza)- wolne aminokwasy i peptydy.

Aminokwasy do enterocytów, energia z glutaminy.Wchłanianie –

początek jelita cienkiego.



Glukoza

(heksoza) wchłanianie na drodze transportu aktywnego;

potrzebne woda i sód. Oligosacharydy – część ulega hydrolizie pod

wpływem flory bakteryjnej jelita grubego.
Polimery glukozy w dietach przemysłowych o wysokiej zawartości

energii, niskiej osmolarności.
Pektyny –tworzą krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe

( fermentacja bakterii w jelicie grubym) – energia dla kolonocytów.
Nierozpuszczalne polisacharydy: zwalniają opróżnianie żołądka,

modyfikują krzywą cukrową.

Trawienie i wchłanianie c.d.

Tłuszcze



Trawienie i wchłanianie
Triglicerydy zawierajace długołańcuchowe kwasy tłuszczowe
rozpuszczają się w micelach żółciowych następnie dyfundują
do enterocytów, przechodzą do naczyń limfatycznych i
krwioobiegu, gdzie ponownie łączą się z kwasami
tłuszczowymi do trójglicerydów, tworzą hylomikrony.
Trójglicerydy zawierające siedmiołańcuchowe kwasy
tłuszczowe (MCT) są całe hydrolizowane w cytoplazmie
enterocytu i po reestryfikacji przechodzą wprost do naczyń
krwionośnych

Rola tłuszczów



Źródło energii



Źródło nienasyconych kwasów
tłuszczowych



Nośnik witaminy ADEK



Naturalne źródło witaminy E

Najczęstsze powikłania żywienia

dojelitowego I. Techniczne

Rodzaj

Przyczyna

Zapobieganie i leczenie

Nieprawidłowe

położenie, wysunięcie

zgłębnika

Kaszel, wymioty,

odsysanie, intubacja

lub rozintubowanie

Kontrola radiologiczna,

zabezpieczenie zgłębnika,

kontrola (ciągłe żywienie co 8

godz., cykliczne przed i po

każdym żywieniu)

Zachłyśnięcie

Ulewanie

Sprawdzanie zalegania w

żołądku, mały kaliber zgłębnika,

układanie wysokie w trakcie i po

karmieniu

Zatkanie zgłębnika

Wytrącanie złogów

mieszanki, leków

Po aspiracji przepłukać sondę

także przed i po podaniu

żywienia

Biegunka

Zbyt szybkie podaże

mieszanki

odżywczej, wysoka

osmolarność

Sprawdzić osmolarność, zwolnić

podawanie mieszaniny

Najczęstsze powikłania żywienia

dojelitowego II. Infekcyjne

Rodzaj

Przyczyna

Zapobieganie i leczenie

Zachłystowe zapalenie

płuc

Atomia żołądka,

opóźnione

opróżnianie

Wprowadzić sondę poniżej

wiązadła Treiza. Sprawdzać

zaleganie żołądkowe.

Antybiotykoterapia. Odessanie

bronchoskopowe

Zapalenie ucha

środkowego, zapalenie

zatok

Utrzymywanie zbyt

długo zgłębnika

Używać najmniejszych

rozmiarów zgłębników.

Planowanie dłuższego żywienia –

wykonanie przetoki odzywczej

Posocznica

Zanieczyszczenie,

zakażenie

mieszanki

Otwierać puszki i

przygotowywać mieszanki z

zachowaniem aseptyki. Badanie

bakteriologiczne i mykologiczne

mieszanki, krwi, stolca. Usunąć

zgłębnik. Antybiotykoterapia

Najczęstsze powikłania żywienia

dojelitowego III. Metaboliczne

Rodzaj

Przyczyna

Zapobieganie i leczenie

Odwodnienie i
przewodnienie
Zaburzenia

elektrolitowe
oraz hipo lub

hiperglikemia

Nieprawidłow
e pokrycie

zapotrzebowa
nia. Podaż

diety
wysokobiałko

wej

Dokładne obliczanie
zapotrzebowania na

wodę i elektrolity.
Kontrola stanu

nawodnienia, płynów

Opieka nad chorym w trakcie

leczenia żywieniowego



Kontrola miejsca wprowadzenia cewnika



Kontrola położenia zgłębnika



Monitorowanie biochemiczne, bilans płynów



Kontrola masy i temperatury ciała –
realizacja żywienia



Normalna pielęgnacja dziecka



Prowadzenie odpowiedniej dokumentacji

Podsumowanie



Dostarczenie z dietą niezbędnych
składników odżywczych ma bezpośredni
wpływ na wzrost , rozwój i funkcję
organizmu niemowlęcia. Może
oddziaływać ujemnie na odległe ryzyko
rozwoju chorób wieku dorosłego – tzw.
programowanie metabolizmu